Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanılan Söylem Desenleri ve İletişim Yaklaşımları

Gökhan KAYA, (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye)
Metin ŞARDAĞ, (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Van, Türkiye)
Gültekin ÇAKMAKCI, (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Ankara, Türkiye)
Nihal DOĞAN, (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Bolu, Türkiye)
OSMAN SERHAT İREZ, (Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Bölümü)
Yalçın YALAKİ (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Ankara, Türkiye)
Eğitim ve Bilim
15 7
Yıl: 2016 Cilt: 41 Sayı: 185 Sayfa Aralığı: 83 - 99 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanılan Söylem Desenleri ve İletişim Yaklaşımları

Öz:
Bu çalışmanın amacı, doğrudan-yansıtıcı yaklaşım ile bilimin doğası öğretiminde öğretmenlerin kullandıkları söylem desenleri ve iletişim yaklaşımlarının belirlenmesidir. Araştırma uzun sureli mesleki gelişim programı ile öğretmenlerin bilimin doğası öğretimi açısından sınıf içi uygulamalarını desteklemeyi amaçlayan bir araştırma projesi kapsamında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın amacı doğrultusunda sınıf içi söylem desenleri ve iletişim yaklaşımlarını belirlemek için söylem analizi kullanılmıştır. Analizler için projeye katılan 22 öğretmenden 8'inin sınıf içi sesli ve görüntülü ders kayıtları kullanılmıştır. Bu kayıtlar içerisinden öğretmen ve öğrencilerin diyaloglarının bulunduğu toplam 507 dakikalık diyaloglar analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenlerin doğrudan-yansıtıcı yaklaşım ile bilimin doğasının öğretiminde 3 farklı söylem deseni (Üçlü, Zincir, Bitişik sözce) ve 3 farklı iletişim yaklaşımı (Etkileşimli ve Diyaloglu, Etkileşimli ve Otoriter, belirlenmiştir. Söylem desenleri acısından en çok kullanılan desenin üçlü desen (başlatma-yanıtlama-değerlendirme), iletişim yaklaşımları acısından ise etkileşimli ve otoriter yaklaşım olduğu görülmüştür. Bu çalışmadaki analiz türleri ve bulgular bilimin doğası öğretiminde doğrudan-yansıtıcı yaklaşımının daha etkili kullanılması açısından literatüre katkı sağlayacaktır.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abd-El-Khalick, F. (2002). Rutherford's enlarged: A content-embedded activity to teach about nature of science. Physics Education, 37(1), 64-68.
  • Abd-El-Khalick, F. ve Lederman, N. G. (2000). Improving science teachers' conceptions of nature of science: A critical review of the literature. International Journal of Science Education, 22(7), 665-701.
  • Akerson, V. L. ve Hanuscin, D. L. (2007). Teaching nature of science through inquiry: Results of a 3-year professional development program. Journal of Research in Science Teaching, 44(5), 653-680.
  • Akerson, V. L., Abd-El-Khalick, F. ve Lederman, N. G. (2000). Influence of a reflective explicit activity- based approach on elementary teachers' conceptions of nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 37(4), 295- 317.
  • Akerson, V. L., Buck, G. A., Donnelly, L. A., Nargund, V. ve Weiland, I. S. (2011). The importance of teaching and learning nature of science in the early childhood years. The Journal of Science Education and Technology, 20, 537-549.
  • Alexander, J. C. (2004). Cultural pragmatics: Social performance between ritual and strategy. Sociological Theory, 22(4), 527-573.
  • Allchin, D. (2011). Evaluating knowledge of the nature of (whole) science. Science Education, 95(3), 518- 542.
  • BİDOMEG. (2015). Bilim doğasının öğretimi ve desteklenmesi. http://www.bilimindogasi.hacettepe.edu.tr adresinden erişildi.
  • Black, E. (1992). Rhetorical questions: Studies of public discourse. Chicago: University of Chicago Press.
  • Cakmakci, G. (2012). Promoting pre-service teachers' ideas about nature of science through educational research apprenticeship. Australian Journal of Teacher Education, 37(2), 114-135.
  • Cakmakci, G. ve Yalaki, Y. (2012). Promoting student teachers' ideas about nature of science through popular media. Trondheim, Norway: S-TEAM/NTNU.
  • Cazden, C. B. (2001). Classroom discourse: The language of teaching and learning. Portsmouth: Heinemann.
  • Duschl, R. A. ve Grandy, R. (2013). Two views about explicitly teaching nature of science. Science & Education, 22(9), 2289-2315.
  • Herman, B. C., Clough, M. P. ve Olson, J. K. (2013). Teachers' nature of science implementation practices 2-5 years after having completed an intensive science education program. Science Education, 97(2), 271-309.
  • İrez, S. (2006). Are we prepared?: An assessment of pre-service science teacher educators' beliefs about nature of science. Science Education, 90(6), 1113-1143.
  • Kaya, G. (2011). Fen kavramlarıyla ilişkilendirilmiş doğrudan yansıtıcı yaklaşımın ilköğretim öğrencilerinin bilimin doğası hakkındaki görüşlerine ve akademik başarılarına etkisi (Yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
  • Kelly, G. J. ve Crawford, T. (1997). An ethnographic investigation of the discourse processes of school science. Science Education, 81(5), 533-559.
  • Khishfe, R. ve Abd-El-Khalick, F. (2002). Influence of explicit and reflective versus implicit inquiry- oriented instruction on sixth graders' views of nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 39(7), 551-578.
  • Köseoğlu, F., Tümay, H. ve Budak, E. (2008). Bilimin doğası hakkında paradigma değişimleri ve öğretimi ile ilgili yeni anlayışlar. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 221-237.
  • Lederman, N. G. (1992). Students' and teachers' conceptions of the nature of science: A review of the research. Journal of Research in Science Teaching, 29(4), 331-359.
  • Lederman, N. G. (1999). Teachers' understanding of the nature of science and classroom practice: Factors that facilitate or impede the relationship. Journal of Research in Science Teaching, 36(8), 916-929.
  • Lederman, N. G. (2007). Nature of science: Past, present, and future. S. K. Abell ve N. G. Lederman (Ed.). Handbook of research on science education içinde (ss. 831-879). London: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Lederman, N. G., Abd-El-Khalick, F., Bell, R. L. ve Schwartz, R. S. (2002). Views of nature of science questionnaire: Toward valid and meaningful assessment of learners' conceptions of nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 39(6), 497-521.
  • Lemke, J. L. (1990). Talking science: Language, learning, and values. Norwood, NJ: Ablex Lessons.
  • Liddicoat, A. (2007). An introduction to conversation analysis. London: Continuum.
  • McComas, W. F. (1996). Ten myths of science: Reexamining what we think we know about the nature of science. School Science and Mathematics, 96(1), 10-16.
  • Mccomas, W. F. ve Olson, J. K. (2000). The nature of science in ınternational science education standards documents. W. F. Mccomas (Ed.). The nature of science in science education: Rationales and strategies içinde (ss. 41-52). Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
  • McComas, W. F., Clough, M. P. ve Almazroa, H. (2000). The role and character of the nature of science in science education. W. F. Mccomas (Ed.). The nature of science in science education: Rationales and strategies içinde (ss. 3-39). Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
  • Mehan, H. (1979). Learning lessons: Social organization in the classroom. Cambridge, MA: Harvard University Press.
  • Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2013). İlköğretim kurumları fen bilimleri öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Mortimer, E. F. ve Scott, P. H. (2003). Meaning making in secondary science classrooms. Maidenhead, UK: Open University Press.
  • Moss, D. M., Abramsand, E. D. ve Robb, J. (2001). Examining student conceptions of the nature of Science. International Journal of Science Education, 23(8), 771-790.
  • Next Generation Sience Standards [NGSS]. (2013). Next generation science standards: For states, by states. Washington, DC: National Academies Press.
  • Phillips, L. ve Jİrgensen, M. W. (2002). Discourse analysis as theory and method. London: Sage Publications.
  • Posnanski, J. T. (2010). Developing understanding of the nature of science within a professional development program for in-service elementary teachers: Project nature of elementary science teaching. Journal of Science Teacher Education, 21(5), 589-621.
  • Ryder, J. ve Leach, J. (2006). Teaching about the epistemology of science in upper secondary schools: An analysis of teachers' classroom talk. Science & Education, 17, 289-315.
  • Rymes, B. (2008). Classroom discourse analysis: A tool for critical reflection. Cresskill, NJ: Hampton Press.
  • Schegloff, E. A. (1978). On some questions and ambiguities in conversation. W. U. Dressler (Ed.). Current trends in text linguistics içinde (ss. 28-52). Berlin: De Gruyter.
  • Schwartz, R. S. ve Lederman, N. G. (2002). "It's the nature of the beast": The influence of knowledge and intentions on learning and teaching nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 39, 205-236.
  • Schwartz, R. S., Lederman, N. G. ve Crawford, B. A. (2004). Developing views of nature of science in an authentic context: An explicit approach to bridging the gap between nature of science and scientific inquiry. Science Education, 88(4), 610-645.
  • Scott, P., Mortimer, E. F. ve Aguiar, O. G. (2006). The tension between authoritative and dialogic discourse: A fundamental characteristic of meaning making interactions in high school science lessons. Science Education, 90(4), 605-631.
  • Seedhouse, P. (2004). The interactional architecture of the language classroom: a Conversation Analysis perspective. Malden, MA: Blackwell.
  • Sinclair, J. M. ve Coulthard, R. M. (1975). Towards an analysis of discourse. Oxford: Oxford University Press.
  • Walsh, S. (2006). Investigating classroom discourse. London: Routledge.
  • Walsh, S. (2011). Exploring classroom discourse: Language in action. Abingdon: Routledge.
  • Zeidler, D. L. ve Lederman, N. G. (1989). The effect of teachers' language on students' conceptions of the nature of science. Journal of Research in Science Teaching, 26(9), 771-783.
APA KAYA G, sardag m, ÇAKMAKCI G, Dogan N, İREZ O, Yalaki Y (2016). Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanılan Söylem Desenleri ve İletişim Yaklaşımları. , 83 - 99.
Chicago KAYA Gökhan,sardag metin,ÇAKMAKCI Gültekin,Dogan Nihal,İREZ OSMAN SERHAT,Yalaki Yalcin Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanılan Söylem Desenleri ve İletişim Yaklaşımları. (2016): 83 - 99.
MLA KAYA Gökhan,sardag metin,ÇAKMAKCI Gültekin,Dogan Nihal,İREZ OSMAN SERHAT,Yalaki Yalcin Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanılan Söylem Desenleri ve İletişim Yaklaşımları. , 2016, ss.83 - 99.
AMA KAYA G,sardag m,ÇAKMAKCI G,Dogan N,İREZ O,Yalaki Y Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanılan Söylem Desenleri ve İletişim Yaklaşımları. . 2016; 83 - 99.
Vancouver KAYA G,sardag m,ÇAKMAKCI G,Dogan N,İREZ O,Yalaki Y Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanılan Söylem Desenleri ve İletişim Yaklaşımları. . 2016; 83 - 99.
IEEE KAYA G,sardag m,ÇAKMAKCI G,Dogan N,İREZ O,Yalaki Y "Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanılan Söylem Desenleri ve İletişim Yaklaşımları." , ss.83 - 99, 2016.
ISNAD KAYA, Gökhan vd. "Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanılan Söylem Desenleri ve İletişim Yaklaşımları". (2016), 83-99.
APA KAYA G, sardag m, ÇAKMAKCI G, Dogan N, İREZ O, Yalaki Y (2016). Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanılan Söylem Desenleri ve İletişim Yaklaşımları. Eğitim ve Bilim, 41(185), 83 - 99.
Chicago KAYA Gökhan,sardag metin,ÇAKMAKCI Gültekin,Dogan Nihal,İREZ OSMAN SERHAT,Yalaki Yalcin Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanılan Söylem Desenleri ve İletişim Yaklaşımları. Eğitim ve Bilim 41, no.185 (2016): 83 - 99.
MLA KAYA Gökhan,sardag metin,ÇAKMAKCI Gültekin,Dogan Nihal,İREZ OSMAN SERHAT,Yalaki Yalcin Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanılan Söylem Desenleri ve İletişim Yaklaşımları. Eğitim ve Bilim, vol.41, no.185, 2016, ss.83 - 99.
AMA KAYA G,sardag m,ÇAKMAKCI G,Dogan N,İREZ O,Yalaki Y Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanılan Söylem Desenleri ve İletişim Yaklaşımları. Eğitim ve Bilim. 2016; 41(185): 83 - 99.
Vancouver KAYA G,sardag m,ÇAKMAKCI G,Dogan N,İREZ O,Yalaki Y Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanılan Söylem Desenleri ve İletişim Yaklaşımları. Eğitim ve Bilim. 2016; 41(185): 83 - 99.
IEEE KAYA G,sardag m,ÇAKMAKCI G,Dogan N,İREZ O,Yalaki Y "Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanılan Söylem Desenleri ve İletişim Yaklaşımları." Eğitim ve Bilim, 41, ss.83 - 99, 2016.
ISNAD KAYA, Gökhan vd. "Bilimin Doğası Öğretiminde Kullanılan Söylem Desenleri ve İletişim Yaklaşımları". Eğitim ve Bilim 41/185 (2016), 83-99.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 1:2

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları