Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması

Babaoğlu, Ülken Tunga; ŞAHİN, Erkan Melih; ULUDAĞ, Ayşegül; CEVİZCİ, Sibel; KARAAHMET, Elif; vural, ahmet; ÖZDEMİR, Hamide; ÜNVER, Ahmet

Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması

Sibel CEVİZCİ, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Çanakkale, Türkiye)

Ayşegül ULUDAĞ, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Aile Hekimiği Anabilim Dalı, Çanakkale, Türkiye)

Ülken Tunga BABAOĞLU, (Ahi Evran Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Çocuk Gelişimi Bölümü, Kırşehir, Türkiye)

Elif KARAAHMET, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Çanakkale)

Ahmet VURAL, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Çanakkale, Türkiye)

Erkan Melih ŞAHİN, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Aile Hekimiği Anabilim Dalı, Çanakkale, Türkiye)

Hamide ÖZDEMİR, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu, Çocuk Gelişimi Bölümü, Çanakkale, Türkiye)

Ahmet ÜNVER (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Çanakkale, Türkiye)

TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni

11 0

Yıl: 2015 Cilt: 14 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 39 - 48 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması

Öz:

AMAÇ: Bu çalışmada, Çanakkale'de bir ilköğretim okulunda dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi amaçlandı. YÖNTEM: Müdahale tipteki bu çalışma, "Yerelden Cambridge ve NASA'ya: Dezavantajlı Öğrencilerde Çanakkale Değerleri ve Girişimcilik Bilinci Geliştirme" (TR22.11.SK01.0111) projesinin ilk basamağı olan "İlköğretim Okullarına Danışmanlık Uygulaması" kapsamında 18 Mayıs 2012-18 Haziran 2012 tarihleri arasında Çanakkale Kepez'de bir İlköğretim okulunda yürütüldü. Bahar yarıyılında 5., 6., 7., ve 8. sınıflarda okuyan farklı dezavantajlara sahip 15 öğrenci çalışma grubumuzu oluşturdu. Öğrencilerin psikososyal becerilerini ve sağlık algılarını geliştirecek eğitim çalışmaları yapıldı. Bu çalışmalar 3 hafta boyunca haftada 2 kez okul kütüphanesinde yapıldı. Çalışmada materyal olarak sosyodemografik bilgi formu, sağlık algısı ölçeği ve psikososyal beceri değerlendirme formu kullanıldı. Çalışma verileri, SPSS 15,0 sürümü ile değerlendirildi. BULGULAR: Çalışma grubumuzun %66,6'sı (n=10) kızdı. Öğrencilerin psikososyal beceri gelişimleri incelendiğinde 3 haftalık ölçümlerde ortanca puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptandı (p<0,001). Öğrencilerin sağlık algısı ölçeğine verdikleri yanıtlar incelendiğinde, eğitim süresince yapılan ölçümlerde öğrencilerin olumlu tutumlarında bir artış, buna karşılık olumsuz tutumlarında da bir azalma olduğu gözlendi. SONUÇ: Dezavantajlı öğrencilerle yapılan bu destekleyici eğitim çalışmaları ile öğrenciler interaktif olma, paylaşımcı olma, iletişimci ve girişimci olma, lider olma, sosyal destek sunma, sağlık algısının gelişmesi gibi konularda fiziksel, ruhsal ve sosyal kazanımlar elde etmişlerdir. Çalışma grubumuzda yer alan ve eğitim aktivitelerini başarıyla tamamlayan öğrencilerden 2'si proje kampına seçilmiştir. Proje kampındaki aktiviteleri ve yapılan sınavı başarıyla tamamlayan bir öğrencimiz İngiltere'ye bilimsel gezi programına katılmıştır. Sonuç olarak, sağlık algısının, psikososyal becerilerin ve girişimcilik gibi özelliklerin erken yaşlarda gelişmesi için ilköğretim çağındaki dezavantajlı öğrencilere yönelik profesyonel grup eğitimleri yararlı olabilir

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Eğitim, Eğitim Araştırmaları Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

[Developing of health perception and psychosocial skills in disadventaged students: a school based interventional study from Çanakkale]

Öz:

AIM: The aim of this study was to develop health perception and psychosocial skills in disadvantaged students in a primary school. METHOD: This interventional study was conducted in a primary school between May 2012 and June 2012 in Kepez, Canakkale within the context of "Consultancy Application in Primary Schools"as the first step of "From Local to Cambridge and NASA: Development of Canakkale Values and Promotional Awareness in Disadvantaged Students" (TR22.11.SK01.0111) project. Fifteen students with different disadvantages at the 5th,6th,7th,and 8th grades in the second semester were included in the study. Training studies were performed to develop psychosocial skills and health perception of students. These studies were performed at the school library twice a week for three weeks. In this study, sociodemographic, health perception evaluation and psychosocial skill evaluation forms were used as material. Study data were analyzed using by SPSS, 15.00 version. RESULTS: Most students (66.6%) were female. Statistically significant difference was defined in psychosocial skill developments of students between the median values measured three weeks apart (p<0.001). When examined responses of students to the health perception scale, it was observed that favorable attitudes of students were increased, whereas unfavorable attitudes were decreased in the measurements during the training. CONCLUSION: Students with disadvantages gained physical, psychological and social skills (being interactive; sharing, communicating, enterprising) features of leadership and social supporting as well as the development of health perception. Two students, who successfully completed these training activities in our study group, were chosen to the project camp. One of these two students, who successfully completed the activities in the project camp and past the final exam was accepted by science trip in the United Kingdom. In conclusion, professional group trainings at early ages may be helpful for developing characteristics of health perception, psychosocial skills, enterprising in disadvantaged students.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Eğitim, Eğitim Araştırmaları Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

WHO definition of Health. http://www.who.int/about/definition/en/print.html [Acces date: 11.01.2013].
Diamond JJ. Becker JA. Arenson CA. Chambers CV. Rosenthal MP. Development of a scale to measure adults' perceptions of health: priliminary findings. Journal of Community. Psychology. 2007;35(5):557- 61.
Önal AE. Erbil S. Gürtekin B. Ayvaz Ö. Özel S. Cevizci S. Güngör G. İki ilköğretim okulunda öğrencilerin kendi sağlıklarını algılama düzeyi ve bildikleri sağlık sorunları. Nobel Med. 2009; 5(2): 24- 48.
Dowrick PW. Video training. Chapter 11 in Social survival for Children: A Trainer's Resource. New York: Brunner/Mazel. 1986.
Worzbyt JC, O'rourke K. Elementary school counseling. A blueprint for today and tomorrow. West Kilgore Avenue. Accelerated Development Inc. 1989.
Katz L, Mcclellan DE. Fostering children's social competence: The teacher's role. National Association for Education of Young Children. USA. 1997.
Brugman E. Reijneveld SA. Verhulst FC. Verloove- Vanhorick SP. Identification and management of psychosocial problems by preventive child health care. Arch Pediatr Adolesc Med. 2001; 155(4): 462- 469.
Klein Velderman M. Crone MR. Wiefferink CH. Reijneveld SA. Identification and management of psychosocial problems among toddlers by preventive child health care professionals. Eur J Public Health. 2010; 20(3): 332-8.
Piko BF, Fitzpatrick KM. Socioeconomic status, psychosocial health and health behaviours among Hungarian adolescents. Eur J Public Health. 2007;17(4):353-60.
Adler NE. Ostrove JM. Socioeconomic status and health: What we know and what we don't know. Ann NY Acad Sci. 1999;896:3-15.
Özcebe H. Türkiye Sağlık Raporu 2012. Bölüm 07: Türkiye'de Çocuk Sağlığının Durumu. Türkiye'de Dezavantajlı Çocuk ve Gençler 375-394. Halk Sağlığı Uzmanları Derneği. ISBN: 978-975-97836-2-4.
Kadıoğlu H. Yıldız A. Sağlık Algısı Ölçeği'nin Türkçe çevriminin geçerlilik ve güvenilirliği. Turkiye Klinikleri J Med Sci. 2012; 32(1): 47-53.
Erginoz E. Alikasifoglu M. Ercan O. et al. Perceived health status in a Turkish adolescent sample: risk and protective factors. Eur J Pediatr. 2004; 163: 485- 494.
Kennedy BP. Kawachi I. Glass R. Stith DP. Income distribution. socioeconomic status. and self rated health in the United States: Multilevel Analysis. BMJ. 1998; 317: 917-921.
Socioeconomic Disadvantage: Health and Education Outcomes for School-Aged Children and Youth. Alberta Coalition for Healthy School Communities. Alberta Coalition for Healthy School Communities. 16. 2006 TkMC.
Karasimopoulou S. Derri V. Zervoudaki E. Children's perceptions about their health-related quality of life: effects of a health education-social skills program. Health Educ Res. 2012; 27(5): 780-793.
Thompson LA. Ferdig R. Black E. Online schools and children with special health and educational needs: Comparison with performance in traditional schools. J Med Internet Res. 2012; 14(3): e62.
Theunissen MH. Vogels AG. Reijneveld SA. Early detection of psychosocial problems in children aged 5 to 6 years by preventive child healthcare: has it improved? J Pediatr. 2012; 160(3): 500-4.
Wiefferink CH. Reijneveld SA. de Wijs J. Swagerman M. Campman D. Paulussen TG. Screening for psychosocial randomised controlled trial of routine health assessments. Patient Educ Couns. 2006; 60(1): 57- 65. in 5-6-year olds: a
Graham MV, Uphold CR. Health perceptions and behaviors of school-age boys and girls. J Community Health Nurs. 1992; 9(2): 77-86.
Paula JS, Leite IC, Almeida AB, Ambrosano GM, Pereira AC, Mialhe FL. The influence of oral health conditions, environment perception of quality of life. Health Qual Life Outcomes 2012; 10: 6. doi: 10.1186/1477-7525-10-6.
Brindal E, Hendrie G, Thompson K, Blunden S. How do Australian junior primary school children perceive the concepts of "healthy" and "unhealthy"? Health Education 2012; 112(5): 406-420.
Molinero O, Salguero A, Castro-Piñero J, Mora J, Márquez S. Substance abuse and health self- perception in Spanish children and adolescents. Nutr Hosp. 2011; 26(2): 402-9.
Rodrigues MA, Cruz MDD. Children's health perception through creative drawing language. Invest Educ Enferm. 2012; 30(3): 353-361.
Currie C et al., eds. Social determinants of health and well-being among young people. Health Behaviour in School-aged Children (HBSC) study: International report from the 2009/2010 survey. Copenhagen, WHO Regional Office for Europe, 2012 (Health Policy for Children and Adolescents, No. 6).

APA	CEVİZCİ S, ULUDAĞ A, Babaoğlu Ü, KARAAHMET E, vural a, ŞAHİN E, ÖZDEMİR H, ÜNVER A (2015). Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması. , 39 - 48.
Chicago	CEVİZCİ Sibel,ULUDAĞ Ayşegül,Babaoğlu Ülken Tunga,KARAAHMET Elif,vural ahmet,ŞAHİN Erkan Melih,ÖZDEMİR Hamide,ÜNVER Ahmet Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması. (2015): 39 - 48.
MLA	CEVİZCİ Sibel,ULUDAĞ Ayşegül,Babaoğlu Ülken Tunga,KARAAHMET Elif,vural ahmet,ŞAHİN Erkan Melih,ÖZDEMİR Hamide,ÜNVER Ahmet Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması. , 2015, ss.39 - 48.
AMA	CEVİZCİ S,ULUDAĞ A,Babaoğlu Ü,KARAAHMET E,vural a,ŞAHİN E,ÖZDEMİR H,ÜNVER A Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması. . 2015; 39 - 48.
Vancouver	CEVİZCİ S,ULUDAĞ A,Babaoğlu Ü,KARAAHMET E,vural a,ŞAHİN E,ÖZDEMİR H,ÜNVER A Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması. . 2015; 39 - 48.
IEEE	CEVİZCİ S,ULUDAĞ A,Babaoğlu Ü,KARAAHMET E,vural a,ŞAHİN E,ÖZDEMİR H,ÜNVER A "Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması." , ss.39 - 48, 2015.
ISNAD	CEVİZCİ, Sibel vd. "Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması". (2015), 39-48.

APA	CEVİZCİ S, ULUDAĞ A, Babaoğlu Ü, KARAAHMET E, vural a, ŞAHİN E, ÖZDEMİR H, ÜNVER A (2015). Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 14(1), 39 - 48.
Chicago	CEVİZCİ Sibel,ULUDAĞ Ayşegül,Babaoğlu Ülken Tunga,KARAAHMET Elif,vural ahmet,ŞAHİN Erkan Melih,ÖZDEMİR Hamide,ÜNVER Ahmet Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 14, no.1 (2015): 39 - 48.
MLA	CEVİZCİ Sibel,ULUDAĞ Ayşegül,Babaoğlu Ülken Tunga,KARAAHMET Elif,vural ahmet,ŞAHİN Erkan Melih,ÖZDEMİR Hamide,ÜNVER Ahmet Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, vol.14, no.1, 2015, ss.39 - 48.
AMA	CEVİZCİ S,ULUDAĞ A,Babaoğlu Ü,KARAAHMET E,vural a,ŞAHİN E,ÖZDEMİR H,ÜNVER A Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2015; 14(1): 39 - 48.
Vancouver	CEVİZCİ S,ULUDAĞ A,Babaoğlu Ü,KARAAHMET E,vural a,ŞAHİN E,ÖZDEMİR H,ÜNVER A Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2015; 14(1): 39 - 48.
IEEE	CEVİZCİ S,ULUDAĞ A,Babaoğlu Ü,KARAAHMET E,vural a,ŞAHİN E,ÖZDEMİR H,ÜNVER A "Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması." TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 14, ss.39 - 48, 2015.
ISNAD	CEVİZCİ, Sibel vd. "Dezavantajlı öğrencilerde sağlık algısının ve psikososyal becerilerin geliştirilmesi: okul tabanlı bir müdahale çalışması". TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 14/1 (2015), 39-48.