Yıl: 2002 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 48 - 57 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler

Öz:
Amaç: Bu çalışmada, yeme bozuklukları gelişiminde etkili kabul edilen değişkenlerden altısının [aile işlevselliği, benlik saygısı, obsesif-kompulsif belirtiler, depresif belirtiler, kontrol odağı ve Beden Kitle İndeksi (BKİ)] yeme bozukluğu belirti şiddetini ve genel psikolojik belirti düzeyini ne kadar yordadıklarını karşılaştırmayı ve bu değişkenlerin birbirleriyle ilişkilerini belirlemeyi amaçladık. Yöntem: Üniversite öğrencisi 292 kadın denek, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ), Yeme Tutum Testi (YTT), Belirti Tarama Listesi (SCL-90-R), Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ), Rotter'in İç Dış Kontrol Odağı Ölçeği (RİDKO) ve Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ)'ni doldurdu. Birinci regresyon analizinde bağımsız değişken olarak ADÖ, RBSÖ'nin benlik saygısı altölçeği, SCL-90-R obsesyon altölçeği, BDÖ toplam puanı, RİDKO ve BKİ ve bağımlı değişken olarak YTT toplam puanı alındı. İkinci analizde bağımlı değişken olarak SCL-90-R Genel Belirti Düzeyi (GBD) ile aynı bağımsız değişkenler analize sokuldu. Bulgular: Birinci regresyon analizinde, YTT toplam puanını en iyi yordayan değişken obsesif-kompulsif belirtiler altölçeği, ikinci değişken ise BKİ idi. Genel belirti düzeyini en iyi yordayan değişken obsesif-kompulsif belirtiler ve ikincisi benlik saygısı idi. Sonuç: Yeme bozukluğu belirtilerini en iyi yordayan değişken obsesif-kompulsif belirtiler, ikincisi ise BKİ idi. Aile işlevselliği ve kontrol odağı değişkenlerinin yeme patolojisi ile ilişkisi anlamlı değildi. Aile işlevselliği ile genel psikopatoloji arasında anlamlı ilişki bulundu.
Anahtar Kelime: Psikiyatrik durum derecelendirme ölçekleri Vücut kitle indeksi Obsesif-kompulsif bozukluk Yeme bozuklukları Depresif bozukluk Obsesif davranış Ben kavramı

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Altshuler KZ, Weiner MF (1985) Anorexia and depression: a dissenting view. Am J Psychiatry, 142:328-332.
  • American Psychiatric Association: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fourth Edition. Washington, DC, American Psychiatric Association, 1994 s:541;543-458.
  • Beck AT (1961) An inventory for measuring depression. Arch Gen Psychiatry, 4:561-571.
  • Bruch Hilde (1994) Conversations with anorexics (A compassionate and hopeful journey trough the therapeutic process) Edited by Danita Czyzewski and Melanie A. Shur. Jason Aronson Inc. Northvale, New Jersey London s: 4-5.
  • Bulut I (1990) Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ) El Kitabı. Ankara Özgüneş Matbaası.
  • Button B (1990) Self-esteem in girls aged 11-12: Baseline findings from planned prospective study of vulnerability to eating disorders. Adolescence, 13:407-13.
  • Button EJ, Sonuga-Barke EJ, Davies J ve ark. (1996) A prospective study of self-esteem in the prediction of eating problems in adolescent schoolgirls: questionnaire findings. Br J Clin Psychol, 35:193-203.
  • Canals J, Carbajo G, Fernyandez J ve ark. (1996) Biopsychopathologic risk profile of adolescents with eating disorder symptoms. Adolescence, 31 (122): 443-50.
  • Comer, Roland J (1992) Abnormal Psychology. W.H: Freeman and Company: New York, s. 412-414.
  • Çuhadaroğlu F (1986) Adolesanlarda benlik saygısı. Yayınlanmamış uzmanlık tezi. Hacettepe Üniveristesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Bölümü, Ankara.
  • Çuhadaroğlu F (1997) Ergenlik döneminde beslenme ve yeme bozuklukları. Çocuk ve gençlik ruh sağlığı derneği yayınları: 1 Ayrıntı Basımevi, Ankara s.48-53.
  • Dağ İ (1991) Belirti tarama listesi (SCL-90-R) nin üniversite öğrencileri için güvenirliği ve geçerliği, Türk Psikiyatri Dergisi, 2:(1) 5-12.
  • Dağ İ (1991) Rotter’in iç-dış kontrol odağı ölçeği (RİDKOÖ) nin üniversite öğrencileri için güvenirliği ve geçerliği. Psikoloji Dergisi, 7(26):10-16.
  • Derogatis LR (1977) SCL-90: Administration, Scoring and Procedure Manual-I for the revised version. Baltimore, MD: John Hopkins Univ., School of Medicine, Clinical Psychometrics Unit.
  • Devlin MJ, Walsh T (1989) Eating disorders and depression. Psychiatric Annals, 19(9):473-476.
  • Dünya Sağlık Örgütü (1992) ICD-10 Ruhsal ve Davranışsal Bozukluklar Sınıflandırması (Çev. Ed.: MO Öztürk, B Uluğ; Çev.: F Çuhadaroğlu, I Kaplan, G. Özgen, MO Öztürk, M Rezaki, B Uluğ) Türkiye Sinir ve Ruh Sağlığı Derneği Yayını, Ankara, 1993.
  • Epstein NB, Bolwin LM, Bishop DS ve ark. (1983) The McMaster Family Assessment Device. Marital and Family Therapy, 9(2):171-180.
  • Erol A, Toprak G, Yazıcı F, Erol S ve ark. (2000a) Üniversite öğrencilerinde yeme bozukluğu belirtilerini yordayıcı olarak kontrol odağı ve benlik saygısının karşılaştırılması. Klinik Psikiyatri, 3:147-152.
  • Erol A, Yazıcı F, Erol S, Kaptanoğlu C ve ark. (2000b) Anoreksiya nervozada belirti şiddetini yordayıcı olarak aile işlevselliği ve benlik saygısı. Türk Psikiyatri Dergisi, 11(1):17-22.
  • Fahy TA (1991) Obsessive-compulsive symptoms in eating disorders. Behav Res Ther, 29(2):113-6.
  • Fahy TA, Osacar A, Marks I (1993) History of eating disorders in female patients with obsessive-compulsive disorder. Int J Eat Disord, 14(4):439-43.
  • Fairburn CG, Mphil DM, Cooper Z ve ark. (1999) Risk factors for anorexia nervosa: Three integrated case-control comparison. Arch Gen Psychiatry, 56:468-476.
  • Garner DM (1993) Pathogenesis of anorexia nervosa. The Lancet, 341:1631-1635.
  • Garner DM, Garfinkel PE (1979) The Eating Attitudes Test: An index of the symptoms of anorexia nervosa. Psychological Medicine, 9:273-279.
  • Harding TP, Lachenmeyer JR (1986) Family interaction patterns and locus of control as predictors of the presence and severity of anorexia nervosa. Journal of Clinical Psychology, 42(3): 440-448.
  • Hisli N (1988) Beck Depresyon Envanterinin geçerliği üzerine bir çalışma. Psikoloji Dergisi, 6(22):118-126.
  • Hisli N (1988) Beck Depresyon Envanterinin geçerliği üzerine bir çalışma. Psikoloji Dergisi, 6(22): 118-126.
  • Hisli N (1989) Beck Depresyon Envanterinin üniversite öğrencileri için geçerliği ve güvenirliği. Psikoloji Dergisi, 7(23):3-13.
  • Hood J, Moore T, Garner DM ve ark. (1982) Locus of control as a measure of ineffectiveness in anorexia nervosa. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 50:3-13.
  • Hsu LKG, Kaye W, Weltzin T ve ark. (1993) Are the eating disorders related to obsessive compulsive disorder? Int J Eat Disord, 14:305-318.
  • Humphrey LL (1989) Observed family interactions among subtypes of eating disorders using structural analysis of social behavior. J Counsulting and Clinical Psychology 57(2):206-214.
  • Katz JL (1986) Anorexia nervosa and depression: another view. Am J Psychiatry, 143:270-271.
  • Kaye WH, Klump KL, Frank GK ve ark. (2000) Anorexia and bulimia nervosa. Annu Rev Med, 51:299-313.
  • Laessla RJ, Kittl S, Fitchter MM ve ark. (1987) Major affective disorder in anorexia nervosa and bulimiya. Br J Psychiatry, 151:785-789.
  • Ledoux S, Choquet M, Flament M ve ark. (1991) Eating disorders among adolescents in an unselected French population. Int J of Eat Disord, 10:81-89.
  • Ranson KM, Kaye WH, Weltzin TE ve ark. (1999) Obsessive-compulsive disorder syptoms before and after recovery from bulimia nervosa. Am J Psychiatry, 156:1703-1708.
  • Rosenberg M (1965) Society and the adolescent self-image. New Jersey: Princeton University Press.
  • Rothenberg Albert (1986) Eating disorder as a modern obsessive-compulsive syndrome. Psychiatry, 49:45-53.
  • Rotter JB (1966) Generalized expectancies for internal vs. external control of reinforcement. Psychological Monographs, 80:1-28.
  • Savaşır I, Erol N (1989) Yeme Tutum Testi: Anoreksi Nervoza Belirtileri İndeksi. Psikoloji Dergisi, 7(23):19-25.
  • Shisslak CM, Pazda SL, Crago M ve ark. (1990) Body weight and bulimia as discriminators of psychological characteristics among anorexic, bulimic, and obese women. J Abnorm Psychol, 99(4):380-4.
  • Silverstone PH (1990) Low self-esteem in eating disordered patients in the absence of depression. Psychological Reports, 67(1):276-8.
  • Silverstone PH (1992) Is chronic low self-esteem the cause of eating disorders? Med Hypotheses, 39(4):311-5.
  • Speranza M, Corcos M, Levi G ve ark. (1999) Obsessive-compulsive symptoms as a correlate of severity in the clinical presentation of eating: measuring the effects of depression. Eat Weight Disord, 4(3): 121-7.
  • Srinivasagam NM, Kaye WH, Plotnicov KH ve ark. (1995) Persistent perfectionism, symmetry and exactness after long-term recovery from anorexia nervosa. Am J Psychiatry, 152(11):1630-1634.
  • Strober M (1982) Locus of control, psychotpathology, and weight gain in juvenile anorexia nervosa. J Abnorm Child Psychol, 10(1):97-106.
  • Tegin B (1980) Depresyonda bilişsel şemalar. (Yayınlanmamış doktora tezi) H.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Thiel A, Broocks A, Ohlmeier M ve ark. (1995) Obsessive-compulsive disorder among patients with anorexia nervosa and bulimia nervosa. Am J Psychiatry, 152:72-75.
  • Van der Ham T, van Strien DC, van Engeland H (1998) Personality characteristics predict outcome of eating disorders in adolescents: a 4-year prospective study. Eur Child Adolesc Psychiatry, 7(2):79-84.
  • Vandereycken W (1987) The constructive family approach to eating disorders: critical remarks on the use of family therapy in anorexia nervosa and bulimia. Int J Eat Disord, 6(4):455-467.
  • Wamboldt FS, Kaslow NJ, Swift WJ ve ark. (1987) Short-term course of depressive symptoms in patients with eating disorders. Am J Psychiatry, 144:362-364.
  • Wertheim E, Paxton S, Maude D ve ark. (1992) Psychosocial predictors of weight loss behaviors and binge eating in adolescent girls and boys. Int J Eat Disord, 12:143-163.
  • Williams GJ, Chamove AS, Millar HR ve ark. (1990) Eating disorders, percieved control, assertiveness and hostility. Br J Clin Psychol, 1990 Sep; 29 (Pt 3): 327-35.
  • Williams GJ, Power KG, Millar HR ve ark. (1993) Comparison of eating disorders and other dietary/weight groups on measures of perceived control, assertiveness, self-esteem, and self-directed hostility. Int J Eat Disord, 14(1):27-32.
APA EROL A, TOPRAK G, YAZICI F (2002). Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler. , 48 - 57.
Chicago EROL Atila,TOPRAK Gülser,YAZICI Fadime Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler. (2002): 48 - 57.
MLA EROL Atila,TOPRAK Gülser,YAZICI Fadime Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler. , 2002, ss.48 - 57.
AMA EROL A,TOPRAK G,YAZICI F Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler. . 2002; 48 - 57.
Vancouver EROL A,TOPRAK G,YAZICI F Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler. . 2002; 48 - 57.
IEEE EROL A,TOPRAK G,YAZICI F "Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler." , ss.48 - 57, 2002.
ISNAD EROL, Atila vd. "Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler". (2002), 48-57.
APA EROL A, TOPRAK G, YAZICI F (2002). Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler. Türk Psikiyatri Dergisi, 13(1), 48 - 57.
Chicago EROL Atila,TOPRAK Gülser,YAZICI Fadime Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler. Türk Psikiyatri Dergisi 13, no.1 (2002): 48 - 57.
MLA EROL Atila,TOPRAK Gülser,YAZICI Fadime Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler. Türk Psikiyatri Dergisi, vol.13, no.1, 2002, ss.48 - 57.
AMA EROL A,TOPRAK G,YAZICI F Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler. Türk Psikiyatri Dergisi. 2002; 13(1): 48 - 57.
Vancouver EROL A,TOPRAK G,YAZICI F Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler. Türk Psikiyatri Dergisi. 2002; 13(1): 48 - 57.
IEEE EROL A,TOPRAK G,YAZICI F "Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler." Türk Psikiyatri Dergisi, 13, ss.48 - 57, 2002.
ISNAD EROL, Atila vd. "Üniversite öğrencisi kadınlarda yeme bozukluğu ve genel psikolojik belirtileri yordayan etkenler". Türk Psikiyatri Dergisi 13/1 (2002), 48-57.