DEDE KORKUT KİTABI'NDA MİZAH
Yıl: 2011 Cilt: 17 Sayı: 46 Sayfa Aralığı: 157 - 180 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
DEDE KORKUT KİTABI'NDA MİZAH
Öz: Evrensel bir olgu olan mizah, güldürerek eğlendirmesi bakımından geniş halk kitlelerine ulaşabilme yetisine sahiptir. Bu özelliğe eğitsel yönünü de eklediğimiz zaman mizahın kullanım alanı bir hayli genişler. Edebiyat, bu kullanım alanlarından sadece birisidir ve birçok edebi tür, mizahtan yararlanmıştır. Diğer taraftan kültür, bir sanat dalı olarak içinden çıktığı toplumu yansıtan edebiyat sayesinde nesilden nesle aktarılmıştır. Kültürel bir ürün olan Dede Korkut Kitabı da sözlü ve yazılı edebiyat aracılığıyla günümüze kadar ulaşan nadir eserlerdendir ve Oğuzların IX-XI. yüzyıllardaki sosyo-kültürel yapısını yansıtması bakımından önemlidir. Bu sosyo-kültürel yapının bir parçası olan mizah, Dede Korkut Kitabı'nda yeri geldikçe kullanılmıştır. Çalışmamızda günümüz mizah kuramlarından hareketle Dede Korkut Kitabı'ndaki mizahi unsurları inceleyip Oğuzların ulusal mizah anlayışını irdelemeye çalıştık.
Anahtar Kelime: Humor in The Book of Dede Korkut
Öz: Humor as a universal phenomenon is capable of being able to reach the broad masses with regard to entertaining by making one laugh. When we add its instructional side to this attribute, humor's area of usage broadens significantly. Literature is one of these areas of usage and many literary genres utilized humor. On the other hand, culture as a branch of art was transferred from generation to generation thanks to literature reflecting the society from which it emanated. The Book of Dede Korkut, which is a cultural product, is one of the rare works endured to present day via oral and written literature and it is significant in terms of reflecting the socio-cultural structure of the Oghuz Turks in IX-XI. centuries. Humor, which is a part of this sociocultural structure, was used in The Book of Dede Korkut when necessary. In our study, we examined humorous elements in The Book of Dede Korkut starting off from the current theories of humor and tried to scrutinize the Oghuz Turks' understanding of national humor.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- BAŞGÖZ, İlhan (1998). "Dede Korkut Destanında Epitetler", çev. Nebi Özdemir, Milli Folklor, 37/ Bahar: 23-35.
- BERGSON, Henri (2006). Gülme Komiğin Anlamı Üstüne Deneme, çev.: Yaşar Avunç, İstanbul: Ayrıntı Yay.
- DEFNE, Zeki Ömer (1988). Dede Korkut Hikâyeleri Üzerinde Edebî Sanatlar Bakımından Bir Araştırma, Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.
- FREUD, Sigmund (2003). Espriler ve Bilinçdışı ile İlişkileri, çev.: Emre Kapkın, İstanbul: Payel Yay.
- CEBECİ, Oğuz (2008). Komik Edebi Türler Parodi, Satir ve İroni, İstanbul: İthaki Yay.
- DEVELLİOĞLU, Ferit (1997). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara: Aydın Kitabevi.
- ERGİN, Muharrem (1997). Dede Korkut Kitabı I (Giriş-Metin-Faksimile), Ankara: Türk Dil Kuru- mu Yay.
- -------------, (2007). Dede Korkut Kitabı, İstanbul: Boğaziçi Yay.
- Kâşgarlı Mahmûd (2005). Divânü Lugâtit-Türk, İstanbul: Kabalcı Yay.
- KORTANTAMER, Tunca (2007). Temmuzda Kar Satmak, Ankara: Phoenix Yay.
- MORREALL, John (1997). Gülmeyi Ciddiye Almak, çev.: Kubilay Aysevener - Şenay Soyer, İstan- bul: İris Yay.
- NESİN, Aziz (1973). Cumhuriyet Döneminde Türk Mizahı, İstanbul: Akbaba Yay.
- ÖĞÜT EKER, Gülin (2009). İnsan Kültür Mizah, Ankara, Grafiker Yay.
- ÖNGÖREN, Ferit (1998). Cumhuriyet'in 75 Yılında Türk Mizahı ve Hicvi, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yay.
- TÜRKMEN, Fikret (1996). "Mizahta Üstünlük Teorisi ve Nasrettin Hoca Fıkraları". Türk Kültürü 403 / Kasım: 651-652.
- http://www.imdb.com/title/tt0252360/ (Bağlantı Tarihi 05.06.2011)
- http://www.imdb.com/title/tt0253779/ (Bağlantı Tarihi 06.06.2011)
| APA | GÜVENÇ A (2011). DEDE KORKUT KİTABI'NDA MİZAH. , 157 - 180. |
| Chicago | GÜVENÇ Ahmet Özgür DEDE KORKUT KİTABI'NDA MİZAH. (2011): 157 - 180. |
| MLA | GÜVENÇ Ahmet Özgür DEDE KORKUT KİTABI'NDA MİZAH. , 2011, ss.157 - 180. |
| AMA | GÜVENÇ A DEDE KORKUT KİTABI'NDA MİZAH. . 2011; 157 - 180. |
| Vancouver | GÜVENÇ A DEDE KORKUT KİTABI'NDA MİZAH. . 2011; 157 - 180. |
| IEEE | GÜVENÇ A "DEDE KORKUT KİTABI'NDA MİZAH." , ss.157 - 180, 2011. |
| ISNAD | GÜVENÇ, Ahmet Özgür. "DEDE KORKUT KİTABI'NDA MİZAH". (2011), 157-180. |
| APA | GÜVENÇ A (2011). DEDE KORKUT KİTABI'NDA MİZAH. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 17(46), 157 - 180. |
| Chicago | GÜVENÇ Ahmet Özgür DEDE KORKUT KİTABI'NDA MİZAH. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 17, no.46 (2011): 157 - 180. |
| MLA | GÜVENÇ Ahmet Özgür DEDE KORKUT KİTABI'NDA MİZAH. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, vol.17, no.46, 2011, ss.157 - 180. |
| AMA | GÜVENÇ A DEDE KORKUT KİTABI'NDA MİZAH. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 2011; 17(46): 157 - 180. |
| Vancouver | GÜVENÇ A DEDE KORKUT KİTABI'NDA MİZAH. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 2011; 17(46): 157 - 180. |
| IEEE | GÜVENÇ A "DEDE KORKUT KİTABI'NDA MİZAH." Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 17, ss.157 - 180, 2011. |
| ISNAD | GÜVENÇ, Ahmet Özgür. "DEDE KORKUT KİTABI'NDA MİZAH". Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi 17/46 (2011), 157-180. |
