SEBEP-SONUÇ İLİŞKİSİ AÇISINDAN HİDÂYET VE DALÂLETİN ALLAH'A NİSPETİ MESELESİ

Vezir HARMAN (Namık Kemal Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Kelam Anabilim Dalı, Tekirdağ, Türkiye)
Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
10 2
Yıl: 2015 Cilt: 19 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 249 - 286 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

SEBEP-SONUÇ İLİŞKİSİ AÇISINDAN HİDÂYET VE DALÂLETİN ALLAH'A NİSPETİ MESELESİ

Öz:
Özet: Hidâyet ve dalâlet konusu insan yaşamında kulun Allah ile kurduğuilişkide öne çıkan bir konudur. Allah'ın dilediğini hidâyete iletmesi veya di- lediğini dalâlete düşürmesi ne demektir? Bu hüküm, bazı kulların irâdesiniyok mu saymaktadır? Bu konudaki ayetleri anlarken asıl yapılması gerekenşey, bu dilemesinin ne ifade ettiğini ve bu dilemenin sebep mi sonuç mu ol- duğunu araştırmaktır. Bu makalede meseleyi insan irâdesi, Allahın irâdesive hidâyet-dalâlet olmak üzere üç başlık altında ele alacağız
Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi

THE QUESTION OF BASING ON THE GUIDANCE AND ASTRAY TO ALLAH FROM THE ASPACT OF CAUSAL RELATIONSHIP

Öz:
Abstract: The guidance and astray is a featured issue on the relationshipbetween Allah and his servant in the human life. What does it mean that toguidance is Allah's will or that to astray is Allah's wish? Does this provisionassume the will of His servant? What needs to be done in understandingthese verses is to look for what does the will means and whether the will is areason or a result. In this article we will discuss the issue under three head- ings that including the human will, God's will and guidence and astray.
Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abdulkâhir Bağdâdî, Usûlü'd-din, thk: Ahmed Şemseddin, Beyrut: Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, 2002.
  • Adûdüddin el-Îcî, el-Mevâkıf , thk. Abdurrahman Umeyre, Beyrut: Dâru’l-Cîl, 1997. Alâeddin el-Buhârî, , Risâletün f i'l-İ’tikâd, Kuveyt: Dâru'd-Diyâ, 1433/2012.
  • Aliyyu'l-Kârî, Fıkhu’l-Ekber Şerhi, Trc: Hüseyin S. Erdoğan, Hisar Yayınları, İstanbul, 2013.
  • Bağdatlı İsmail Paşa, Tuhfetu’l-E’âlî Şerhi Bed’i’l-Emâlî, İstanbul, 1318.
  • Bâkıllânî, İnsâf Fî Mâ Yecibu İ’tikâduhû ve lâ Yecuzu’l-Cehlu bihî, thk: Habib b. Tahir, Beyrut: Dâru Mektebeti’l-Meârif, 1432/2011.
  • Cürcânî, Ali b. Muhammed, Ta’rifât, Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1403/1983. Cüveynî, Kitabu'l-İrşâd (İnanç Esasları Kılavuzu), Trc: Adnan Bülent Baloğlu, Saim Yılmaz, Mehmet İlhan, Faruk Sancar, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2012.
  • Ebû Hanîfe, Fıkhu’l-Ekber, Mektebetü’l-Furkân, İmârâtü’l-Arabiyye, 1419/1999.
  • Ebu Hilâl el-Askerî, El-Furûku’l-lüğavî, thk: Muhammed İbrahim Selim, Kahire Trs. Ebu’l-Yüsr Pezdevî, Usûlü’d-dîn, thk. Hans Peter Linss, Kahire: Dâru İhyâ-i’l-Kütübi’l-Ara- biyye, 1963, s. 214.; Elmalılı M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kuran Dili, Ankara: Akçağ Yay. 1995.
  • Emrullah Yüksel, Mâtürîdîler ile Eş'arîler Arasındaki Görüş Ayrılıkları, İstanbul: Düşün Yayın- cılık, 2012. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: XIX, Sayı: 1 (Haziran 2015) ….., Sistematik Kelam, İz Yayıncılık, İstanbul, 2012
  • Eyyûb b. Musa el-Hüseynî Ebü'l-Bekâ el-Kefevî, el-Külliyât Mu’cemun fi’l-Mustalâh ve’l- Furûki’l-luğavîyye, thk. Adnan Derviş-Muhammed el-Misrî, Beyrut: Müessesetü’r-Risâle. Gazzâlî, Ebu Hamid Muhammed b. Muhammed, İhyâ-u Ulûmid-Din, Beyrut: Dâru’l-Ma’rife, Trs. Habbazî, Celâlüddin Ömer b. Muhammed, El-Hêdî f i Usûli'd-dîn, Thk: Adil Bebek, İstanbul: İFAV, 2006.
  • Hayyât, Ebu'l-Hasan Abdurrahim. Muhammed, İntisâr ve 'r-Red ale İbn Ravendî el-Mulhîd, Bey- rut: Mektebetu'd-Dâri'l-Arabiye li'l-Kitab, 1412/1993.
  • Hüseyin Atay, ”Önsöz”, Muhassal (Kelâma Giriş), Ankara: Kültür Bakanlığı Yay., 2002. ….., Kur’ân Türkçe Çeviri, Ankara: Atayy Yayınları, 2014.
  • İbn-i Ebi’l-İzz Hanefi, Şerhu Akîdeti't-Tahâvî, Trc: Bekir Eryarsoy, İstanbul: Guraba, 2013.
  • İbn Fûrek, Makalâtü’ş-Şeyh Ebi’l-Hasan el-Eş’arî, thk. Ahmed Abdürrahim, Kahire: Mekte- betü’s-Sekâfe, 1425/2005.
  • İbn Hazm, el-Fasl f i’l-Milel ve’l-Ehvâ ve’n-Nihal, Kahire: Mektebetü’l-Hânici, Trs İbn-i Kudâme, Lum 'atu'l-İtikad, Thk: Bekir Topaloğlu, (Bekir Topaloğlunun Kelam ilmine Gi- riş içinde), İstanbul: Damla Yay., 2012.
  • İbn Manzûr, Ebü'l-Fazl Cemâlüddîn Muhammed b. Mükerrem, Lisânü'l-'Arab, Beyrut: Dâru Sâdır, 1414 İmam Eş’arî, Luma ', Thk: Abdülaziz İzziddin es-Sirvân, Beyrut: Dâru Lübnan, 1408/1987.
  • İmam Mâtürîdî, Muhammed b. Muhammed, Te 'vîlâtü Ehli's-Sünne, Thk: Mecdi Beslüm, Dâru'l-Kutubi'l-İlmiyye, Beyrut, 1426/2005. ….., Kitabu’t-Tevhîd, Trc, Bekir Topaloğlu, Ankara: İSAM Yayınları, 2005.
  • Kâdî Abdulcabbâr, Usuli'l-Hamse, Thk: Faysal Bedir Avn, Küveyt: Câmiatü Küveyt, 1998. ….., Şerhu Usuli'l-Hamse, Thk: Doktor Abdulkerim Osman, Mektebetü Vehbe, 1408/1988. ….., el-Muğnî fî Ebvâbi’t-Tevhîd ve’l-’Adl (Teklîf), thk. Muhammed Ali en-Neccâr-Abdulhalîm en-Neccâr.
  • Keskin, Mehmet, Eş'arî ve Eş'arîlik, İstanbul: Düşün Yayınları, 2013.
  • Küçük, Hasan, Sistematik Felsef e Tarihi, İstanbul: Dersaadet Yayınevi, 1985. Mehmet S. Aydın, Din Felsef esi, İzmir: İzmir İlahiyat Fakültesi Fakültesi Yay., 1999.
  • Nesefî, Ebu’l-Mu’în, Tebsiratü’l-Edille fî Usûli’d-Din, Thk: Hüseyin Atay-Şaban Ali Düzgün, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2004. Râgıb İsfehânî, Müf redat (Kuran Kavramları Sözlüğü), Trc: Abdulbaki Güneş, Mehmet Yolcu, İstanbul: Çıra Yayınları, 2012. ….., Kitâbu’l-İ’tikâd, thk. Cemal Muhammed Lokman, Mekke: Câmiatu Ümmi’l-Kurâ Külli- yetü’ş-Şeria ve’d-Dirâsâti’l-İslâmiyye, 1401. Ramazan Altıntaş, Kur’ân'da Hidâyet ve Dalâlet, Rev Yayınları, Konya, 1997.
  • Râzî, Fahreddin, Mef âtihu'l-Ğayb, Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1420 ….., Muhassal (Kelama Giriş), Trc: Hüseyin Atay, Ankara: Türk Kültür Bakanlığı, 2002. Sâbûnî, Muhammed Ali, Safvetü’t-Tef âsir, Kahire: Dâru’s-Sâbûnî, 1417/1997.
  • Sâbûnî, Nureddin, el-Bidâye Fi Usûli’d-dîn (Mâtürîdî Akaidi), trc. Bekir Topaloğlu, Diyanet İş- leri Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2000.
  • Selim Türcan, ”Hidâyet ve dalâleti Allah’a nispet eden ayetler nüzul döneminde nasıl algıla- nıyordu?”, Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2010/2, c: 9, sayı: 18. Şaban Ali Düzgün, "Allah'a İman", İslam İnanç Esasları, Ankara: Grafiker Yayınları, 2013.
  • Taberî, Ebu Cafer Muhammed b. Cerir, Câmiu’l-Beyân fî Te’vîli’l-Kur’ân, Thk: Ahmed Muham- med Şakir, Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1420/2000.
  • Teftâzânî, Şerhu'l-Akâid, trc. Süleyman Uludağ, İstanbul: Dergah Yayınları, 2013. Zemahşerî, el-Keşşâf ‘en Hakâiki Ğevâmidi’t-Tenzîl, Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-Arabî, 1407.
APA HARMAN V (2015). SEBEP-SONUÇ İLİŞKİSİ AÇISINDAN HİDÂYET VE DALÂLETİN ALLAH'A NİSPETİ MESELESİ. , 249 - 286.
Chicago HARMAN VEZIR SEBEP-SONUÇ İLİŞKİSİ AÇISINDAN HİDÂYET VE DALÂLETİN ALLAH'A NİSPETİ MESELESİ. (2015): 249 - 286.
MLA HARMAN VEZIR SEBEP-SONUÇ İLİŞKİSİ AÇISINDAN HİDÂYET VE DALÂLETİN ALLAH'A NİSPETİ MESELESİ. , 2015, ss.249 - 286.
AMA HARMAN V SEBEP-SONUÇ İLİŞKİSİ AÇISINDAN HİDÂYET VE DALÂLETİN ALLAH'A NİSPETİ MESELESİ. . 2015; 249 - 286.
Vancouver HARMAN V SEBEP-SONUÇ İLİŞKİSİ AÇISINDAN HİDÂYET VE DALÂLETİN ALLAH'A NİSPETİ MESELESİ. . 2015; 249 - 286.
IEEE HARMAN V "SEBEP-SONUÇ İLİŞKİSİ AÇISINDAN HİDÂYET VE DALÂLETİN ALLAH'A NİSPETİ MESELESİ." , ss.249 - 286, 2015.
ISNAD HARMAN, VEZIR. "SEBEP-SONUÇ İLİŞKİSİ AÇISINDAN HİDÂYET VE DALÂLETİN ALLAH'A NİSPETİ MESELESİ". (2015), 249-286.
APA HARMAN V (2015). SEBEP-SONUÇ İLİŞKİSİ AÇISINDAN HİDÂYET VE DALÂLETİN ALLAH'A NİSPETİ MESELESİ. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19(1), 249 - 286.
Chicago HARMAN VEZIR SEBEP-SONUÇ İLİŞKİSİ AÇISINDAN HİDÂYET VE DALÂLETİN ALLAH'A NİSPETİ MESELESİ. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19, no.1 (2015): 249 - 286.
MLA HARMAN VEZIR SEBEP-SONUÇ İLİŞKİSİ AÇISINDAN HİDÂYET VE DALÂLETİN ALLAH'A NİSPETİ MESELESİ. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.19, no.1, 2015, ss.249 - 286.
AMA HARMAN V SEBEP-SONUÇ İLİŞKİSİ AÇISINDAN HİDÂYET VE DALÂLETİN ALLAH'A NİSPETİ MESELESİ. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2015; 19(1): 249 - 286.
Vancouver HARMAN V SEBEP-SONUÇ İLİŞKİSİ AÇISINDAN HİDÂYET VE DALÂLETİN ALLAH'A NİSPETİ MESELESİ. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2015; 19(1): 249 - 286.
IEEE HARMAN V "SEBEP-SONUÇ İLİŞKİSİ AÇISINDAN HİDÂYET VE DALÂLETİN ALLAH'A NİSPETİ MESELESİ." Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19, ss.249 - 286, 2015.
ISNAD HARMAN, VEZIR. "SEBEP-SONUÇ İLİŞKİSİ AÇISINDAN HİDÂYET VE DALÂLETİN ALLAH'A NİSPETİ MESELESİ". Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19/1 (2015), 249-286.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 21:50

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları