YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU)

ÇÖMLEKÇİ, İSTEMİ; BAR, Mehtap; Yazgan, Halil İbrahim; ÖNCÜ, Mehmet Akif

YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU)

Mehmet Akif ÖNCÜ, (Düzce Üniversitesi, İşletme Fakültesi, Düzce, Türkiye)

İstemi ÇÖMLEKÇİ, (Düzce Üniversitesi, İşletme Fakültesi, Düzce, Türkiye)

Halil İbrahim YAZGAN, (Düzce Üniversitesi, Akçakoca Meslek Yüksek Okulu Düzce, Türkiye)

Mehtap BAR (Düzce Üniversitesi, Gümüşova Meslek Yüksekokulu, Düzce, Türkiye)

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

27 6

Yıl: 2015 Cilt: 15 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 43 - 57 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU)

Öz:

Bu çalışmanın amacı, hisse senedi endeks değeri, altın ve döviz arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaçla çalışmada Borsa İstanbul 100 Endeksi (BIST100), altın (Altın) ve Reel Döviz Kuru (Amerikan doları) değişkenleri kullanılmıştır. Veri seti Ocak 2002- Kasım 2013 dönemi arasında 2296 günlük gözlemlerden oluşmaktadır. Hisse senedi getirileri ile altın ve döviz arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik olarak iki ayrı model oluşturulmuş ve iki aşamalı EngleGranger Eşbütünleşme analizi uygulanmıştır. Bununla beraber Granger Nedensellik analizi de uygulanmıştır. Analizler sonucunda Reel Döviz Kurunun ve Altının, Borsa İstanbul 100 Endeksinin Granger nedeni olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca Altının, Reel Döviz Kurunun Granger nedeni olduğu sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelime:

COINTEGRATION BETWEEN INVESTMENT INSTRUMENTS (BİST100, GOLD, REAL EXCHANGE RATE)

Öz:

The purpose of this study is to examine the relationship between stocks, gold and foreign exchange. To achieve this goal, Istanbul Stock Exchange 100 Index (Bist100), gold (Gold) and Real Effective Exchange Rate (USD) variables were used. Data set consist of 2296 daily observations between the period January 2002 and November 2013. To determine the relationship between stock, gold and foreign exchange, two separate models were developed and two-stage EngleGranger cointegration analysis was applied. In addition, Granger causality analysis was implemented. As a result of the analysis, real exchange rate and Gold were determined to be the Granger cause of Borsa Istanbul 100 Index. Finally, it was concluded that gold is the Granger cause of real exchange

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akalın, G. ve Kesikoğlu, F. (2007). "Türkiye'de Kayıtdışı Ekonomi ve Büyüme İlişkisi", Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (5), 71-87.
Aksoy, M. ve Topçu, N. (2013). "Altın İle Hisse Senedi Ve Enflasyon Arasındaki İlişki", Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(1), 59-78.
Aktaş, M. ve Akdağ, S. (2013). "Türkiye'de Ekonomik Faktörlerin Hisse Senedi Fiyatları ile İlişkilerinin Araştırılması", International Journal Social Science Research,(1), 50-67.
Albayrak, A.S., Öztürk, N. ve Tüylüoğlu, Ş.(2012). "Makroekonomik Değişkenler ile Sermaye Hareketlerinin İMKB-100 Endeksi Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi", Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(2), 1-22.
Balı, S. ve Cinel, M. O.(2011). "Altın Fiyatlarının İMKB 100 Endeksi'ne Etkisi ve Bu Etkinin Ölçümlenmesi", Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(3), 45-63.
Bierens, J.H. (2006). "Information Criteria and Model Selection", Pennsylvania State University, March 12, Erişim Tarihi: 10.02.2015, http://grizzly.la.psu.edu/~hbierens/INFORMATIONCRIT.PDF
Ciner, C., Gurdgiev, C. ve Lucey, B. M. (2013). "Hedges and safe havens: An examination of stocks, bonds, gold, oil and Exchange rates", International Review of Financial Analysis, (29), 202-211.
Demir, Y. ve Yağcılar, G.G. (2009). "İMKB'de İşlem Gören Banka Hisse Senetlerinin Getirilerini Etkileyen Faktörlerin Arbitraj Fiyatlama Modeli ile Belirlenmesi", Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 1(2), 36-51.
Demirelli, E. ve Torun, E.(2010). "Alternatif Piyasa Oynaklıklarında Meydana Gelen Kırılmaların ICSS Algoritmasıyla Belirlenmesi ve Süregenliğe Etkileri: Türkiye ve Londra Örneği", Muhasebe ve Finansman Dergisi, (46), 129-145.
Gençtürk, M. (2009), "Finansal Kriz Dönemlerinde Makroekonomik Faktörlerin Hisse Senedi Fiyatlarına Etkisi", Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1), 127- 136.
Gosh, D., Levin, E.J., Macmillan, P.ve Wright, R.E. (2004). "Gold as an inflation hedge?, Studies in Economic sand Finance", 22 (1), 1-25.
Gujarati, N. Damodar (2004). Basic Econometrics, Fourth Edition, McGraw-Hill, Inc., USA.
İbicioğlu, M. (2012). "Yatırım Araçlarının Getirileri Arasındaki İlişkilerin Çok Boyutlu Ölçekleme Yöntemi İle Analizi", Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi,8(2), 45-55.
Karagöl, E., Erbaykal, E. ve Ertuğrul, H. M. (2007). "Türkiye'de Ekonomik Büyüme İle Elektrik Tüketimi İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşım"ı, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8 (1), 72-80.
Kızılgöl, Ö. (2006). "Türkiye'de Büyüme Oranı İle İşsizlik Oranı Arasındaki İlişki", Akademik Fener Dergisi, 6, 54-69.
Koutsoyiannis, A. (1983). "A Short-Run Pricing Model for a Speculative Asset, Tested with Data From the Gold Bullion Market", Applied Economics, (15), 563-581.
Özer, A., Kaya, A. ve Özer, N. (2011). "Hisse Senedi Fiyatları ile Makroekonomik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(1), 163- 182. Değişkenlerin Etkileşimi", Dokuz Eylül
Öztürk, F. ve Açıkalın, S. (2008). "Is Gold a Hedge against Turkish Lira?", South East European Journal of Economics and Business, (3), 35-40.
Polat, M. ve Türkan, Y.(2013). "Altın Fiyatı İle Petrol Fiyatı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Uygulama Çalışması", 17.Finans Sempozyumu, 61-68.
Poyraz, E. ve Didin, S. (2008). "Altın Fiyatlarındaki Değişimin Döviz Kuru, Döviz Rezervi ve Petrol Fiyatlarından Etkilenme Derecelerinin Çoklu Faktör Modeli İle Değerlendirilmesi", Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 13(2), 93-104.
Sandalcılar A. R.(2012). "Türkiye'de Kâğıt Tüketimi ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi", C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13(2), 1-15.
Sharma, G. D., Mahendru M. (2010). "Impact of Macro-Economic Variables on Stock Prices in India", Global Journal of Management and Business Research, 10(7), 19-26.
Sjaastad, L.A. (2008). "The Price of Gold and the Exchange Rates: Onceagain", Resources Policy, (33), 118-124.
Song, H. ve Witt, S. F. (2000). Tourism Demand Modellingand Forecasting: Modern Econometric Approaches, Netherlands: Pergamon
Topçu, A. (2010). "Altın Fiyatlarını Etkileyen Faktörler (Araştırma Raporu)", Ankara: Sermaye Piyasası Kurulu Araştırma Dairesi,1- 29.
Wang,Y. S. ve Chueh, Y. L.(2013). "Dynamic Transmission Effects Between The Interest Rate, The US Dollar and Gold and Crude Oil Prices", Economic Modellin,(30), 792-798.
Yılancı, V. ve Öztürk, A. Ö.(2010). "Türkiye ile En Büyük Beş Ticaret Ortağının Hisse Senedi Piyasaları Arasındaki Entegrasyon İlişkisinin Analizi: Yapısal Kırılmalı Birim Kök Ve Eşbütünleşme Analizi", Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (36), 261-279
Zhang, Y. J. Wei, Y. M. (2010). "The Crude Oil Market and The Gold Market: Evidence For Cointegration, Causality and Price discovery", Resources Policy, (35), 168-177.

APA	ÖNCÜ M, ÇÖMLEKÇİ İ, Yazgan H, BAR M (2015). YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU). , 43 - 57.
Chicago	ÖNCÜ Mehmet Akif,ÇÖMLEKÇİ İSTEMİ,Yazgan Halil İbrahim,BAR Mehtap YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU). (2015): 43 - 57.
MLA	ÖNCÜ Mehmet Akif,ÇÖMLEKÇİ İSTEMİ,Yazgan Halil İbrahim,BAR Mehtap YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU). , 2015, ss.43 - 57.
AMA	ÖNCÜ M,ÇÖMLEKÇİ İ,Yazgan H,BAR M YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU). . 2015; 43 - 57.
Vancouver	ÖNCÜ M,ÇÖMLEKÇİ İ,Yazgan H,BAR M YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU). . 2015; 43 - 57.
IEEE	ÖNCÜ M,ÇÖMLEKÇİ İ,Yazgan H,BAR M "YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU)." , ss.43 - 57, 2015.
ISNAD	ÖNCÜ, Mehmet Akif vd. "YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU)". (2015), 43-57.

APA	ÖNCÜ M, ÇÖMLEKÇİ İ, Yazgan H, BAR M (2015). YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 43 - 57.
Chicago	ÖNCÜ Mehmet Akif,ÇÖMLEKÇİ İSTEMİ,Yazgan Halil İbrahim,BAR Mehtap YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 15, no.1 (2015): 43 - 57.
MLA	ÖNCÜ Mehmet Akif,ÇÖMLEKÇİ İSTEMİ,Yazgan Halil İbrahim,BAR Mehtap YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.15, no.1, 2015, ss.43 - 57.
AMA	ÖNCÜ M,ÇÖMLEKÇİ İ,Yazgan H,BAR M YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2015; 15(1): 43 - 57.
Vancouver	ÖNCÜ M,ÇÖMLEKÇİ İ,Yazgan H,BAR M YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2015; 15(1): 43 - 57.
IEEE	ÖNCÜ M,ÇÖMLEKÇİ İ,Yazgan H,BAR M "YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU)." Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, ss.43 - 57, 2015.
ISNAD	ÖNCÜ, Mehmet Akif vd. "YATIRIM ARAÇLARI ARASINDAKİ EŞBÜTÜNLEŞME (BİST100, ALTIN, REEL DÖVİZ KURU)". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 15/1 (2015), 43-57.