Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma

ÇAKIR ÇÖMLEKÇİ, SERAP; ÇÖMLEKÇİ, İSTEMİ; ÖNCÜ, Mehmet Akif

Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma

İstemi ÇÖMLEKÇİ, (Düzce Üniversitesi, Düzce, Türkiye)

Mehmet Akif ÖNCÜ, (Düzce Üniversitesi, Düzce, Türkiye)

SERAP ÇAKIR ÇÖMLEKÇİ (Düzce Üniversitesi, Düzce, Türkiye)

Ege Akademik Bakış

11 2

Yıl: 2015 Cilt: 15 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 173 - 184 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma

Öz:

Hisse senedi fiyatlarının belirli zaman ve dönemlerde diğerzamanlara göre farklı getiri sağlaması olarak ifade edilenanomaliler, etkin piyasalar hipotezi ile ters düşmektedir. Hissesenedi piyasalarında belirli dönemlerde, yüksek getiri sağlanmasıveya aşırı kayıplara katlanılması bireysel yatırımcıların anomalialgılarını önemli kılmaktadır. Bu çalışmada Borsa İstanbuldaişlem yapan bireysel yatırımcıların anomali algısı ve anomalialgıları ile yatırımcı özellikleri arasındaki ilişki sorgulanmaktadır.Borsa İstanbulda hisse senedi alım/satımı yapmış tüm bireyselyatırımcılar araştırma evrenini oluşturmaktadır. Araştırmadaörneklemeye başvurulmuş olup, kartopu örnekleme tercihedilmiştir. Araştırma sonucu bireysel yatırımcıların anomalileri,fiyat anomalisi, firma anomalisi, haftanın günü anomalisi vegün içi anomalisi olarak algıladıkları tespit edilmiştir. Ayrıcayatırımcıların demografik özelliklerine ve yatırımcı özelliklerinegöre anomali algılarında farklılıklar olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat

The relation between characteristics of investors and perception of anomalies in stock market: A study on individual investors

Öz:

Anomalies which referred as the stock prices provide diferentreturn than other times at certain periods collide with the ef -cient markets hypothesis. High returns or losses in this certainperiod make the individual invertors perceptions important.In this study, anomalies perception of individual investorswho traded in Istanbul Stock Exchange and the relationshipbetween perceptions of anomalies and investor properties arequestioning. The universe is formed from all individual inves-tors who have done one or more trade in Borsa Istanbul. Inthe research sampling was applied and snowball samplingwas preferred. At the end of the research, we determine thatindividual investors perceive the anomalies as price anomaly,frm anomaly, day of week anomaly and intraday anomaly. Ac -cording to search result, perception of anomalies is diferingby individual investors demographic characteristics.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abdioğlu, Z. ve Değirmenci, N. (2013) İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Mevsimsel Anomaliler Business and Economics Research Journal, 4 (3): 55-73.
Agrawal, A. ve Tandon, K. (1994) Anomalies or İl- lusions? Evidence from Stock Markets in Eighteen Co- untries Journal of International Money and Finance, 13: 83-106.
Altunışık, R., Çoşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıl- dırım, E. (2007) Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı, Sakarya, Sakarya Yayıncılık.
Ariel, R.A. (1987) A Monthly Efect in Stock Re turns Journal of Financial Economics, 18: 161-174.
Balaban, E. (1995) Day of the week efects: new evi- dence from an emerging stock market Applied Economics Letters, 2: 139-43.
Balbina, M. ve Martins, N.C. (2002) Te Analysis of Seasonal Return Anomalies in the Portuguese Stock Mar- ket Banco de Portugal Working papers, 11 (02).
Barak O. (2006) Hisse Senedi Piyasalarında Anoma- liler ve Bunları Açıklamak Üzere Geliştirilen Davranışsal Finans Modelleri İMKBde Bir Uygulama Yayımlan- mamış Doktora Tezi, Ankara, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Barak, O. (2008) İmkbde Aşırı Reaksiyon Anomalisi ve Davranışsal Finans Modelleri Kapsamında Değerlen- dirilmesi Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fa- kültesi Dergisi, 10 (1): 207 229.
Barak, O. (2008) Davranışsal Finans -Teori ve Uygula- ma, Ankara, Gazi Kitabevi.
Bayar, A. ve Kan Ö.B. (2002) Day of the Week Ef- fects: Recent Evidence from Nineteen Stock Markets TCMB Araştırma Yayınları, Central Bank Review, 2: 77-90
Bildik, R. (2000) Hisse Senedi Piyasalarında Dönem- sellikler ve İMKB Üzerine Ampirik Bir Çalışma, İstanbul, İMKB Yayınları.
Büyüköztürk, Ş. (2008) Sosyal Bilimler İçin Veri Ana- lizi El Kitabı, 9. Baskı, Ankara, Pegem Akademi.
Cohen, J., Cohen P., West G. S. ve Aiken, L. S. (2003) Applied Multiple Regression / Correlation Analysis for the Behavioral Sciences, 3rd Editon, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Cross, F. (1973) Te Behavior of Stock Prices on Fri- day and Mondays Financial Analysts Journal, 29: 67-69.
De Bondt W.F.M. ve Taler, R. (1985) Does the Stock Market Overreact? Journal of Finance, 40: 793- 805. Demir, A., Küçükkiremitçi, O., Pekkaya, S. ve Üreten, A (1996) Fiyat/Kazanç Oranına ve Firma Büyüklüğüne Göre Oluşturulan Portföylerin Performanslarının Değer- lendirilmesi (1990-1996 Dönemi İçin İMKB Uygulama- sı) Sermaye Piyasası ve İMKB Üzerine Çalışmalar, 39-69 Ege,İ., Topaloğlu, E.E. ve Coşkun, D. (2012) Dav- ranışsal Finans ve Anomaliler: Ocak Ayı Anomalisinin İMKBde Test Edilmesi Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ekim sayısı: 176-190.
Erdoğan, M. ve Elmas, B. (2010) Hisse Senedi Piya- salarında Görülen Anomaliler ve Bireysel Yatırımcı Üze- rine Bir Araştırma Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (2): 1-22.
French, K. R. (1980) Stock returns and the weekend efect Journal of Financial Economics, 8: 55-69.
Ergün, B. (2009) Piyasa Anomalileri ve Aşırı Tep- ki Hipotezinin İMKBde Araştırılması Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gibbons, M. and Hess, P. (1981) Day of the Week Efects and Asset Returns Journal of Business, 54: 579- 596.
Guo, S. ve Wang, Z. (2007) Market eficiency ano- malies: A study of seasonality efect on the Chinese stock Exchange, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Umeå University Umeå School of Business Jafe, J. ve Westerfield, R. (1985) Te Weekend Ef- fect in Common Stock Returns: Te International Evi- dence Journal of Finance, 40 (2): 433-454.
Jegadeesh, N. ve Titman, S. (1993) Returns to bu- ying winners and selling losers: implications for stock market eficiency Journal of Finance 48: 65−91.
Kahneman, D., Knetsch, J.L. ve Taler, R.H. (1991) Anomalies: Te Endowment Efect, Loss Aversion, and Status Quo Bias Te Journal of Economic Perspectives, 5 (1): 193-206
Karan, M. B. (2001) İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Anomalileri Ege Akademik Bakış Dergisi, 1 (2): 280-281.
Madiha L., Shanza A., Mariam F. ve Samia F. (2011) Market Eficiency, Market Anomalies, Causes, Eviden- ces, and Some Behavioral Aspects of Market Anomali- es Research Journal of Finance and Accounting, 2 (9/10): 1-14.
Malkiel B.G. (2012) Stock Market Price Behaviour Wiley Online Library, 25 (2): 383-417
Malkiel, B.G. (2003) Te Efcient Market Hypot- hesis and Its Critics Journal of Economic Perspectives, 17 (1): 59 82.
Nawaz, S. ve Mirza, N. (2012) Calendar Anomalies and Stock Returns: A Literature Survey Journal of Basic and Applied Scientific Research, 2 (12): 12321-12329 Nunnally, J. C. (1967) Psychometric Teory, New York, MacGraw-Hill Book Company.
Özmen, T. (1997) Dünya borsalarında gözlemlenen anomaliler ve İstanbul menkul kıymetler borsası üzerine bir deneme, Ankara,Sermaye Piyasası Kurulu Yayınları. Pompian, M.M. (2006) Behavioral Finance and We- alth Management, New Jersey, John Wiley & Sons, Inc. Reinganum, M.R. (1982) A Direct Test of Rolls Conjecture on the Firm Size Efect Journal of Finance, 37 (1): 27-35.
Rogalski, R. (1984) New Findings Regarding Day- of-the-Week Returns over Trading and Non-Trading Peri- ods: A Note Journal of Finance, 39: 1603-1614.
Saraç, M. ve Kahyaoğlu M.B. (2011) Bireysel Yatı- rımcıların Risk Alma Eğilimine Etki Eden Sosyo-Ekono- mik ve Demografik Faktörlerin Analizi, BDDK Bankacı- lık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 5 (2): 135-157.
Shiller, R.J. (1998) Human Behavior and the Efi- ciency of the Financial System Yale University Working Paper, 1-28.
Tunçel, A.K. (2008) Haftanın Günü Etkisine Yeni Bir Yaklaşım: İMKB Örneği Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (2): 246-271.
Tunçel, A.K. (2012) İstanbul Menkul Kıymet Bor - sasında Yılın Ayı Etkisi Yönetim Bilimleri Dergisi, 10 (19): 1-30
TÜYİD ve MKK(2014) Borsa Trendleri Rapo- ru, Sayı 7: Ocak Aralık 2013, 20 Ocak 2014, https:// www.mkk.com.tr/wps/wcm/connect/3dca7533-e850- 45f4-8796 8d35aefdf632/BIST_ Trendleri_Raporu_VII. pdf?MOD=AJPERES ,(13.05.2014)

APA	ÇÖMLEKÇİ İ, ÖNCÜ M, ÇAKIR ÇÖMLEKÇİ S (2015). Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma. , 173 - 184.
Chicago	ÇÖMLEKÇİ İSTEMİ,ÖNCÜ Mehmet Akif,ÇAKIR ÇÖMLEKÇİ SERAP Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma. (2015): 173 - 184.
MLA	ÇÖMLEKÇİ İSTEMİ,ÖNCÜ Mehmet Akif,ÇAKIR ÇÖMLEKÇİ SERAP Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma. , 2015, ss.173 - 184.
AMA	ÇÖMLEKÇİ İ,ÖNCÜ M,ÇAKIR ÇÖMLEKÇİ S Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma. . 2015; 173 - 184.
Vancouver	ÇÖMLEKÇİ İ,ÖNCÜ M,ÇAKIR ÇÖMLEKÇİ S Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma. . 2015; 173 - 184.
IEEE	ÇÖMLEKÇİ İ,ÖNCÜ M,ÇAKIR ÇÖMLEKÇİ S "Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma." , ss.173 - 184, 2015.
ISNAD	ÇÖMLEKÇİ, İSTEMİ vd. "Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma". (2015), 173-184.

APA	ÇÖMLEKÇİ İ, ÖNCÜ M, ÇAKIR ÇÖMLEKÇİ S (2015). Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma. Ege Akademik Bakış, 15(2), 173 - 184.
Chicago	ÇÖMLEKÇİ İSTEMİ,ÖNCÜ Mehmet Akif,ÇAKIR ÇÖMLEKÇİ SERAP Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma. Ege Akademik Bakış 15, no.2 (2015): 173 - 184.
MLA	ÇÖMLEKÇİ İSTEMİ,ÖNCÜ Mehmet Akif,ÇAKIR ÇÖMLEKÇİ SERAP Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma. Ege Akademik Bakış, vol.15, no.2, 2015, ss.173 - 184.
AMA	ÇÖMLEKÇİ İ,ÖNCÜ M,ÇAKIR ÇÖMLEKÇİ S Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma. Ege Akademik Bakış. 2015; 15(2): 173 - 184.
Vancouver	ÇÖMLEKÇİ İ,ÖNCÜ M,ÇAKIR ÇÖMLEKÇİ S Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma. Ege Akademik Bakış. 2015; 15(2): 173 - 184.
IEEE	ÇÖMLEKÇİ İ,ÖNCÜ M,ÇAKIR ÇÖMLEKÇİ S "Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma." Ege Akademik Bakış, 15, ss.173 - 184, 2015.
ISNAD	ÇÖMLEKÇİ, İSTEMİ vd. "Yatırımcıların özellikleri ile hisse senedi piyasalarındaki anomali algısı arasındaki ilişki: Bireysel yatırımcılar üzerine bir araştırma". Ege Akademik Bakış 15/2 (2015), 173-184.