Yıl: 2012 Cilt: 10 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 51 - 56 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Mikro Elementlerin Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Yağı Kalitesi Üzerine Etkisi

Öz:
Yemeklik yağın büyük bir payı bitkisel yağlardan oluşmaktadır. Bitkisel yağlar içerisinde en önemli yağlardan birisi de ayçiçeği yağıdır. İçerdiği doymamış yağ asitleri oranının yüksek olması nedeniyle, beslenme değeri yüksek olan bitkisel yağlardan birisidir. Ayçiçeğinin yetiştirilme koşulları, özellikle gübre ve mikro elementlerin kullanımı, yağın saklama koşulları yağ kalitesini önemli derecede etkilemektedir. İran gibi ülkelerde, yemeklik yağ üretimi gelişmiş çiftçiliğe sahip olan ülkelere göre çok düşüktür. Yağlı bitkiler ve bu guruba giren ayçiçeği, Fe, B, Mn ve Zn mikro elementlerin düşüklüğüne hassastır. Bu çalışmada adı geçen elementlerin yağ kalitesine etkisi araştırılmıştır. Çalışma, İran'ın Batı Azerbaycan, Urumiye şehri, Tarım Bakanlığı Araştırma Merkezi'nde yürütülmüştür. Bu deneme, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak gerçekleştirilmiştir. Ana parselleri çeşitler, alt parselleri ise gübre uygulamaları oluşturmuştur. Bitki başına tohum verimi, ham yağ oranı ve yağ asitleri incelenmiştir. Çeşitler arasında bitki başına tohum verimi, linoleik asit, oleik asit ve palmitik asit açısından istatistikî olarak önemli farklılık görülmüştür. Özelliklerin hepsinde, gübre uygulamaları arasında, istatistikî olarak önemli farklılık görülmüştür. Çeşit x gübre bakımından bitki başına tohum verimi ve oleik asit açısından istatistikî olarak önemli bir etkileşim bulunmuştur
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Ziraat Mühendisliği Gıda Bilimi ve Teknolojisi Bitki Bilimleri Ziraat, Toprak Bilimi

Effect of Micro Elements on Sunflower (Helianthus annuus L.) Oil Quality

Öz:
A large amount of edible oils is obtained from plants. Sunflower oil is an important commodity among plant based edible oils. Because of high unsaturated fatty acid, it is a good and healthy source as edible oil. Cultivation practices, especially fertilization, micro element use and storage conditions of oil may influence the quality properties of the oil. Production of edible oils in Iran is low compared to the other countries with developed farms. Oilseed crops are very sensitive to Fe, B, Mn ve Zn micro elements loss. The study was conducted to determine the effects of these micro elements on the quality of sunflower oil. The study was conducted in Iranian West Azerbaijan province at the Urumiye Agricultural Research Centre of the Ministry of Agriculture. The study was carried out using randomised complete block design with four replications. Main plot and sub plot were cultivars and fertilizers respectively. Seed yield per plant, raw oil percent and fatty acids were analyzed. A significant difference was found between cultivars for seed yield, linoleic, oleic and palmitic acids. A significant difference was found among fertilizers for any characteristic. The interaction between cultivar and fertilizer was found statistically significant for seed yield per plant and oleic acid composition
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Ziraat Mühendisliği Gıda Bilimi ve Teknolojisi Bitki Bilimleri Ziraat, Toprak Bilimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • [1] Anonim, 2011. FAO Database. http://www.fastat.fao.org.
  • [2] Anonim, 1994. Yağ Nedir, Milliyet Gazetesi (15 Kasım 1994).
  • [3] Anonim, 1994, Özel Rapor, Berzeger Dergisi (İran) 703: 23-26. (Farsça)
  • [4] Arıoğlu, H., 1999. Yağ Bitkileri Yetiştirme ve Islahı, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 220, Ders Kitapları No: A-70, Adana.
  • [5] Canvin, D.T.,1965. The effect of temperature on the oil content and fatty acid composition of oil from several oil seed crops. Can J. Bot. 43: 63-69.
  • [6] Eğilmez, Ö., 1977. Ayçiçeği Kimya ve Teknolojisi. Ayçiçeği Projesi El Kitabı, Tarım Bakanlığı Yayınları, D-170: 31-44, Gaye Matbaası, Ankara.
  • [7] FAO, 1993-1997. Production Year Book. Roma.
  • [8] Gupta, S., Subrahmanyan D.V., Rathore V.S.,1994. Influence of sowing date on yield and oil quality of sunflower oil. J. Indian Society of Soil Science 44: 104–106.
  • [9] Haghniya, Ğ.H., 1996. Toprak Tanımıtımı. Firdevsi Üniversitesi Yayınları. Meşhed, İran. (Farsça)
  • [10] Malakuti, M.C., Tehrani, M.M., 2000. Mikro Elementler ve Yüksek Etki. Tarbiyet Modarres Üniversitesi Yayınları, Tehran, İran. (Farsça)
  • [11] Masoni, A., Erocli, L., Mariotti, M., 1996. Spectral properties of leaves deficient in ıron, sulphur, magnesium and manganese. Agronomy J. 88(6): 937-943.
  • [12] Mirhoseynidehabadi, S.R., 1988. Ayçiçeğin Büyüme Aşamalarında Sulamanın Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Tarbiyat Modarres Üni., Tehran, İran. S: 46- 47. (Farsça)
  • [13] Mousavinik, M.Z., Rengel, Z., Hollamby, G.J., Ascher, J., 1997. Seed manganese content is more important than fertilization for wheat growth under Mn deficient condition. Plant Nutrition for Sustainable Food Production and Environment PP: 267-268.
  • [14] Oral, E., Kara K., 1989. A trial of some oil sunflower (Helianthus annuus) varieties under the ecological conditions of Erzurum. Doğa, Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi 13(2): 342-355.
  • [15] Özgüven, M., 1988. Yağ Bitkileri II (Kolza, Ayçiçeği, Hintyağı). Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları, Adana, 47: 28-65.
  • [16] Peyravi, M.H., 2001. İki Ayçiçeği Çeşidinin Tohum Verimi Üzerine, Mikro Elementlerin Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ersencan, İran. (Farsça)
  • [17] Prabhuraj, D.K., Badiger, M.K., Mauure, C.R., 1993. Growth and yield of sunflower as influence by levels of phosphorus, sulphur and zinc. Indian J. of Agronomy 38(3): 427-430.
  • [18] Raghbir, S., Sharma, R.K., Singh, S., Singh, M., 1996. Effect of P, Zn, Fe, CaCo3 and farmyard manure application on yield and quality of sunflower (Helianthus annuus). Annals of Biology Ludhiana 12(2): 203 – 208.
  • [19] Sepehr, İ., Malakuti, M.C., 2000. Ayçiçeğin verim ve kalitesini yükseltmek için gerekli gübreler. Tarım Bakanlığı, Toprak ve Su Araştırma Enstitüsü, Bilimsel Dergi, Tehran, İran. S:102. (Farsça)
  • [20] Singh, B.D., Singh A.P., Sakal R., 1983. Differential response of crop to zinc. J. Ind. Soc. Soil Sci 31: 584-538.
  • [21] Singh, R., Sharma R.K., Singh M., 1996. Effect of Zn, Fe, CaCo3 and farmyard manure application on yield and quality of sunflower. Annals of Biology Ludhiana 12(2): 203-208.
  • [22] Steer, B.T. and G.J. Seiler. 1990. Change in fatty acid composition of sunflower seeds in response to time of nitrogen application, supply rates and defoliation. J. Science of Food and Agriculture 51(1): 11-26.
  • [23] Timoshenkov, A.G., 1972. Response of sunflower to application of fertilizer in russia. Selskokhozyaist Vennykh Kult. Moldavi. PP: 197 – 201.
  • [24] Wilson, D.O., Boswell, F.C., Ohki, K., Parker, M.B., Shaman, L.M., Jellum, M.D., 1982. Changes in soybean seed oil and protein as influenced by manganese nutrition. Crop Science 22: 948-952.
  • [25] Yurdagül, M., Ersoy, Ü., 1997. The Fats and Oils Market In Turkey With Special Emphasis To Its Export. AOCS, The World Oil Conference, İstanbul, Türkiye.
APA Rahimi A, ARSLAN N, KIRALAN M, DAY S (2012). Mikro Elementlerin Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Yağı Kalitesi Üzerine Etkisi. , 51 - 56.
Chicago Rahimi Amir,ARSLAN Neşet,KIRALAN Mustafa,DAY SİBEL Mikro Elementlerin Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Yağı Kalitesi Üzerine Etkisi. (2012): 51 - 56.
MLA Rahimi Amir,ARSLAN Neşet,KIRALAN Mustafa,DAY SİBEL Mikro Elementlerin Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Yağı Kalitesi Üzerine Etkisi. , 2012, ss.51 - 56.
AMA Rahimi A,ARSLAN N,KIRALAN M,DAY S Mikro Elementlerin Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Yağı Kalitesi Üzerine Etkisi. . 2012; 51 - 56.
Vancouver Rahimi A,ARSLAN N,KIRALAN M,DAY S Mikro Elementlerin Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Yağı Kalitesi Üzerine Etkisi. . 2012; 51 - 56.
IEEE Rahimi A,ARSLAN N,KIRALAN M,DAY S "Mikro Elementlerin Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Yağı Kalitesi Üzerine Etkisi." , ss.51 - 56, 2012.
ISNAD Rahimi, Amir vd. "Mikro Elementlerin Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Yağı Kalitesi Üzerine Etkisi". (2012), 51-56.
APA Rahimi A, ARSLAN N, KIRALAN M, DAY S (2012). Mikro Elementlerin Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Yağı Kalitesi Üzerine Etkisi. Akademik Gıda, 10(3), 51 - 56.
Chicago Rahimi Amir,ARSLAN Neşet,KIRALAN Mustafa,DAY SİBEL Mikro Elementlerin Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Yağı Kalitesi Üzerine Etkisi. Akademik Gıda 10, no.3 (2012): 51 - 56.
MLA Rahimi Amir,ARSLAN Neşet,KIRALAN Mustafa,DAY SİBEL Mikro Elementlerin Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Yağı Kalitesi Üzerine Etkisi. Akademik Gıda, vol.10, no.3, 2012, ss.51 - 56.
AMA Rahimi A,ARSLAN N,KIRALAN M,DAY S Mikro Elementlerin Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Yağı Kalitesi Üzerine Etkisi. Akademik Gıda. 2012; 10(3): 51 - 56.
Vancouver Rahimi A,ARSLAN N,KIRALAN M,DAY S Mikro Elementlerin Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Yağı Kalitesi Üzerine Etkisi. Akademik Gıda. 2012; 10(3): 51 - 56.
IEEE Rahimi A,ARSLAN N,KIRALAN M,DAY S "Mikro Elementlerin Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Yağı Kalitesi Üzerine Etkisi." Akademik Gıda, 10, ss.51 - 56, 2012.
ISNAD Rahimi, Amir vd. "Mikro Elementlerin Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Yağı Kalitesi Üzerine Etkisi". Akademik Gıda 10/3 (2012), 51-56.