İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Cinsel Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi

Yıl: 2015 Cilt: 16 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 30 - 55 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Cinsel Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi

Öz:
Bu araştırmanın amacı, ilköğretim 6. sınıf öğrencilerine yönelik cinsel eğitim programı geliştirmek ve geliştirilen programın etkililiğini test etmektir. Araştırmada, ön-test son-test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Bu araştırmada, veri toplama aracı olarak araştırma kapsamında geliştirilen Cinsel Sağlık Bilgi ve Tutum Envanteri kullanılmıştır. 8 oturumdan oluşan programın her oturumu haftada bir kez ve 80 dakika süresince yürütülmüştür. Deney grubuna 8 oturumluk cinsel eğitim programı uygulanırken kontrol grubuna herhangi bir işlem yapılmamıştır. Verilerin analizi Çok Değişkenli ANOVA (MANOVA), Box M, Shapiro-Wilk testi ve diskriminant analizi ile yapılmıştır. Araştırmada, cinsel eğitim programı sonrasında deney grubunun ergenlik dönemi değişiklikleri bilgi düzeylerinde istatiksel olarak bir artış, arkadaşlık ilişkileri ve romantik ilişkiler, hayır diyebilme ve karar verme, cinsel, fiziksel ve duygusal istismar ve toplumsal cinsiyet konularına yönelik tutumlarında istatistiksel olarak olumlu bir değişim, ergenlik dönemi ve cinsellikle ilgili yanlış inanışlarında istatistiksel olarak bir düşüş saptanmıştır.
Anahtar Kelime:

An Investigation of the Effectiveness of Sexual Education Program for 6th Grade Students Submitted by 07.11.2014 Accepted by 02.04.2015

Öz:
Objective of the present study was to develop a sexual education program for sixth grade students and to test efficacy of the developed program. A semi-experimental design with control group and pre-test and post-test was used in the present study. In the present study, Sexual Health Knowledge and Attitude Inventory developed as a part of current study were used as data collecting tool. Each session of the program consisting of a total of eight sessions was conducted for 80 minutes weekly. Sexual education program of eight sessions was performed in the experimental group whereas no education was given in the control group. The data were analyzed by multivariate analysis of variance (MANOVA), Box-M, ShapiroWilk s test and discriminant analysis. As a result of the current study it was found that there was statistically significant increase in knowledge level on changes during the adolescence period in the experimental group and statistically significantly positive changes in the friend and romantic relationships, ability to say no and making decision, physical and emotional abuse, and attitudes in social gender issues, and statistically significant decrease in misbelieves about the adolescence period and sexuality.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akalın, A. (2002). Cinsel kimlik gelişimi. İçinde N. Fincancıoğlu, ve A. Bulut (Ed.), Öğretmen ve öğretmen adayları için cinsel sağlık eğitimi (ss:55-66). İstanbul: Ceren Yayın Dağıtım.
  • Alikașifoğlu, M., Erginöz, E., Ercan, O., Albayrak-Kaymak, D., Uysal, O., ve İlter, O. (2006). Sexual abuse among female high school students in Istanbul, Turkey. Child Abuse & Neglect, 30(3), 247-255.
  • Araptarlı, N. (1986, Ekim). Gençlerin cinsel bilgi düzeyi, tutumları ve ailenin cinsel tutumlarının karşılaştırılması. XXII. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Marmaris.
  • Bayhan, P., ve Artan, İ. (2004). Çocuk gelişlimi ve eğitimi. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
  • Bulut, A., Nalbant, H., ve Çokar, M. (2002). Ergenlerin sağlık bilincinin geliştirilmesi projesi: Ergenler ve sağlık durum raporu. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi.
  • Buston K., Wight, D., ve Hart, G. (2002). Inside the sex education classroom: The importance of context in engaging pupils. Culture, Health & Sexuality, 4(3), 317-335.
  • Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (10. Baskı). Ankara: Pegem Yayınları.
  • Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği (2006). Cinsel sağlık ve üreme sağlığı araştırması. İstanbul: Yazar.
  • Coakes, S. J. (2005). SPSS 12.0 for windows: Analysis without anguish. Australia: John Wiley.
  • Çok, F. (2003). Ergenlerin cinsel eğitimi bir program denemesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik. Tek ve çok değişkenli dağılımlar için sayıltıların analizi, lojistik regresyon analizi, diskriminant regresyon analizi, küme analizi, açımlayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi, yol analizi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Dye, C., ve Dawn, M. U. (2006). Moderating effects of gender on alcohol use: Implications for condom use at first intercourse. Journal of School Health, 76(3), 111-116.
  • Ercan, L. (2001). Ergenlik döneminde rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 9(2), 47-58.
  • Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS. Los Angeles: Sage Publication. Gençalp, N.S., ve Gürsoy, E. (2010). Cinsel sağlık eğitiminin önemi. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, 6(23), 29-36.
  • Giray, H., ve Kılıç, B. (2004). Bekar kadınlar ve üreme sağlığı. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 13(8), 286-289.
  • Gölbaşı, Z., ve Eroğlu, K. (2003). Ankara ili merkezi ortaöğretim okullarındaki öğrencilerin cinsel eğitime ilişkin görüşleri. Klinik Bilimler Dergisi, 9(6), 759-765.
  • Güler, S., ve Yöndem Z. D. (2007). Ergenlik ve cinsel sağlık eğitimi ile ilgili grup rehberliğinin 6. sınıf öğrencilerinin bilgi ve tutumlarına etkisi. İlköğretim Online, 6(1), 2-10. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ilkonline/article/viewFile/5000038321/5000037- 177 adresinden 24 Ocak 2011 tarihinde edinilmiştir.
  • Hilton, G. L. S. (2007). Listening to the boys again: An exploration of what boys want to learn in sex education classes and howthey want to be taught. Sex Education, 7(2), 161- 174.
  • İşeri, E. (2008). Cinsel istismar. İçinde F. Ç. Çetin, E. İşeri, S. Miral, N. Motavallı, B. Pehlivantürk, T. Türkbay, R. Uslu, ve F. Ünal (Ed.), Çocuk ve ergen psikiyatrisi temel kitabı. (ss: 470-477). Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
  • Jones, K. T. (2009). Exploring adolescent mothers' perceptions of school-based sexuality education (Yayınlanmış Doktora Tezi). University of Arkansas for Medical Sciences, Arkansas. http://pqdtopen.proquest.com. (UMI NO: 3371360)
  • Karabey, S., ve Müftüoğlu, N. (2006). Gençlik ve cinsellik. İstanbul: Cinsel Eğitim, Tedavi ve Araştırma Derneği Yayını.
  • Kayı, Z., Yavuz, M. F., ve Arıcan, N. (2000). Kadın üniversite gençliği ve mezunlarına yönelik cinsel saldırı mağdur araştırması. Adli Tıp Bülteni, 5(3), 157–163.
  • Kirby, D., Laris, B. A., ve Rolleri, L. A. (2007). Sex and HIV education programs: Their impact on sexual behavior of young people throughout the world. Journal of Adolescent Healty, 40(3), 206-217.
  • Knudtson, L., ve Coleman, H. L. (2008). Adolescent sexual health and development. İçinde H. L. K. Coleman ve C. J. Yeh (Ed.), Handbook of School Counseling (ss:243-257). New York: Routledge.
  • Kohler, P. K., Manhart, L. E., ve Lafferty, W. E. (2008). Abstinence-only and comprehensive sex education and the initiation of sexual activity and teen pregnancy. Journal of Adolescent Health, 42(4), 344-351.
  • Koten, Y., Tuğlu, C., ve Abay, E. (1996). Üniversite öğrencileri arasında ensest bildirimi. XXXII Ulusal Psikiyatri Kongresi. Ankara: GATA Basımevi.
  • Langille, D., Graham, J., ve Marshall, E. (2000). Developing understanding from young women's experiences in obtaining sexual health services and education in a Nova Scotia community. Centres of Excellence for Women's Health Research Bulletin, 1(1), 20-21.
  • Measor, L. (2004). Young people’s views on sex education: Gender, information and knowledge. Sex Education, 4(2), 153–166.
  • Orwin, G. H. (1995). Understading the adolescent. Washington: American Psychiatric Press. Ozan, S., Aras, S., Şemin, S., ve Orçin, E. (2005). Sexual attitudes and behaviors among medical students in Dokuz Eylül University, Turkey. European Journal of Contraception and Reproductive Health Care, 10(3), 171-183.
  • Özyurt, B. (2010). Gelişim konularına genel bakış. İçinde A. Kaya, (Ed.), Eğitim Psikolojisi (ss:1-28). (Dördüncü baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Razali, N. M., ve Wah, Y. B. (2011). Power comparisons of Shapiro-Wilk, KolmogorovSmirnov, Lilliefors and Anderson-Darling tests. Journal of Statistical Modeling and Analysis, 2(1), 21-33.
  • Sanderson, C. (2010). Çocuğun cinsel eğitimi ve tacizden koruma rehberi. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Santelli, J. S., Morrow, B., Anderson, J. E., ve Duberstein, L. L. (2006). Contraceptive use and pregnancy risk among united states high school students, 1991-2003. Perspectivee on Sexual and Reproductive Health, 38(2), 106-111.
  • Santrock, J. W. (2012). Ergenlik. İçinde D. M. Siyez (Çev. ed.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık.
  • Selçuk, Z. (2006). İlköğretim 6. Sınıf Kız Öğrencilerine Uygulanan Cinsel Sağlık Eğitiminin Cinsel Sağlık Bilgilerine Etkisinin İncelenmesi. (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Sexuality Information and Education Council of the United States (2004). Guidelines for comprehensive sexuality education. New York: Fulton Press.
  • Sezgin B., ve Akın A. (1998). Adölesan dönemi üreme sağlığı. Sağlık ve Toplum Dergisi, 8(3- 4), 27-32.
  • Siyez, E., ve Siyez D. M. (2007). Ergenlerin cinsel yaşam deneyimlerinin bazı psiko-sosyal değişkenler açısından değerlendirilmesi. Türk Üroloji Dergisi, 33(1), 56-63
  • Siyez, D. M. (2009, Nisan). Ergenlerle ergenlikte romantik ilişkiler üzerine yapılabilecek bir sınıf rehberliği çalışmasının tanıtımı. Tevfik Fikret okulları eğitimde yeni yönelimler sempozyumu(266-270). İzmir.
  • Siyez, D. M. (2010). Ergenlerde problem davranışlar okul temelli önleme çalışmaları ile ilgili uygulama örnekleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • Somers, C. L. (2001). Does source of sex education predict adolescents sexual knowledge, attitudes and behaviors? Education, 121(4), 474-682.
  • Strange, V., Forrest, S., ve Oakley, A. (2003). Mixed or single sex education: How would people like their sex education and why? Gender and Education, 15(2), 201-214.
  • Sungur, M. (2003). Cinsel eğitim. İçinde N. Yetkin ve C. İncesu (Ed.), Cinsel işlev bozuklukları (ss:45-57). İstanbul: Roche.
  • Tabachnick, B.G., ve Fidell, L.S. (2001). Using multivariate statistics. Boston: Allynand Bacon.
  • Tapan, M. (1995). İzmir ilinde adölesanlarda aile hayatı, üreme sağlığı konusunda bilgi ve tutum araştırması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Taşçı, A. İ. (2003). Cinsel eğitim (3. Baskı). İstanbul: İz Yayıncılık.
  • Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Temel, Z. F., ve Aksoy, A. B. (2001). Ergen ve gelişimi yetişkinliğe ilk adım. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Yates A. (1997). Sexual abuse of children. J.M. Wiener (Ed.) Textbook of child adolescent psychiatry (ss:699-709). Washington: American Psychiatric Press.
  • Yavuzer, H. (2005). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Young Song, E., Pruitt, B. E., McNamara, J., ve Colwell, B. (2000). A meta analysis examining effects school sexuality education programs on adolescents’ sexual knowledge 1960-1997. Journal of School Health, 70(10), 413-417.
  • Yurdugül, H. (2005, Eylül). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliliği için kapsam geçerlilik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Denizli.
  • Zoroğlu, S. S., Tüzün, Ü., Şar V., Öztürk, M., Eröcal, M. K., ve Alyanak, B. (2001). Çocukluk dönemi istismar ve ihmalinin olası sonuçları. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 2(2), 69-78.
APA Öztürk B, Siyez D (2015). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Cinsel Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi. , 30 - 55.
Chicago Öztürk Barışcan,Siyez Diğdem İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Cinsel Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi. (2015): 30 - 55.
MLA Öztürk Barışcan,Siyez Diğdem İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Cinsel Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi. , 2015, ss.30 - 55.
AMA Öztürk B,Siyez D İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Cinsel Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi. . 2015; 30 - 55.
Vancouver Öztürk B,Siyez D İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Cinsel Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi. . 2015; 30 - 55.
IEEE Öztürk B,Siyez D "İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Cinsel Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi." , ss.30 - 55, 2015.
ISNAD Öztürk, Barışcan - Siyez, Diğdem. "İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Cinsel Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi". (2015), 30-55.
APA Öztürk B, Siyez D (2015). İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Cinsel Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 16(1), 30 - 55.
Chicago Öztürk Barışcan,Siyez Diğdem İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Cinsel Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi 16, no.1 (2015): 30 - 55.
MLA Öztürk Barışcan,Siyez Diğdem İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Cinsel Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, vol.16, no.1, 2015, ss.30 - 55.
AMA Öztürk B,Siyez D İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Cinsel Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi. 2015; 16(1): 30 - 55.
Vancouver Öztürk B,Siyez D İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Cinsel Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi. 2015; 16(1): 30 - 55.
IEEE Öztürk B,Siyez D "İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Cinsel Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi." Ege Eğitim Dergisi, 16, ss.30 - 55, 2015.
ISNAD Öztürk, Barışcan - Siyez, Diğdem. "İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Cinsel Eğitim Programının Etkililiğinin İncelenmesi". Ege Eğitim Dergisi 16/1 (2015), 30-55.