GÖRDES HALILARINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM VE NEDENLERİ
Yıl: 2015 Cilt: 8 Sayı: 15 Sayfa Aralığı: 166 - 184 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
GÖRDES HALILARINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM VE NEDENLERİ
Öz: Manisaİline bağlı GördesİlçesiTürk dokuma kültürünün şekillendiğive devam ettirildiği önemli merkezlerdenbirisidir.Kendineözgürenk,motifvedesenözellikleriyleTürkHalıSanatıiçerisinde farklı biryeri olan Gördes halılarının 17.yüzyıldan itibaren dokunmaya başlandığı bilinmektedir. GördesveçevresizamaniçerisindeAnadolununönemlihalımerkezlerindenbirisihalinegelmiştir. AncaksonzamanlardagelenekseldokumacılığımızınyaşadığıdeğişimGördeshalılarındadakendisini hissettirmektedir.Enyaygınsebepolarakbilinenticarikaygılarınsonucundaortayaçıkanbudeğişim, yöre halılarında renk, motif ve desen özeliklerinin değişmesi ile kendisini belli etmektedir. Bu çalışmadadaGördeshalılarınınrenk,motifvedesenözelliklerindegörülenbudeğişiminbelirlenmesi vebelgelenmesiamaçlanmıştır.Yapılanaraştırmasonucundayörededokumadakullanılanipliklerin bitkisel boyalarla boyanmasının giderek azalması ve yapay boyaların bu amaçla kullanımın yaygınlaşması sonucunda renklerde önemli bir değişim yaşandığı gözlenmiştir. Bununla birlikte Gördes halısı dokumacılığının azaldığı, bu geleneksel halıların yerini de daha çok ticari amaçlı dokunanvedesenadıolarak Kırkyama ile Şal olarakisimlendirilenhalılarınaldığıtespitedilmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
COMMON CAUSES OF CHANGE OF THE GORDES CARPETS
Öz: Gordes District of Manisa Province is one of the major center which Turkish culture has shaped andcontinue weaving. From the 17th century is known as Gordes carpets began to weave with its uniquecolor, pattern and texture features. Gordes and the environment has become one of the Anatolia'smost important centers of carpet over time. However, the changes recently experienced bytraditional weaving is reflected also in Gordes carpets. Known as the most common cause of thischange occurring as a result of commercial considerations, local carpets colors, designs and patternswith changes. In this study, the color of Gordes carpets, motifs and patterns identified anddocumented these changes in properties were investigated. As a result of in this study, weavingyarns which are dyed by herbal pigment, decreased in time step by step and the colors changedsignificantly due to the expansion of artificial dyes is being observed. Moreover, weaving Gordescarpet decreased and commercial products, called patchwork and throw become widespreadinstead of traditional Gordes carpet at the same time.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- Anonim, (1990). Gördes Halı ve Kilimleri Sergisi, Gördes Kaymakamlığı, M. Nail Akçiçek Halk Kütüphanesi Müdürlüğü Yayınları, Manisa.
- Anonim , (1992a). Turkish Handvowen Carpets, Katalog No:1-5, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
- Anonim, (1992b). Tekstil Yer Döşemeleri-El Dokuması Halılar-Türk Halıları, TSE Yayını No:43, Ankara.
- Anonim, (2009). Geçmişini Arayan Gördes Halısı, Gördes Genç Girişim Grubu Yayını, Printer Ofset Matbaacılık, İzmir.
- Anonim, (2013). Marka Şehir Manisa, T.C. Manisa Valiliği, İzmir. Aslanapa, O., (1987). Türk Halısının Bin Yılı, Eren Yayıncılık ve Kitapçılık Ltd. Şti., İstanbul. 184 Aslanapa, O., (1993). Türk Sanatı El Kitabı, İnkılap Kitapevi Yayın Sanayi ve Ticaret A. Ş., İstanbul.
- Aytaç, A., (2006). Geleneksel Türk El Dokumacılığı Sanatı, Anka Basım Yayın Ltd. Şti. Konya.
- Bayraktaroğlu, S., (1999). Seccade, ERDEM Dergisi, Halı Özel Sayısı I., Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu-Atatürk Kültür Merkezi, C:10, Sayı:28, Ankara.
- Bozkurt, N., (1997). Halı, İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi Yayını.
- Deniz, B., (1986). Gördes Halıları, Bilim Birlik Başarı, Yıl:12, Sayı:45.
- Deniz, B., (2000). Türk Dünyasında Halı ve Düz Dokuma Yaygıları, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayını:215. Eldem, V., (1971). Osmanlı İmparatorluğunun İktisadi Şartları Hakkında Bir Tetkik, Ankara.
- Görgünay, N., (1977). Halıcılığın Kökeni ve Türk Halıcılığının Tarihçesi Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, C:8, Sayı:1, Erzurum.
- Leloğlu- Ünal, S., (1999). Anadolu-Türk Sanatında Natürmort Benzeri Düzenlemeler ve Türk Halı Seccadelerindeki Yankıları, ERDEM Dergisi, Halı Özel Sayısı III., C:10, Say:30, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayını.
- Öztürk İ. ve Aydın Ö., (1994). Türk Halıcılığının Tarihsel Gelişimi ve Gördes Halıları, Akbank Türkiyemiz Kültür ve Sanat Dergisi, Yıl:24, Sayı:72.
- Yazıcıoğlu, Y., (1992). El Dokusu Halıcılık, Tisamat Basım Sanayi, Ankara.
| APA | SUVACI T, Etikan S (2015). GÖRDES HALILARINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM VE NEDENLERİ. , 166 - 184. |
| Chicago | SUVACI Tuğçe,Etikan Sema GÖRDES HALILARINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM VE NEDENLERİ. (2015): 166 - 184. |
| MLA | SUVACI Tuğçe,Etikan Sema GÖRDES HALILARINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM VE NEDENLERİ. , 2015, ss.166 - 184. |
| AMA | SUVACI T,Etikan S GÖRDES HALILARINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM VE NEDENLERİ. . 2015; 166 - 184. |
| Vancouver | SUVACI T,Etikan S GÖRDES HALILARINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM VE NEDENLERİ. . 2015; 166 - 184. |
| IEEE | SUVACI T,Etikan S "GÖRDES HALILARINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM VE NEDENLERİ." , ss.166 - 184, 2015. |
| ISNAD | SUVACI, Tuğçe - Etikan, Sema. "GÖRDES HALILARINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM VE NEDENLERİ". (2015), 166-184. |
| APA | SUVACI T, Etikan S (2015). GÖRDES HALILARINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM VE NEDENLERİ. Art-e Sanat Dergisi, 8(15), 166 - 184. |
| Chicago | SUVACI Tuğçe,Etikan Sema GÖRDES HALILARINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM VE NEDENLERİ. Art-e Sanat Dergisi 8, no.15 (2015): 166 - 184. |
| MLA | SUVACI Tuğçe,Etikan Sema GÖRDES HALILARINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM VE NEDENLERİ. Art-e Sanat Dergisi, vol.8, no.15, 2015, ss.166 - 184. |
| AMA | SUVACI T,Etikan S GÖRDES HALILARINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM VE NEDENLERİ. Art-e Sanat Dergisi. 2015; 8(15): 166 - 184. |
| Vancouver | SUVACI T,Etikan S GÖRDES HALILARINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM VE NEDENLERİ. Art-e Sanat Dergisi. 2015; 8(15): 166 - 184. |
| IEEE | SUVACI T,Etikan S "GÖRDES HALILARINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM VE NEDENLERİ." Art-e Sanat Dergisi, 8, ss.166 - 184, 2015. |
| ISNAD | SUVACI, Tuğçe - Etikan, Sema. "GÖRDES HALILARINDA GÖRÜLEN DEĞİŞİM VE NEDENLERİ". Art-e Sanat Dergisi 8/15 (2015), 166-184. |
