Yıl: 2016 Cilt: 41 Sayı: 187 Sayfa Aralığı: 63 - 77 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcıları Olarak TA ve Değerler

Öz:
Bu araştırmanın amacı ergenlerde yalnızlığın Transaksiyonel Analiz ego durumları, yaşam pozisyonları ve insani değerler açısından incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubu 2014-2015 eğitim-öğretim yılında, Denizli ilinin Pamukkale ve Merkezefendi merkez ilçelerinde çeşitli ortaöğretim kurumlarında öğrenim görmekte olan ve araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 683 ergenden (405 kız-278 erkek) oluşmaktadır. Araştırmanın katılımcılarına "UCLA Yalnızlık Ölçeği", "Transaksiyonel Analiz Ego Durumları Ölçeği", "Yaşam Pozisyonları Ölçeği" ve "İnsani Değerler Ölçeği" sunulmuştur. Analizler SPSS 16.0 paket programı aracılığıyla .05 ve .01 anlamlılık düzeyinde test edilmiştir. Veriler korelasyon ve regresyon teknikleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma bulguları ergenlerde Transaksiyonel Analiz ego durumları, yaşam pozisyonları ve insani değerlerin yalnızlık düzeyinde rol oynadığını göstermiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular alan yazınıyla ilişkisi içinde tartışılmış ve bazı önerilerde bulunulmuştur
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akkoyun, F. (2001). Transaksiyonel analiz: Psikolojide işlemsel çözümleme yaklaşımı (2. bs.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Altıntaş, E. ve Gültekin, M. (2003). Psikolojik danışma kuramları (1. bs.). İstanbul: Alfa Basım Yayın.
  • Arı, R. (1989). Üniversite öğrencilerinin baskın ben durumları ile bazı özlük niteliklerinin, ben durumlarına, atılganlık ve uyum düzeylerine etkisi (Doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Avcı, A. (2010). Eğitimde şiddet olgusu lise öğrencilerinde şiddet, saldırganlık ve ahlaki tutum ilişkisi Küçükçekmece İlçesi örneği (Doktora tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Berne, E. (1961). Transactional analysis in psychotherapy. New York: Grove Press.
  • Berne, E. (1962). Classification of positions. Transactional Analysis Journal, 1(3), 23.
  • Berne, E. (2001). Hayat denen oyun (S. Sargut, Çev.). İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
  • Boholst, F. A. (2002). A life position scale. Transactional Analysis Journal, 32(1), 28-32.
  • Boholst, F. A., Boholst, G. B. ve Mende, M. M. B. (2005). Life positions and attachment styles: A canonical correlation analysis. Transactional Analysis Journal, 35(1), 62-67.
  • Brennan, T. (1982). Loneliness at adolescences. L. A. Peplau ve D. Perlman (Ed.). Loneliness: A Sourcebook of Current Theory, Research and Therapy içinde (s. 269-290). New York: John Wiley.
  • Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (10. bs.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Ciucur, D. (2013). The ego states and the "big five" personality factors. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 78, 581-585.
  • Corey, G. (2009). Transactional analysis. http://www.acadiau.ca/ adresinden erişildi.
  • Coşkuner, E. (2008). Barış eğitimi programının öğrenci şiddeti üzerindeki etkilerinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Çatak, E. (2012). İlköğretim okulu öğretmenlerinin yöneticilerinde gözlemledikleri ego durumları ile örgütsel güven arasındaki ilişki (Yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Çelik, G. (2008). Dostluk ve eğitimi (Yüksek lisans tezi). Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
  • Çokdolu, N. (2013). Karakter eğitimi programının ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin çatışma çözme ve saldırganlık düzeylerine etkisi (Yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Damirchi, E. S. (2014). Barış eğitimi programının yedinci sınıf öğrencilerinin çatışma çözme ve iletişim becerilerine etkisi (Doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Demir, A. (1989). U.C.L.A. Yalnızlık Ölçeğinin geçerlik ve güvenilirliği. Psikoloji Dergisi, 7(23), 14-18.
  • Dilmaç, B. (1999). İlköğretim öğrencilerine insani değerler eğitiminin verilmesi ve eğitimin ahlaki olgunluk ölçeği ile sınanması (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Dilmaç, B. (2007). Bir grup fen lisesi öğrencisine verilen insanî değerler eğitiminin insanî değerler ölçeği ile sınanması (Doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Dökmen, Ü. (2009). İletişim çatışmaları ve empati (41. bs.). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Erdem, A. R. (2003). Üniversite kültüründe önemli bir unsur: Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(4), 55-72.
  • Erözkan, A. (2004). Lise öğrencilerinin bağlanma stilleri ve yalnızlık düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 155-175.
  • Goossens, L., Marcoen, A., Hees, S. V. ve Woestijne, O. V. D. (1998). Attachment style and loneliness in adolescence. Europen Journal of Psychology of Education, 8(4), 529-542.
  • Haliloğlu, S. (2008). Ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin yalnızlık düzeyleri, bağlanma biçimleri ve işlevsel olmayan tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Malatya İli Örneği) (Yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
  • Harris, T. A. (2014). Ben ok'im - sen ok'sin (M. Şahin, Çev.). İstanbul: Okuyan Us Yayıncılık.
  • Izgar, G. ve Beyhan, Ö. (2015). Değerler eğitimi programının ilköğretim okulu 8. sınıf öğrencilerinin demokratik tutum ve davranışlarına etkisi. Değerler Eğitimi Dergisi, 13(29), 439-470.
  • İşgör, Y. İ., Kaygusuz, C. ve Özpolat, A. R. (2012). Life positions scale language equivalence, reliability and validity analysis. Social and Behavioral Sciences, 47, 284-291.
  • Kakçı, K. (2009). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin ahlaki olgunluk düzeyleri ile duygu zorbalık eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Karababa, A. ve Dilmaç, B. (2015). Ergenlerde insani değerlerin sürekli öfke ve öfke ifade biçimlerini yordamadaki rolü. İlköğretim-Online, 14(3), 1149-1158.
  • Karakuş, Ö. (2012). Ergenlerde bağlanma stilleri ve yalnızlık arasındaki ilişki. Toplum ve Sosyal Hizmet, 23(2), 33-46.
  • Keler, H. (2008). Liseli ergenlerin transaksiyonel analiz ego durumları ile bağlanma stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Kuzgun, Y. (2013). Rehberlik ve psikolojik danışma (12. bs.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Özpolat, A. R., İşgör, İ. S. ve Akbaba, S. (2013). Analysis of the relation between university students' life positions and their positive-negative affectivity. Journal of Studies in Social Sciences, 5(1), 135- 145.
  • Peplau, L. A. (1985). Loneliness research: Basic concepts and findings. I. G. Sarason ve B. R Sarason (Ed.). Social support: Theory, research and applications içinde (s. 269-286). Boston: Martinus Nijhoff Publishers.
  • Peplau, L. A. (1988). Loneliness: New directions in research. Proceedings of the 3rd National Conference on Psychiatric Nursingiçinde (s. 127-142). Montreal: Quebec.
  • Peplau, L. A. ve Perlman, D. (1982). Perspectives on loneliness. L. A. Peplau ve D. Perlman (Ed.). Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy içinde (s. 1-18). New York: Wiley.
  • Perlman, D. ve Peplau, L. A. (1981). Toward a social psychology of loneliness. S. Duck ve R. Gilmour (Ed.). Personal relationship in disorder içinde (s. 31-55). London: Academic Press.
  • Perlman, D. ve Peplau, L. A. (1984). Loneliness research: A survey of empirical findings. L. A. Peplau ve S. Goldston (Ed.). Preventing the harmful consequences of severe and persistent loneliness içinde (s. 13-46). U.S. Goverment Printing Office.
  • Perlman, D. ve Peplau, L. A. (1998). Loneliness. Encyclopedia of Mental Health, 571-581.
  • Reeves, T. G., Bowman, J. T. ve Cooley, S. L. (1989). Relationship between the client's moral development level and empathy of the counseling student. Counselor Education and Supervision, 28, 299- 304.
  • Rokeach, M. (1973). The nature of human values. NewYork: The Free Press.
  • Rubenstein, C. ve Shaver, P. (1982). The experience of loneliness. L. A. Peplau ve D. Perlman (Ed.). Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy içinde (s. 206-223). New York: Wiley.
  • Russell, D., Peplau, L. A. ve Cutrona, C. E. (1980). The revised UCLA loneliness scale: Concurrent and discriminant validity evidence. Journal of Personality and Social Psychology, 39(3), 472-480.
  • Russell, D., Peplau, L. A. ve Ferguson, M. L. (1978). Developing a measure of loneliness. Journal of Personality Assessment, 42(3), 290-294.
  • Sağkal, A. S. (2011). Barış eğitimi programının ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin saldırganlık eğilimleri, empati düzeyleri ve barışa ilişkin görüşleri üzerindeki etkisinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Sağkal, A. S. (2015). Barış eğitimi programının 9. sınıf öğrencilerinin şiddete yönelik tutumları, sosyal problem çözme becerileri ve sınıf iklimi üzerindeki etkisi (Doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Santrock, J. W. (2012). Ergenlik (Ç. M. Siyez, Çev.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Schwartz, S. (1992). Universals in the content and structure of values: Theoretical advances and empirical tests in 20 countries. Advances In Experimental Social Psychology, 25, 1-65.
  • Shapiro, J. P., Burgoon J. D., Welker, C. J., ve Clough, J. B. (2002). Evaluation of the peacemakers program: School-based violence prevention for students in grades four through eight. Psychology in the Schools, 39(1), 87-100.
  • Silah, M. (2000). Sosyal psikoloji. Ankara: Gazi Kitapevi.
  • Solomon, C. (2003). Transactional analysis theory: The basics. Transactional Analysis Journal, (1)33, 15- 22.
  • Stewart, I. ve Joines, V. (1987). TA Today: A new introduction to Transactiional Analysis (1. bs.). England: Life Publishing. https://tr.scribd.com/doc/206144770/TA-Today adresinden erişildi.
  • Şamatacı, G. (2013). Romantik ilişkilerde affetme: Transaksiyonel analiz ego durumları açısından bir inceleme (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Tapan, Ç. (2006). Barış eğitimi programı'nın öğrencilerin çatışma çözme becerileri üzerindeki etkilerinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Traş, Z. (2013). Ergenlerde benlik saygısının ana baba tutumları ve değerler açısından incelenmesi. 1. Ulusal Değerler Eğitimi Kongresi'nde sunulmuş sözlü bildiri, Konya, Türkiye.
  • Ümmet, D. (2012). Üniversite öğrencilerinde özgecilik davranışının transaksiyonel analiz ego durumları ve yaşam doyumu bağlamında incelenmesi (Doktora tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Weiss, R. S. (1973). Loneliness: The experience of emotion and social isolation. Cambridge, Mass.: MIT Press.
  • Wentzel, K. R. (1997). Student motivation in middle school. The role of perceived pedagogical caring. Journal of Educational Psychology, 89, 411-419.
  • Williams, K. B. ve Williams, J. E. (1980). The assessment of transactional analysis ego states via the adjective checklist. Journal of Personality Assessment, 44(2), 120-129.
APA Karababa A, Dilmaç B (2016). Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcıları Olarak TA ve Değerler. , 63 - 77.
Chicago Karababa Ali,Dilmaç Bülent Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcıları Olarak TA ve Değerler. (2016): 63 - 77.
MLA Karababa Ali,Dilmaç Bülent Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcıları Olarak TA ve Değerler. , 2016, ss.63 - 77.
AMA Karababa A,Dilmaç B Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcıları Olarak TA ve Değerler. . 2016; 63 - 77.
Vancouver Karababa A,Dilmaç B Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcıları Olarak TA ve Değerler. . 2016; 63 - 77.
IEEE Karababa A,Dilmaç B "Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcıları Olarak TA ve Değerler." , ss.63 - 77, 2016.
ISNAD Karababa, Ali - Dilmaç, Bülent. "Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcıları Olarak TA ve Değerler". (2016), 63-77.
APA Karababa A, Dilmaç B (2016). Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcıları Olarak TA ve Değerler. Eğitim ve Bilim, 41(187), 63 - 77.
Chicago Karababa Ali,Dilmaç Bülent Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcıları Olarak TA ve Değerler. Eğitim ve Bilim 41, no.187 (2016): 63 - 77.
MLA Karababa Ali,Dilmaç Bülent Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcıları Olarak TA ve Değerler. Eğitim ve Bilim, vol.41, no.187, 2016, ss.63 - 77.
AMA Karababa A,Dilmaç B Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcıları Olarak TA ve Değerler. Eğitim ve Bilim. 2016; 41(187): 63 - 77.
Vancouver Karababa A,Dilmaç B Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcıları Olarak TA ve Değerler. Eğitim ve Bilim. 2016; 41(187): 63 - 77.
IEEE Karababa A,Dilmaç B "Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcıları Olarak TA ve Değerler." Eğitim ve Bilim, 41, ss.63 - 77, 2016.
ISNAD Karababa, Ali - Dilmaç, Bülent. "Ergenlerde Yalnızlığın Yordayıcıları Olarak TA ve Değerler". Eğitim ve Bilim 41/187 (2016), 63-77.