Yıl: 2014 Cilt: 3 Sayı: 5 Sayfa Aralığı: 145 - 164 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

HEMŞİRELERİN TÜRK CEZA KANUNU’NUN HEMŞİRELİK UYGULAMALARINA YÖNELİK MADDELERİYLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ

Öz:
Bu çalışma; 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun hemşirelik uygulamalarına yönelik maddeleriyle ilgili hemşirelerin bilgi düzeylerinin belirlenmesi amacıyla, tanımlayıcı tasarımda gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın örneklemini İzmir'de Sağlık Bakanlığı, Üniversite ve Özel Hastanede çalışan 373 hemşire oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından literatür ve ilgili mevzuat doğrultusunda hazırlanan 31 soruluk anket formu kullanılmıştır. Araştırmada geri dönüş oranı % 63 olarak bulunmuştur. Veriler; yüzdelik dağılımlar ve bağımlı- bağımsız değişkenler arasındaki farkı belirlemek için Chi-Square(?²) analizi ile incelenmiştir. Araştırma örneklemini oluşturan hemşirelerin sıklıkla üniversite hastanesinde (ÜH) (% 51, 5) ve sağlık bakanlığı hastanesinde (SBH) (% 32, 4) çalıştığı, 26-34 yaş grubunda (% 51, 2) ve lisans mezunu (% 49, 1) oldukları görülmüştür. Hemşirelerin çalıştığı birimlerin sıklıkla normal servisler (% 53, 9) olduğu, mesleki deneyimlerinin 11 yıl ve üstü (% 42, 6) ve kurumda çalışma deneyimlerinin 5 yıl ve altı (% 56, 3) olduğu, hastanelerde hemşire pozisyonunda (% 82, 8) ve yönetim kademelerinde (% 17, 2) çalıştıkları görülmüştür. Hemşirelerin % 11, 8'inin Türk Ceza Kanunu (TCK) konusunda eğitim aldıkları ve kendileriyle ilgili yasal mevzuat konusunda istatistiksel olarak anlamlı biçimde daha bilgili oldukları belirlenmiştir. Araştırmanın bağımlı değişkenleri "Türk Ceza Kanunu maddelerine yönelik oluşturulan ifadeler" ile bağımsız değişkenleri "çalışılan kurum, yaş, eğitim durumu, çalışılan birim, meslekteki ve kurumdaki çalışma deneyimi, çalışılan pozisyon, oryantasyon ve sürekli eğitim alma durumu, alınan eğitimler kapsamında Türk Ceza Kanunu'na değinilme durumu" arasında yapılan karşılaştırmada da birçok ifade ile anlamlı farklılıkların olduğu saptanmıştır. Araştırmada hemşirelerin yüksek oranda oryantasyon eğitimi (% 68, 4) ve sürekli eğitim (% 85) alıyor olmaları, ayrıca bu eğitimlerde mevzuat konularına özellikle de hemşirelerin iş tanımlarına yönelik kanunlara değinilmesi olumlu değerlendirilirken, bu eğitimlerde Türk Ceza Kanunu'na (% 11, 8) daha düşük oranla değiniliyor olması konunun yeterince önemsenmediğini ve bu konuya daha fazla ağırlık verilmesinin gerekliliğini ortaya koymaktadır. Özellikle yapılabilecek tıbbi hatalar açısından büyük önem taşıyan kritik bakım birimlerinde (Acil, Yoğun Bakım, Ameliyathane gibi) çalışan hemşirelere TCK konusunda daha dikkatli eğitimlerin verilmesi ve hemşirelik hizmetleri yöneticilerinin hemşirelerin yasal ve cezai sorumluluklarıyla ilgili duyuru bültenleri, el broşürleri vb. eğitim materyalleri hazırlatarak bunları hastanelerinde çalışan hemşirelere iletilmesini sağlamaları önerilebilir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Hemşirelik Davranış Bilimleri

(DETERMINATION OF THE KNOWLEDGE LEVEL OF NURSES RELATED TO NURSING PRACTICE APPLICATIONS ARTICLES OF THE TURKISH CRIMINAL CODE)

Öz:
This research; is made for to determine the knowledge of nurses’ 5237 numbered Turkish penalty law’s articles about nursey practition, in a descriptive way. Our study is focused on nurses who work at hospitals of ministery of health, university hospitals and private hospitals in İzmir. While collecting the datas researcher used 31 questions questionnaire about literature and related legislation. Data collection tool is distributed to 600 nurses after ethic comitee and 373 usable data collected. Datas examined with Chi-Square analysis for % distributions and differentiations betwen related-unrelated changeables. The population of nurses were found to be often working at a university hospital (51.5%) and in ministry of health hospitals (32.4%), 26-34 age group (51.2%) and graduate degree (49.1%). Nurses working units were often normal services (53.9%), the professional experience of 11 years and above (42.6%) and corporate work experience in 5 years and under (56.3%) and often working in the nurse position (82.8%) and management positions (17.2%). Researches related changeables are “Statements were created for TCK Articles”and unrelated changeables “working institute, age, education, working unit, experience at work and institute, working position, taking orientation and continuous education, status of mentioning Turkish Criminal Code when educations were given” are compared there is significant differentiations between them. In the study, a high proportion of nurses receive orientation training (%68, 4) and continuing education (%85) were seen. It was observed that in these educations about Turkish Criminal Code issues are insufficient and this issue is required to be given more weight. We proposed that, giving more careful education about Turkish Criminal Code for nurses which work especially in the critical care unit (Emergency, Intensive Care, Operating Room, etc.) is important. Nurses which are working in hospitals should be supported by educational materials like announcement bulletins, leaflets about Turkish Criminal Code.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Hemşirelik Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Temel, M. (2005). Sağlık Personelini İlgilendiren Önemli Bir Konu: Malpraktis, Hemşirelik Forumu Dergisi, Eylül-Aralık 2005 sayısı, p 83-90
  • Pazarcı, A.A. (2007). Hasta Hakları ve İdarenin Sağlık Hizmetlerinden Doğan Sorumluluğu, Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hukuku Anabilim Dalı
  • Güler, S. (1997). Hemşirelerin Mesleki Yaşamlarında Karşılaştıkları Hukuki Sorunlar Ve Başa Çıkma Yolları, Yüksek Lisans Tezi, İ.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı
  • Kayaer, N. (2009). Hemşirelik İşlemlerinden Doğan Cezai Sorumluluk, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Doktora Seminer Ödevi
  • Kuğuoğlu, S., Çövener, Ç., Kürtüncü Tanır, M., ve Aktaş, E. (2009). İlaç Uygulamalarında Hemşirenin Mesleki ve Yasal Sorumluluğu, Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanat Dergisi, 2-2, p 86-93
  • Yılmaz, M. (1991). Hasta Haklarının Hemşire, Doktor ve Yatan Yetişkin Hastalar Açısından İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  • Ülker, S., Çelik, S.Ş., Yıldırım, A., Bafra, K., Karaduman, B. ve Özçelik, Z. (2006). Hemşirelikte Haklar ve Sorumluluklar, Türk Hemşireler Derneği Yayını, Ankara, Odak Ofset
  • Mete, S. ve Ulusoy, E. (2006). Hemşirelikte İlaç Uygulama Hataları, Hemşirelik Forumu Dergisi, p 36-41, Mayıs- Haziran(2006), Temmuz-Ağustos (2006) Birleştirilmiş iki sayı.
  • Hakeri, H. (2007). Hemşirelerin Görev ve Yetkileri, Hemşirelik Kanunu ve Hemşirelerin Görev ve Yetkileri, MEDİMAGAZİN Dergisi.
  • Bayık, A. (2000). Hasta Hakları, Etik ve Hemşirelik, Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 16 (1), 57-72.
  • Yıldırım, A. (2008). Yeni TCK ve Hemşirelik, Erişim 11/02/2009, http://www.hemsirelersitesi.net/hemsirelik_mevzuati/yeni_tck_ve_ hemsirelikt7872.0.html Türk Ceza Kanunu (kabul tarihi 26.09.2004 Kanun no: 5237)
  • Saral S. (2008) TSK hastaneleri acil servis hemşirelerinin adli olgulara ilişkin yaklaşımları. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi İstanbul
  • Özden D. (2009) Adli Vakaya Hemşirelerin Yaklaşımı Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi
  • Karlıkaya C, Karlıkaya E, Kılıçlı Ş ve Hatipolu ON (2000). Akci- ğer Tüberkülozunda Yanlış Tanı ve Tedavi tıbbi. Etik ve Deontalojik Boyutları. Solunum Dergisi, 2: 61-60.
  • Değirmenci S. (2006): Yeni Türk Ceza Kanunu ve Hemşirenin Sorumlulukları, www.anh.gov.tr,
  • Kuğuoğlu S. laç Uygulamalarında Hemşirenin Mesleki Ve Yasal Sorumluluğu http://hemsireliknew.maltepe.edu.tr/dergiler/cilt2sayi2/86_93. pdf
  • Safran N. (2007) Hemşirelikte Meslekî Uygulama Hataları. İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü Doktora Tezi.
APA AKIN YILMAZ Ö, Baykal Ü, Zeybek V, ÖZKARA E (2014). HEMŞİRELERİN TÜRK CEZA KANUNU’NUN HEMŞİRELİK UYGULAMALARINA YÖNELİK MADDELERİYLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ. , 145 - 164.
Chicago AKIN YILMAZ Özlem,Baykal Ülkü,Zeybek Volkan,ÖZKARA Erdem HEMŞİRELERİN TÜRK CEZA KANUNU’NUN HEMŞİRELİK UYGULAMALARINA YÖNELİK MADDELERİYLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ. (2014): 145 - 164.
MLA AKIN YILMAZ Özlem,Baykal Ülkü,Zeybek Volkan,ÖZKARA Erdem HEMŞİRELERİN TÜRK CEZA KANUNU’NUN HEMŞİRELİK UYGULAMALARINA YÖNELİK MADDELERİYLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ. , 2014, ss.145 - 164.
AMA AKIN YILMAZ Ö,Baykal Ü,Zeybek V,ÖZKARA E HEMŞİRELERİN TÜRK CEZA KANUNU’NUN HEMŞİRELİK UYGULAMALARINA YÖNELİK MADDELERİYLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ. . 2014; 145 - 164.
Vancouver AKIN YILMAZ Ö,Baykal Ü,Zeybek V,ÖZKARA E HEMŞİRELERİN TÜRK CEZA KANUNU’NUN HEMŞİRELİK UYGULAMALARINA YÖNELİK MADDELERİYLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ. . 2014; 145 - 164.
IEEE AKIN YILMAZ Ö,Baykal Ü,Zeybek V,ÖZKARA E "HEMŞİRELERİN TÜRK CEZA KANUNU’NUN HEMŞİRELİK UYGULAMALARINA YÖNELİK MADDELERİYLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ." , ss.145 - 164, 2014.
ISNAD AKIN YILMAZ, Özlem vd. "HEMŞİRELERİN TÜRK CEZA KANUNU’NUN HEMŞİRELİK UYGULAMALARINA YÖNELİK MADDELERİYLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ". (2014), 145-164.
APA AKIN YILMAZ Ö, Baykal Ü, Zeybek V, ÖZKARA E (2014). HEMŞİRELERİN TÜRK CEZA KANUNU’NUN HEMŞİRELİK UYGULAMALARINA YÖNELİK MADDELERİYLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ. Tıp Hukuku Dergisi, 3(5), 145 - 164.
Chicago AKIN YILMAZ Özlem,Baykal Ülkü,Zeybek Volkan,ÖZKARA Erdem HEMŞİRELERİN TÜRK CEZA KANUNU’NUN HEMŞİRELİK UYGULAMALARINA YÖNELİK MADDELERİYLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ. Tıp Hukuku Dergisi 3, no.5 (2014): 145 - 164.
MLA AKIN YILMAZ Özlem,Baykal Ülkü,Zeybek Volkan,ÖZKARA Erdem HEMŞİRELERİN TÜRK CEZA KANUNU’NUN HEMŞİRELİK UYGULAMALARINA YÖNELİK MADDELERİYLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ. Tıp Hukuku Dergisi, vol.3, no.5, 2014, ss.145 - 164.
AMA AKIN YILMAZ Ö,Baykal Ü,Zeybek V,ÖZKARA E HEMŞİRELERİN TÜRK CEZA KANUNU’NUN HEMŞİRELİK UYGULAMALARINA YÖNELİK MADDELERİYLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ. Tıp Hukuku Dergisi. 2014; 3(5): 145 - 164.
Vancouver AKIN YILMAZ Ö,Baykal Ü,Zeybek V,ÖZKARA E HEMŞİRELERİN TÜRK CEZA KANUNU’NUN HEMŞİRELİK UYGULAMALARINA YÖNELİK MADDELERİYLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ. Tıp Hukuku Dergisi. 2014; 3(5): 145 - 164.
IEEE AKIN YILMAZ Ö,Baykal Ü,Zeybek V,ÖZKARA E "HEMŞİRELERİN TÜRK CEZA KANUNU’NUN HEMŞİRELİK UYGULAMALARINA YÖNELİK MADDELERİYLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ." Tıp Hukuku Dergisi, 3, ss.145 - 164, 2014.
ISNAD AKIN YILMAZ, Özlem vd. "HEMŞİRELERİN TÜRK CEZA KANUNU’NUN HEMŞİRELİK UYGULAMALARINA YÖNELİK MADDELERİYLE İLGİLİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ". Tıp Hukuku Dergisi 3/5 (2014), 145-164.