Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz

İsmet GÖÇER, (Lecturer, PhD. Student, Adnan Menderes University, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Department of Economics, Nazilli/Turkiye)
ŞAHİN BULUT, (Lecturer, PhD. Student, Adnan Menderes University, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Department of Economics, Nazilli/Turkiye)
M. Metin DAM (hD. Student, Adnan Menderes University, Faculty of Economicsand Administrative Sciences, Department of Economics,Nazilli/Turkiye)
İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi
8 2
Yıl: 2012 Cilt: 3 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 21 - 40 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz

Öz:
Gelişmekte olan bütün ülkelerde olduğu gibi, Türkiye açısından da ihracat, ekonomik büyümenin lokomotifi durumundadır. Ekonomik büyüme hızının yüksek tutulabilmesi için, ihracatın arttırılması büyük önem taşımaktadır. Türkiye'nin 2023 yılı ihracat hedefi 500 milyar dolardır. Bu hedefin gerçekleştirilebilmesi için, ülke içinde yatırım yapacak ve ürettiği malları yurt dışına satacak yabancı sermayeli firmalara da ihtiyaç vardır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'ye gelen doğrudan yabancı yatırımların Türkiye'nin ihracat performansına olan etkilerini incelemektir. Bu amaçla çalışmada, doğrudan yabancı yatırımları ile ihracat arasındaki ilişki, 2000-2010 dönemi aylık verileri kullanılarak, sınır testi yaklaşımıyla analiz edilmiştir. Araştırmanın ampirik bulgularına göre; seriler arasında eşbütünleşme ilişkisi vardır ve seriler uzun dönemde birlikte hareket etmektedir. Uzun dönem analizinde; doğrudan yabancı yatırımların, ihracat üzerindeki etkisi pozitif ve istatistikî olarak anlamlıdır. Kısa dönem analizinde; doğrudan yabancı yatırımlar, ihracatı bir dönem sonra etkilemektedir. Modelin hata düzeltme terimi çalışmaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler

Effects of Foreign Direct Investments on Export Performance of Turkey: An Econometric Analysis

Öz:
Just like all developing countries, export is the locomotive of economic growth for Turkey. To maintain the high economic growth rate, increasing the export is of great importance. Turkey's export target is 500 billion dollars for 2023. To achieve this goal, it needs foreign firms, which produce within the country and sell goods abroad. The purpose of this study is to examine the effects of inflows to Turkey foreign direct investment on the country's export performance. In this study, the relationship between exports and foreign direct investment in Turkey has been studied by a bounds testing approach with using the monthly data for the period 2000-2010. According to empirical findings of the study, the series was found to be co-integrated. In the long term analysis, the effect of foreign direct investment on the export is positive and statistically significant. In the short term analysis, foreign direct investment affected the export after a period. The model's error correction term has been worked.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alkhathlan K. A. (2011). Foreign direct investment and export growth in Saudi Arabia: A cointegration analysis. China-USA Business Review, 10(2), 137-149.
  • Anwar, S., & Nguyen, L. P. (2011a). Foreign direct investment and trade: The case of Vietnam. Research in International Business and Finance, 25(2), 52.
  • Anwar, S. & Nguyen, L. P. (2011b). Foreign direct investment and export spillovers: Evidence from Vietnam. International Business Review, 20, 177-193.
  • Altıntaş, H. (2009). Türkiye'de doğrudan yabancı sermaye girişi ve dış ticaret arasındaki ilişkinin ekonometrik analizi: 1996-2007, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64(2).
  • Altıntaş, H., & Öz, B. (2010). Türkiye'de kur değişkenliği ve ihracat ilişkisinin ekonometrik analizi: 1989-2008. Turgut Özal Uluslararası Ekonomi ve Siyaset Kongresi, 15-16 Nisan, Malatya.
  • Barrell, R., & Pain, N. (1997). Foreign direct investment, technological change and economic growth within Europe. The Economic Journal, 107(445), 1770-1786.
  • Borensztein, E., Gregoria, J. D. & Lee, J. W. (1998). How does foreign direct investment afect economic growth?. Journal of International Economics, 45(1), 115-138.
  • Constant, N. B. Z. S., & Yaoxing, Y. (2010). The relationship between foreign direct investment, trade openness and growth in Cote d'Ivoire. International Journal of Business and Management, 5(7).
  • Dasgupta, N. (2007). Examining the long run effects of export, import and fdi inflows on the fdi outflows from India: A causality analysis. University of Maryland, Baltimore County, USA.
  • DEİK. (2004). DTÖ Üyeliği Sonrası Çin Halk Cumhuriyetinin Ekonomisi ve Ticaretinde Gelişmeler, Mayıs, http://www.deik.org.tr, (Erişim Tarihi: 12.10.2011).
  • Deloitte. (2011). Türkiye otomotiv sektörü raporu.
  • Dickey, D., & Fuller, W. A. (1979). Distribution of the estimates for autoregressive time series with a unit root. Journal of the American Statistical Association, 74, 427-431.
  • Doyle, E. (1998). Export-output causality: The Irish case 1953-1993. Atlantic Economic Journal, 26 (2), 147-162.
  • DPT (2000). Doğrudan yabancı sermaye yatırımları özel ihtisas komisyonu raporu. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, 532, Ankara.
  • Dritsaki, M. , Dritsaki, C., & Adamopoulos, A. (2004). A causal relationship between trade, foreign direct investment and economic growth for Greece. American Journal of Applied Sciences, 1(3), 230-235.
  • DTM, Türkiye İhracatının Gelişimi, www.dtm.gov.tr, (Erişim Tarihi, 28.03.2011).
  • Enders, W. (1995). Applied Econometric Time Series, 1st Ed., Wiley, New York. Engle, R. F. & Granger, C. W. J. I. (1987). Co-integration and error correction: representation, estimation, and testing. Econometrica, 55( 2) , 251-276.
  • Frankel, J. A., & Romer, D. (1999). Does trade cause growth? The American Economic Review ,89(3), 379 - 399.
  • Grossman, A. G., & Helpman, E. (1997). Common agency and coordination: General theory and application to government policy making. Journal of Political Economy, 105, 752- 769.
  • Granger, C.W.J. (1969). Investigating causal relation by econometric and cross-sectional method. Econometrica, 37, 424-438.
  • Granger, C. W. J., & Newbold P. (1974). Spurious regressions in econometrics. Journal of Econometrics, 2(2), 111-120.
  • Gujarati, D. N. (1999). Basic econometrics,Mc Graw Hill, Literatür Yayıncılık, 3rd Edition, İstanbul.
  • İSO 500. (2009). Türkiye'nin 500 büyük sanayi kuruluşu. İstanbul Sanayi Odası, İstanbul.
  • Javorcik, B. S. (2004). Does foreign direct investment increase the productivity of domestic firms? In search of spillovers through backward linkages. The American Economic Review, 94(3), 605-627.
  • Jayachandran, G., & Seilan, A. (2010). A causal relationship between trade, foreign direct investment and economic growth for India. International Research Journal of Finance and Economics, 42, 76-88.
  • Jayaraman, T. K. (1998). Foreign direct investment as an alternative to foreign aid to South Pacific Island Countries. Journal of the South Pacific Society, 21(3), 29-44.
  • Johansen, S. (1988). Statistical analysis of cointegration vectors. Journal of Economic Dynamics and Control, 12, 231-254.
  • Johansen, S. & Juselius, K. (1990). Maximum likelihood estimation and inference on cointegration with application to the demand for money, Oxford Bulletin of Economic and Statistics, 52, 169-210.
  • Johnston, J., & Dinardo, J. (1997). Econometric methods, Fourth Edition, McGraw-Hill Companies, United States.
  • Jun, K.W., & Singh, H. (1996). The determinants of foreign direct investment in developing countries. Transna-tional Corporations, 2(5), 67-105.
  • Kamas, L., & Joyce, J. P. (1993). Money, income and prices under fixed exchange rates: Evidence from causality tests and VARs. Journal of Macroeconomics, 15(4), 747-768.
  • Kıran, B. (2011). Causal links between foreign direct investment and trade in Turkey. International Journal of Economics and Finance, 3(2).
  • Kutan, A. M. & Vuksic, G. (2007). Foreign direct investment and export performance: Empirical evidence. Comparative Economic Studies, 49, 430-445.
  • Liu, X. M., Wang, C. G., & Wei, Y.Q. (2001). Causal links between foreign direct investment and trade in China. China Economic Review, 12, 190-202.
  • Mackinnon, J. G. (1996). Numerical distribution functions for unit root and cointegration tests. Journal of Applied Econometrics, 11, 601-618.
  • Mucchielli, J.L., & Soubaya, I. (2000). Trade and foreign direct investment: An analysis of intra-firm and arm's length trade of French Multinational Firms. Paper Present at the Pacific Rim Conference, Sydney.
  • Narayan, P., & Narayan, S. (2004). Estimating income and price elasticities of imports for Fiji in a cointegration framework. Economic Modelling, 22, 423-438.
  • Narayan, P., & Smyth, R. (2006). What determines migration flows from low-income to high income countries? An empirical investigation of Fiji-U.S. migration 1972-2001.
  • Contemporary Economic Policy, 24(2), 332-342.
  • Ongun, T. (2001). Yabancı sermaye ve dış borçlar, İmaj Yayıncılık, Ankara.
  • Ozawa, T. (1992). Foreign direct investment and economic development. Transnational Corporations, 1(1), 27-54.
  • Pacheco-Lopez, P. (2005). Foreign direct investment, exports and imports in Mexico. The World Economy, 28(8), 1157-1172.
  • Patterson, K. (2000). An introduction to applied econometrics: A time series approach. St. Martin's Press, Scholary and Reference Division, 238-241.
  • Perron, P. (1990). Testing for a unit root in a time series with a changing mean, Journal of Business & Economic Statistics, 8(2), 153-162.
  • Philips, P.C.B. & Perron, P. (1988). Testing for a unit root in time series regression. Biomètrika, 75 (2), 336-346.
  • Pramadgani, M., Bissoodeeal, R. & Driffield, N. (2007). FDI, trade and growth, a casual link? Economics and Strategy Group: Aston Business School.
  • Pesaran, M., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326.
  • Ruane, F. & Ugur A. (2005). Foreign direct investment and productivity spillovers in Irish manufacturing industry: Evidence from plant level panel data. International Journal of the Economics of Business, 12(1), 53- 66.
  • Sun, H. (1996). Direct foreign investment and linkage efects: The experience of China. Asian Economies, 25(1), 5-28.
  • Sun, H. (1998). Macroeconomic impact of direct foreign investment in China: 1979 -1996. The World Economy, 21(5), 675-694.
  • Sun, H. (2001). Foreign direct investment and regional export performance in China. Journal Of Regional Science, 41(2).
  • Şen, A., & Karagöz, M. (2005). Türkiye'deki doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının büyüme ve ihracata etkisi. Sosyal Siyaset Konferansı Dergisi, 50.
  • Tarı, R. (2008). Ekonometri, 8. Baskı, Avcı Ofset, İstanbul.
  • Türkiye İhracatçılar Meclisi. (2008). 2023 Strateji raporu.
  • TUİK Haber Bülteni (2011, Mart). Dış ticaret istatistikleri.
  • Wang, C., Buckley, P. J. & Clegg, J. (2002). The impact of foreign direct investment on chinese export performance. 28th Annual Conference of European International Business Academy, Athens, Greece.
  • Yılmazer, M. (2010). Doğrudan yabancı yatırımlar, dış ticaret ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye üzerine bir deneme. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 241- 260.
  • Zhang, K.H., & Song, S. (2000). Promoting exports: The role of inward fdi in China. China Economic Review, 11, 385-396.
  • Zhang, Q., & Felmingham, B. (2001). The relationship between inward direct foreign investment and China's provincial export trade. School of Economics, University of Tasmania.
  • Zhang, K. H. (2005). How does FDI affect a host country's export performance? The case of China. International Conference of WTO, China and the Asian Economies, III. Xi'an, 25- 26 June, China.
APA GÖÇER İ, BULUT S, DAM M (2012). Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz. , 21 - 40.
Chicago GÖÇER İsmet,BULUT SAHIN,DAM M. Metin Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz. (2012): 21 - 40.
MLA GÖÇER İsmet,BULUT SAHIN,DAM M. Metin Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz. , 2012, ss.21 - 40.
AMA GÖÇER İ,BULUT S,DAM M Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz. . 2012; 21 - 40.
Vancouver GÖÇER İ,BULUT S,DAM M Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz. . 2012; 21 - 40.
IEEE GÖÇER İ,BULUT S,DAM M "Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz." , ss.21 - 40, 2012.
ISNAD GÖÇER, İsmet vd. "Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz". (2012), 21-40.
APA GÖÇER İ, BULUT S, DAM M (2012). Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 3(2), 21 - 40.
Chicago GÖÇER İsmet,BULUT SAHIN,DAM M. Metin Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 3, no.2 (2012): 21 - 40.
MLA GÖÇER İsmet,BULUT SAHIN,DAM M. Metin Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, vol.3, no.2, 2012, ss.21 - 40.
AMA GÖÇER İ,BULUT S,DAM M Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2012; 3(2): 21 - 40.
Vancouver GÖÇER İ,BULUT S,DAM M Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz. İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 2012; 3(2): 21 - 40.
IEEE GÖÇER İ,BULUT S,DAM M "Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz." İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 3, ss.21 - 40, 2012.
ISNAD GÖÇER, İsmet vd. "Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'nin İhracat Performansına Etkileri: Ekonometrik Bir Analiz". İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi 3/2 (2012), 21-40.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
17-04-2024 6:45

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları