Olba Kazısında Ele Geçen Erken Bizans Dönemine Ait Bir Tılsım
Yıl: 2016 Cilt: 0 Sayı: 6 Sayfa Aralığı: 137 - 159 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Olba Kazısında Ele Geçen Erken Bizans Dönemine Ait Bir Tılsım
Öz: Geç Roma ve Erken Bizans döneminde şeytanın her türlü kötülüğe ve hastalığa sebep olduğu inanılmıştır. Bu kötü etkilerden kurtulmak ve korunmak için çeşitli önlemlere başvurulmuştur. Hıristiyanlığın en önemli simgesi olan haç gibi koruyucuların yanında din dışı görülen tılsım ve büyüden de yardım beklenmiştir. Bu çalışma kapsamında 2015 yılı Olba kazısında bulunan Erken Bizans dönemine ait (5-7. yy) bronz tılsımın bir yüzünde Kutsal Binici, diğer yüzde Kemgöz betimlenmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
An Amulet of Early Byzantine Period from Olba Excavations
Öz: During the late Roman and Byzantine period, it was believed that the devil was the reason for all the evil and the sickness. In order to get rid of the bad effects and to be protected some precautions were taken. Besides using some objects which are related to Christianity such as cross, it was also common to use amulets. The amulet which was found in the Olba excavation in 2015 belongs to Early Byzantine Period (5th-7th centuries). The Holy Rider was portrayed on the front side of that amulet and on the back the Evil Eye was portrayed.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- Akın 2011 H. Akın, Orta Çağ Avrupası'nda Cadılar ve Cadı Avı, Phoeniks Yayınevi, Ankara.
- Aubert 1989 J.J. Aubert, "Threatened Wombs: Aspect of Ancient Uterine Magic", Greek-Roman and Byzantine Studies 30, 421-449.
- Bohak 2003 G. Bohak, "Eskiçağ Tılsım taşları ve Muskalarında Sanat ve Güç", P Dergisi, 29, 8-15.
- Bonner 1950 C. Bonner, Studies in Magical Amulets, Chiefly Graeco-Egyptian, Ann Arbor.
- Bouras 1985 L. Bouras, "Medusa Amulet", Byzantine and Post Byzantine Art, Athens.
- Cibiroğlu 2004 Y. Cibiroğlu, Kadın Saçı Büyü ve "Türban", Payel Yayınevi, İstanbul 2004.
- Cooper 1992 J.C. Cooper , "Snake", An Ilustrated Encyclopedia of Traditional Symbols, London, 146-151.
- Dalton 1901 O.M. Dalton, Catalogue of Early Christian Artifacts and Objects from the Christian East in the British Museum, London.
- Dalton 1924 O.M. Dalton, "A Gold Pectoral Cross and Amuletic Bracelets of the Sixth Century", Melanges Offerts am G. Schlumberger II, Paris, 386-390.
- Davidson 1952 G.R. Davidson, Corinth, The Minor Objects, Result of the Excavations XII, New Jersey-Princeton.
- Dickie 1995 M.W. Dickie, ''The Fathers of the Church and the Evil Eye'', Byzantine Magic, ed. H. Maguire, Dumbarton Oaks Papers, Washington DC, 9-34.
- Dickie 1999 M.W. Dickie, 'Bonds and Headless Demons in Greco-Roman Magic', Greek, Roman, and Byzantines Studies 40, 99-104.
- Evans-Wixom 1997 H.C. Evans-W.D. Wixom, The Glory of Byzantium, Art and Culture of the Middle Byzantine Era, A.D. 843-1261, The Metropolitan Museum of Art, New York.
- Fulghum Heintz 2003 M. Fulghum Heintz, "Health", Byzantine Women and Their World, ed. I. Kalavrezou, Cambridge, 274-305.
- Gregory 1991 T.E. Gregory, "Gnostisizm", The Oxford Dictionary of Byzantium II, 856- 57.
- Heintz 2000 F. Heintz, "Magic Tablets and the Games at Antioch", Antioch, The Lost Ancient City, Princeton-New Jersey, 163-167.
- Kalaouvrezu 2003 I. Kalaouvrezu (ed.), Byzantine Women and Their World, Harvard University Press, Cambridge.
- Kieckhefer 2000 R. Kieckhefer, Magic in the Middle Ages, Cambridge University Press, Cambridge.
- Kitzinger 1980 E. Kitzinger, 'Christian Imagery:Growth and Impact', Age of Sprituality, A Symposium The Metropolitan Museum of Art, New York, 141-160.
- Konuk-Arslan 2000 K. Konuk-M. Arslan, Ancient Gems and Finger Rings From Asia Minor The Yüksel Erimtan Collection/ Anadolu Antik Yüzük Taşları ve Yüzükleri, Ankara.
- Kotsopoulos 2005 S. Kotsopoulos, ''Passions, Stoic and Christian, from a Psychiatric Perspective'', 38.Uluslararası Tıp Tarihi Kongresi Bildiri Kitabı, ed. N. Sarı - A.H. Bayat - Y. Ülman-M. Işın, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Kurumu, Ankara, 179-182.
- Köroğlu 2003 G. Köroğlu, "Halûk Perk Koleksiyonu'ndan Örneklerle Bizans Uygarlığında Muskalar", P Dergisi, 29, 16-21.
- Köroğlu 2005 G. Köroğlu, "Bizans Döneminde Nazar ve Kadın Hastalıklarına Karşı Kullanılmış Tılsımlar", 38.Uluslararası Tıp Tarihi Kongresi Bildiri Kitabı, ed. N. Sarı - A.H. Bayat - Y. Ülman-M. Işın, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Kurumu, Ankara, 159-166.
- Köroğlu 2013 G. Köroğlu, Silifke Müzesi'nden Erken Bizans Dönemine Ait Gümüş Tılsım', Seleucia ad Calycadnum III, 81-99.
- Maguire 1995 H. Maguire, "Magic and Christian Image", Byzantine Magic, (Ed. H. Maguire), Harvard University Press, Washington D.C., 61.
- Maguire 1998 H. Maguire, ''The Cage of Crosses: Ancient and Medieval Sculptures on the ''Little Metropolis'' in Athens''', Rhetoric, Nature and Magic in Byzantine Art, Ashgate/Variorum, Aldershot 1998, 169-172
- Maguire 1998a H. Maguire, ''Magic and Geometry in Early Christian Floor Mosaics and textiles'', Rhetoric, Nature and Magic in Byzantine Art, Ashgate/Variorum, Aldershot 1998, 265-269.
- Mango 1998 C. Mango, Byzantium, The Empire of the New Rome, London.
- Mango 1986 M. Mundell Mango, Silver from Early Byzantium, The Kaper Koraon and Related Treasure, Baltimore-Maryland.
- Mastrocinque 2007 A. Mastrocinque, ''Late Antique Lamps with Defixiones'', Greek, Roman, and Byzantine Studies 47, 87-99.
- Ogden 2015 D. Ogden, Eski Yunan ve Roma'da Büyü ve Büyücülük, ed. B. Ankarloo-S. Clark, Türkçeye çev. Ç. Dürüşken-E. Çoraklı, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.
- Ödekan-Akyürek 2007 A. Ödekan-E. Akyürek (ed.), ''Kalanlar'', 12. ve 13. Yüzyıllarda Türkiye'de Bizans, Vehbi Koç Vakfı, İstanbul.
- Pitarakis 2012 B. Pitarakis, "'Git, Git Nefret Edilen!': Bizans'ta Büyü, Sağlığı Koruma ve Kötülüğü Kovma Sanatı ", İstanbul Araştırmaları Yıllığı 1, 15-30.
- Pitarakis 2015 B. Pitarakis, "Işık, Su ve Acaibül Mahlukat Doğaüstü Şifa Güçleri/ Light, Water, and Wondrous Creatures Supernatural Forces for Healing", Hayat Kısa, Sanat Uzun, Bizans'ta Şifa Sanatı/ Life is Short, Art Long, The Art of Healing in Byzantium, ed. B. Pitarakis Pera Müzesi Yayını İstanbul, 42- 63.
- Richter 1956 G.M.A. Richter, Catalogue of Engraved Gems Greek, Etruscan and Roman, Metropolitan Museum of Art, New York.
- Rizzardi 1989 C. Rizzardi, "Note Sull' Antico Episcopio di Ravenna Formazione e Suiluppo", Actes du XIe Congrès Intenational d'Archeologie Chrètienne I, 711- 732.
- Robinson 1953 D.M. Robinson, "A magical inscription from Pisidian Antioch", Hesperia 22/3, 172-4.
- Russell 1995 J. Russell, 'The Archaeological Context of Magic in the Early Byzantine Period', Byzantine Magic, ed. H. Maguire, Dumbarton Oaks Papers, Washington DC, 35-50.
- Russell 1999 J.B. Russells, İblis, Erken Dönem Hıristiyan Geleneği, İstanbul.
- Russell 2000 J. Russells, "Household furnishings", Antioch, The Lost Ancient City, ed. Ch. Kondoleon, Princeton, 78-89.
- Stiegemann 2001 C. Stiegemann (ed.), Byzanz Das Licht aus dem Osten.Kult und Alltag im Byzantinischen Reich vom 4. Bis 15.Jahrunderth, Mainz.
- Taft 1991 R.F. Taft, "Trisagion", The Oxford Dictionary of Byzantium III, 2121.
- Talloen 1991 P. Talloen, "From Pagan to Christian: Religious Iconography in Material Culture from Sagalassos", The Archaeology of Late Antique 'Paganism' , ed. L. Lavan- M. Mulryan, Late Antique Archaeology7, Leiden, 575-607.
- Unterman 1997 A. Unterman, "Amulets", Dictionary of Jewish Lore and Legend, London, 40-41.
- Vikan 1984 G. Vikan, "Byzantine Art, Medicine and Magic in Early Byzantine Age", Dumbarton Oaks Papers 38 , 77.
- Vikan 1990 G. Vikan, " Art and Marriage in Early Byzantium ", Dumbarton Oaks Papers 44, 145-163.
- Vikan-Mango 1991 G. Vikan - M. Mundell Mango, "Votives", The Oxford Dictionary of Byzantium III, 2186-87.
- Walter 2000 C. Walter, ''The Intaglio of Solomon in the Benaki Museum and the Origins of the Iconography of Warrior Saints'', Pictures as Language. How the Byzantines Exploited Them, London, 400-401
- Walter 2003 C. Walter, The Warrior Saints in Byzantine Art and Tradition, Cornwall.
- Wamser 2004 L. Wamser, Die Welt von Byzanz-Europas Östliches Erbe, Glanz, Krisen und Fortleben Einer Tausendjährigen Kultur, München.
- Wulf 1909 O. Wulff, Alt Christliche und Mittelalterliche Byzantinische und Italienische Bildwerke, Teil I: Altchristliche Bildwerke, Berlin.
| APA | Köroğlu G (2016). Olba Kazısında Ele Geçen Erken Bizans Dönemine Ait Bir Tılsım. , 137 - 159. |
| Chicago | Köroğlu Gülgün Olba Kazısında Ele Geçen Erken Bizans Dönemine Ait Bir Tılsım. (2016): 137 - 159. |
| MLA | Köroğlu Gülgün Olba Kazısında Ele Geçen Erken Bizans Dönemine Ait Bir Tılsım. , 2016, ss.137 - 159. |
| AMA | Köroğlu G Olba Kazısında Ele Geçen Erken Bizans Dönemine Ait Bir Tılsım. . 2016; 137 - 159. |
| Vancouver | Köroğlu G Olba Kazısında Ele Geçen Erken Bizans Dönemine Ait Bir Tılsım. . 2016; 137 - 159. |
| IEEE | Köroğlu G "Olba Kazısında Ele Geçen Erken Bizans Dönemine Ait Bir Tılsım." , ss.137 - 159, 2016. |
| ISNAD | Köroğlu, Gülgün. "Olba Kazısında Ele Geçen Erken Bizans Dönemine Ait Bir Tılsım". (2016), 137-159. |
| APA | Köroğlu G (2016). Olba Kazısında Ele Geçen Erken Bizans Dönemine Ait Bir Tılsım. Seleucia (ad Calycadnum), 0(6), 137 - 159. |
| Chicago | Köroğlu Gülgün Olba Kazısında Ele Geçen Erken Bizans Dönemine Ait Bir Tılsım. Seleucia (ad Calycadnum) 0, no.6 (2016): 137 - 159. |
| MLA | Köroğlu Gülgün Olba Kazısında Ele Geçen Erken Bizans Dönemine Ait Bir Tılsım. Seleucia (ad Calycadnum), vol.0, no.6, 2016, ss.137 - 159. |
| AMA | Köroğlu G Olba Kazısında Ele Geçen Erken Bizans Dönemine Ait Bir Tılsım. Seleucia (ad Calycadnum). 2016; 0(6): 137 - 159. |
| Vancouver | Köroğlu G Olba Kazısında Ele Geçen Erken Bizans Dönemine Ait Bir Tılsım. Seleucia (ad Calycadnum). 2016; 0(6): 137 - 159. |
| IEEE | Köroğlu G "Olba Kazısında Ele Geçen Erken Bizans Dönemine Ait Bir Tılsım." Seleucia (ad Calycadnum), 0, ss.137 - 159, 2016. |
| ISNAD | Köroğlu, Gülgün. "Olba Kazısında Ele Geçen Erken Bizans Dönemine Ait Bir Tılsım". Seleucia (ad Calycadnum) 6 (2016), 137-159. |
