Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması

GÜLCİ, Neşe; AKAY, Abdullah E.; ERDAŞ, Orhan; GÜLCİ, SERCAN

Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması

Neşe GÜLCİ, (Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Orman Fakültesi, Kahramanmaraş, Türkiye)

Abdullah E. AKAY, (Bursa Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, Bursa, Türkiye)

Orhan ERDAŞ, (Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Orman Fakültesi, Kahramanmaraş, Türkiye)

Sercan GÜLCİ (Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Orman Fakültesi, Kahramanmaraş, Türkiye)

İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi

2 0

Yıl: 2015 Cilt: 65 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 59 - 68 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması

Öz:

Ülkemizde ormanların büyük bir bölümünün dağlık arazilerde y er alması nedeniyle, üretim işlerininplanlanmasında sadece maliyeti en aza indiren değil aynı zamanda çevre zararlarını minimize eden bölmeden çıkarmayöntemlerinin belirlenmesi gerekmektedir. İşletmeye açma tesis ve taşıtlarının yeterli olduğu koşullarda , bölmedençıkarma yönteminin belirlenmesinde etkili en önemli faktör arazi eğimidir. Bu nedenle, üretim planlamasınınbaşarısında doğru, güncel ve hassas arazi eğimi verisi büyük önem taşımaktadır. Son yıllarda, gerçek zamanlıkinematik (RTK-Real Time Kin ematic) GPS (Global Positioning System) yöntemi ile ormanlık alanların yüksekçözünürlüklü Sayısal Yükseklik Modelleri (SYM) üretilebilmekte ve bu modeller kullanılarak hassas eğim haritalarıgeliştirilebilmektedir. Bu çalışmada, örnek bir sahada hassas eğ im haritası üretmek amacıyla RTK -GPS yöntemi ileyüksek çözünürlüklü SYM geliştirilmiştir. Daha sonra, üretim işlerinin planlanmasına katkı sağlamak üzere, eğimharitası IUFRO tarafından kabul edilmiş eğim sınıflarına ayrılmıştır. Sonuçlara göre, çalışma a lanının % 48,1indeçok dik ve dik eğimli arazi koşullarına uyumlu bölmeden çıkarma yöntemleri (vinçli hava hatları, kablo çekimi veoluk sistemi) tercih edilmelidir. Ayrıca, alanın % 34,1inin orta (sürütme ve kablo çekimi) ve % 17,8inin ise düz vehafif eğimli arazilere uyumlu (sürütme ve taşınabilir vinç) bölmeden çıkarma yöntemlerine uygun olduğu tespitedilmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Bilgisayar Bilimleri, Yazılım Mühendisliği

Forest operations p lanning by using RTK- GPS based digital elevation model

Öz:

Having large proportion of forests in mountainous terrain in Turkey, the logging methods that not onlyminimize operational costs but also minimize environmental damages should be determined in forest operationsplanning. In a case where necessary logging equipment and machines are available, ground slope is the mostimportant factor in determining the logging method. For this reason, accurate, up to date, and precise ground slopedata is very crucial in the success of forest operations planning. In recent years, high -resolution Digital ElevationModels (DEM) can be generated for forested areas by using Real Time Kinematic (RTK) GPS method and theseDEMs can be used to develop precise slope maps. In this study, high -resolution DEM was developed by RTK- GPSmethod to generate precise slope map in a sample area. Then, the slope map was classified into slope classesspecified by IUFRO in order to assist forest operations planning. According to the results, logging methods that aresuitable for very steep and steep terrain conditions (i.e. skyline logging, cable pulling, and chute systems) should bepreferred in 48.1% of the study area. It was also found that logging methods that are suitable for ter rain with mediumslope (i.e. skidding and cable pulling) and gentle slope (i.e. skidding and mobile winch) should be preferred in 34.1%and 17.8% of the study area, respectively.

Anahtar Kelime:

Konular: Bilgisayar Bilimleri, Yazılım Mühendisliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akay, A.E., Erdaş O., 2007. Lazer tarama (LiDAR) teknolojisi ve ormancılık aktivitelerinde kullanılma olanakları.
Orman Kaynaklarının İşlevleri Kapsamında Darboğazlar, Çözüm Önerileri ve Öncelikler. 17 -19 Ekim 2007, Harbiye Askeri Müze ve Kültür Sitesi, İstanbul.
Akay, A.E., Oguz , H., Karasand, I.R., Aruga, K., 2009. Using LiDAR technology in forestry activities. Environmental Monitoring and Assessment 151(1): 117 125.
Akay, A.E., Sakar D., Ketizmen , B., 2010. CBS tabanlı karar destekleme sistemi ile orman ürünleri nakliyatının planlanması. III. Karadeniz Ormancılık Kongresi. 20 -22 Mayıs, Artvin.
Akay, A.E., Siv rikaya, F., Yenilmez , N., Taylan, H., 2011. Yangın gözetleme kulelerinin lokasyonlarının CBS ortamında görünürlük analizi ile değerlendirilmesi. I. Ulusal Akdeniz Orman ve Çevre Sempozyumu. 24 -26 Ekim, Kahramanmaraş.
Akay, A.E., Sert M., Gülci, N., 2014. Hafif eğimli arazilerde benzinli el vinci ile bölmeden çıkarma çalışmalarının verim açısından değerlendirilmesi. II. Ulusal Akdeniz Orman ve Çevre Sempozyumu. 22 -24 Ekim, Isparta. Bakuła, M., Oszczak, S., Pelc -Mieczkowska, R., 2009. Performance of RTK positioning in forest conditions : Case s tudy. Journal of Surveying Engineering 135(3): 125 130.
Bilici, E., Hasdemir, M., Küçükosmanoğlu , A., Demir, M., İnan, M., 2009. Yangın emniyet yol ve şeritlerinde yangına erken müdahale amacıyla network analizinin kullanımı. I. Orman Yan gınları İle Mücadele Sempozyumu. 07 - 10 Ocak, Antalya, ss: 324 -331.
Demir, M., Küçükosmanoğlu, A., Hasdemir, M., Öztürk, T., Acar, H., 2009. Assessment of forest roads and firebreaks in Turkey. African Journal of Biotechnology 8:4553 -4561 .
Erdaş, O., Yılmaz, H., Akay A.E., Gümüş, S., 2007. Ormancılıkta üretim işlerinin CBS teknikleri yardımı ile planlanması. orman kaynaklarının işlevleri kapsamında darboğazlar, çözüm önerileri ve öncelikler. 17 -19 Ekim 2007, Harbiye Askeri Müze ve Kü ltür Sitesi, İstanbul. Erdaş, O., 2008. Transport Tekniği. KSÜ Rektörlüğü, Kahramanmaraş, Yayın No: 130/20 554s.
Erdaş, O., Acar, H.H., Eker, M., 2014. Orman Ürünleri Transport Teknikleri. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, Yayın No: 233/39, Trabzon, 504 s .
Gökalp, E., 1999. Gerçek zamanlı kinematik GPS konumlarının statik GPS ile test edilmesi. Harita Dergisi. Harita Genel Ko mutanlığı, Ankara. Sayı: 122, 9 s.
Gülci, N., 2014. Üretim Planlamasında Hassas Ormancılık Üze rine Araştırmalar. Dokto ra Tezi, K.S.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş. 264s.
Gümüş, S., 1997. Orman Yol Geçkilerinin Belirlenmesinde Coğrafi Bilgi Sistemlerinden Yararlanma İmkanları Üzerine Araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi. K.T.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon. 80 s.
Hasdemir, M., Demir, M., 1997. Orman yollarının planlanmasında coğrafi bilgi sistemlerinden (GIS) yararlanma olanakları. İstanbul Ü niversitesi Orman Fakültesi Dergisi 44 B(3 -4): 89 -102.
Jones, D.G., 2010. A decision support system for forest harvest planning in North Carolina. Proceedings of the American Water Resources Association 2010 Spring Speciality Conference. March 29 -31. Orlando, FL, USA.
Kahveci, M., Karagöz , H. ve Selbesoğlu, M.O., 2011. Statik ve RTK GNSS ölçüm ve hesaplamalarının karşılaştırılması. HKM Jeodezi, Jeoinformasyon ve Arazi Yönetimi Dergisi. 2011(104 ): 3 -13.
Keleş, S., Başkent, E.Z., Karahalil, U., Günlü , A., 2011. Ormanların ekosistem tabanlı çok amaçlı pla nlanmasında karar destek sistemleri: Edremit-Gürgendağ Planlama Birimi Örneği. I. Ulusal Akdeniz Orman ve Çevre Sempozyumu. 24 -26 Ekim, Kahramanmaraş.
Kılıçoğlu, A., Kurt, A.İ., Tepeköylü , S., Cingöz , A., Akça, E., 2003. Türkiye ulusal sabit GPS istasyonları ağı (TUSAGA). Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Jeodezik Ağlar Çalıştayı Bildirileri, s: 44 .
Kovácsová P., Antalová, M., 2010. Precision forestry - definition and technologies . Journal of Forestry Society of Croatia 134(11 -12): 603 -611.
Pirti, A., Gümüş , K., Erkaya, H. , Hoşbaş, R.G., 2010. Evaluating repeatability of RTK GPS/GLONASS Near/Under forest environment. Croation Journal of Forest Engineering 31(1): 23 -33.
Ringdahla, O., Hellströma, T. , Wästerlundb, I., Lindroosb, O., 2012. Estimating wheel slip for a forest machine using RTK-DGPS. Journal of Terramechanics 49(5):271 279.
Sivrikaya, F., Küçüker, D.M., Demir, O., 2012. Orman amenajman planlarının ETÇAP klasik programı ile hazırlanması: akseki-ibradı planlama birimi örneği. KSÜ Mühendislik Bilimleri Dergisi, Özel Sayısı, 166 -172.
Yılmaz, H., 2006. Kahramanmaraş Orman İşletme Müdürlüğü Merkez İşletme Şefliğinde Üretim İşlerinin Coğrafi Bilgi Sistemi Yardımıyla Plan lanması Üzerine Araştırmalar. Yüksek Lisans Tezi. K.S.Ü. Fen Bilimle ri Enstitüsü, Kahramanmaraş. 138 s.
Ziesak, M., 2006. Precision Forestry - An overview on the current status of Precision Forestry. A literature review. In: Precision Forestry in plantations, semi-natural and natural forests IUFRO Precision Forestry Conference. 5 -10 March 2006 Technical University Munich. Stellenbosch University, Germany.

APA	GÜLCİ N, AKAY A, ERDAŞ O, GÜLCİ S (2015). Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması. , 59 - 68.
Chicago	GÜLCİ Neşe,AKAY Abdullah E.,ERDAŞ Orhan,GÜLCİ SERCAN Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması. (2015): 59 - 68.
MLA	GÜLCİ Neşe,AKAY Abdullah E.,ERDAŞ Orhan,GÜLCİ SERCAN Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması. , 2015, ss.59 - 68.
AMA	GÜLCİ N,AKAY A,ERDAŞ O,GÜLCİ S Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması. . 2015; 59 - 68.
Vancouver	GÜLCİ N,AKAY A,ERDAŞ O,GÜLCİ S Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması. . 2015; 59 - 68.
IEEE	GÜLCİ N,AKAY A,ERDAŞ O,GÜLCİ S "Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması." , ss.59 - 68, 2015.
ISNAD	GÜLCİ, Neşe vd. "Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması". (2015), 59-68.

APA	GÜLCİ N, AKAY A, ERDAŞ O, GÜLCİ S (2015). Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 65(2), 59 - 68.
Chicago	GÜLCİ Neşe,AKAY Abdullah E.,ERDAŞ Orhan,GÜLCİ SERCAN Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 65, no.2 (2015): 59 - 68.
MLA	GÜLCİ Neşe,AKAY Abdullah E.,ERDAŞ Orhan,GÜLCİ SERCAN Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, vol.65, no.2, 2015, ss.59 - 68.
AMA	GÜLCİ N,AKAY A,ERDAŞ O,GÜLCİ S Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2015; 65(2): 59 - 68.
Vancouver	GÜLCİ N,AKAY A,ERDAŞ O,GÜLCİ S Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2015; 65(2): 59 - 68.
IEEE	GÜLCİ N,AKAY A,ERDAŞ O,GÜLCİ S "Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması." İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 65, ss.59 - 68, 2015.
ISNAD	GÜLCİ, Neşe vd. "Üretim işlerinin planlanmasında RTK- GPS tabanlı sayısal yükseklik modelinin kullanılması". İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 65/2 (2015), 59-68.