Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn
Yıl: 2015 Cilt: 0 Sayı: 14 Sayfa Aralığı: 167 - 190 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn
Öz: Tarihi bilinmemekle beraber hayvanların konuşması ve biz insanlarla düşüncelerini paylaşmalarını hayal etme konusu çok eskilere dayanmaktadır. Kimilerine mitsel anlamlar yüklenmiş ve her bir hayvanın insan hayatındaki yeri ve önemi bu mitsel inanışların yönlendirmesiyle kültürel hayatta yerini almıştır. Kimi zaman hayvanlar, dînî konuların anlatılması ve kavranılması için birer sembol olarak kullanılmıştır. Bu gerçeğin arkasındaki felsefî, sosyolojik ve psikolojik gerçeklerin irdelenmesi başka bir çalışmanın konusu olup bu makalede iki hayvan arasında geçen felsefî bir hikâye konu edinilecektir. Dünya üzerinde yaşamış olan bütün milletlerin anlatılarında bu tarz hikâyeleri görmek mümkündür. Türk Edebiyatında da bu konuda çokça eser yazıldığı bilinmektedir. Hayvanların bu şekilde hikâyelerde karikatürize edilmesinin felsefî, sosyolojik ve psikolojik arka planlarından ziyade bu makalede bu hayvanların temsil ettiği semboller ve bunun hikâyede anlatılmak istenen konu açısından taşıdığı anlamlar irdelenmiştir. Makalemizde önce münâzara türünün ne olduğuna değinilmiştir. Bu türün Türk Edebiyatındaki yeri tespit edilmiş olup konu edinilen mesnevînin şairinin kim olduğu ve edebiyatmızdaki yeri ve önemi anlatılmıştır. Mesnevînin nüshası, şekil özellikleri ve içeriğinden bahsedilmiştir. Daha sonra transkribe metin sunulmuştur. Eserin tasavvufî açıdan taşıdığı manalar analiz edinilerek eserin değeri ortaya konulmuştur.
Anahtar Kelime: Konular:
Aladdin Ali Çelebi's A Literary Work in Munazara Type: Dasitan-ı Tuti vu Karga-i Alaaddin
Öz: Date unknown, but speaking of animals, and we do not imagine people to share their thoughts on the subject are based on very old. Some mythical meaning given to each animal and its place and importance in human life, cultural life, with the guidance of this mythical belief has taken place. Sometimes, animals, religious issues to be discussed and has been used as a symbol for comprehension. This is the truth behind the philosophical, sociological and psychological investigation of the facts are the subject of another study, in this article elapses between two animals will be dealt a philosophical story. Of all the people who have lived on earth is possible to see the story of this kind of narrative. In Turkish literature was written in the work of a lot is known about it. The animals in this way the stories on a caricature of the philosophical, sociological and psychological background rather than in this article, these animals represent symbols and the story and described in the desired subject in terms of vehicle meanings motherhood is. In this article, what type of munazara that have been mentioned before. This species has been identified in Turkish literature acquired mathnawi poet who is the subject and the place and importance edebiyatmız is described. Copies of mathnawi, shape features and content are mentioned. Provided then transcribed text. Analyzed in terms of the mystical meaning of the work carried out by acquiring the value of the work was made.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akün, Ömer Faruk (1950), Vasi Alisi, İslam Ansiklopedisi, Cilt: 1, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Akün, Ömer Faruk (1989), Alâeddîn Ali Çelebi, DİA, Cilt: 2, Ankara: TDV Yayınları.
- Akün, Ömer Faruk (2004), Şemseddin Sami, Kâmûs-ı Türkî, İstanbul: Kapı Yayınları.
- Beyânî (2008), Tezkiretüş-Şuarâ, Haz. Aysun Sungurhan Eyduran, Kültür Bakanlığı Web Sitesi, e-kitap, Ankara.
- Bursalı Mehmed Tahir Bey (1972), Osmanlı Müellifleri, 2. Cilt, Haz. A.Fikri Yavuz, İsmail Özen, İstanbul: Meral Yayınevi.
- Bülbül, Tuncay (2009), Hümâyûn-nâme (İnceleme-Tenkitli Metin), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
- Bülbül, Tuncay (2014), Alâaddîn Ali Çelebi, Türk Edebiyatı İsimleri Sözlüğü Web Sitesi, http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/index. php?sayfa=detay&detay=2305, [erişim tarihi: 22.08.2014].
- Canım, Rıdvan (2000), Latîfî, Tezkiretüş-Şuarâ ve Tabsıratün-Nuzemâ (İnceleme-Metin), Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
- Devellioğlu, Ferit (2005), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara: Aydın Kitabevi.
- Dilçin, Cem (2009), Yeni Tarama Sözlüğü, 2. Baskı, Ankara: TDK Yayınları.
- Gölpınarlı, Abdülbaki (1938), Kaygusuz Vizeli Alaeddin Hayatı ve Şiirleri, İstanbul: Remzi Kitaphanesi.
- Güzel, Abdurrahman (2004), Kaygusuz Abdal, 2.Baskı, Ankara: Akçağ Yayınları.
- Hümayunname / Beydeba (1293), Tercüme: Alaeddin Ali b Ali Çelebi, İstanbul: Şevki Bey Matbaası.
- Kayabaşı, Bekir (1997), Kaf-zade Faiziin Zübdetül-Eşarı, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Malatya.
- Kılıç, Filiz (1994), Âşık Çelebi Meşâirüş-Şuarâ (İnceleme-Tenkitli Metin), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eski Türk Edebiyatı Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara.
- Kınalızâde Hasan Çelebi (2009), Tezkiretüş-Şuarâ, Haz. Aysun Sungurhan Eyduran, Kültür Bakanlığı Web Sitesi, e-kitap, Metin B, Ankara.
- Kitab-ı Hümayunnâme. / Beydeba (1251), Çeviren: Alaeddin Ali, Bulak: Bulak Matbaası.
- Köksal, Mehmet Fatih (2006), Münâzara-Türk Edebiyatı, DİA, Cilt: 31, Ankara: TDV Yayınları.
- Levend, Âgah Sırrı (1978), Divan Edebiyatı, 2.Baskı, İstanbul: İnkılap Kitabevi.
- Mutçalı, Serdar (2012), Arapça - Türkçe Sözlük, İstanbul: Dağarcık Yayınları.
- Münâzara (2004), Türk Dünyası Edebiyat Kavramları ve Terimleri Ansiklopedik Sözlüğü, Cilt: 4, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
- T.C. Kültür Bakanlığı, Süleymaniye El Yazma Eserler Kütüphanesi, Katalog Tarama Sistemi, ibmsrv/yordam.htm, [Erişim Tarihi: 20.08.2014].
- Uludağ, Süleyman (2005), Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, 2. Baskı, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
APA | Tan B (2015). Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn. , 167 - 190. |
Chicago | Tan Bünyamin Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn. (2015): 167 - 190. |
MLA | Tan Bünyamin Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn. , 2015, ss.167 - 190. |
AMA | Tan B Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn. . 2015; 167 - 190. |
Vancouver | Tan B Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn. . 2015; 167 - 190. |
IEEE | Tan B "Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn." , ss.167 - 190, 2015. |
ISNAD | Tan, Bünyamin. "Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn". (2015), 167-190. |
APA | Tan B (2015). Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 0(14), 167 - 190. |
Chicago | Tan Bünyamin Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 0, no.14 (2015): 167 - 190. |
MLA | Tan Bünyamin Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, vol.0, no.14, 2015, ss.167 - 190. |
AMA | Tan B Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi. 2015; 0(14): 167 - 190. |
Vancouver | Tan B Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi. 2015; 0(14): 167 - 190. |
IEEE | Tan B "Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn." Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 0, ss.167 - 190, 2015. |
ISNAD | Tan, Bünyamin. "Alâaddîn Ali Çelebi'nin Münâzara Türünde Bir Eseri: Dâsitân-ı Tûtî vü Karga-i Alâaddîn". Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 14 (2015), 167-190. |