Yıl: 2015 Cilt: 0 Sayı: 150 Sayfa Aralığı: 67 - 78 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye'nin Avrupa'daki İlk Arkeolojik Kazısı Ulpiana

Öz:
Türkiyenin Avrupadaki ilk arkeolojik kazısı, Ulpiana antik kentinde Kosovada 2012 yılında başlamış ve halen devam etmektedir. İlk kazıların başladığı 1950li yıllarda kuzey sur kapısı, kuzey mezarlığı ve kuzey kapısı yakınındaki kilise ortaya çıkarılmıştır. Bizim çalışmamızla son 60 yılın en büyük ve önemli buluntuları olan bir vaftizhane ve kilise bulunmuştur. Her iki yapı da önce 4. yüzyıl ortalarında inşa edilmiş, bir deprem sonucunda tahrip olunca 5. yüzyılda yeniden inşa edilmişlerdir. 6. yüzyıldaki bir depremin ardından da yapılar terk edilmişlerdir. Kilise, büyük boyutu ve vaftizhanenin yanında inşa edilmiş olması sebebiyle, bu kentte hıristiyan oldukları için şehit edilen Florus ve Laurusa ithaf edilmiş olması kuvvetli bir olasılıktır. Kilise zemininde geometrik bezemeler ve banilerinin Latince adları ve ithaf kitabelerini içeren mozaikler vardır.
Anahtar Kelime:

Konular: Arkeoloji Tarih Kültürel Çalışmalar

TURKEY S FIRST ARCHAEOLOGICAL EXCAVATION IN EUROPE: ULPIANA

Öz:
The first archaeological excavation of Turkey in Europe at Ulpiana ancient site / Kosovo commenced in 2012 and currently continuing. In the first years of excavations, 1950 s, northern city walls gate, northern cemetery and a church near the northern gate have been unearthed. With our work biggest and most important discoveries of last sixty years, a baptistery and a church, were made. Both structures were built in the 4th century A.C.E. and rebuilt in the 5th century upon its destruction due to an earthquake. Following the earthquake in 6th century both structures have been abandoned. Because of its sheer size and being located next to the baptistery the church was most probably dedicated to the Saints Florus and Laurus, who have been martyred here because of their faith. There are floor mosaics with geometrical patterns and names of donors and dedicatory inscriptions in Latin.
Anahtar Kelime:

Konular: Arkeoloji Tarih Kültürel Çalışmalar
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Berisha, M. 2007. Kosova short archaeological guide, Prishtinë.
  • Berisha, Milot - Anselm Drafehn - Shafi Gashi - Roland Gauß - Markus Helfert – Kemajl Luci – Friedrich Lüth – Patrick Mertl – Sabrina Reichler – Georg Schafferer – Felix Teichner – Holger Wendling 2012: “Archäologisch-geophysikalische Prospektion im Kosovo – Erste Resultate einer bilateralen Forschungskooperation, Archäologischer Anzeiger 2. Halbband 2012.
  • Bošković, Ð. 1926/27. “Rimske Ruševine kod Gračanice”, Starinar, 4.
  • Cvetković-Tomašević,G. 1983. “Ulpiana, arheološka iskopavanja u središtu i južnom delu antičkog grada”, Saopštenja, XV.
  • Čerškov, E. 1959-1960. “Ulpiana Kr at ak iz vesta j o arheoìoskim istrazivanjima u 1959. god.” Glasnik Muzeja Kosova i Metohije IV-V.
  • Delehaye, H. 1940. Propylaeum ad Acta Santorum Decembris, yay. Hippolytus Delehaye-Paulo Peeters-Mauritio Coens-Balduinus de Gaiffier- Pauus Grosjean-Fanciscus Halkin, Bruxellis.
  • Dintchev, V. 1999. “Classification of the Late Antique cities in the dioceses of Thracia and Dacia”, Archaeologia Bulgarica 3 44.
  • Fidanovski, S. 1990. Rimska Keramika Ulpijane, Beograd.
  • Ferguson, E. 2009. Baptism in the Early church, Grand Rapids-Cambridge.
  • Fidanovski, S. 1998. “Rimski i ranovizantijski period, Arheološko blago Kosova i Metohije od neolita do ranog srednjeg veka, cilt I.
  • Fletcher, B. 1924. A history of architecture on the comparative method for students, craftsmen and amateurs, New York.
  • Gashi, L. 2007. Ulpiana Vita, Prishtinë 2007.
  • Gassmann, G. – G. Körlin. 2011. “Roman non-ferrous and noble metal mining in Kosovo”, International Conference Archaeometallurgy in Europe III abstracts, yay. Andreas Hauptmann, Diana Modarressi-Tehrani, Michael Prange, Bochum.
  • Gerland, E. 1931. Corpus Notitiarum Episcopatuum Ecclesia Orientalis Graecae. Die Genesis der Notitia Episcopatuum, Istanbul.
  • Guidoboni, E. – A. Comastri. – G. Traina. 1994. Catalogue of ancient earthquakes in the Mediterranean area up to the 10th century, Roma.
  • Hajdari, A.-Pleurat Kabashi-Jean Luc Lamboley-Edi Shukriu-A. Skenderaj. 2008. “Premiers résultats des campagnes de fouilles à Ulpiana (2006-2008)”, L’Illyrie méridionale et l’Épire dans l’antiquité – V, yay. Jean-Luc Lamboley ve Maria Paola Castiglioni, cilt II, Paris.
  • Hohlander, H. A. 1984. “Crispus: Brilliant career and tragic end”, Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte cilt 33 defter 1.
  • Howell, L. 2011. yay. Synopsis Canonum Ecclesiae Latinae Qua Canones Spurii, Epistolae Adulterinae Et Decreta Suppositia Istius Ecclesiae Conciliorum In Lucem Proferuntur, Et A Veris Ac Genuinis Dignoscuntur, yay. Laurence Howell, Charleston.
  • Hoxhaj, E. 2000. Untersuchungen zur geschichte des Kosova in der Römerzeit, Viyan üniversitesi Tarih bölümü yayınlanmamış doktora tezi 97.
  • Hoxhaj, E. 2000/2001. “Die frühchristliche dardanische Stadt Ulpiana und ihr Verhältnis zu Rom”, Südost-Forschungen 59/60.
  • Iordanis 1882, Romana et Getica, yay. Theodorus Mommsen, Berolini.
  • Krueger, P. - T. Mommsen, 1872, Corpus Iuris Civilis, cilt 1, Berolini.
  • Majeska, G. P. 1984, Russian travelers to Constantinople in the Fourteenth and Fifteenth centuries, Washington.
  • Marcellinus, 1995. The Chronicle of Marcellinus, çev. Brian Croke, Sydney.
  • Mirdita, Z. 1978. “Eine Inschrift aus Ulpianum”, Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik, 29. Mócsy, A. 1974. Pannonia and Upper Moesia, London-Boston.
  • Mommsen, T. 1902. Corpus Inscriptorum Latinorum, cilt 3, Berolini.
  • Papazoglu, F. 1978. The Central Balkan tribes in Pre-Roman times. Triballi, Autariatae, Dardanians, Scordisci and Moesians, çev. Mary Stansfield-Popovič, Amsterdam.
  • Parović-Pešikan, M. 1981. “Antička Ulpijana prema dosadšnjim istraživanjima”, Starinar 32 Petković, S. 2003/2004. “Roman fibulae from Ulpiana”, Starinar 53/54.
  • Prokopiou Kaisareos, 1954. Peri Ktismaton, çev. H. B. Dewing, London.
  • Ptolemaei, C. 1883. Geographika, çev. Carolus Müllerus, vol. I., Parisiis.
  • Strabon, 1854. Geography of Strabo, çev. C. Hamilton, London.
  • Sutherland, C. H. V.- D. Litt- R. A. G. Carson. 1966. The Roman Imperial Coinage cilt VII, London.
  • Szilágyi, J. 1964. “Dardani (Dardania)”, Der kleine Pauly, Band I: Aachen-Dichalkon, Stuttgart.
  • Zeiller, J. 1967. Les origines chrétiennes dans les provinces danubiennes de l’Empire romain, Rome.
APA ÇETİNKAYA H (2015). Türkiye'nin Avrupa'daki İlk Arkeolojik Kazısı Ulpiana. , 67 - 78.
Chicago ÇETİNKAYA Haluk Türkiye'nin Avrupa'daki İlk Arkeolojik Kazısı Ulpiana. (2015): 67 - 78.
MLA ÇETİNKAYA Haluk Türkiye'nin Avrupa'daki İlk Arkeolojik Kazısı Ulpiana. , 2015, ss.67 - 78.
AMA ÇETİNKAYA H Türkiye'nin Avrupa'daki İlk Arkeolojik Kazısı Ulpiana. . 2015; 67 - 78.
Vancouver ÇETİNKAYA H Türkiye'nin Avrupa'daki İlk Arkeolojik Kazısı Ulpiana. . 2015; 67 - 78.
IEEE ÇETİNKAYA H "Türkiye'nin Avrupa'daki İlk Arkeolojik Kazısı Ulpiana." , ss.67 - 78, 2015.
ISNAD ÇETİNKAYA, Haluk. "Türkiye'nin Avrupa'daki İlk Arkeolojik Kazısı Ulpiana". (2015), 67-78.
APA ÇETİNKAYA H (2015). Türkiye'nin Avrupa'daki İlk Arkeolojik Kazısı Ulpiana. Arkeoloji ve Sanat, 0(150), 67 - 78.
Chicago ÇETİNKAYA Haluk Türkiye'nin Avrupa'daki İlk Arkeolojik Kazısı Ulpiana. Arkeoloji ve Sanat 0, no.150 (2015): 67 - 78.
MLA ÇETİNKAYA Haluk Türkiye'nin Avrupa'daki İlk Arkeolojik Kazısı Ulpiana. Arkeoloji ve Sanat, vol.0, no.150, 2015, ss.67 - 78.
AMA ÇETİNKAYA H Türkiye'nin Avrupa'daki İlk Arkeolojik Kazısı Ulpiana. Arkeoloji ve Sanat. 2015; 0(150): 67 - 78.
Vancouver ÇETİNKAYA H Türkiye'nin Avrupa'daki İlk Arkeolojik Kazısı Ulpiana. Arkeoloji ve Sanat. 2015; 0(150): 67 - 78.
IEEE ÇETİNKAYA H "Türkiye'nin Avrupa'daki İlk Arkeolojik Kazısı Ulpiana." Arkeoloji ve Sanat, 0, ss.67 - 78, 2015.
ISNAD ÇETİNKAYA, Haluk. "Türkiye'nin Avrupa'daki İlk Arkeolojik Kazısı Ulpiana". Arkeoloji ve Sanat 150 (2015), 67-78.