Yıl: 2015 Cilt: 0 Sayı: 27 Sayfa Aralığı: 11 - 29 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

VİCDANIN İMKÂNI

Öz:
İnsanın karşılaştığı ahlâki ikilemlerde ne türden eylemler gerçekleştireceğinin önceden belirlenmesini amaçlayan "modern" bir pratik vardır. Bu pratiğin sonuçlarından biri, ahlâkın temelinde bulunan vicdanın özerkliğini tehlikeye atmasıdır. İnsanın ahlâkiliğinin, onun "söz veren" ve "verdiği sözü tutan" bir varlık olarak konumlandırılmasıyla doğrudan ilişkilendirilmesi, bu alandaki temel değerlendirme konularından birisini oluşturmaktadır. Bu çalışmada, insanın, önceden "tahmin edilebilir", "güvenli" ve "güvence" altına alınmış bir varlığa dönüştürülmeye çalışılmasına yönelik çeşitli çabalarda, ahlâkiliğin de bu bakımdan önceden bilinebilen ve belirlenebilen bir vicdan ile sağlanabileceği anlayışı değerlendirmelerin merkezinde bulunmaktadır. Burada, çalışmanın temel sorusu da şimdiden sorulabilir: Belirli bir ahlâk öğretisi etrafında şekillenmiş bir vicdan, belli bir anlayışın vicdanı olması bakımından, bizi yanıltıyor olabilir mi? Bu uyarı takip edilerek, ahlâkiliğin imkânının, insanın vicdani kararlarının önceden kesinkes belli, belirli ve güvenilir olmasıyla değil, "güvenilmez"liğiyle ve bu bakımdan da "özerk"liğiyle sağlanabileceğinin hatırlanmasına yönelik bir çıkış yolu aranacaktır.
Anahtar Kelime:

Konular: Felsefe

THE POSSIBILITY OF CONSCIENCE

Öz:
There exists a "modern" practice that aims to predict the nature of behaviours of a person that faces a moral dilemma. One of the consequences of this practice is jeopardising the objectivity and independency of the conscience which resides in the foundation of morality. The fact that the morality of an individual to be directly associated with him being an entity that "promises" and "keeps the promises that one gives" forms one of the fundamental subjects of assessment. The thesis of this study is that; in the various efforts for the transformation of an individual into a "predictable", "safe" and "secured" entity, the morality can be achieved with a conscience that can be known and determined in advance in such manner. At this point, the main question of this inquiry can also be asked; is it possible for a conscience, that has been shaped with a specific moral teaching, to mislead us, in the conditions of it being a conscience of a specific understanding? By following this idea, the way out from the perception of the morality to be defined by the conscientious decisions of one to be strictly certain, specific and reliable, will be searched with the understanding of conscience being unreliable and therefore objective and independent
Anahtar Kelime:

Konular: Felsefe
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Ayverdi, İlhan, Kubbealtı Lugatı: Asırlar Boyu Tarihi Seyri İçinde Misalli Büyük Türkçe Söz- lük, İstanbul 2011.
  • Bauman, Zygmunt, Modernlik ve Müphemlik, çev. İsmail Türkmen, İstanbul: Ayrıntı Yayın- ları, 2003.
  • Çağbayır, Yaşar, Orhun Yazıtlarından Günümüze Türkiye Türkçesinin Söz Varlığı: Ötüken Türkçe Sözlük, İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2007.
  • Critchley, Simon, Sonsuz Talep: Bağlanma Etiği, Direniş Siyaseti, İstanbul: Metis Yayınevi, 2010.
  • ----, İmansızların İmanı, çev. Erkan Ünal, İstanbul: Metis Yayınevi, 2013.
  • Derrida, Jacques, Platon'un Eczanesi, çev. Zeynep Direk, İstanbul: Pinhan Yayıncılık, Birinci Basım, Mayıs 2012.
  • Freud, S., Sanat ve Edebiyat, çev. Emre Kapkın, Ayşen Tekşen Kapkın, İstanbul: Payel Yayı- nevi, 1999.
  • ----, Uygarlığın Huzursuzluğu, çev. Haluk Barışcan, 4. Basım, İstanbul: Metis yay., 2013.
  • Fromm, Erich, Özgürlük Korkusu, çev. Selma Koçak, İstanbul: Doruk Yayınevi, 2011.
  • Giddens, Anthony, Modernliğin Sonuçları, çev. Ersin Kuşdil, İstanbul: Ayrıntı Kitabevi, 1998.
  • ----, Modernite ve Bireysel-Kimlik, çev. Ümit Tatlıcan, İstanbul: Say Yayınları, 2010.
  • Heidegger, Martin, Introduction to Metaphysics, trans. by Gregory Fried and Richard Polt, New Haven-London: Yale University Press, 2000.
  • ----, Düşünmek Ne Demektir?, çev. Rıdvan Şentürk, İstanbul: Paradigma Yayınları, 2009.
  • ----, Varlık ve Zaman, çev. Kaan H. Ökten, İstanbul: Agora Kitaplığı, 2008.
  • Heller, Agnes, Bir Ahlâk Kuramı, çev. Abdullah Yılmaz, Koray Tütüncü, Ertürk Demirel, İs- tanbul: Ayrıntı Yayınları, 2006.
  • Herakleitos, Fragmanlar, çev. Cengiz Çakmak, İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2005.
  • Johnson, P. A., Heidegger Üzerine, çev. Adnan Esenyel, Ankara: Sentez Yayınları, 2013.
  • Kierkegaard, Sören, Korku ve Titreme: Diyalektik Lirik, çev. N. Ekrem Düzen, İstanbul: Ara Yayıncılık, 1990.
  • Murdoch, Iris, Ateş ve Güneş: Neden Platon Sanatçıları Dışladı?, çev. Gülsevi Mirza, İstan- bul: Düzlem Yayınevi, 1991.
  • Nehamas, Alexander., Yaşama Sanatı Felsefesi: Platon'dan Foucault'ya Sokratik Düşünüm- ler, çev. Cem Soydemir, İstanbul: Ayrıntı Yayınevi, 2002.
  • Nietzsche, Friedrich, Ahlâkın Soykütüğü Üstüne: Bir Kavga Yazısı, çev. Ahmet İnam, İstanbul: Ara Yayıncılık, 1990.
  • Platon, Phaedros, The Collected Dialogues of Plato, ed. by Edith Hamilton and Huntington Cairns, Fourteenth printing, New Jersey: Princeton University Press, 1989.
  • ----, Republic, The Collected Dialogues of Plato, ed. by Edith Hamilton and Huntington Cairns, Fourteenth printing, New Jersey: Princeton University Press, 1989.
  • ----, Sophist, The Collected Dialogues of Plato, ed. by Edith Hamilton and Huntington Cair- ns, Fourteenth printing, New Jersey: Princeton University Press, 1989.
  • Rorty, R., Olumsallık, İroni ve Dayanışma, çev. Alev Türker, Mehmet Küçük, İstanbul: Ayrıntı Yayınevi, 1995.
  • Sophokles, Antigone, çev. S. Ali, Maarif Matbaası 1941.
  • Theognis, Elegy and Iambus, Vol. I., ed. and trans. by J. M. Edmonds, Harvard University Press, London 1961.
  • Wittgenstein, Ludwig, Tractatus Logico-Philosophicus, çev. Oruç Auroba, İstanbul: Metis Yayınları, 2008.
  • Yıldız, Nedim, Jacques Derrida, "Platon'un Eczanesi", Kutadgubilig, Felsefe-Bilim Araştır- maları, İstanbul, Ekim 2012.
APA YILDIZ N (2015). VİCDANIN İMKÂNI. , 11 - 29.
Chicago YILDIZ NEDİM VİCDANIN İMKÂNI. (2015): 11 - 29.
MLA YILDIZ NEDİM VİCDANIN İMKÂNI. , 2015, ss.11 - 29.
AMA YILDIZ N VİCDANIN İMKÂNI. . 2015; 11 - 29.
Vancouver YILDIZ N VİCDANIN İMKÂNI. . 2015; 11 - 29.
IEEE YILDIZ N "VİCDANIN İMKÂNI." , ss.11 - 29, 2015.
ISNAD YILDIZ, NEDİM. "VİCDANIN İMKÂNI". (2015), 11-29.
APA YILDIZ N (2015). VİCDANIN İMKÂNI. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları, 0(27), 11 - 29.
Chicago YILDIZ NEDİM VİCDANIN İMKÂNI. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları 0, no.27 (2015): 11 - 29.
MLA YILDIZ NEDİM VİCDANIN İMKÂNI. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları, vol.0, no.27, 2015, ss.11 - 29.
AMA YILDIZ N VİCDANIN İMKÂNI. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları. 2015; 0(27): 11 - 29.
Vancouver YILDIZ N VİCDANIN İMKÂNI. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları. 2015; 0(27): 11 - 29.
IEEE YILDIZ N "VİCDANIN İMKÂNI." Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları, 0, ss.11 - 29, 2015.
ISNAD YILDIZ, NEDİM. "VİCDANIN İMKÂNI". Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları 27 (2015), 11-29.