Yıl: 2015 Cilt: 0 Sayı: 46 Sayfa Aralığı: 63 - 94 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kadın istihdamının artırılmasında mikro kredi uygulamasının etkisi: Tokat İli örneği

Öz:
Türkiyede kadınların, işgücüne ve istihdama katılım oranlarıoldukça düşüktür. Kadınlar, işgücüne ve istihdama sınırlı katılımo lanağını bulmakta, istihdamda belli mesleklerde yoğunlaşmakta,düşük statülü ve düşük ücretli işlerde çalışmaktadır. Bu durumunçeşitli sosyo- demografik (eğitim), sosyo- kültürel (toplumsal cinsiyettemelli işbölümü ve ataerkillikten kaynağını alan kültürel değerler) veekonomik (yapısal uyum programları) nedenleri vardır. Bu faktörlerinetkisi ile kadınların işgücü piyasasına katılımı ve çalışma koşullarışekillenmektedir. İlk kez Bangladeşte uygulanmaya başlayan mikrokredi, hem dünya genelinde hem de Türkiyede kadınları istihdamadahil etmede önemli bir yöntem olarak görülmektedir. Bu çalışmanınamacı, kredinin kadın istihdamını artırmada etkili olup olmadığınıTokat ili özelinde incelemek ve ortaya koymaktır. Bu amaçla, Tokattamikro kredi kullanıcısı 225 kadınla, 18 Kasım 2014-8 Ocak 2015tarihleri arasında yüz yüze görüşme yöntemiyle anket çalışmasıyapılmıştır. Araştırmada mikro kredinin kadınlar tarafından iş kurmakya da iş geliştirmek amaçlı değil, çoğunlukla ailelerinin tüketim ve acilihtiyaçları için kullanıldığı tespit edilmiştir. Araştırma bulguları, kredisağlayarak yoksul durumdaki kadınların gelir getirici işlere sahipolabilmesi ve bu yolla istihdama katılımlarının sağlanmasınıhedefleyen mikro kredinin Tokat uygulamasında, bu amacıgerçekleştirmede etkin bir yöntem olmadığını ortaya çıkarmaktadır.Kadınların istihdama sınırlı katılımı ve erkeklere göre ikincilkonumunu yaratan sosyo-demografik, sosyo-kültürel ve ekonomikfaktörlerin tüm olumsuz etkilerini özünde taşıyan mikro krediuygulaması; kadınların istihdama katılmasında, onların ev içi işyüklerine ek bir de parasal borç yükünü artırmakta, sosyal güvencesiz,düşük gelirli işlerin yapıldığı korunmasız istihdamdaki yerlerinipekiştirmektedir. Bu haliyle mikro kredi uygulamasının kadın istihdamının niceliği ve niteliğini arttırma yönünde katkı yaptığınısöylemek mümkün görünmemektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyoloji Kadın Araştırmaları İktisat

The effect of micro credit ımplementation on the increase of women s employment: The case of Tokat Province

Öz:
The rates of participation of women in workforce andemployment is quite low. Women have a limited participationopportunity in workforce and employment, are focused on somespecific jobs and work at low-status jobs for low wages. There arevarious reasons socio-demographic (education), socio-cultural(gender-based division of labor and cultural assets with patriarchalroot) and economical (structural adjustment programmes) for thissituation. These factors shape the participation of women in labormarket and working conditions. Microcredit, which was utilized inBangladesh for the first time in the world, is seen as an importantmethod to incorporate women in employment both throughout theworld and in Turkey. The aim of this study is to analyze in specificallyin Tokat province and find out whether the credit is effective onincreasing women s employment 225 women who are users of micro -credit in Tokat were included in a face-to-face survey between 18thof November 2014-8th of January 2015 to this end. It was found outthat women use micro-credit for their family s consumption andurgent needs not for starting or developing a business. Findings ofthe study show credit is not an effective method for this purpose ofgiving poor women wage-earning employment by providing thiscredit and incorporating women in employment in Tokat province.Micro-credit method which has women s restricted participation inemployment and all negative effects of demographic, socio-culturaland socio-economical factors causing their secondary statuscompared to men in its nature cause women to have an extraeconomical burden beside their domestic work burden and a morefixed employment under unsafe conditions without social securityand with low wage. Under these conditions it is not possible to saythat micro-credit method contribute to increasing both quality andquantity of women s employment.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyoloji Kadın Araştırmaları İktisat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adaman, F. ve Bulut, T. (2007) Diyarbakır’dan İstanbul’a 500 Milyonluk Umut Hikâyeleri Mikrokredi Maceraları, İletişim Yayınları, İstanbul.
  • Acker, J. (2004) “Gender, Capitalism and Globalisation”, Critical Sociology, 30(1), 17-41.
  • Ahmed, S.M.; Chowdhury, M. ve Bhuiya, A. (2001) “Micro-Credi and Emotional Well- Being: Experience of Poor Rural Women from Maltab, Bangladesh”, World Devolopment , 29(11), 1957-1966.
  • Ali, I ve Hatta, Z.A.(201 2) “Women’s Empowerment or Disempowerment through Microfinance: Evidence from Bangladesh”, Asian Social Work an Policy Review, 6, 111-121.
  • Altunışık, R.; R. Coşkun; S. Bayraktaroğlu ve E. Yıldırım (2012), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, geliştirilmiş 7. baskı, Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
  • Beneria, L. (2003) “Paid and Unpaid Labour: Meanings and Debates”, Gender, Development and Globalization: Economics As If All People Mattered içinde, 131 -160.
  • Beneria, L. (1999) “Structural Adjustment Policies”, Janice Peterson, J. ve Lewis, M. (der.) The Elgar Companion to Feminist Economics içinde , Edward Elgar Publishing.
  • Buğra, A. (2007) “Yoksullukla Mücadele Yöntemi Olarak Mikrokredi: Acıklı Bir Hikaye”, B.Ü Sosyal Politika Forumu Bülten, 2, 1-4.
  • Bulutay, T. (2002) Kadın İstihdamı , Yayın No: 2595, Ankara: DİE, Buvinic, M. (1997) “Women in Poverty: A New Global Underclass”, Foreign Policy, 108, 38-54.
  • Çağatay, N. ve Berik, G. (1994) “What Has Export- Oriented Manufacturing Meant For Turkish Women”, Sparr, P. (de r.) Mortgaging Women’s Lives, Feminist Critiques of Structural Adjustment içinde, New York: Zed Press.
  • Chen, M.; Vanek, J.; Lund, F.; Heintz, J.; Jhabvala, R. ve Bonner, C. (2005) Progress of the World’s Women 2005: Women, Work and Poverty, Unifem, http://www.unifem.org/attachments/products/PoWW2005_eng.pdf
  • Chowdhury, M.; Ghosh, D ve Wright, R. A. (2005) “The Impact of Mico-Credit on Poverty: Evidence from Bangladesh”, Progress in Devolopment Studies 5, (2005/4, Edward Arnold Pulishers Ltd.): 298-309
  • Dayıoğlu, M. ve Kasnakoğlu, Z. (1997) “Kentsel Kesimde Kadın ve Erkeklerin İşgücüne Katılımları ve Kazanç Farklılıkları”, ODTÜ Gelişim Dergisi, 24(3), 329-361.
  • Demirel, A.; Bilgin, Z. K.; Kocaman, M. vd. (1999) Çalışmaya Hazır İşgücü Olarak Kentli Kadın ve Değişimi, Ankara: KSSGM.
  • Ecevit, Y. (1998) “Küreselleşme, Yapısal Uyum ve Kadın Emeğinin Kullanımında Değişmeler”, Özbay, F. (der.) Küresel Pazar Açısından Kadın Emeği ve İstihdamındaki Değişimler: Türkiye Örneği içinde, İstanbul: İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı.
  • Ecevit, Y. (2008) “İşgücüne Katılım ve İstihdam”, Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Sorunlar, Öncelikler ve Çözüm Önerileri, TÜSİAD, İstanbul.
  • EUROSTAT (2014) AB Kadın İşgücü Verileri , http://epp.eurostat.ec.europa.eu, (03.02.2015).
  • Eyüboğlu, A.; Özar, Ş. ve Tanrıöver H. T. (2000) Kentlerde Kadınların İş Yaşamına Katılım Sorunlarının Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Boyutları , Ankara:.KSSGM.
  • Gulli, H. (1998) Microfinance and Poverty: Questioning the Conventional Wisdom , Washington DC: Inter American Devolopment Bank.
  • Gülçubuk, B. (2004) “Uluslararası Tarım Politikalarının Türkiye’de Kırsal Yoksulluk Üzerine Etkileri”, Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi, 16- 18 Eylül, Tokat.
  • Gülçubuk, B.; Şengül, H.; Aluftekin, N.; Kızılaslan, N. ve Kılıç M. (2005) “Tarımda İstihdam, Sosyal Güvenlik Uygulamaları ve Kırsal Yoksulluk”, Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi , 3-7 Ocak, Ankara.
  • Güneş, F. (2014) “Yoksullukla Başa Çıkma Stratejileri, Kaynakların Yoksulluğu mu?”, (Der. Abdullah Topçuoğlu, Gamze Aksan ve Duygu Alptekin), Yoksulluk ve Kadın içinde, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Günlük- Şenesen, G. ve Akduran, Ö. (2005) “Özelleş tirmeye Toplumsal Cinsiyet Farkındalığı ile Bakmak: Kadın Tütün İşçileri”, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları , Sayı: 47, Türkün Öncel’e Armağan, İstanbul.
  • ILO (2009) Global Employment Trends for Women Report, http://www.ilo.org/ public/ employment/ download/pdf
  • Isserles, R. G. (2003) “Micro Credit: The Rhetoric of Empowerment, the Reality of Development as Usual”, Women’s Studies Quarterly, 31 (3/4), 38-57.
  • IYOM (2005) “What are the Objectives of the International Year of Microcredit?” , http://www.yearofmicrocredit.org (18.09.2014).
  • Kabeer, N. (2001) “Conflicts over Credit: Re -Evaluating the Empowerment Potential of Loans to Women in Rural Bangladesh”, World Development , 29(1), 63-84.
  • Karim, L. (2008) “Demystifying Micro -Credit: The Grameen Bank, NGOs and Neoliberalism in Bangladesh”, Cultural Dynamics , 20(1), Sage Publications, 5-29.
  • KEİG (2009), Türkiye’de Kadın Emeği ve İstihdamı Sorun Alanları ve Politika Önerileri, İstanbul: KEİG Yayınları.
  • KEİG (2013) Ekonomiye Kadın Gücü Sosyal Sorumluluk Projesinin Mikro Kredi Kullanan Kadınlar Açısından Değerlendirilmesi,
  • http://www.keig.org/content/.../Ocak202013-mikrokredi %20 keig.pdf (15.10.2014).
  • Khandker, S. R; Samad, H.A. ve Khan, H.Z. (1998) “Income and Employment Effects of Micro- Credit Programes”, The Journal of Devolopment Studies , 35(2), 96-124.
  • KSGM (2008) Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ulusal Eylem Planı , Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Yayını.
  • Lordoğlu, K. (2006) Türkiye İşgücü Piyasaları: Durum Raporu, İstanbul: Mart Matbaacılık, Yayın No: 56.
  • Mayoux, L. (2005) “Women’s Empowerment Through Sustainable Microfinance: Rethinking Best Practice Discussion Draft”, http://www.genfinance.net (05.05.2014).
  • Metin, B. (2013) Türkiye’de 2000 Sonrası Dönemde Uygulanan Ekonomik ve Sosyal Politikalar Temelinde Yoksulluk Sorunu: Ank ara’da Uygulamalı Bir Araştırma, Ankara: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi Yayınları, Yayın No:39.
  • Moghadam, V. M. (2005) The Feminazition of Poverty and Women’s Human Rights, http://www.unesco.org/shs/gender (15.05.2014).
  • Önder, N. (2013) “Türkiye’de Kadın İşgücünün Görünümü”, ÇSGB Çalışma Dünyası Dergisi , 1(1), 35-61.
  • Özar, Ş. (2005) GAP Bölgesi’nde Kadın Girişimciliği, GAP- GİDEM Yayınları, Ankara.
  • Özyeğin, G. (2005), Başkalarının Kiri: Kapıcılar, Gündelikçiler ve Kadınlık Halleri (Çev. Suğra Öncü), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Sallan-Gül, S.; Alican Şen A. ve Kaya E. (2014) “Toplumsal Cinsiyet Boyutundan Türkiye’de Eğitim ve Yoksulluk İlişkisi”, (Der. Abdullah Topçuoğlu, Gamze Aksan ve Duygu Alptekin) Yoksulluk ve Kadın içinde, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Savcı, İ. (2000) “Veri Girişi İşinde Çalışan Kadınlar: İş ve İş Dışı Deneyimler”, A.Ü. SBF Dergisi, 55(4), 143-169.
  • Simojoki, H.K. (2003) Empowering Credit-more than just Money; the Socio-economic Impact of Micro-finance on Women in Nairobi, http://jyx.jyu.fi/dspace/ bitstream/handle/pdf
  • Standing, G. (1989) “Global Feminization Through Flexible Labour”, Word Development , 17(7), 1077-1095.
  • Şener, Ü. (2009) Kadın Yoksulluğu, TEPAV, http://www.tepav.org.tr (07.09.2014).
  • Şenyapılı, T. (1981) A New Component in Metropolitan Areas: The Gecekondu Women, Abandan-Unat, N. ve Kandiyoti, D. (der.) Women in Turkish Society içinde, Leiden: E. J. Brill.
  • TÜİK (2014) Hanehalkı İşgücü İstatistikleri Dönemsel Sonuçları, http://www. tuik.gov.tr/Pre Tablo.do? (23.02.2015).
  • Toksöz, G. ve Erdoğdu, S. (1998) Sendikacı Kadın Kimliği, Ankara: İmge Yayınevi.
  • Toksöz, G. (2004) “Sayımız Çok Az: Sendikalarda Kadınlar”, Balkan, N. ve Savran, S. (der.) Neoliberalizmin Tahribatı içinde, İstanbul: Metis Yayınevi.
  • Toksöz, G. (2007) Türkiye’de Kadın İstihdamının Durumu, Ankara: ILO.
  • Toksöz, G. (2009) Kriz Koşullarında Toplumsal Cinsiyet Perspektifinden İşgücü Piyasaları, Ankara: ILO.
  • Uçar, C. (2011) Kadın Yoksulluğu ile Mücadelede Sosyal Politika Araçları ve Etkinlikleri, Uzmanlık Tezi, T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Ankara
  • Yiğitbaş -Akça, B. (2006) “Mucizenin Adı Mikrokredi Olabilir Mi?”, İktisat Dergisi, 469,31-39.
  • Yunus, M. (2003) Yoksulluğun Bulunmadığı Bir Dünyaya Doğru (çev. G. Şen), İstanbul: Doğan Kitap.
  • Çeşitli Tarihlerde Çevrimiçi: bekâr
  • http://www.tgmp.net
  • http://www.disk.org.tr
  • http://www. tuik.gov.tr
APA Aşkın E, Barış S (2015). Kadın istihdamının artırılmasında mikro kredi uygulamasının etkisi: Tokat İli örneği. , 63 - 94.
Chicago Aşkın Elif Özlem,Barış Serap Kadın istihdamının artırılmasında mikro kredi uygulamasının etkisi: Tokat İli örneği. (2015): 63 - 94.
MLA Aşkın Elif Özlem,Barış Serap Kadın istihdamının artırılmasında mikro kredi uygulamasının etkisi: Tokat İli örneği. , 2015, ss.63 - 94.
AMA Aşkın E,Barış S Kadın istihdamının artırılmasında mikro kredi uygulamasının etkisi: Tokat İli örneği. . 2015; 63 - 94.
Vancouver Aşkın E,Barış S Kadın istihdamının artırılmasında mikro kredi uygulamasının etkisi: Tokat İli örneği. . 2015; 63 - 94.
IEEE Aşkın E,Barış S "Kadın istihdamının artırılmasında mikro kredi uygulamasının etkisi: Tokat İli örneği." , ss.63 - 94, 2015.
ISNAD Aşkın, Elif Özlem - Barış, Serap. "Kadın istihdamının artırılmasında mikro kredi uygulamasının etkisi: Tokat İli örneği". (2015), 63-94.
APA Aşkın E, Barış S (2015). Kadın istihdamının artırılmasında mikro kredi uygulamasının etkisi: Tokat İli örneği. Çalışma ve Toplum, 0(46), 63 - 94.
Chicago Aşkın Elif Özlem,Barış Serap Kadın istihdamının artırılmasında mikro kredi uygulamasının etkisi: Tokat İli örneği. Çalışma ve Toplum 0, no.46 (2015): 63 - 94.
MLA Aşkın Elif Özlem,Barış Serap Kadın istihdamının artırılmasında mikro kredi uygulamasının etkisi: Tokat İli örneği. Çalışma ve Toplum, vol.0, no.46, 2015, ss.63 - 94.
AMA Aşkın E,Barış S Kadın istihdamının artırılmasında mikro kredi uygulamasının etkisi: Tokat İli örneği. Çalışma ve Toplum. 2015; 0(46): 63 - 94.
Vancouver Aşkın E,Barış S Kadın istihdamının artırılmasında mikro kredi uygulamasının etkisi: Tokat İli örneği. Çalışma ve Toplum. 2015; 0(46): 63 - 94.
IEEE Aşkın E,Barış S "Kadın istihdamının artırılmasında mikro kredi uygulamasının etkisi: Tokat İli örneği." Çalışma ve Toplum, 0, ss.63 - 94, 2015.
ISNAD Aşkın, Elif Özlem - Barış, Serap. "Kadın istihdamının artırılmasında mikro kredi uygulamasının etkisi: Tokat İli örneği". Çalışma ve Toplum 46 (2015), 63-94.