SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ

Bostan, Sedat; KÖSE ÜNAL, Aslı

SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ

Sedat BOSTAN, (Gümüşhane Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sağlık Yönetimi Bölümü, Gümüşhane, Türkiye)

Aslı KÖSE ÜNAL (Gümüşhane Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sağlık Yönetimi Bölümü, Gümüşhane, Türkiye)

Verimlilik Dergisi

4 0

Yıl: 2016 Cilt: 3 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 55 - 74 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ

Öz:

Bu çalışmanın amacı öncelikle hastane yöneticileri ve sağlık çalışanlarının sağlıkta dönüşüm programı uygulamalarıyla gerçekleşen değişimi nasıl değerlendirdiklerini belirlemektir. İkinci olarak değişimin planlayıcısı olan üst yönetim tarafından atanan ve üst yönetimi temsil ettiği varsayılan hastane yöneticileri ile değişimin ortaya çıkardığı belirsizlik karşısında direnç göstermesi beklenen sağlık çalışanlarının görüşlerini karşılaştırmaktır. Son olarak elde edilen sonuçlar üzerinden sağlıkta dönüşüm programı uygulamalarına karşı sağlık çalışanlarının direnç düzeylerini belirlemektir. Bostan (2009) tarafından hastane yöneticileri ve sağlık çalışanlarına uygulanmak üzere oluşturulan sağlıkta dönüşüm programı değerlendirme ölçeği bu çalışmada kullanılmıştır. Ölçek geçerlenip, güvenirliği test edilmiştir. Araştırma kapsamında Türkiye genelinde 75 ilde 284 hastanede 779 hastane yöneticisi ve 774 sağlık çalışanına ulaşılmıştır. Çalışmadan elde edilen veriler istatistiksel programlarla analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre sağlık çalışanları ve hastane yöneticilerinin sağlıkta dönüşüm programı uygulamalarını paralel, fakat istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklı değerlendirdikleri görülmüştür. Hastane yöneticilerinin değerlendirme düzeyleri değişime direnç ölçeği açısından genel olarak çoğunlukla kabul, diğer durumlarda kayıtsızlık düzeyinde bulunmuştur. Sağlık çalışanlarının değerlendirmeleri ise genel olarak pasif direniş ve kayıtsızlık düzeyinde belirlenmiştir. Özellikle sağlık çalışanlarının kendi durumlarıyla ilgili ifadelerde her iki grubunda değerlendirme puanları düşmekte ve direnç artmaktadır. Bu sonuçlardan hareketle özellikle sağlık çalışanlarının değişime direnç gösterdiği söylenebilir. Sağlık çalışanlarının kaygılarının azaltılması yönünde çalışmaların yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

COMPARING RESISTANCE TO CHANGE OF HOSPITAL MANAGERS AND HEALTH CARE STAFF IN RELATION TO THE TRANSFORMATION IN HEALTH CARE PROGRAM

Öz:

The primary objective of this study is to understand how hospital managers and health care staff evaluate the changes that are developed in relation to the implementations of The Transformation in Health Care Program. Further, the study also aims to compare the evaluations of the managers as assigned by the policy makers and who are supposed to represent the policy makers with the evaluations of the health care staff who are expected to show a resistance to the ambiguities resulting from change. As a last finding, the study aims to assess the health care staff's resistance levels to implementations of The Transformation in Health Care Program. In this study, The Evaluation Scale for The Transformation in Health Care that was developed by Bostan for use on health care managers and health care workers has been used, verified and tested for reliability. The scope of this study included 779 hospital managers and 774 health care workers in 284 hospitals in 75 provinces across Turkey. The findings were analyzed through statistical software and showed although parallel, but also statistically meaningful differing evaluations of hospital managers and health care workers. The hospital managers exhibited in general a mainly assenting view that changed to indifference in many. On the other hand, health care staff exhibited in general a passive resistance ranging sometimes to indifference. Particularly in relation to expressions over health care workers' own situation, both groups' evaluation points declined and resistance increased. These results imply that the resistance to change of particularly the health care staff is necessitating measures to alleviate the fears of the health care staff.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

o AKGEYİK, T., (2001), Değişim Yönetimi: İnsan Kaynakları Yönetiminin Görev Alanı, İ. Ü. İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Yayınları, 40 (1): 20.
o ALTINDİŞ, M., ALTINDİŞ, S., (2011), Sağlık Profesyonellerinin Değişim Sürecindeki Tutumlarını Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, Zonguldak Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7 (4): 33-38.
o ARGÜDEN, Y., (2004), Değişim Yönetimi (İstanbul: Arge Danışmanlık Yayınları).
o BOSTAN, S., (2009), Sağlıkta Dönüşüm Programının Hastane İşletmeleri Üzerindeki Değişim Etkisi, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
o BUCHANAN, D., HUCZYNSKI, A., (2004), Organizational Behaviour, (ABD: Prentice Hall).
o ÇELİKAY, F., GÜMÜŞ, E., (2011), Sağlıkta Dönüşümün Ampirik Analizi,
A. Ü. SBF Dergisi, 66 (3): 55-92.
o DUCK, D., (2000), Değişim Yönetimi (İstanbul: Mess Yayınları), (Çev: Meral Tüzel)
o DURSUN, E., (2007), Örgütsel Değişim Karşısında Bireysel Direnç, Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
o ELBEK, O., AKDAŞ, E., (2009), Sağlıkta Dönüşüme Eleştirel Bir Değerlendirme, Psikiyatri ve Sağlık Politikaları Dergisi, 12 (1): 33-40.
o GÖRGÜN, H., (2009), Örgütlerde Değişimin Hizmet Yapısı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
o HITT, M. A., BLACK, J., STEWART, P., LYMAN, W., (2009), Management (USA: Prentice Hall).
o JONES, R., (1998), Organizational Theory, (USA: Prentice Hall).
o KART, E., (2013), Sağlıkta Dönüşüm Sürecinde Performansa Dayalı Ücretlendirmenin Hekimler Üzerindeki Etkileri, Çalışma ve Toplum Dergisi, 3 (1): 103-130.
o KOÇEL, T., (2011), İşletme Yöneticiliği, (İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım).
o KÖSE, Aslı, (2008), Kamu Hastanelerinin Özerkleşmesi Sürecinde Sağlık Yönetici İhtiyacının Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
o ÖZER, A., (2008), 21.Yüzyılda Yönetim ve Yöneticiler (Ankara: Nobel Yayıncılık).
o Sağlıkta Dönüşüm Programı, (2010), T. C. Sağlık Bakanlığı Yayınları, Ankara.
o T. C. Sağlık Bakanlığı Personel Memnuniyeti Araştırması, (2009), T. C. Sağlık Bakanlığı Yayınları, Ankara.
o SAYLI, H., TÜFEKÇİ, A., (2008), Başarılı Bir Örgütsel Değişimin gerçekleştirilmesinde Dönüştürücü Liderliğin Rolü, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30 (14): 193-210.
o SERAN HARMANCI, A. K., (2014), Sağlık Çalışanlarının Sağlıkta Dönüşüm Projesine İlişkin Görüşleri, Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 1(1): 19-24.
o SIEGAL, A., (1998), Understanding the Management of Change, Journal of Organizational Change Management, 9 (2): 230-235.
o STREBEL, P., (1999), Çalışanlar Değişime Niçin Direnç Gösteriyor? (İstanbul: MESS Yayınları).
o TOKAT, B., (2012), Örgütlerde Değişim ve Değişim Yönetimi (İstanbul: Seçkin Yayıncılık).
o TOKAT, B., (1998), Örgütlerde Değişim ve Değişimin Yönetimi, Dumlupınar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayını.
o ÜNAL, M., (2012), 21.Yüzyılda Değişim, Yönetim ve Liderlik, (İstanbul: Beta Yayınları).
o WHITE, L., (2000), Changing the Whole System in the Public Sector, Journal of Organizational Change Management, 13 (2): 162-177.
o WERKMAN, R. A., (2009), Understanding Failure to Change: A Pluralistic Approach and Five Patterns, Journal of Leadership & Organization Development, 30 (7): 664-684.
o WADDELL, D., SOHAL, A. S., (1998), Resistance: A Constructive Tool for Change Management, Management Decision, 36 (8): 543-548.
o YENİÇERİ, Ö., (2002), Örgütsel Değişmenin Yönetimi, (Ankara: Nobel Yayın Dağıtım).

APA	Bostan S, KÖSE ÜNAL A (2016). SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ. , 55 - 74.
Chicago	Bostan Sedat,KÖSE ÜNAL Aslı SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ. (2016): 55 - 74.
MLA	Bostan Sedat,KÖSE ÜNAL Aslı SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ. , 2016, ss.55 - 74.
AMA	Bostan S,KÖSE ÜNAL A SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ. . 2016; 55 - 74.
Vancouver	Bostan S,KÖSE ÜNAL A SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ. . 2016; 55 - 74.
IEEE	Bostan S,KÖSE ÜNAL A "SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ." , ss.55 - 74, 2016.
ISNAD	Bostan, Sedat - KÖSE ÜNAL, Aslı. "SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ". (2016), 55-74.

APA	Bostan S, KÖSE ÜNAL A (2016). SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ. Verimlilik Dergisi, 3(3), 55 - 74.
Chicago	Bostan Sedat,KÖSE ÜNAL Aslı SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ. Verimlilik Dergisi 3, no.3 (2016): 55 - 74.
MLA	Bostan Sedat,KÖSE ÜNAL Aslı SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ. Verimlilik Dergisi, vol.3, no.3, 2016, ss.55 - 74.
AMA	Bostan S,KÖSE ÜNAL A SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ. Verimlilik Dergisi. 2016; 3(3): 55 - 74.
Vancouver	Bostan S,KÖSE ÜNAL A SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ. Verimlilik Dergisi. 2016; 3(3): 55 - 74.
IEEE	Bostan S,KÖSE ÜNAL A "SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ." Verimlilik Dergisi, 3, ss.55 - 74, 2016.
ISNAD	Bostan, Sedat - KÖSE ÜNAL, Aslı. "SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI HAKKINDA YÖNETİCİ VE ÇALIŞAN GÖRÜŞLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI ÜZERİNDEN DEĞİŞİME DİRENCİN ÖLÇÜLMESİ". Verimlilik Dergisi 3/3 (2016), 55-74.