ÇANAKKALE CEPHESİNDE GELİBOLU-ŞARKÖY-TEKİRDAĞ (TEK- FURDAĞI) HİLÂL-İ AHMER HASTANESİNİN FAALİYETLERİ
Yıl: 2015 Cilt: 0 Sayı: 13 Sayfa Aralığı: 51 - 68 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
ÇANAKKALE CEPHESİNDE GELİBOLU-ŞARKÖY-TEKİRDAĞ (TEK- FURDAĞI) HİLÂL-İ AHMER HASTANESİNİN FAALİYETLERİ
Öz: Hilâl-i Ahmer Cemiyeti, yaralı ve hasta Osmanlı askerlerine yardım etmek amacıyla, 1868 yılında "Mecrûhîn ve Marda-yı Askeriyeye İmdât ve Muâvenet Cemiyeti" adıyla kurulmuş ve ilk yardım faaliyetlerini 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda göstermiştir. Osmanlı Devle- tinin Birinci Dünya Savaşı'na girmeye karar vermesi üzerine, Hilâl-i Ahmer Cemiyeti de yardım faaliyetlerini gerçekleştirmek için kısa sürede teşkilatlanmış ve gerekli hazırlıkları yapmıştır. Cemiyetin yardım faaliyetleri Osmanlı askeri yetkililerinin talepleri dikkate alınarak gerçekleştirildiğinden, onlarla koordineli olarak yürütülmüştür. Cemiyetin var- lık gösterdiği cephelerden birisi de Çanakkale'dir. Buradaki faaliyetler içerisinde sırasıyla Gelibolu-Şarköy ve Tekirdağ'da açmış olduğu hastane bulunmaktadır. Askeri makamla- rın isteği ve görülen ihtiyaç üzerine 19 Nisan 1915 tarihinde ilk olarak Gelibolu'da bir hastane açan Cemiyet, İtilaf Devletlerinin yoğun bombardımanı ve hastane ihtiyaçlarını karşılamada yaşanılan zorluklar nedeniyle 8 Mayıs'ta Şarköy'e, buradan da 5 Ağustos'ta Tekirdağ'a taşınmak zorunda kalmış ve aralık ayının sonuna kadar Tekirdağ'da hizmet vermiştir. Bu süre içerisinde 1000'den fazla askere bakılmıştır. Türk ve Dünya tarihi içeri- sinde çok önemli bir yere sahip olan Çanakkale savaşlarında, cephede bizzat görev yapa- rak varlığını ortaya koyan Cemiyetin kazanılan başarıdaki etkisi göz ardı edilemez. Bu çalışmada; Çanakkale savaşlarında Hilâl-i Ahmer Cemiyetinin birçok alanda gerçekleş- tirdiği yardım faaliyetleri içerisinde yer alan Gelibolu-Şarköy ve Tekirdağ Hilâl-i Ahmer Hastanesinin faaliyetleri ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler Hilâl-i Ahmer Cemiyeti, Çanakkale Cephesi, Gelibolu, Şarköy, Tekirdağ, Hastane ACTIVITIES OF GELİBOLU -ŞARKÖY- TEKİRDAĞ (TEKFURDAĞI) RED CRES- CENT HOSPITAL IN ÇANAKKALE FRONT
Anahtar Kelime: Konular:
ACTIVITIES OF GELİBOLU -ŞARKÖY- TEKİRDAĞ (TEKFURDAĞI) RED CRES- CENT HOSPITAL IN ÇANAKKALE FRONT
Öz: Red Crescent Association wasfounded in 1868 under the name of "Association of Aid and Assis- tanceto the Wounded and Patient Soldiers" in orderto provide aid to wounded and patient Otto- man soldiers and executed itsfirst aid organisation in 1877-1878 Ottoman-Russian War. When the Ottoman State decided to take part in the First World War, Red Crescent Association was organised in a short period of time and it madethe necessary preperations. Its activities were car- ried out in close coordination with the military authorities, whose demands were taken into consi- deration. One of the fronts where the Association madeits presence felt was Çanakkale. Among the activitiesthere were the hospitalsthat were established in Gelibolu-Şarköy and Tekirdağ respecti- vely. In view of the need and demand by the military officials, the Association firstly opened a hospital in Gelibolu; however, dueto the heavy shelling by the Allied Powers and the difficulties in meeting the needs of the hospital, it was moved to Şarköy on 8 May, laterit had to be moved to Tekirdağ on 5 August and continued its activities there until the end of December. During that time, the hospital took care of morethan 1000 soldiers. The efficacy and contribution of the Associa- tion to the success gained in the war cannot be underestimated asit performed a great duty in the front itself in Çanakkale war, which has an important role in both Turkish and world history. In thisstudy, the activities of Gelibolu-Şarköy and Tekirdağ Red Crescent Hospital, which was among the several vital aid activities of the Red Crescent Association, arestudied.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1- Arşiv Kaynakları
- Kızılay Arşivi**
- 2- Kitap, Makale ve İnternet Erişim Adresleri
- -AKGÜN, Seçil Karal -Murat Uluğtekin, Hilâl-i Ahmer'den Kızılay'a, Cilt: I, Beyda Basıme- vi, Ankara 2000.
- -ARMAOĞLU, Fahir, 20. Yüzyıl Siyasî Tarihi (Cilt: 1-2: 1914-1995), Alkım Yayınevi, 12. Baskı, İstanbul (Basım Yılı Yok).
- -BAYUR, Yusuf Hikmet, Türk İnkılâbı Tarihi, Cilt: III/II, TTK Yayınları, 3 Baskı, Ankara 1991. Birinci Dünya Savaşı'nda Çanakkale Cephesi (Haziran 1914-25 Nisan 1915), V. Cilt I. Kitap, Yazan: Muhterem Saral ve Diğerleri, Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Daire Başkanlığı Yayınları, Ankara 2012.
- -Birinci Dünya Savaşı'nda Çanakkale Cephesi (25 Nisan 1915-04 Haziran 1915), V. Cilt II. Ki- tap, Yazan: Ali Remzi Yiğitgüden ve Diğerleri, Genelkurmay Askerî Tarih ve Strate- jik Etüt (ATASE) Daire Başkanlığı Yayınları, Ankara 2012.
- -Birinci Dünya Savaşı'nda Çanakkale Cephesi (04 Haziran 1914- 09 Ocak 1916), V. Cilt III. Kitap, Yazan: İrfan Tekşüt-Necati Ökse, Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt (ATASE) Daire Başkanlığı Yayınları, Ankara 2012.
- -ÇAPA, Mesut, Kızılay [Hilâl-i Ahmer] Cemiyeti (1914-1925), Türkiye Kızılay Derneği Ya- yınları, 2. Baskı, Ankara 2010.
- -KURŞUN, Zekeriya- Mustafa Uzun, "Çanakkale Muharebeleri", Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Cilt: 8, Divantaş Diyanet Vakfı Neşriyat Pazarlama..., İstanbul 1993, s.205-209.
- -Liman von Sanders, Bir Alman Paşasının Çanakkale ve Filistin Hatıraları Askeri Tarih Encü- meni'nin Cevaplarıyla Türkiye'de Beş Sene, Çev. Osmanlı Genelkurmayı Askeri Tarih Encümeni Tercüme Heyeti, Yay. Haz. Muzaffer Albayrak, Yeditepe Yayınevi, 4. Baskı, İstanbul 2010.
- -NOYAN, Abdülkadir, Son Harplerde Salgın Hastalıklarla Savaşlarım, Ankara Tıp Fakültesi Yayınları: 54, Ankara 1956.
- -Osmanlı Belgelerinde Çanakkale Muharebeleri, Cilt: I, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara 2005.
- -Osmanlı Belgelerinde Çanakkale Muharebeleri, Cilt: II, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara 2005.
- -Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Hilâl-i Ahmer İcraat Raporları 1914-1928, Haz. Murat Uluğtekin- M. Gül Uluğtekin, Editör: Ceren Aygül, Pulat Basımevi, Ankara (Basım Yılı Yok).
- -ÖZDEMİR, Hikmet, Salgın Hastalıklardan Ölümler 1914-1918, TTK Yayınları, Ankara 2005. Türkiye Kızılay Derneği 73 Yıllık Hayatı 1877-1949, Ankara 1950.
- -SEZER, Cemal, "Birinci Dünya Savaşı'nda Hilâl-i Ahmer Cemiyeti'nin Sağlık Alanındaki Faaliyetleri", Vol. 4/ 4, History Studies, Kasım 2012, s. 373-384.
- -TETİK, Ahmet - Mehmet Şükrü Güzel, Kızılay ve Kızılhaç Belgeleriyle Osmanlılara Karşı İşlenen Savaş Suçları (1911-1921), Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul 2013.
- -YILDIRIM, Nuran, "Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Koruyucu Sağlık Uygulamaları", Tan- zimat'tan Cumhuriyet'e Türkiye Ansiklopedisi, Cilt: 5, İletişim Yayınları, İstanbul 1985, s. 1320-1338.
APA | sezer c (2015). ÇANAKKALE CEPHESİNDE GELİBOLU-ŞARKÖY-TEKİRDAĞ (TEK- FURDAĞI) HİLÂL-İ AHMER HASTANESİNİN FAALİYETLERİ. , 51 - 68. |
Chicago | sezer cemal ÇANAKKALE CEPHESİNDE GELİBOLU-ŞARKÖY-TEKİRDAĞ (TEK- FURDAĞI) HİLÂL-İ AHMER HASTANESİNİN FAALİYETLERİ. (2015): 51 - 68. |
MLA | sezer cemal ÇANAKKALE CEPHESİNDE GELİBOLU-ŞARKÖY-TEKİRDAĞ (TEK- FURDAĞI) HİLÂL-İ AHMER HASTANESİNİN FAALİYETLERİ. , 2015, ss.51 - 68. |
AMA | sezer c ÇANAKKALE CEPHESİNDE GELİBOLU-ŞARKÖY-TEKİRDAĞ (TEK- FURDAĞI) HİLÂL-İ AHMER HASTANESİNİN FAALİYETLERİ. . 2015; 51 - 68. |
Vancouver | sezer c ÇANAKKALE CEPHESİNDE GELİBOLU-ŞARKÖY-TEKİRDAĞ (TEK- FURDAĞI) HİLÂL-İ AHMER HASTANESİNİN FAALİYETLERİ. . 2015; 51 - 68. |
IEEE | sezer c "ÇANAKKALE CEPHESİNDE GELİBOLU-ŞARKÖY-TEKİRDAĞ (TEK- FURDAĞI) HİLÂL-İ AHMER HASTANESİNİN FAALİYETLERİ." , ss.51 - 68, 2015. |
ISNAD | sezer, cemal. "ÇANAKKALE CEPHESİNDE GELİBOLU-ŞARKÖY-TEKİRDAĞ (TEK- FURDAĞI) HİLÂL-İ AHMER HASTANESİNİN FAALİYETLERİ". (2015), 51-68. |
APA | sezer c (2015). ÇANAKKALE CEPHESİNDE GELİBOLU-ŞARKÖY-TEKİRDAĞ (TEK- FURDAĞI) HİLÂL-İ AHMER HASTANESİNİN FAALİYETLERİ. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 0(13), 51 - 68. |
Chicago | sezer cemal ÇANAKKALE CEPHESİNDE GELİBOLU-ŞARKÖY-TEKİRDAĞ (TEK- FURDAĞI) HİLÂL-İ AHMER HASTANESİNİN FAALİYETLERİ. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 0, no.13 (2015): 51 - 68. |
MLA | sezer cemal ÇANAKKALE CEPHESİNDE GELİBOLU-ŞARKÖY-TEKİRDAĞ (TEK- FURDAĞI) HİLÂL-İ AHMER HASTANESİNİN FAALİYETLERİ. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol.0, no.13, 2015, ss.51 - 68. |
AMA | sezer c ÇANAKKALE CEPHESİNDE GELİBOLU-ŞARKÖY-TEKİRDAĞ (TEK- FURDAĞI) HİLÂL-İ AHMER HASTANESİNİN FAALİYETLERİ. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2015; 0(13): 51 - 68. |
Vancouver | sezer c ÇANAKKALE CEPHESİNDE GELİBOLU-ŞARKÖY-TEKİRDAĞ (TEK- FURDAĞI) HİLÂL-İ AHMER HASTANESİNİN FAALİYETLERİ. Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2015; 0(13): 51 - 68. |
IEEE | sezer c "ÇANAKKALE CEPHESİNDE GELİBOLU-ŞARKÖY-TEKİRDAĞ (TEK- FURDAĞI) HİLÂL-İ AHMER HASTANESİNİN FAALİYETLERİ." Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 0, ss.51 - 68, 2015. |
ISNAD | sezer, cemal. "ÇANAKKALE CEPHESİNDE GELİBOLU-ŞARKÖY-TEKİRDAĞ (TEK- FURDAĞI) HİLÂL-İ AHMER HASTANESİNİN FAALİYETLERİ". Tarihin Peşinde Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 13 (2015), 51-68. |