Bilindiği üzere Bafra, nüfus sayısı ve bazı ekonomik veriler dikkate alındığında, bugün Karadeniz Bölgesinin olduğu gibi, Osmanlı Devleti döneminde de Canik Sancağı ve Trabzon Vilayetinin başta gelen kazalarından biriydi. Bafra, Osmanlı Devleti'ndeki genel modernleşme hareketinin önemli bir parçası olan eğitimdeki modernleşme sürecini XIX. yüzyılın sonlarından itibaren, bilhassa iki rüşdiye mektebi ile yaşamıştır. Bu okulların açılabilmesi ve faaliyetine devam edebilmesinde Bafra insanının istek, özveri ve katkısı büyük öneme sahiptir. Bu makale ile 1872'de erkekler ve 1900 yılında da kızlar için açılan ve başından itibaren Karadeniz'deki en büyük rüşdiyelerden olan bu iki okulun tarihçeleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu, özellikle okulların öğretmen kadrolarındaki ve öğrenci sayılarındaki değişim doğrultusunda yapılmıştır.