İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale

BERBER ÇELİK, ÇİĞDEM

İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale

Çiğdem Berber ÇELİK (Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Rize, Türkiye)

Addicta: The Turkish Journal on Addictions

6 4

Yıl: 2016 Cilt: 3 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 365 - 386 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale

Öz:

Bu araştırmanın amacı bilinçli internet kullanımı, akademik güdülenme ve zamanı etkili kullanmanın arttırılmasına yönelik geliştirilen eğitim programının ortaöğretime devam eden ergenlerin internet bağımlılığı eğilimleri üzerindeki etkisini belirlemektir. Katılımcılar Rize ili Çayeli ilçesi ortaöğretim kurumlarında ölçme aracının uygulandığı öğrenciler arasından seçilen ve eğitim programına katılmaya gönüllü 30 ortaöğretim öğrencisinden oluşmaktadır. Seçilen öğrenciler deney (n = 15) ve kontrol (n = 15) gruplarına seçkisiz yolla atanmışlardır. Araştırmada ön-test, son-test ve izleme ölçümlü, deney ve kontrol gruplu 2x3'lük karışık desen kullanılmıştır. Araştırmada internet bağımlılığı eğilimi Problemli İnternet Kullanım Ölçeği ile ölçülmüştür. Deney grubuna bilinçli internet kullanımı, akademik güdülenme ve zamanı etkili kullanmanın arttırılmasına yönelik hazırlanan 5 oturumluk eğitim programı uygulanırken kontrol grubuna herhangi bir program uygulanmamıştır. Son test ölçümü deneysel işlemin bitiminden on gün sonra, izleme ölçümleri ise uygulamaların bitiminden altı ay sonra gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizi için karışık desenler için iki yönlü varyans analizi tekniği kullanılmıştır. Sonuçlar bilinçli internet kullanımı, akademik güdülenme ve zamanı etkili kullanmanın arttırılmasına yönelik geliştirilen eğitim programının ergenlerin internet bağımlılığı eğilimlerinin azaltılmasında etkili olduğunu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji

Educational Intervention for Reducing Internet Addiction Tendencies*

Öz:

The aim of this research is to determine the effect of a training program, developed to increase conscious Internet use, academic motivation, and effective use of time, on the Internet addiction tendencies of adolescents continuing their high school education. The participants were chosen from among students who had completed the measuring scale in secondary schools in Çayeli county of Rize province, and they are comprised of 30 volunteer students participating in the educational program. The chosen students were divided at random into experimental (n = 15) and control (n = 15) groups. The study used a 2x3 split-plot with pre-test, post-test, and follow-up measurements for the study and control groups. Internet-addiction tendencies were measured with the problematic Internet use scale. The study group attended a five-session educational program designed to increase conscious Internet use, academic motivation, and efficient use of time. The final test measurements were completed ten days after the end of the experimental procedure, with follow-up measurements completed six months after the procedure. Data analysis used two-way variance analysis for the split-plot. The results reveal that the educational program developed to increase conscious Internet use, academic motivation, and efficient use of time is effective at reducing adolescent's Internet addiction tendencies.

Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aboujaoude, E., Koran, L. M., Gamel, N., Large, M. D., & Serpe, R. T. (2006). Potential markers for problematic internet use: A telephone survey of 2,513 adults. CNS Spectrums, 11(10), 750-755.
Amerikan Psikiyatri Birliği. (2000, 2013). Mental bozuklukların tanısal ve sayımsal el kitabı (E. Köroğlu, Çev.). Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
Arısoy, Ö. (2009). İnternet bağımlılığı ve tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1, 55-67.
Canbaz, S., Sunter, A. T., Pekşen, Y., & Canbaz, M. A. (2009). Prevalence of pathological internet use in a sample of Turkish school adolescents. Iranian Journal of Public Health, 38(4), 64-71.
Cao, F., & Su, L. (2007). Internet addiction among Chinese adolescents: Prevalence and psychological features. Child: Care, Health and Development, 33(3), 275-81. http://dx.doi. org/10.1111/j.1365-2214.2006.00715.x
Caplan, S. E. (2005). A social skill account of problematic internet use. Journal of Communication, 55, 721-736. http://dx.doi.org/10.1111/j.1460-2466.2005.tb03019.x
Ceyhan, A. A., & Ceyhan, E. (2008). Loneliness, depression and computer self-efficacy as predictors of problematic internet use. Cyberpsychology & Behavior, 11(6), 699-701. http:// dx.doi.org/10.1089/cpb.2007.0255
Ceyhan, E., Ceyhan, A. A. & Gürcan, A. (2007). Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği'nin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(1), 387-416.
Chang, M. K., & Law, S. P. M. (2008). Factor structure for Young's Internet Addiction Test: A confirmatory study. Computers in Human Behavior, 24(6), 2597-2619. http://dx.doi. org/10.1016/j.chb.2008.03.001
Chen, Y. F., & Peng, S. S. (2008). University students' internet use and its relationships with academic performance, interpersonal relationships, psychosocial adjustment, and self-evaluation. CyberPsychology & Behavior, 11, 467-469. http://dx.doi.org/10.1089/cpb.2007.0128
Davis, R. A. (2001). A cognitive-behavioral model for pathological internet use. Computers Human Behavior, 17(2), 187-195. http://dx.doi.org/10.1016/S0747-5632(00)00041-8
Gross, E. F. (2004). Adolescent internet use: What we expect, what teens report. Applied Developmental Psychology, 25(6), 633-649. http://dx.doi.org/10.1016/j.appdev.2004.09.005
Huang, R. L., Lu, Z. Z., Liu, J. J., You, Y. M., Pan, Z. Q., Wei, Z. Z., ... Wang, Z. Z. (2009). Features and predictors of problematic internet use in Chinese college students. Behaviour & Information Technology, 28(5), 485-490. http://dx.doi.org/10.1080/01449290701485801
Huang, X., Li, M., & Tao, R. (2010). Treatment of ınternet addiction. Current Psychiatry Reports, 12(5), 462-470. http://dx.doi.org/10.1007/s11920-010-0147-1
İskender, M., & Akın, A. (2010). Social self-efficacy, academic locus of control, and internet addiction.
Computers & Education, 54, 1101-1106. http://dx.doi.org/10.1016/j.compedu.2009.10.014 Johansson, A., & Götestam, G. K. (2004). Internet addiction: Characteristics of a questionnaire and prevalence in Norwegian youth (12-18 years). Scandinavian Journal of Psychology, 45(3), 223-229. http://dx.doi.org/10.1111/j.1467-9450.2004.00398.x
Kaltiala-Heino, R., Lintonen, T., & Rimpela, A. (2004). Internet addiction? Potentially problematic use of the ınternet in a population of 12-18 year old adolescents. Addiction Research and Theory, 12(1), 89-96.
Kim, J. U. (2008). The effect of a R/T group counseling program on the internet addiction level and self-esteem of internet addiction university students. International Journal of Reality Therapy, 27(2), 4-12.
Ko, C.H., Yen, J. Y., Yen, C. F., Lin, H. C., & Yang, M. J. (2007). Factors predictive for incidence and remission of internet addiction in young adolescents: A prospective study. CyberPsychology & Behavior, 10(4), 545-551. http://dx.doi.org/10.1089/cpb.2007.9992
Kubey, R. W., Lavin, M. J., & Barrows, J. R. (2001). Internet use and collegiate academic performance decrements: Early findings. Journal of Communication, 51(2), 366-382. http:// dx.doi.org/10.1111/j.1460-2466.2001.tb02885.x
Lam, L. T, Peng, Z. W, Mai, J. C., & Jing, J. (2009). Factors associated with internet addiction among adolescents. Cyberpsychology & Behavior, 12(5), 551-555. http://dx.doi.org/10.1089/ cpb.2009.0036
Liu, Q. X., Fang, X. Y., Yan, N., Zhou, Z. X., Yuan, X. J., Lan, J., & Liu, C. Y. (2015). Multifamily group therapy for adolescent ınternet addiction: Exploring the underlying mechanisms. Addictive Behaviors, 42, 1-8.
Liu, T., & Potenza, M. N. (2010). Impulse control disorders, problematic internet use: Clinical aspects. In Aboujaoude, E. & Koran, L. M. (Eds.), Impulse control disorders (pp. 173-175). New York, NY: Cambridge University Press.
Mutz, D., Roberts, D. F., & van Vuuren, D. P. (1993). Reconsidering the displacement hypothesis: Television's influence on children's time use. Communication Research, 20(1), 51-75. http:// dx.doi.org/ 10.1177/009365093020001003
Mythily, S., Qiu, S., & Winslow, M. (2008). Prevalence and correlates of excessive internet use among youth in Singapore. The Annals Academy of Medicine Singapore, 37(1), 9-14.
Odacı, H. (2011). Academic self-efficacy and academic procrastination as predictors of problematic internet use in university students. Computers & Education, 57(1), 1109-1113. http://dx.doi. org/10.1016/j.compedu.2011.01.005
Odacı, H., & Berber Çelik, Ç. (2011, November). The effect of reality therapy-based group counseling on problematic internet use and the life satisfaction of college students. Paper presented at the 2nd World Conference on Information Technology, Antalya, Türkiye.
Özçınar, Z. (2011). The relationship between internet addiction and communication, educational and physical problems of adolescents in North Cyprus. Australian Journal of Guidance and Counselling, 21(1), 22-32.
Park, S. K., Kim, J. Y., & Cho, C. B. (2008). Prevalence of internet addiction and correlations with family factors among South Korean adolescents. Adolescence, 43(172), 895-909.
Roij, A. J., Zinn, M., Schoenmakers, T. M., & Mheen, D. (2012). Treating internet addiction with cognitive-behavioral therapy: A thematic analysis of the experiences of therapists. International Journal of Mental Health Addiction, 10, 69-82.
Shapira, N. A., Lessiq, M. C., Goldsmith, T. D., Szabo, S. T., Lazoritz, M., Gold, M. S., & Stein, D. J. (2003). Problematic internet use: Proposed classification and diagnostic criteria. Depression and Anxiety, 17(4), 207-216. http://dx.doi.org/10.1002/da.10094
Shek, D. T., Tang, V. M., & Lo, C. Y. (2009). Evaluation of an internet addiction treatment program for Chinese adolescents in Hong Kong. Adolescence, 44, 359-373.
Siomos, K. E., Dafouli, E. D., Braimiotis, D. A., Mouzas, O. D., & Angelopoulos, N. V. (2008). Internet addiction among Greek adolescent students. CyberPsychology & Behavior, 11(6), 653- 657. http://dx.doi.org/10.1089/cpb.2008.0088
Şenormancı, Ö., Konkan, R. & Sungur, Z. (2010). İnternet bağımlılığı ve bilişsel davranışçı terapi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11, 261-268.
Tahiroğlu, A., Çelik, G., Bahalı, K. & Avcı, A. (2010). Medyanın çocuk ve gençler üzerine olumsuz etkileri; şiddet eğilimi ve internet bağımlığı. Yeni Symposium, 48(1), 19-30.
Tsai, C. C., & Lin, S. S. J. (2003). Internet addiction of adolescents in Taiwan: An interview study. Cyberpsychology & Behavior, 6, 649-652. http://dx.doi.org/10.1089/109493103322725432
Yang, F. R., & Hao, W. (2005). The effect of integrated psychosocial intervention on 52 adolescentswith internet addiction. Chinese Journal of Clinical Psychology, 13, 343-346.
Young, K. S. (1996). Internet addiction: The emergency of a new clinical disorder. Cyberpsychology& Behavior, 1(3), 237-244. http://dx.doi.org/10.1089/cpb.1998.1.237
Young, K. S. (1999). Internet addiction: Symptoms, evaluation and treatment. Retrieved from http://www.netaddiction.com/articles/habitforming.pdf
Young, K. S. (2007). Cognitive Behavior Therapy with internet addicts: Treatment, outcomes, and implications. CyberPsychology & Behavior, 10(5), 671-679. http://dx.doi.org/10.1089/ cpb.2007.9971

APA	BERBER ÇELİK Ç (2016). İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale. , 365 - 386.
Chicago	BERBER ÇELİK ÇİĞDEM İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale. (2016): 365 - 386.
MLA	BERBER ÇELİK ÇİĞDEM İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale. , 2016, ss.365 - 386.
AMA	BERBER ÇELİK Ç İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale. . 2016; 365 - 386.
Vancouver	BERBER ÇELİK Ç İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale. . 2016; 365 - 386.
IEEE	BERBER ÇELİK Ç "İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale." , ss.365 - 386, 2016.
ISNAD	BERBER ÇELİK, ÇİĞDEM. "İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale". (2016), 365-386.

APA	BERBER ÇELİK Ç (2016). İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 3(3), 365 - 386.
Chicago	BERBER ÇELİK ÇİĞDEM İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale. Addicta: The Turkish Journal on Addictions 3, no.3 (2016): 365 - 386.
MLA	BERBER ÇELİK ÇİĞDEM İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, vol.3, no.3, 2016, ss.365 - 386.
AMA	BERBER ÇELİK Ç İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale. Addicta: The Turkish Journal on Addictions. 2016; 3(3): 365 - 386.
Vancouver	BERBER ÇELİK Ç İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale. Addicta: The Turkish Journal on Addictions. 2016; 3(3): 365 - 386.
IEEE	BERBER ÇELİK Ç "İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale." Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 3, ss.365 - 386, 2016.
ISNAD	BERBER ÇELİK, ÇİĞDEM. "İnternet Bağımlılığı Eğilimini Azaltmada Eğitsel Bir Müdahale". Addicta: The Turkish Journal on Addictions 3/3 (2016), 365-386.