Evsel Katı Atıkların Vergilendirilmesi: Türkiye'de Çevre Temizlik Vergisine Fayda İlkesi Çerçevesinde Eleştirel Bir Bakış

Suat Hayri ŞENTÜRK, (Gümüşhane Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Maliye Bölümü, Gümüşhane, Türkiye)
Levent Yahya ESER, (Karadeniz Teknik Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Maliye Bölümü, Trabzon, Türkiye)
Sedat POLAT (Karadeniz Teknik Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Maliye Bölümü, Trabzon, Türkiye)
Maliye Dergisi
28 0
Yıl: 2015 Cilt: 2015 Sayı: 169 Sayfa Aralığı: 1 - 20 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Evsel Katı Atıkların Vergilendirilmesi: Türkiye'de Çevre Temizlik Vergisine Fayda İlkesi Çerçevesinde Eleştirel Bir Bakış

Öz:
Türkiye'de uygulanmakta olan Çevre Temizlik Vergisi (ÇTV) tarife yapısı itibarıyla fayda-vergi ilişkisini kurmakta yetersiz kalmaktadır. Bu çalışmanın amacı konutlarda uygulanan ÇTV'nin yetersizliğini ortaya koymak ve ÇTV ile evsel katı atıkların vergilendirilmesi arasında fayda ilkesi çerçevesinde bir bağlantı kurmaktır. Bu amaçla çalışmada evsel katı atıkların fayda ilkesi bağlamında değerlendirmesi yapılmış, daha sonra bazı ülke örnekleri ve Türkiye'de uygulanmakta olan ÇTV incelenmiştir. Çalışmada ÇTV'nin fayda ilkesine göre vergilendirmeden uzak olduğu tespit edilmiş ve bu kapsamda çeşitli öneriler getirilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Çevre Çalışmaları Çevre Bilimleri Çevre Mühendisliği

Taxation of Household Solid Waste: A Critical Perspective to the Sanitation Tax in Turkey in the Context of Benefit Principle

Öz:
Sanitation tax (ST) being implemented in Turkey is insufficient to establish taxbenefit relationship as tariff structure. The purpose of this study is to reveal the inadequacy of the current ST system applied in houses and to establish a link between sanitation tax and solid waste within the scope of benefit principle. For this purpose household solid waste was evaluated in the context of benefit principle after that, some country examples and ST applied in Turkey were analyzed. In this study, it is determined that the ST is not based on the benefit principle and various suggestions are made in this context.
Anahtar Kelime:

Konular: Çevre Çalışmaları Çevre Bilimleri Çevre Mühendisliği
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abrashkin, J. (2015), "Volume-Based Waste Fee (VBWF): Effect on Recycling and Applicability to New York City", Earth Engineering Center, Columbia University, April 21.
  • Akdoğan, A. (1998), Türk Vergi Sistemi ve Uygulaması, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 2. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.
  • ARC (2010), Guide for the Implementation of Pay-As-You-Throw Systems for Municipal Waste, Agència de Residus de Catalunya.
  • Aydın, S. (1999), "Vergi Uygulamasında Yararlanma İlkesi ve Ödeme Gücü İlkesinin Karşılaştırılması", Vergi Sorunları Dergisi, 128, 12-31.
  • Barthold, T.A. (1994), "Issues in the Design of Environmental Excise Taxes", The Journal of Economic Perspectives, 133-151.
  • Baumol, W.J. ve Oates, W.E. (1971), "The Use of Standards and Prices for Protection of the Environment", The Swedish Journal of Economics, 42-54.
  • Bilgin, S. ve Orkunoğlu, I.F. (2010), "Fiskal ve Ekstrafîskal Amaçlar Bağlamında 1970'lerden Günümüze Çevre Vergileri", Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(1), 77-108.
  • Bilitewski, B. (2008), "From Traditional to Modern Fee Systems, International Journal of Integrated Waste Management", Science and Technology, 28, 2760-2766.
  • CIPS (2007), "How to Develop a Waste Management and Disposal Strategy", https://www.cips.org/Documents/About%20CIPS/Develop%20Waste%20v3%2 0-%2020.11.07.pdf (Erişim Tarihi: 15.10.2015)
  • Çelikkaya, A. (2011), "Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerde Çevre Vergisi Reformları ve Türkiye'deki Durumun Değerlendirilmesi", Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 97-120.
  • Davidson, G. (2011), Waste Management Practices: Literature Review, Office of Sustainability-Dalhousie University, 1-54.
  • Due, J.F. (1967), Maliye-Bir İktisadi Analiz (Çevirenler: S. Görgün ve İ. Önder), 3. Baskı, Fakülteler Matbaası, İstanbul.
  • Elia, V., Gnoni, M.G. ve Fabiana, T. (2015), "Designing Pay-As-You-Throw Schemes in Municipal Waste Management Services: A Holistic Approach, International Journal of Integrated Waste Management", Science and Technology, 44, 188-195.
  • Gamerman, T.P. (2015), A Better Way to Pay for Solid Waste Management, Charles-Michael, Citizens Budget Commission, New York.
  • GİB (Gelir İdaresi Başkanlığı) (2015a), http://www.gib.gov.tr/node/100640 (Erişim Tarihi: 19.10.2015)
  • GİB (Gelir İdaresi Başkanlığı) (2015b), http://www.gib.gov.tr/gibmevzuat (Erişim Tarihi: 19.10.2015)
  • Groosman, B. (1999), "Pollution Tax", Encyclopedia of Law and Economics, 2500, 539-568.
  • Hines, J.R. (2000), "What is Benefit Taxation?", Journal of Public Economics, 75(3), 483-492.
  • Hogg, D., Stark W., Callens A. vd. (2002), Financing and Incentive Schemes for Municipal Waste Management, Final Report to Directorate General Environment, European Commission, http://ec.europa.eu/environment/waste/ studies/pdf/financingmuncipal 10.10.2015)
  • waste_management.pdf (Erişim Tarihi:
  • Hogg, D., Gibbs, A., Ballinger, A. vd. (2009), International Review of Waste Management Policy: Annexes to Main Report, http://www.environ.ie/en/ Publications/Environment/Waste/WasteManagement/FileDownLoad,21598, en.pdf (Erişim Tarihi: 10.10.2015)
  • Jaffe, A.B., Newell, R.G. ve Stavins, R.N. (2005), "A Tale of Two Market Failures: Technology and Environmental Policy", Ecological Economics, 54(2), 164-174.
  • Kitchen, H. (2002), "Canadian Municipalities: Fiscal Trends and Sustainability", Canadian Tax Journal, 50(1), 156-180.
  • Kirmanoğlu, H. (2007), Kamu Ekonomisi Analizi. Beta, İstanbul.
  • Lambert, J. ve Michaels, K. (2004), Pay-As-You-Throw: An Implementation Guide for Solid Waste Unit-Based Pricing Programs, The Commonwealth of Massachusetts Department of Environmental Protection, January.
  • Mill, J.S. (1909), Principles of Political Economy with Some of their Applications to Social Philosophy, Seventh Edition, London: Longmans, Green and Co., ed. William J. Ashley.
  • OECD (2010), Taxation, Innovation and the Environment.
  • Oke, S.A. (2004), "On the Environmental Pollution Problem: A Review", Journal of Environmental Engineering and Landscape Management, 12(3), 108-113.
  • Öz, E. ve Buyrukoğlu, S. (2012), "Negatif Dışsallıkların Önlenmesinde Çevresel Vergiler: Türkiye ve OECD Ülkeleri Karşılaştırması", TISK Academy/TISK Akademi, 7(14), 84-107.
  • Pintre, D. (2014), German Recycling Technologies and Waste Management Partnership e.V., German RETech Partnership, Norway AHK, 03 Haziran.
  • Resch, M. (2013), Waste Management in Berlin, BSR, 24 October.
  • Schlegelmilch, K., Meyer, E. ve Ludewig, D. (2010), "Economic Instruments ın the Waste Management Sector-Experiences from OECD and Latin American Countries", downloads/gtz2010-en-foes-economic-instruments-waste-management.pdf (Erişim Tarihi: 10.09.2015) Germany, Berlin,
  • http://www.giz.de/de/
  • Schulze, C. (2013), Municipal Waste Management in Berlin, Berlin Senate Department for Urban Development and the Environment Communication, Berlin, 1st edition, December.
  • Skumatz, L.A. (2008), Frequently Asked Questions on PAYT, Skumatz Economic Research Associates, Inc. (SERA).
  • Steiner, M. ve Wiegel, U. (2009), Katı Atık Yönetimi- Atık Yönteminin Temellerine Yönelik Rehber Kitap, Elif Yayınevi, Ankara.
  • Tojo, N. (2008), "Waste Management Policies and Policy Instruments in Europe", International Institute for Industrial Environmental Economics at Lund University, Sweden.
  • Topal, A. (2012), Entegre Katı Atık Yönetiminde Politika Araçları (İdari, Ekonomik ve Bilgilendirici Araçlara İlişkin Uygulama Örnekleri), Beta Yayınları, İstanbul.
  • Ulusoy, A. ve Akdemir, T. (2014), Mahalli İdareler Teori Uygulama Maliye, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Watkins, E., Hogg, D., Mitsios, A. vd. (2012), "Use of Economic Instruments and Waste Management Performances", European Commission, Bio Intelligence Service Final Report, 10 April.
  • Zhu, D., Asnani, P.U., Zurbrügg, C. vd. (2008), Improving Municipal Solid Waste Management in India, The World Bank, Washington.
  • http://www.wien.gv.at Waste Management in Vienna, https://www.wien.gv.at/ umwelt/ma48/ service/publikationen/pdf/abfallwirtschaft-en.pdf (Erişim Tarihi: 20.10.2015)
  • http://sfdpw.org Recology Sunset Scavenger/Recology Golden Gate Schedule A, http://sfdpw.org/modules/showdocument.aspx?documentid=4951 (Erişim Tarihi: 20.10.2015)
  • http://ec.europa.eu/eurostat/web/products-datasets/-/env_ac_tax (Erişim Tarihi: 20.11.2015)
APA ŞENTÜRK S, Eser L, Polat S (2015). Evsel Katı Atıkların Vergilendirilmesi: Türkiye'de Çevre Temizlik Vergisine Fayda İlkesi Çerçevesinde Eleştirel Bir Bakış. , 1 - 20.
Chicago ŞENTÜRK SUAT HAYRİ,Eser Levent Yahya,Polat Sedat Evsel Katı Atıkların Vergilendirilmesi: Türkiye'de Çevre Temizlik Vergisine Fayda İlkesi Çerçevesinde Eleştirel Bir Bakış. (2015): 1 - 20.
MLA ŞENTÜRK SUAT HAYRİ,Eser Levent Yahya,Polat Sedat Evsel Katı Atıkların Vergilendirilmesi: Türkiye'de Çevre Temizlik Vergisine Fayda İlkesi Çerçevesinde Eleştirel Bir Bakış. , 2015, ss.1 - 20.
AMA ŞENTÜRK S,Eser L,Polat S Evsel Katı Atıkların Vergilendirilmesi: Türkiye'de Çevre Temizlik Vergisine Fayda İlkesi Çerçevesinde Eleştirel Bir Bakış. . 2015; 1 - 20.
Vancouver ŞENTÜRK S,Eser L,Polat S Evsel Katı Atıkların Vergilendirilmesi: Türkiye'de Çevre Temizlik Vergisine Fayda İlkesi Çerçevesinde Eleştirel Bir Bakış. . 2015; 1 - 20.
IEEE ŞENTÜRK S,Eser L,Polat S "Evsel Katı Atıkların Vergilendirilmesi: Türkiye'de Çevre Temizlik Vergisine Fayda İlkesi Çerçevesinde Eleştirel Bir Bakış." , ss.1 - 20, 2015.
ISNAD ŞENTÜRK, SUAT HAYRİ vd. "Evsel Katı Atıkların Vergilendirilmesi: Türkiye'de Çevre Temizlik Vergisine Fayda İlkesi Çerçevesinde Eleştirel Bir Bakış". (2015), 1-20.
APA ŞENTÜRK S, Eser L, Polat S (2015). Evsel Katı Atıkların Vergilendirilmesi: Türkiye'de Çevre Temizlik Vergisine Fayda İlkesi Çerçevesinde Eleştirel Bir Bakış. Maliye Dergisi, 2015(169), 1 - 20.
Chicago ŞENTÜRK SUAT HAYRİ,Eser Levent Yahya,Polat Sedat Evsel Katı Atıkların Vergilendirilmesi: Türkiye'de Çevre Temizlik Vergisine Fayda İlkesi Çerçevesinde Eleştirel Bir Bakış. Maliye Dergisi 2015, no.169 (2015): 1 - 20.
MLA ŞENTÜRK SUAT HAYRİ,Eser Levent Yahya,Polat Sedat Evsel Katı Atıkların Vergilendirilmesi: Türkiye'de Çevre Temizlik Vergisine Fayda İlkesi Çerçevesinde Eleştirel Bir Bakış. Maliye Dergisi, vol.2015, no.169, 2015, ss.1 - 20.
AMA ŞENTÜRK S,Eser L,Polat S Evsel Katı Atıkların Vergilendirilmesi: Türkiye'de Çevre Temizlik Vergisine Fayda İlkesi Çerçevesinde Eleştirel Bir Bakış. Maliye Dergisi. 2015; 2015(169): 1 - 20.
Vancouver ŞENTÜRK S,Eser L,Polat S Evsel Katı Atıkların Vergilendirilmesi: Türkiye'de Çevre Temizlik Vergisine Fayda İlkesi Çerçevesinde Eleştirel Bir Bakış. Maliye Dergisi. 2015; 2015(169): 1 - 20.
IEEE ŞENTÜRK S,Eser L,Polat S "Evsel Katı Atıkların Vergilendirilmesi: Türkiye'de Çevre Temizlik Vergisine Fayda İlkesi Çerçevesinde Eleştirel Bir Bakış." Maliye Dergisi, 2015, ss.1 - 20, 2015.
ISNAD ŞENTÜRK, SUAT HAYRİ vd. "Evsel Katı Atıkların Vergilendirilmesi: Türkiye'de Çevre Temizlik Vergisine Fayda İlkesi Çerçevesinde Eleştirel Bir Bakış". Maliye Dergisi 2015/169 (2015), 1-20.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 23:12

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları