BAZI ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE BUHÂRÎ'NİN RİCÂL İLMİNDEKİ YERİ
Yıl: 2016 Cilt: 21 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 207 - 245 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
BAZI ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE BUHÂRÎ'NİN RİCÂL İLMİNDEKİ YERİ
Öz: Buhârî (ö. 256/870) hadis tarihine hicrî üçüncü asırda et-Târîhu"l-kebîr, et-Târîhu"l-evsat ve edDuafâu"s-sağîr adlı eserleriyle ricâl ve cerh-ta,,dîl ilminde önemli bir yer edinmiştir. Buhârî bu eserleriyle ricâl ilminde yeni bir çığır açmış, yeni bir metot geliştirmiştir. Bu çalışmada Buhârî"nin uzman olduğu bir diğer alan olan ricâl ilmindeki yeri ortaya konulmaya çalışılmış ve bu maksatla onun ricâlle ilgili eserleri metot ve muhteva bakımından incelenmiştir
Anahtar Kelime: Konular:
Bukhari's Place in the Science of Rijal Within the Scope of His Some Works
Öz: Bukhari earned a significant position in the science of rijal and al-Jarh al-Ta,,dil with his works atTarikh al-kabir, at-Tarikh al-awsat and ad-Dhuafa as-saghir the history of hadith in the third century. With the works Buhari made a breakthrough and developed a new method in the science of rijal. In this work we are going to try to assert his place in the science of rijal which is another field of his expertise and with this aim examine his works on rical in terms of method and content
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ahmed Abdülcebbâr, Ahmîd Sanavber, Menhecu nakdi"l-hadis ,,inde"l İmâmi"l-Buhârî min hilâli kitâbihi"t-Târîhi"l-evsat, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Külliyetu"d- dirâsâti"l-,,ulyâ, el-Câmi,,âtu"l-Ürdüniyye, 2004.
- Ağırman, Cemal, "et-Târîhu"l-kebîr", DİA., İstanbul 2011, c. XL, s. 89-90.
- Ammârî, Sâlim Sâlih Ahmed, Menhecu"l-İmâmi"l-Buhârî fî kitâbihi"d-Duafâ dirâseten nazariyyeten tatbîkiyyeten, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Câmi,,atu Malâya, Kuala lumpur, 2011.
- Atuv, Muhammed Evlâd, Mustalâhatu"l-cerh ve"t-ta,,dîl ve tatavvuruha"t-târîhiyyu fî"t- turâsi"l-matbuî li"l-İmâmi"l-Buhârî ma,,a dirâsetin mustalâhiyyetin, Dâru"s- selâm, Fas, 2013/1434.
- A,,zamî, M. Mustafa, "Buhârî", DİA., İstanbul 1992, c. VI, s. 368-372.
- Âşıkkutlu, Emin, Fesevî ve Ricâl İlmindeki Yeri, MÜİFAV. Yayınları, İstanbul, 2007.
- Aydınlı, Abdullah, Hadis Istılahları Sözlüğü, MÜİFAV. Yayınları, İstanbul, 2009.
- Barouni, Ahmad Yousef, A Critical Study and Edition of the Manuscript of al-Du,,afâ (weak narrators) of Muhammad Ibn Isma,,il al-Bukhârî, (Basılmamış Doktora Tezi), Medine, 2009.
- Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhîm el-Cu,,fî, Kitâbu"t-Târîhi"l-kebîr, thk. Mustafa Abdulkadir Atâ, Dâru"l-kütübi"l-ilmiyye, Beyrut, 2008/1429.
- _________, Kitâbu"t-Târîhi"l-kebîr, Dâru"l-kütübi"l-ilmiyye, Beyrut, ty.
- _________, et-Târîhu"s-sağîr, thk. Mahmud İbrahim Zâyed, Hadislerinin Fihristi: Yusuf Mar,,aşî, Dâru"l-ma,,rife, Beyrut, 1986/1406.
- _________, et-Târîhu"l-evsat, thk. Muhammed İbrahim el-Lehîdân, Dâru"s-samiği, Riyad, 1998/1418.
- __________, et-Târîhu"l-evsat, thk. Teysîr Sa,,d Ebû Haymed, Mektebetu"r-rüşd, Riyad,
- __________, Kitâbu"d-Duafâi"s-sağîr, (Nesâî"nin ed-Duafâ"sı ile birlikte), thk. Mahmud İbrahim Zâyed, Dâru"l-ma,,rife, Beyrut, 1986/1406.
- Dânî, Âzîz Reşîd Muhammed, Üsüsü"l-hüküm ale"r-ricâl hatta nihayeti"l-karni"s-salisi"l- hicrî, Dâru"l-kütübi"l-ilmiyye, Beyrut, 2006/1427.
- Efendioğlu, Mehmet, "Râvi", DİA., İstanbul 2007, c. XXXIV, s. 472-474.
- _________, "Tabakât", DİA., İstanbul 2010, c. XXXIX, s. 291-292.
- Eren, Mehmet, Hadis İlminde Ricâl Bilgisi, İSAM. Yayınları, İstanbul, 2012.
- ________, Buhârî"nin Sahîh"i ve Hocaları, Nükte Kitap, Konya, 2003.
- Hâkim en-Nîsâbûrî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Abdillâh b. Muhammed, Ma,,rifetu ulûmi"l-hadis, thk. Seyyid Muazzam Hüseyin, Dâru ihyâ"i-ulûm, Beyrut, 1997/1417.
- Hammâde, Fârûk, el-Menhecu"l-İslâmî fi"l-cerh ve"t-ta,,dîl, Dâru"t-taybe, Riyad, 1997/1418.
- Hatîb, Ebû Bekr Ahmed b. Alî b. Sâbit el-Bağdâdî, Târîhu Bağdâd ev Medinetu"s-selâm, thk. Beşşâr Avvâd Ma,,rûf, Dâru"l-garbi"l-İslâmî, Beyrut, 2001/1422.
- _________, Muvaddihu evhâmi"l-cem,, ve"t-tefrîk, thk. Abdurrahman b. Yahya el-Muallimî, Dâru"l-Fikri"l-İslâmî, 1405/1985.
- Hatiboğlu, İbrahim, "Ricâlü"l-Hadis", DİA, İstanbul 2008, c. XXXV, s. 83-86.
- _________, "Şu,,be b. Haccâc", DİA., İstanbul 2010, c. XXXIX, s. 224-226.
- Hâyik, Mus,,ab b. Atâullah, el-İmâmu"l-Buhârî ve menhecuhu fî"l-cerh ve"t-ta,,dîl, Fehresetu Mektebetu"l-Melik Fahd el-Vataniyye, Riyad, 2009/1430.
- Hüseynî, Abdülmecîd, el-İmâmu"l-Buhârî muhaddisen ve fakîhen, Mısır el-Arabiyye, Kahire, ty.
- Irâkî, Zeynuddin b. Abdirrahîm b. Hüseyin, et-Takyîd ve"l-izâh li ma utlike ve uğlike min mukaddimeti İbnü"s-Salâh, Matbaatu"l-ilmiyye, Haleb, 1350/1931.
- İbn Asâkir, Ebü"l-Kâsım Alî b. el-Hasen b. Hibetillâh b. Abdillâh b. Hüseyn ed-Dımaşkî eş-Şâfiî, Târîhu Medineti Dımeşk, thk. Muhibbiddin Ebî Said Ömer el-Umerî, Dâru"l-fikr, Beyrut, ty.
- İbn Ebî Hatîm, Kitâbu beyân"i hata"i Muhammed b. İsmâîl el-Buhârî fi Târîhihi li"l- İmâmi"r-Razi, thk. Abdurrahman b. Yahya el-Muallimî el-Yemânî, y.y., ty.
- İbn Hacer, Ebü"l-Fazl Şihâbüddîn Ahmed b. Alî b. Muhammed el-Askalânî, Tağlîku"t- ta,,lîk alâ Sahîhi"l-Buhârî, thk. Saîd Abdurrahman, el-Mektebü"l-İslâmî, Amman, 1985/1405.
- __________, Tehzîbu"t-tehzîb, thk. Âdil Mürşid, İbrahim Zeybek, Müessesetu"r-risâle, Beyrut, ty.
- İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Ahmed el-Büstî, Kitâbu"l-mecrûhîn mine"l- muhaddisîn ve"d-duafâ ve"l-metrûkîn, thk. Mahmud İbrahim Zâyed, Dârul- ma,,rife, Beyrut, 1992/1412.
- İbn Maîn, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Avn el-Mürrî el-Bağdâdî, et-Târîh, thk. Ahmed Muhammed Nûr Seyf, Turâsi"l-İslâmî, Mekke, 1399/1979.
- İbn Receb el-Hanbelî, Ebü"l-Ferec Zeynüddîn Abdurrahmân b. Ahmed b. Abdirrahmân Receb el-Bağdâdî ed-Dımaşkî, Şerhu ileli"t-Tirmizî, thk. Nûreddin Itr, Dâru"l- melâh.
- İbn Sa,,d, Ebû Abdillâh Muhammed b. Menî,, el-Kâtib el-Hâşimî el-Basrî el-Bağdâdî, et- Tabakâtu"l-kübrâ, thk. Muhammed Abdulkâdir Atâ, Dâru"l-kütübi"l-ilmiyye, Beyrut, 2012/1433.
- __________, et-Tabakâtu"l-kübrâ, Dâru-Sâder, Beyrut, 1968/1388.
- İbn Ubeyd, Muhammed b. Abdülkerim Tahrîcu"l-ehâdîsil-merfû,,ati"l-müsnedeti fi kitâbi"t-târîhi"l-kebîr li"l-İmâmi"l-Buhârî, Ümmü"l Kura, ed-Da"va ve usuli"d-din 1991/1412.
- İbnü"l-İmâd, Şihâbüddîn Ebî"l-Felâh Abdilhay b. Ahmed b. Muhammed el-Hanbelî ed- Dımeşkî, Şezerâtu"z-zeheb fi Ahbâri men zeheb, thk. Abdulkâdir el-Arnavut- Muhammed el-Arnavut, Dâru İbn Kesîr, Beyrut, 1988/1408.
- İbnü"s-Salâh, Ebû Amr Osman b. Abdurrahman eş-Şehrezûrî, Mukaddimetu İbnü"s- Salâh, thk. Nûreddin Itr, Dâru"l-fikr, Dımeşk, 2012/1433.
- İclî, Ebü"l-Hasen Ahmed b. Abdillâh b. Sâlih, Ma,,rifetü"s-sikât, thk. Abdülalîm Abdülazîm el-Bestevî, Mektebetü"d-dâr, Medine, 1985/1405.
- Kandemir, M. Yaşar, "Hadis", DİA., İstanbul 1997, c. XV, s. 27-64.
- __________, "el-Câmiu"s-sahîh", DİA., İstanbul 1997, c. VII, 114-123.
- Karagözoğlu, Mustafa Macit, Zayıf Râviler Duafâ Literatürü ve Zayıf Rivayetler, MÜİFAV. Yayınları, İstanbul, 2014.
- Keskin, Yusuf Ziya, "Buhârî"nin et-Târîhu"l-kebîr"ine Yönelik Tenkitler", Marife, Sayı: 3/2, Güz 2003, s. 103-120.
- Kettânî, Muhammed b. Cafer, Hadis Literatürü, trc. Yusuf Özbek, İz Yayıncılık, İstanbul, 1994.
- Koçyiğit, Talat, Hadis Istılahları, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, Ankara, 1980.
- _________, Hadis Usulü, TDV. Yayınları, Ankara, 2011.
- Kubeysî, Mekkî Hüseyin, el-İmâm Şu,,be b. Haccâc ve mekânetuhu beyne ulemâi"l-cerh ve"t-ta,,dîl, el-Meşrik li"l-kitâb, Dımeşk, 2006/1427.
- Ma,,rûf, Beşşâr Avvâd, Tahkîku"n-nusûs beyne ahtâi"l-müellifîn ve ıslâhi"r-ruvât ve"n- nussâh ve"l-muhakkikîn, Dâru"l-garbi"l-islâmî, Tunus, 2009.
- Melchert, Christopher, "Buhârî ve Erken Dönem Hadis Tenkitçiliği", çev. Sabri Kızılkaya, Hadis Literatürü Araştırmaları Buhârî-Müslim Antolojisi, Yayına haz. Salih Özer-Sabri Kızılkaya, Kitâbiyât, Ankara, 2007, s. 309-335.
- Mizzî, Ebü"l-Haccâc Cemâlüddîn Yûsuf b. Abdirrahmân b. Yûsuf, Tehzîbu"l-kemâl fî esmâi"r-ricâl, thk. Beşşâr Avvâd Ma,,rûf, Müessesetu"r-risâle, Beyrut, 1994/1414.
- Mübârekpûrî, Abdusselâm, Sîretü"l-İmâmi"l-Buhârî, Arapçaya çev. Abdul,,alîm b. Abdul,,azîm el-Bestevî, Dâru"l-,,alemi"l-fevâid, Mekke, 1422/2001.
- Sandıkçı, S. Kemal, Sahih"i Buhârî Üzerine Yapılan Çalışmalar, DİB., Ankara, 1991.
- _________, İlk Üç Asırda İslâm Coğrafyasında HADİS, DİB., Ankara, 1991.
- Sedhân, Abdülazîz b. Muhammed b. Abdullah, "Beyânu enne"t-Târîha"s-sağîr li"l- Buhârî el-mutedâvel beyne"n-nâs huve"t-Târîhu"l-evsat", y.y., ty., s. 1-8.
- Sehâvî, Ebü"l-Hayr Şemsüddîn Muhammed b. Abdirrahmân b. Muhammed, el-İ,,lân bi"t-tevbîh li men zemme ehle"t-târîh, nşr. Franz Rosenthal, (İlmü"t-târîh inde"l- müslimîn içinde), Müessesetu"r-risâle, Beyrut, 1983/1403.
- Sezgin, M. Fuad, Buhârî"nin Kaynakları, Yayına Hazırlayan: Ali Dere, Otto, Ankara, 2012.
- Subhi es-Sâlih, İbrâhîm el-Lübnânî, Hadis İlimleri ve Hadis Istılahları, çev. M. Yaşar Kandemir, İFAV., İstanbul, 2009.
- Süyûtî, Ebü"l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr b. Muhammed el-Hudayrî eş- Şâfiî, Tedrîbu"r-râvî fi şerhi takrîbi"n-Nevevî, thk. İrfân el-Aşşâ, Dârul-fikr, Beyrut, 1993/1414.
- Tavâlibe, Muhammed Abdurrahman, "er-Ruvâtu"l-mubadde,,ûne fi"d-duafâi"s-sağîr li"l- Buhârî", Mecelletu"l-Câmi,,ati"l-İslâmiyyeti li"d-dirâsâti"l-İslâmiyye, c. XXII, S. 2, 2014, ss. 259-299.
- Uğur, Mücteba, Hadis Terimleri Sözlüğü, TDV., Ankara, 1992.
- _______, İmâm Buhârî, TDV, Ankara, 2005.
- Yardım, Ali, "Buhârî ve et-Târîhu"l-kebîr"i", DEÜİFD., Sayı: V, İzmir 1989, s. 181- 193.
- Zehebî, Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed b. Osman et-Türkmânî el- Fârikî ed-Dımaşkî, Siyeru a,,lâmi"n-nübelâ, thk. Şu,,ayb el-Arnaût, Müessesetu"r-risâle, Beyrut, 1983/1403.
- ________, Târîhu"l-İslâm ve vefeyâtü"l-meşâhiri ve"l-a,,lâm, thk. Ömer Abdusselam Tedmurî, Dâru"l-kütübi"l-Arabî, Beyrut, 1990/1410.
- ________, Cüz"un fîhi tercemetu"l-Buhârî, thk. İbrâhim b. Mansur el-Haşimi, Müessesetu"r-reyyân, Beyrut, 2002.
- ________, el-Kâşif fî ma,,rifeti men lehu rivâye fi"l-kütübi"s-sitte, nşr. Ahmed Muhammed Nemr Hatîb-Muhammed Avvâme, Müessesetu ulûmi"l-Kur"an, Cidde,
| APA | TAŞ M (2016). BAZI ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE BUHÂRÎ'NİN RİCÂL İLMİNDEKİ YERİ. , 207 - 245. |
| Chicago | TAŞ Mustafa BAZI ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE BUHÂRÎ'NİN RİCÂL İLMİNDEKİ YERİ. (2016): 207 - 245. |
| MLA | TAŞ Mustafa BAZI ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE BUHÂRÎ'NİN RİCÂL İLMİNDEKİ YERİ. , 2016, ss.207 - 245. |
| AMA | TAŞ M BAZI ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE BUHÂRÎ'NİN RİCÂL İLMİNDEKİ YERİ. . 2016; 207 - 245. |
| Vancouver | TAŞ M BAZI ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE BUHÂRÎ'NİN RİCÂL İLMİNDEKİ YERİ. . 2016; 207 - 245. |
| IEEE | TAŞ M "BAZI ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE BUHÂRÎ'NİN RİCÂL İLMİNDEKİ YERİ." , ss.207 - 245, 2016. |
| ISNAD | TAŞ, Mustafa. "BAZI ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE BUHÂRÎ'NİN RİCÂL İLMİNDEKİ YERİ". (2016), 207-245. |
| APA | TAŞ M (2016). BAZI ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE BUHÂRÎ'NİN RİCÂL İLMİNDEKİ YERİ. FIRAT ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 21(1), 207 - 245. |
| Chicago | TAŞ Mustafa BAZI ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE BUHÂRÎ'NİN RİCÂL İLMİNDEKİ YERİ. FIRAT ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ 21, no.1 (2016): 207 - 245. |
| MLA | TAŞ Mustafa BAZI ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE BUHÂRÎ'NİN RİCÂL İLMİNDEKİ YERİ. FIRAT ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, vol.21, no.1, 2016, ss.207 - 245. |
| AMA | TAŞ M BAZI ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE BUHÂRÎ'NİN RİCÂL İLMİNDEKİ YERİ. FIRAT ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2016; 21(1): 207 - 245. |
| Vancouver | TAŞ M BAZI ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE BUHÂRÎ'NİN RİCÂL İLMİNDEKİ YERİ. FIRAT ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2016; 21(1): 207 - 245. |
| IEEE | TAŞ M "BAZI ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE BUHÂRÎ'NİN RİCÂL İLMİNDEKİ YERİ." FIRAT ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 21, ss.207 - 245, 2016. |
| ISNAD | TAŞ, Mustafa. "BAZI ESERLERİ ÇERÇEVESİNDE BUHÂRÎ'NİN RİCÂL İLMİNDEKİ YERİ". FIRAT ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ 21/1 (2016), 207-245. |
