İSLAM HUKUKU AÇISINDAN OBEZİTEYE YOL AÇAN YEME İÇME HAKKINDA BAZI TESBİTLER

Halis DEMİR (Cumhuriyet Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, İslam Hukuku Anabilim Dalı, Sivas, Türkiye)
Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
6 0
Yıl: 2015 Cilt: 19 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 135 - 168 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İSLAM HUKUKU AÇISINDAN OBEZİTEYE YOL AÇAN YEME İÇME HAKKINDA BAZI TESBİTLER

Öz:
Özet: Beslenme; insanın temel ihtiyaçlarındandır. Beslenmenin temel un- suru gıda maddeleridir. Kâinattaki her şey insan için yaratılmıştır. Bazımaddelerin yenilmesi ve içilmesi yasaklanmıştır. Haram kılınan şeyler ge- nel olarak insan sağlığına zararlıdır; helal olanlar ise faydalıdır. İnsan kul- luk vazifesi için yaratılmıştır. Yeme içme başlı başına bir gaye değildir. İn- san helal olan şeyleri yeme içmede ölçülü davranılmalıdır. Zira insan sağlı- ğını korumakla mükelleftir. Fazla yeme-içmenin neticelerinden birisi obezi- tedir. Doyduktan sonra yeme-içme hoş görülmemiştir. Obezite insanın ira- desine de bağlıdır.
Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi

SOME OBSERVATIONS ABOUT EATING-DRINKING THAT CAUSES OBESITYACCORDING TO ISLAMIC LAW

Öz:
Abstract: Nutrition isone of thebasichumanneeds. Thekey element for thenutrition is food. Everything in theuniversewascreatedfor human being.Some of thematerialisprohibitedto be eatenanddrunk. While prohibited (ha- ram) foods areharmfultohumanhealthin general; thelawful (halal) foods arebeneficial.Human being was created toservethe God. Eating and drinkingisnot agoalinitself.Humans should be in moderation in eating and drinkingeven for the halal foods.Since people areobliged to protecttheirhealth.Oneofthe resultsof eating and drinking too much is obesity. After getting enoughto eat and drinkisdisapproved. Obesityis also linked topeople's will.
Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abdülbâkî, M. Fuâd, el-Muʻcemü’l-müf ehreslielf âzi’l-Kur’âni’l-Kerîm, İstanbul,1990. Aktan, Hamza, “Hakkında Nas Olmayan Gıda Maddelerinin Dini Hükmünün Belirlenme- si”, Günümüzde Helal Gıda Sempozyumu (26-28 Kasım 2011 Afyonhisar), DİB, Ankara, 2013. ss. 57-75.
  • Ali el-Kari (1014/1606), “Feth-i babi’l-inayebi şerhi kitabi Nukaye, Daru’l-erkam, Beyrut, 1997. Apaydın, H. Yunus, Tebliğ Müzakeresi, Günümüzde Helal Gıda Sem¬pozyumu (26-28 Kasım 2011 Afyonkarahisar), DİB, Ankara, 2013. ss. 85-90. …..,“İhtiyat”, DİA, İstanbul 2000, XXII, 577.
  • Aşur, M. Tahir, İslam Hukuk Felsefesi, (trc. Mehmet Erdoğan -Vecdi Akyüz), Rağbet Yayınla- rı, İstanbul 2006. Aynî, Muhammed b. Ahmed (ö. 855/1451), el-Binaye, Daru’l- f ikr, Dımeşk,1990.
  • Baktır, Mustafa, “Zaruret”, İslam’da İnanç İbadet ve Günlük Yaşayış Ansiklopedisi, Redak- tör: İ. Kâfi Dönmez, İstanbul, 1997, IV, ss.514-515.
  • Bardakoğlu, “Haramlar ve Helaller”, İlmihal, haz. Heyet, İstanbul, 1999, II, 29-193. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: XIX, Sayı: 1 (Haziran 2015) Baysal, Ekin, “Obezite ve Etik”, Obezite ve Etik, editör, Nesrin Çobanoğlu, Ankara, 2012, ss. 13-32.
  • Beşer, Faruk, Tebliğ Değerlendirmesi, Günümüzde Helal Gıda Sempozyumu (26-28 Kasım 2011 Afyonkarahisar), DİB, Ankara, 2013, ss. 75-82. Beyzavî, Abdullah b. Ömer (ö. 685/1286), Envaru’t-tenzil, Beyrut 1988.
  • Bilmen, Ömer Nasûhi, Büyük İslam İlmihali, Bilmen yayınevi, İstan¬bul, ts. Buhari, Muhammed b. İsmail (ö. 256/ 870), el-Camiu’s-sahih, Çağrı Yay.,İstanbul 1992.
  • Cessas, Ahmed b. Muhammed (ö. 370/981), el- Fusûlfî’l-usûl, (nşr. ʻAcilCâsim en-Nesimî), Kuveyt, 1994. ….., Ahkâmü’l-Kur’ân, Daru İhya-i’t-turasi’l-arabi, Beyrut, 1992. Cihan, Sadık, “Hz. Peygamber’in Sünnetinde Yeme ve İçme Adabı”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, sy. 5, ss. 33-43, Erzurum 1982.
  • Cürcânî, Ali b. Muhammed (ö. 816/1413), et-Ta’rîfât, Daru’l-kütübü’l-ilmiyye, Beyrut 2000.
  • Çağrıcı, Mustafa, “Sabır”, DİA, İstanbul 2008, XXXV, 337-339.
  • Çayır, Aliye, Nazlı Atak, Serdal Köse, “Beslenme ve Diyet kliniğine Başvuranlarda Obezite Durumu ve Etkili Faktörlerin Belirlenmesi”, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 2011, 64(1), ss. 13-19.
  • Çayıroğlu, Yüksel, İslam Hukukuna Göre Helal Gıda, Işık yayınları, İzmir, 2014. Çeker, Orhan, “Gıda Felsefemiz”, 1.Ulusal Helal ve Sağlıklı Gıda Kongresi (19-20 Kasım 2011) Ankara, ss. 22-25. Çelebi, İlyas, “Sünnetullah”, DİA, İstanbul, 2010, XXXVIII, 160.
  • Dârimî, Abdullah b. Abdirrahmân (ö. 255/868), Sünen, Çağrı yayınları, İstanbul 1992. Davudoğlu, Ahmed, Sahîh-i Müslim Terceme ve Şerhi, Sönmez neşriyat, İstanbul 1980.
  • Dehlevi, Şah Veliyyullah (ö. 1230/1815), Huccetullahi’l-Baliğa, trc. Mehmet Erdoğan, Yeni Şafak Gazetesi, İstanbul 2003.
  • Demir, Emine, “Beslenme Yetersizliği İle Karşı Karşıya Olan Dün¬yadaObezitenin Etik Açıdan Değerlendirilmesi”, Obezite ve Etik, editör, Nesrin Çobanoğlu, Ankara, 2012, ss. 219-232.
  • Duyar, Eren, Dokuz, Oktay, “Obezite Tedavisinde Hatalar Teda¬viye Bilimsel ve Etik Yak- laşımlar”, Obezite ve Etik, editör, Nesrin Çoba¬noğlu, Ankara, 2012, ss. 129-147.
  • Dönmez, İbrahim Kâfi, “Mübah”, DİA, İstanbul 2005, XXX, 341-345. …..,“İhtiyat”, İslam’da İnanç İbadet ve Günlük Yaşayış Ansiklopedisi, İFAV, İstanbul 1997, II, 370-372. DSÖ Avrupa Obezite İle Mücadele Bakanlar Toplantısı (15-17 Ka¬sım 2006) Duman, Mehmet Zeki, “Habis”, DİA, İstanbul, 1996, XIV, 379-379.
  • Kibarkoyun, E. Nalân-Semiha Dursun, “Obez Olmanın Daya¬nılmaz Ağırlığı”, Obezite ve Etik, editör, Nesrin Çobanoğlu, Ankara, 2012, ss. 47-80. Ebû Dâvud, Süleyman b. Eşʻas (275/889), Sünen, Çağrı yayınları, İs¬tanbul 1992. Ekici, Esengül,“Toplumun Değer Yargılarının ve Obezitenin Sosyal Boyutlarının, Hekimin Obezite Hastasına Yaklaşımına Etkileri; Hekim ve Hasta Bakış Yönünden Niteliksel Bir Çalışma”, Obezite ve Etik, editör, Nesrin Çobanoğluoğlu, 2012, Ankara, ss. 81-87. Erdoğan, Mehmet, Fıkıh ve hukuk Terimleri Sözlüğü, Rağbet yayınları, İstanbul 1998. ….., İslam Hukukunda Ahkâmın Değişmesi, İFAV Yayınları, İstan¬bul 1990. ….., “İbahayıAsliyye ve Hurmet-i Ademiyye”, İslami İlimler Dergisi, y. 3, sy. 1, Bahar 2008, ss. 9-23. ….., Tebliğ Müzakeresi, Günümüzde Helal Gıda Sempozyumu (26-28 Kasım 2011 Afyonka- rahisar), DİB, Ankara, 2013, ss. 91-94. Duyar, Eren ve Oktay Dokuz, “Obezite Tedavisinde Hatalar Teda¬viye Bilimsel ve Yakla- şımın Etkileri”, Obezite ve Etik, editör, Nesrin Çoba¬noğlu, Ankara 2012, ss. 129-147. Esed, Muhammed, Kur’an Mesajı, İşaret Yayınları, İstanbul 1996.
  • Fîrûzâbâdî, Muhammed b. Yaʻkub, (ö. 817/1415), el-Kâmûsü’l-muhît, Beyrut 1986. Garipağaoğlu, Muazzez, “Sağlıklı Beslenme ilkeleri”, Uluslar arası 2. Helal ve Sağlıklı Gıda Kongresi- (7-10 Kasım 2013) Konya, ss. 392-394. Görmez, Mehmet, Protokol Konuşması, Günümüzde Helal Gıda Sempozyumu (26-28 Ka- sım 2011 Afyonkarahisar), DİB, Ankara 2013. ss. 21-23. Günümüzde Helal Gıda Sempozyumu (26-28 Kasım 2011 Afyonkarahisar), Güncel Dini Meseleler İstişare Toplantısı-IV, DİB, An¬kara 2013. Gündüz, H. Hüseyin, “Gıda Katkı Maddeleri ve Riskleri”, İslam Fıkhı Açısından Helal Gıda Sempozyumu, (3-4 Haziran 2009) Emin Yayınları Bursa, ts.,ss. 75-83. Halebî, İbrahim b. Muhammed (ö. 956/1549), Mülteka’l-ebhur, Müessesetü’r-risale, Beyrut, 1989. Haskefî, Alaaddin b. Ali (ö. 1088/1677), Dürri’l-muhtâr Şerhu Tenvîr’il-ebsâr, Beyrut, 1992.
  • Hatemi, H. Turan ve diğerleri, “Türkiye Obezite ve Hipertansiyon Çalışmaları (TOHTA)”, Endokrinolojide Yönelişler Dergisi, 2002, sayı: 11, ss.1-16.
  • Hökelekli, Hayati,“İntihar”, DİA, İstanbul 2000, XXII, ss.351-353. İbn Cuzey, Muhammed b. Ahmed (ö. 741/1340), Et-Teshil liulumi’t-tenzil, Daru’l-erkam, Beyrut, ts. İbn Mâce, Muhammed b. Yezid (ö. 275/889), Sünen, Çağrı yayınları, İstanbul, 1992.
  • İbn Manzûr, Ebü’l-FadlCemâlüddîn (ö. 711/1312), Lisânü’l-arab, Bey¬rut 1997. İbn Nuceym, Zeynuddin b. İbrahim, (ö. 970/1563), Bahru’r-raik, (tek¬mile, Muhammed b. HuseynTuri), Daru’l-marife, Beyrut 1993. ….., el-Eşbah ve’n-nezair, (nşr. Muhammed Mutî‘), Daru’l-fikr, Dımeşk 2005.
  • İbn Arabî, Muhammed b. Abdillâh (ö. 543/1148), Ahkamu’l- Kuran, Beyrut 2003.
  • İpek, Bahar, “Toplumda Obezite”, Obezite ve Etik, ed. Nesrin Çobanoğlu, Ankara 2012, ss.253-262
  • İsfehani, Rağıb (ö. 502/1108), el-Müfredat fi garibi’l-Kur’an, 4. baskı, Daru’l- marife, Beyrut 2005. İslam Fıkhı Açısından Helal Gıda Sempozyumu, (3-4 Haziran 2009) Editörler: Ali Kaya, Abdurrahman Kozalı, M. Salih Kumaş, Emin yayınları, Bursa ts. Kahraman, Abdullah, “Gıda Ürünlerinde Helal ve Haram Belirleme Yöntemi”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c: XVI, s: 1, Sivas 2012, ss. 453-478. ….., İslam Hukukunda Değişim Ve İbadetler, Ensar yayınları, İstanbul 2012. Kal’acî, M. Kavvas, Hamid Sadık, MucemuLugatu’l- Fukaha, Daru’n-nefais, Beyrut 1985.
  • Kallek, Cengiz, “İsraf”, DİA, İstanbul 2001, XXIII, 178-180. Sadrüşşerîa, Ubeydullah b. Mes’ûd (ö. 747/1346), et-Tavzîhşerhu’t-Tenkîh, (et-Telvîh ilâ keşfi hakâiki’t-Tenkîh adlı eser içinde), Beyrut 1998. Sakallı Talat, “Helal ve Sağlıklı Beslenmenin Manevi Açıdan Önemi”, Uluslar arası 2. Helal ve Sağlıklı Gıda Kongresi- (7-10 Kasım 2013) Konya. ss. 519-547. Semʻânî, Mansur b. Muhammed (ö. 489/1096), Kavâtiüʻl-edillefî’l-usûl, (nşr. M. Hasan İsmâîl), Beyrut 1997. Semerkandî, Muhammed b. Ahmed (ö. 539/1145), Mîzanü’l-usûl fî netâici’l-‘ukûl fî usûli’l-fıkh, (nşr. A. Abdurrahman es-Saʻdî), Bağdat 1987. Serahsî, Muhammed b. Ahmed b. Ebî Sehl (ö. 490/1097), el-Usûl, İs¬tanbul, 1984. ….., el-Mebsût, Daru’l-marife, Beyrut 1989.
  • Şâtıbî, İbrahim b. Musa (ö. 790/1388), el-Muvâfakât fî usûli’ş-şerî‘a, Daru’l-marife, Beyrut 2010. Şenol, Yahya, Helal Gıda, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul 2014.
  • Tahavi, Ahmed b. Muhammed (ö. 321/933), Şerh-u meani’l-asar, Daru’l-kütübü’l-ilmiyye, Beyrut 1987. Tefsiru İbn Abbas, rivayet eden Ali B. Ebi Talha, Müessesetü’s-sakafiyye, Beyrut, 1992.
  • Tezcan, Bahar, Obez Bireylerde Benlik Saygısı, Beden Algısı ve travmatik Geçmiş Yaşantıları, İstanbul 2009. Tirmizî, Muhammed b. İsa (ö. 270/884), Sünen, Çağrı Yayınları, İstan¬bul 1992.
  • Uludağ, Süleyman, İslam’da Emir Ve Yasakların Hikmetleri, TDV Yayınları, Ankara 1989. …..,Süleyman, “Amel-i Salih”, DİA, İstanbul 1991, III, 13-16.
  • Yaman, Ahmet, “Hayvan Kesim Yöntemleri ve Fıkhi Hükümler”, Günümüzde Helal Gıda Sempozyumu (26-28 Kasım 2011 Afyonkarahisar), DİB, Ankara, 2013, ss. 380-390. …..,Ahmet, Tebliğ Müzakeresi, İslam Fıkhı Açısından Helal Gıda Sempozyumu, (3-4 Hazi- ran 2009) Emin yayınları, ts. Bursa, ss. 127-129. Yazır, Muhammed Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, Eser Yayınları, Eser Neşriyat, İstanbul, ts. ….., Alfabetik İslam Hukuku ve Fıkıh Istılahları Kamusu, haz. Sıtkı Gülle, Eser neşriyat, İstanbul 1997.
  • Yeprem, Saim, Tebliğ Müzakeresi, Günümüzde Helal Gıda Sempozyumu (26-28 Kasım 2011 Afyonkarahisar), DİB, Ankara 2013, ss. 257-263. Macit, Yüksel, “Yiyecek-İçeceklerde Haram- Helalliğin Kriteri ve Bu Konuda Arap Kültü- rünün Etkisi”, Gazi Üniversitesi Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2002/2, c. 1, sy. 2, ss. 265-270.
  • Zebîdî, Seyyid Muhammed Murtazâ, Tâcü’l-arûs min cevâhîri’l-kâmûs, (nşr. Ali eş-Şîrî), Beyrut 1994. Zuhal Mutlu ve diğerleri, “Obeziteye Karşı Tavrın Arkasındaki Gerçeklik ve Etik”, Obezite ve Etik, editör, Nesrin Çobanoğlu, Ankara 2012, ss. 1-12. Zuhaylî, Vehbe, Ahkamu’l- mevaddu’n-Necisetive’l- muharremeti, Daru’l-mekteb, Dımeşk 1997.
APA Demir H (2015). İSLAM HUKUKU AÇISINDAN OBEZİTEYE YOL AÇAN YEME İÇME HAKKINDA BAZI TESBİTLER. , 135 - 168.
Chicago Demir Halis İSLAM HUKUKU AÇISINDAN OBEZİTEYE YOL AÇAN YEME İÇME HAKKINDA BAZI TESBİTLER. (2015): 135 - 168.
MLA Demir Halis İSLAM HUKUKU AÇISINDAN OBEZİTEYE YOL AÇAN YEME İÇME HAKKINDA BAZI TESBİTLER. , 2015, ss.135 - 168.
AMA Demir H İSLAM HUKUKU AÇISINDAN OBEZİTEYE YOL AÇAN YEME İÇME HAKKINDA BAZI TESBİTLER. . 2015; 135 - 168.
Vancouver Demir H İSLAM HUKUKU AÇISINDAN OBEZİTEYE YOL AÇAN YEME İÇME HAKKINDA BAZI TESBİTLER. . 2015; 135 - 168.
IEEE Demir H "İSLAM HUKUKU AÇISINDAN OBEZİTEYE YOL AÇAN YEME İÇME HAKKINDA BAZI TESBİTLER." , ss.135 - 168, 2015.
ISNAD Demir, Halis. "İSLAM HUKUKU AÇISINDAN OBEZİTEYE YOL AÇAN YEME İÇME HAKKINDA BAZI TESBİTLER". (2015), 135-168.
APA Demir H (2015). İSLAM HUKUKU AÇISINDAN OBEZİTEYE YOL AÇAN YEME İÇME HAKKINDA BAZI TESBİTLER. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19(1), 135 - 168.
Chicago Demir Halis İSLAM HUKUKU AÇISINDAN OBEZİTEYE YOL AÇAN YEME İÇME HAKKINDA BAZI TESBİTLER. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19, no.1 (2015): 135 - 168.
MLA Demir Halis İSLAM HUKUKU AÇISINDAN OBEZİTEYE YOL AÇAN YEME İÇME HAKKINDA BAZI TESBİTLER. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.19, no.1, 2015, ss.135 - 168.
AMA Demir H İSLAM HUKUKU AÇISINDAN OBEZİTEYE YOL AÇAN YEME İÇME HAKKINDA BAZI TESBİTLER. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2015; 19(1): 135 - 168.
Vancouver Demir H İSLAM HUKUKU AÇISINDAN OBEZİTEYE YOL AÇAN YEME İÇME HAKKINDA BAZI TESBİTLER. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2015; 19(1): 135 - 168.
IEEE Demir H "İSLAM HUKUKU AÇISINDAN OBEZİTEYE YOL AÇAN YEME İÇME HAKKINDA BAZI TESBİTLER." Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19, ss.135 - 168, 2015.
ISNAD Demir, Halis. "İSLAM HUKUKU AÇISINDAN OBEZİTEYE YOL AÇAN YEME İÇME HAKKINDA BAZI TESBİTLER". Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19/1 (2015), 135-168.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
17-04-2024 3:28

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları