Yıl: 2015 Cilt: 40 Sayı: 181 Sayfa Aralığı: 117 - 137 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kuram ve Uygulamada Sınıf Dışı Tarih Öğretimi Algısı:Aday Öğretmen Görüşleri Öğretmen ve

Öz:
Çevreyle temas kurmaya, yaparak ve yaşayarak öğrenmeye dayalı, deneyimsel bir süreç olarak sınıf dışı eğitimi matematikten tarihe çeşitli alanların öğretiminde kullanmak mümkündür. Son yılların tarih öğretimi anlayışı da bu tür bir öğretime imkân tanımaktadır. Ancak uygulamada bu çalışmaların yaygınlaşması öğretmen ve aday öğretmenlerin bu konudaki bilgi, beceri ve tutumlarıylayakındanilişkilidir.Öğretmenveaday öğretmenlerin Sınıf Dışı Tarih Öğretimi (SDTÖ)ne yönelik bilgi, Elbeceri ve tutumlarının geliştirilmesi noktasında ise öncelikle hizmet öncesi ve hizmet içi ihtiyaç, hedef ve planların belirlenmesi ve hayata geçirilmesi gerekmektedir. Bu araştırma öğretmen ve aday öğretmenlerin konu hakkındaki görüşlerinin alınması yoluyla bu ihtiyaç, hedef ve planların belirlenmesine katkı sağlanmayı hedeflenmektedir. Araştırma 2013-2014 bahar ve 2014-2015 güz yarıyılları içinde 12 tarih öğretmeni ve 12 aday tarih öğretmeninin SDTÖ hakkındaki görüşleri alınarak gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma desenlerinden olgubilime dayalı olarak gerçekleştirilen çalışmada öğretmen ve aday öğretmen görüşleri yarı yapılandırılmış görüşme tekniğiyle alınmıştır. Ardından görüşme verileri çözümlenerek içerik analizi yapılmıştır. Analizlerin sonucunda aday öğretmenlerin kavrama yönelik farkındalıklarının daha yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca öğretmen ve aday öğretmenlerin tamamının SDTÖ yü tarih dersine uygun buldukları, büyük bölümünün ise benzer biçimde kendilerini bu konuda yeterli hissetmedikleri ve bu çalışmalar için özel olarak eğitim verilmesi gerektiğini düşündükleri tespit edilmiştir. Bununla birlikte öğretmenlerin aksine aday öğretmenlerin farklı tür yöntemleri SDTÖ ile ilişkilendirebildikleri görülmüştür. Buna karşılık pratiğe dönük sorularda ve program bilgisi konusunda aday öğretmenlerin farkındalıklarının öğretmenlere göre düşük olduğu görülmüştür. Araştırmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda önerilere yer verilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Avcı Akçalı, A. (2013). Tarih öğretiminde merkeze bağımlılığın azaltılması yolunda bir çözüm önerisi: Yerel tarih (Yayımlanmamış doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Akmehmet, T. K. (2008). Müzelerin tarih öğretiminde nesne merkezli eğitim etkinlikleriyle kullanılması ve ilköğretim sosyal bilgiler öğretimi. Milli Eğitim Dergisi, 180, 50-67.
  • Akpınar, M. (2012, 14-16 Haziran). Tarih öğretmenlerinin yerel tarih konularının tarih derslerinde kullanımıyla ilgili görüşlerinin irdelenmesi. II. Uluslararası Tarih Eğitimi Sempozyumu'nda sunulan bildiri. Trabzon.
  • Aktekin, S. (2006). Tarih öğretmenlerinin gözüyle tarih derslerinde yerel tarih. Toplumsal Tarih Dergisi, 149, 83-89.
  • Aktekin, S. (2009). Lise öğrencilerinin tarih derslerinde yerel tarih konularının öğretilmesiyle ilgili görüşleri. Milli Eğitim, 182, 331-352.
  • Aktekin, S. (2010). Ortaöğretim tarih eğitiminde yerel tarihin yeri ve önemi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 6(1), 86-105.
  • Aslan, E. (2000). Yerel tarihin tanımı, gelişimi ve değeri. Z. A. Kızılyaprak (der.). Tarih Yazımında Yeni Yaklaşımlar Küreselleşme ve Yerelleşme içinde (s.195-204). İstanbul, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
  • Ata, B. (2001). Müzelerle ve tarihi mekânlarla tarih öğretimi: Tarih öğretmenlerinin müze eğitimine ilişkin görüşleri (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara. Ballantyn, R., Anderson, D. ve Parker, J. (2010). Exploring the impact of integrated fieldwork, reflective and metacognitive experiences on student environmental learning outcomes. Australian Journal of Environmental Education, 26, 47-64.
  • Berberoğlu, E. O. ve Uygun, S. (2013). Sınıf dışı eğitimin dünyadaki ve Türkiye’deki gelişiminin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 32-42.
  • Coughlin, P. K. (2010). Making field trips count: Collaborating for meaningful experiences. The Social Studies, 101, 200-210.
  • Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry and research design: Choosing among the five traditions. California: Sage publications.
  • Çelebi, F. (Ed.). (2001). Yerel tarihçilik, kent, sivil girişim: Yerel tarih grupları deneyimi. İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
  • Çengelci, T. (2013). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin sınıf dışı öğrenmeye ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1823-1841.
  • Danacıoğlu, E. (2001). Geçmişin izleri: Yanı başımızdaki tarih için bir kılavuz. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. Demircioğlu, İ. H. (2007). Tarih öğretiminde öğrenci merkezli yaklaşımlar. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Demircioğlu, İ. H. (2008). History teachers’ attitudes towards museum visits: A Turkish perspective. Teaching History Journal, September, 24-30.
  • Dewey, J. (1930). Democracy and education: An introduction to the philosophy of education. New York: The Macmillan Company. Dillon, J., Rickinson, M., Tearney, K., Morris, M., Young Choi, M., Sanders, D. ve Benefield, P. (2006). The value of outdoor learning: Evidence from research in the UK and elsewhere. School Science Review, 87(320), 107-112.
  • Doğan, Y. (2010, 16-18 Haziran). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sözlü tarih yönteminin uygulanışıyla ilgili görüşleri: Üniversiteli gençler Adıyaman’ın yakın tarihini araştırıyor. I. Uluslararası Tarih Eğitimi Sempozyumu'nda sunulan bildiri. Erzurum.
  • Dyment, J. (2005). Green school grounds as sites for outdoor learning: Barriers and opportunities. International Research in Geographical and Environmental Education, 14(1), 28-45.
  • Egüz, Ş. ve Kesten, A. (2012). Sosyal Bilgiler dersinde müze ile eğitimin öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi: Samsun ili örneği. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 81-103.
  • Epik, C. (2004). Müzelerin lise öğrencilerinin tarih dersi başarıları ve hatırda tutma becerileri üzerindeki etkileri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Ernst, J. ve Tornabene, L. (2012). Preservice early childhood educators’ perceptions of outdoor settings as learning environments. Environmental Education Research, 18(5), 643-664.
  • Fagerstam, E. (2012). Space and place: Perspectives on outdoor teaching and learning (Yayımlanmamış doktora tezi). Linköping University, Linköping. Falk, J. H. ve Dierking, L. D. (1997). School field trips: Assessing their long-term impact. Curator, 40(3), 211-218.
  • Ford, P. (1986). Outdoor education: Definition and philosophy. N. Mexico: ERİC Clearinghouse on Rural Education and Small Schools. Given, L., M. (Ed.). (2008). The SAGE encyclopedia of qualitative research methods. California: Sage Publications.
  • Göç, N. (2008). Yerel tarih konularının sosyal bilgiler dersinde uygulanması: Karşılaşılan güçlükler ve çözüm önerileri (Yozgat Örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat. Han, L. F. ve Foskett, N. (2007). Objectives and constrains in geographical fieldwork: Attitudes and perspectives in senior high schools in Taiwan. International Research in Geographical and Environmental Education, 16(1), 5-20.
  • Işık, H. (2002). Yerel tarih konularının sosyal bilgiler (6. sınıf) programı tarih üniteleri ile ilişkilendirilmesine yönelik bir uygulama: Pasinler örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Işık, H. (2013). The effect of education-project via museum and historical places on the attitudes and outlooks of teachers. International Journal of Academic Research, 5(4), 300.
  • İncegül, S. ( 2010). Sosyal bilgiler dersinde örnek bir sözlü tarih uygulaması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Kaplan, E. (2005). İlköğretim öğrencilerinin tarihsel düşünce becerilerinin sözlü tarih çalışmalarıyla geliştirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Kaya, M. (2013). Sosyal bilgiler dersinde kullanılabilecek bir öğretim yöntemi olarak sözlü tarih: Amaç, içerik, uygulama (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Keskin, S. (Coşkun) ve Kaplan, E. (2012). Sosyal bilgiler ve tarih eğitiminde okul dışı öğrenme ortamı olarak oyuncak müzeleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(41), 95-115.
  • Kısa, Y. (2012). Sosyal bilgiler öğretiminde müze kullanımına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşlerinin incelenmesi: Afyonkarahisar müzeleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
  • Knapp, C., Swan, M., Vogi, S. ve Vogi, R. (1986). Using the outdoors to teach social studies: Grades 3-10. N. Mexico: ERİC Clearinghouse on Rural Education and Small Schools. Kyvig, D. E. ve Marty, M. A. (2000). Yanı başımızdaki tarih. N. Özsoy (Çev.). İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
  • Metin, E. (2010). Çankırı liselerinde görev yapan tarih ve edebiyat öğretmenlerinin sözlü tarih hakkındaki görüşleri. Çankırı Araştırmaları Dergisi, 5-6, 81-89.
  • Miles M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data Analysis. California: Sage Publications. Milli Eğitim Bakanlığı. (MEB). (2007). Ortaöğretim 9. sınıf tarih dersi öğretim programı. http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx adresinden erişildi. Milli Eğitim Bakanlığı. (MEB). (2011a). Ortaöğretim 10. sınıf tarih dersi öğretim programı. http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx adresinden erişildi. Milli Eğitim Bakanlığı. (MEB). (2011b). Ortaöğretim 11. sınıf tarih dersi öğretim programı. http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx adresinden erişildi. Milli Eğitim Bakanlığı. MEB. (2012). Çağdaş Türk ve dünya tarihi dersi öğretim programı. http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx adresinden erişildi. Multon, K. D. (2010). Interrater reliability. In N. J Salkind (Ed.). Encyclopedia of Research Design içinde (s. 627-629). California, Sage Publications. Noorani, M. S. M., Ismail, E. S., Salleh, A. R., Rambley, A. S., Mamat, N. J. Z., Muda, N., Hashim, I., ve Majid, N. (2010). Exposing the fun side on mathematics via mathematics camp. Procedia Social and Behavioral Sciences, 8, 338-343.
  • Oran, M. (2013). İlköğretim sosyal bilgiler öğretmenlerinin ders içi yerel tarih konusundaki faaliyetleri: Uşak ili örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak. Örten, H. (2008). Yerel tarih konularının sosyal bilgiler üniteleri İle ilişkilendirilmesine yönelik bir çalışma (Tokat örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat. Priest, S. (1986). Redefining outdoor education: A matter of many relationships. Journal of Environmental Education, 17(3), 13-15.
  • Rickinson, M., Dillon J., Teamy, K., Morris, M., Choi, M-Y., Sanders, D. ve Benefield, P. (2004). A review of research on outdoor learning. Shrewsbury, UK: Field Studies Council/National Foundation for Educational Research. Rickinson, M. ve Sanders, D. (2005). Secondary school students’ participation in school grounds improvement: Emerging findings from a study in England. Canadian Journal of Environmental Education, 10, 256-272.
  • Safran, M. ve Ata, B. (1998). Okul dışı tarih öğretimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 87-94. Sarı, İ. (2006). Akademik tarih ve tarih öğretiminde sözlü tarihin yeri ve önemi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(3), 109-125.
  • Sarı, İ. (2007). Sosyal bilgiler öğretiminde sözlü tarih etkinliklerinin öğrenci başarı, beceri ve tutumlarına etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Schanely, S. D. (2006). Towards an understanding of an outdoor education program: Listening to participants’ stories (Yayımlanmamış doktora tezi). University of Florida, Florida.
  • Stewart, C. J. ve Cash, W. B. (1985). Interviewing: Principles and practices. Dubuque, IO: W. C. Brown. Szczepanski, A., Malmer, K., Nelson, N. ve Dahlgren, L. O. (2006). The distinctive nature and potential of outdoor education from a teacher’s perspective. Didaktisk Tidskrift, 16(4), 89-106.
  • Thompson, P. (1999). Geçmişin sesi. Ş. Layıkel (çev.). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. Thorburn, M. ve Allison, P. (2010). Are we ready to go outdoors now? The prospects for outdoor education during a period of curriculum renewal in Scotland. The Curriculum Journal, 21(1), 97- 108.
  • Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 24, 543-559.
  • Yeşilbursa, C. C. (2006). Sosyal Bilgiler dersinde tarihi yerleri kullanarak tarih konularının öğretimi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Yeşilbursa, C. C. ve Barton, K. C. (2011). Preservice teachers' attitudes toward the inclusion of heritage education in elementary social studies. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(2), 1-21.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
APA AVCI AKÇALI A (2015). Kuram ve Uygulamada Sınıf Dışı Tarih Öğretimi Algısı:Aday Öğretmen Görüşleri Öğretmen ve. , 117 - 137.
Chicago AVCI AKÇALI ASLI Kuram ve Uygulamada Sınıf Dışı Tarih Öğretimi Algısı:Aday Öğretmen Görüşleri Öğretmen ve. (2015): 117 - 137.
MLA AVCI AKÇALI ASLI Kuram ve Uygulamada Sınıf Dışı Tarih Öğretimi Algısı:Aday Öğretmen Görüşleri Öğretmen ve. , 2015, ss.117 - 137.
AMA AVCI AKÇALI A Kuram ve Uygulamada Sınıf Dışı Tarih Öğretimi Algısı:Aday Öğretmen Görüşleri Öğretmen ve. . 2015; 117 - 137.
Vancouver AVCI AKÇALI A Kuram ve Uygulamada Sınıf Dışı Tarih Öğretimi Algısı:Aday Öğretmen Görüşleri Öğretmen ve. . 2015; 117 - 137.
IEEE AVCI AKÇALI A "Kuram ve Uygulamada Sınıf Dışı Tarih Öğretimi Algısı:Aday Öğretmen Görüşleri Öğretmen ve." , ss.117 - 137, 2015.
ISNAD AVCI AKÇALI, ASLI. "Kuram ve Uygulamada Sınıf Dışı Tarih Öğretimi Algısı:Aday Öğretmen Görüşleri Öğretmen ve". (2015), 117-137.
APA AVCI AKÇALI A (2015). Kuram ve Uygulamada Sınıf Dışı Tarih Öğretimi Algısı:Aday Öğretmen Görüşleri Öğretmen ve. Eğitim ve Bilim, 40(181), 117 - 137.
Chicago AVCI AKÇALI ASLI Kuram ve Uygulamada Sınıf Dışı Tarih Öğretimi Algısı:Aday Öğretmen Görüşleri Öğretmen ve. Eğitim ve Bilim 40, no.181 (2015): 117 - 137.
MLA AVCI AKÇALI ASLI Kuram ve Uygulamada Sınıf Dışı Tarih Öğretimi Algısı:Aday Öğretmen Görüşleri Öğretmen ve. Eğitim ve Bilim, vol.40, no.181, 2015, ss.117 - 137.
AMA AVCI AKÇALI A Kuram ve Uygulamada Sınıf Dışı Tarih Öğretimi Algısı:Aday Öğretmen Görüşleri Öğretmen ve. Eğitim ve Bilim. 2015; 40(181): 117 - 137.
Vancouver AVCI AKÇALI A Kuram ve Uygulamada Sınıf Dışı Tarih Öğretimi Algısı:Aday Öğretmen Görüşleri Öğretmen ve. Eğitim ve Bilim. 2015; 40(181): 117 - 137.
IEEE AVCI AKÇALI A "Kuram ve Uygulamada Sınıf Dışı Tarih Öğretimi Algısı:Aday Öğretmen Görüşleri Öğretmen ve." Eğitim ve Bilim, 40, ss.117 - 137, 2015.
ISNAD AVCI AKÇALI, ASLI. "Kuram ve Uygulamada Sınıf Dışı Tarih Öğretimi Algısı:Aday Öğretmen Görüşleri Öğretmen ve". Eğitim ve Bilim 40/181 (2015), 117-137.