FIKIH İLMİNDE MESELE KAVRAMI
Yıl: 2016 Cilt: 16 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 189 - 217 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
FIKIH İLMİNDE MESELE KAVRAMI
Öz: Bu makalenin konusu modern öncesi dönem ilim mantığı açısından fıkıh ilminde mesele kavramıdır. Bu çerçevede, makalede meselenin şekli yapısı ve içeriği, teşekkül ettiği unsurlar ve ilgili bazı konular ele alınmaktadır. Her ilme başlamadan önce bilinmesi gerekli olan başlangıç ilkeleri bulunmaktadır. Mesele kavramı da bunlardan biridir. Mesele, ilimlerde varılmak istenen sonuç cümlesi olup bir konu ve bir yüklemden oluşur. Fıkıhta meselelerin konusu mükellefin fiili, yüklemi ise şer'î hükümdür. Fıkhî meselelerin konusu ile ilgili bazı hususlar yanında, yüklemi ile ilgili sorunlar da vardır. Fıkıhta meseleler ilgili olduğu alan, genellik ve özellik, açıklık ve kapalılık gibi açılardan kısımlara ayrılmaktadır. Bu hususlar yanında makalede, mesele kavramıyla ilgili bazı çağdaş yaklaşımlara da değinilmektedir
Anahtar Kelime: Konular:
The Concept of mas'ala in Islamic Jursiprudence
Öz: The subject of this article is the concept of mas'ala (issue) in Islamic jurisprudence in terms of the logic of pre-modern science. Within this framework, formal structure and content of mas'ala and facts in which it consists, and some related subjects are dealt with in this paper. There are initial principles must be known before starting all science. The concept mas'ala is one of these. Mas'ala, which is a conclusion sentence aimed to be reached, consists of a topic and a verb. In fiqh, the topic of mas'ala is act of responsible, while its verb is religious decision. In addition to some questions about the topic of Islamic jurisprudential concerns, there are also some problems on its verb. Concerns in fiqh are separated into sections such as relevant area, generality, characteristic, clarity and obscurity. Apart from these matters, in this article, it is touched also on some contemporary approaches on the concept mas'ala
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abdussettar, Medhal-i Fıkıh, Mahmud Bey Matbaası, İstanbul 1299.
- Adevî, Ali b. Ahmed, Hâşiyetü'l-Adevî ala şerhi Muhtasari Halîl, Dâru'l-Fikr, Beyrut, ts.
- Ali Haydar Efendi, Dürerü'l-hukkâm şerhu Mecelleti'l-ahkâm, İstanbul 1330.
- Ali Ulvî, Telhîs-i Kavâid-i Külliye ve Istılahât-ı Fıkhiye, İstanbul, 1319.
- Âmidî, Seyfüddîn, el-İhkâm fî usûli'l-ahkâm, Dâru's-Sumey'î, Riyad, 1424/2003.
- Aşçıoğlu, Çetin, "Yargılama Çalışmalarında Bilirkişi Sorunu ve (Hukuk Davalarında) Nitelendirmede Bilirkişinin Görevi", Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 1992-3.
- Âtıf Bey, Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye'den Kavâid-i Külliye-i Fıkhiyenin Îzâhı, Mahmûd Bey Matbaası, Dersaadet, 1318.
- Attâr, Hasen b. Muhammed Hâşiyetü'l-Attâr alâ Şerhi'l-Celâl el-Mahallî alâ Cem'i'-Cevâmi', Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, ts.
- Aynî, Bedrüddîn, el-Binâye Şerhu'l-Hidâye, Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, 1420/2000.
- Bâbertî, Ekmelüddin, Şerhu'l-inâye ala'l-Hidâye, (Fethu'l-Kadîr'le birlikte), Matbaatu Halebî, Mısır, 1389/1970.Kâtib Çelebi, Keşfü'z-zunûn, Maarif Matbaası, yy.,1941.
- el-Ba'lî, Şemsüddin Muhammed b. Ebü'l-Feth, el-Mutli' alâ ebvâbi'l-Mukni', el-Mektebü'l- İslâmî, Beyrut 1424/2000.
- Baloğlu, Adnan Bülent, "Mesâil", DİA, Ankara 2004, c. XXIX, ss. 264-265.
- Bilmen, Ömer Nasuhi, Hukuk-ı İslamiyye ve Istılahatı Fıkhiyye Kamusu, İstanbul, 1985.
- _____, Büyük İslam İlmihali, Bilmen Basım ve Yayınevi, İstanbul, ts.
- Büceyrimî, Süleyman b. Muhammed, Tuhfetü'l-Habîb alâ Şerhi'l-Hatîb, Dâru'l-Fikr, Beyrut
- Büyük Haydar Efendi, Usûl-i Fıkıh Dersleri, Matbaa-i Âmire, İstanbul, 1326.
- Cürcânî, Seyyid Şerif, et-Ta'rîfât, Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, 1403/1983.
- Emiroğlu, İbrahim, Klasik Mantığa Giriş, Elis Yayınları, Ankara, 2014.
- Erdoğan, Mehmet Fıkıh İlmine Giriş, Dem Yayınları, İstanbul, 2009.
- _____, Fıkıh ve Hukuk Terimleri Sözlüğü, Ensar Neşriyat, İstanbul, 2013.
- Demenhûrî, Ahmed, Îzâhu'l-mübhem min meânî's-Süllem, Matbabatu Mustafa el-Bâbî el- Halebî, Mısır, 1367/1948.
- Gazâlî, Ebû Hâmid Muhammed, Mi'yâru'l-ilm, Dâru'l-Meârif, Mısır 1961.
- Gelenbevî, İsmail, Tartışma Usûlü, Haz. Talha Alp, Yasin Yayınevi, İstanbul, 2011.
- el-Ğaznevî, Cemâlüddîn Ahmed el-Halebî, el-Hâvî'l-Kudsî, Dâru'n-Nevâdir, Dimaşk, 1432/2011.
- Hacı Reşid Paşa, Rûhu'l-Mecelle, Matbaa-i Hayriye, Dersaadet, 1326.
- Hâdimî, Nuruddin, İlmü'l-makâsıdi'ş-Şer'iyye, Mektebetü'l-Ubeykan, Riyad, 1421/2001.
- Hâlid b. Abdülaziz es-Saîd, Te'sîlu bahsi'l-mesâili'l-fıkhiyye, Dâru'l-Meymân, Riyad, 1431.
- Emiroğlu, Klasik Mantığa Giriş, s. 23, 24.
- Haskefî, Alâuddîn, ed-Dürrü'l-muhtâr şerhu Tevîri'l-Ebsâr ve Câmii'l-Bihâr, Dâru'l-Kütübi'l- İlmiyye, Beyrut, 1423/2002.
- Heyet, Türk Hukuk Lûgati, Maarif Matbaası, Ankar, 1944.
- İbn Âbidîn, Raddu'l-muhtâr, Dâru'l-Fikr, Beyrut, 1412/1992.
- İbn Hacer Heytemî, Tuhfetü'l-muhtâc fî şerhi'l-Minhâc, (Şirvânî ve Abbâdî haşiyeleri ile), el-Mektebetü't-Ticâriyyetü'l-Kübrâ, Mısır, 1357/1983.
- İbn Nüceym, el-Eşbâh ve'n-nezâir, el-Mektebetü'l-Asriyye, Beyrut, 1432/2011.
- İbn Useymîn, el-Usûl min ilmi'l-usûl, Dâru İbni'l-Cevzî, Kâhire, 1430/2009.
- İbnü'n-Neccâr el-Futûhî, Muhammed b. Ahmed, Şerhu'l-Kevkebi'l-Münîr, Mektebetü'l- Ubeykân, Riyad 1413/1993.
- İbnü's-Salâh, Ebû Amr Osman b. Abdurrahman, Edebü'l-müftî ve'l-müsteftî, Mektebetü'l- Ulûm ve'l-Hikem, Medine, 1423/2002.
- İçelli Süleyman Sırrı, Medhal-i Fıkıh, Matbaa-i Ebü'z-Ziya, Kostantiniyye, 1329.
- İzmirî, Muhammed Mevlânâ, Hâşiye 'ale'l-Mir'ât, Matbaa-i Âmire, İstanbul, 1309.
- Kal'acî, M. Ravvâs. Mu'cemu luğati'l-fukahâ, Dâru'n-Nefâis, Beyrut, 1416/1996.
- Kâtip Çelebi, İslam'da Tenkid ve Tartışma Usûlü, Sad. Süleyman Uludağ, Mustafa Kara, Marifet Yayınları, İstanbul, 1990.
- Kınnevcî, Ebu't-Tayyib Muhammed b. Hasen, Ebcedü'l-ulûm, Dâru İbn Hazm, Kâhire 1423/2002.
- Kızılkaya, Necmettin, Hanefî Mezhebi Bağlamında İslam Hukukunda Küllî Kâideler, İz Yayıncılık, İstanbul, 2013.
- Köksal, Asım Cüneyd, Fıkıh Usulünün Mahiyeti ve Gayesi, İSAM Yayınları, İstanbul, 2014.
- Köse, Saffet, İslam Hukukuna Giriş, İstanbul, 2013.
- Mahmutoğlu, Yakup, "İslâm Hukukunun Kazuistik Yapısı Üzerine", S.D.Ü. Hukuk Fakül- tesi Dergisi, Isparta, 2012, C.2, S.1, ss. 131-151.
- Merğinânî, el-Hidâye şerhu Bidâyeti'l-Mübtedî, Eda Neşriyat, İstanbul, 1991.
- Muhammed Zâhir Esedullah el-Mekkî, Mukaddime fî mustalahâti'l-fukahâ, el-İdâratü'l- Âmme li's-Sekâfe ve'n-Neşr, Mekke, 1430/2009.
- Nefrâvî, Ahmed b. Ğânim Şihabüddîn, el-Fevâkihu'd-devânî, Dâru'l-Fikr, Beyrut, 1415/1995.
- Seyyid Nesîb, Fıkh-ı Hanefî'nin Esasatı ve Kıyas ve Deyne Müteallik Mesâil, Dâru'l- Hikmeti'l-İslâmiyye Neşriyatı, İstanbul, 1337-1339.
- Şahin, Osman, İslam Hukukunda Fetva Usulü, (Doktora Tezi), Ondokuz Mayıs Üniversite- si SBE, Samsun, 2002.
- Şevkânî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Alî, İrşâdü'l-fuhûl, Dâru İbn Kesîr, Dimaşk/Beyrut,
- Şimşek, Murat, "Mevzû-Mebâdî-Mesâil-Gâye Bağlamında Fıkıh ve Usûlü", Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Konya, 2012, sayı: 33, ss. 61-80.
- Şirbînî, Abdurrahman b. Muhammed, Takrîru'ş-Şirbînî alâ hâşiyeti'l-Bennânî, (Cem'u'l- cevâmi' şerhi üzerine), Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, 1434/2013.
- Şübeyr, Muhammed Osman, et-Tekyîfü'l-fıkhî li'l-vekâii'l-müstecidde ve tatbîkâtühü'l- fıkhiyye, Dâru'l-Kalem, Dimaşk, 1435/2014.
- Taftazânî, Sa'duddîn b. Ömer, Şerhu't-Telvîh ale't-Tavdîh, el-Mektebetü'l-Asriyye, Beyrut 1426/2005.
- Takî Osmânî, Muhammed, Buhûs fî kadâyâ fıkhiyye muâsıra, Katar, 1434/2013.
- Türcan, Talip, İslam Hukuk Biliminde Hukuk Normu, Ankara Okulu, Ankara 2003.
- Urpilyan, Serkis & Tâhir, Seyyid Abdulzade Muhammed, Mahzenü'l-'ulûm, İstanbul 1308.
- Zerkeşî, Bedrüddîn Muhammed, el-Bahru'l-muhît fî usûli'l-fıkh, Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut 1428/2007.
| APA | YILMAZ F (2016). FIKIH İLMİNDE MESELE KAVRAMI. , 189 - 217. |
| Chicago | YILMAZ FETULLAH FIKIH İLMİNDE MESELE KAVRAMI. (2016): 189 - 217. |
| MLA | YILMAZ FETULLAH FIKIH İLMİNDE MESELE KAVRAMI. , 2016, ss.189 - 217. |
| AMA | YILMAZ F FIKIH İLMİNDE MESELE KAVRAMI. . 2016; 189 - 217. |
| Vancouver | YILMAZ F FIKIH İLMİNDE MESELE KAVRAMI. . 2016; 189 - 217. |
| IEEE | YILMAZ F "FIKIH İLMİNDE MESELE KAVRAMI." , ss.189 - 217, 2016. |
| ISNAD | YILMAZ, FETULLAH. "FIKIH İLMİNDE MESELE KAVRAMI". (2016), 189-217. |
| APA | YILMAZ F (2016). FIKIH İLMİNDE MESELE KAVRAMI. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 16(1), 189 - 217. |
| Chicago | YILMAZ FETULLAH FIKIH İLMİNDE MESELE KAVRAMI. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 16, no.1 (2016): 189 - 217. |
| MLA | YILMAZ FETULLAH FIKIH İLMİNDE MESELE KAVRAMI. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, vol.16, no.1, 2016, ss.189 - 217. |
| AMA | YILMAZ F FIKIH İLMİNDE MESELE KAVRAMI. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi. 2016; 16(1): 189 - 217. |
| Vancouver | YILMAZ F FIKIH İLMİNDE MESELE KAVRAMI. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi. 2016; 16(1): 189 - 217. |
| IEEE | YILMAZ F "FIKIH İLMİNDE MESELE KAVRAMI." Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 16, ss.189 - 217, 2016. |
| ISNAD | YILMAZ, FETULLAH. "FIKIH İLMİNDE MESELE KAVRAMI". Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 16/1 (2016), 189-217. |
