Yıl: 2015 Cilt: 4 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 18 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

TÜRKÇEDEN BULGARCAYA GEÇEN SÖZCÜKLERDEKİ ANLAM DEĞİŞMELERİ ÜZERİNE BİR DENEME

Öz:
Dil, insanoğlunun en gizemli araçlarının başında gelir. Dil, sonsuz algının, sonsuz etkileşimin zaman içinde çoklu değişimlerine sürekli maruz kaldığı halde iletişimin kesintisiz sürmesini sağlamaktadır. İnsanın güçlü-güçsüz, yöneten-yönetilen ikileminde dil de üzerine düşen görevi yapmakta; üsttekinden alttakine, yönetenden yönetilene veri sunmaktadır. Alıcı taraf aldıklarını evirir, kendileştirir öyle ki bir zaman sonra ona ait olmadığını bilmek ancak uzmanların tekelinde olur. Türkler tarih boyu Balkanlara birçok yoldan birçok kez ulaştılar. Ama en derin izlerini elbette ki Osmanlı hâkimiyeti süresinde bıraktılar. Bu izler Balkan dillerinin sözlüklerinde tanıklıklarını bu gün de sürdürmektedir. Ancak alınan her sözcük alındığı dilde başka formlarda, başka seslerde ve başka anlamlarda yaşamayı tercih etmişlerdir. Biz bu çalışmamızda Balkanlarda en çok birlikte yaşadığımız Bulgaristan'da, Bulgar diline verdiğimiz sözcüklerdeki anlam değişmeleri üzerinde duracağız. Bu çalışma Günay Karaağaç'ın "Verintiler Sözlüğü" adlı kitabındaki veriler üzerinden derlenmiştir
Anahtar Kelime:

Konular: Siyasi Bilimler Uluslararası İlişkiler

AN ESSAY ON THE MEANING TRANSFORMATIONS OF WORDS PASSED TO BULGARIAN FROM TURKISH LANGUAGE

Öz:
Language, comes at the beginning of the most mysterious tools of mankind. Language ensures the uninterrupted continuation of the communication although it is constantly exposed to multiple transformations of the infinite perception and endless interaction over time. In the dilemma of strong-weak and administrator-the managed, the Language also plays its role; transferring information from top to bottom and from administrator to the being administered. The receiving side inverts and makes the acquired words so self-owned that, after some time, only specialists can figure out that they are not their own. Turks have reached the Balkans many times throughout history in many ways. But of course they left the deepest traces during the Ottoman domination. These traces continue witnessing in the dictionaries of Balkan Languages till today. However, every word has preferred to live in different forms, different sounds and different means than they were came from. In this study, we will focus on the changes in word meanings we gave to the Bulgarian language, which we longest co-lived among the Balkan nations. This study has been compiled based on the data in the “Verintiler Sözlüğü” (dictionary of words exported) of Günay Karaağaç
Anahtar Kelime:

Konular: Siyasi Bilimler Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AKSAN, Doğan, Anlambilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi, Engin Yayınevi, Ankara 2009.
  • ________, Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim, TDK Yay., Ankara 2009. Derleme Sözlüğü, TDK Yay., 12 cilt, Ankara 1963.
  • DOĞRU, Fatih, Kâmûs-ı Türkî’den Türkçe Sözlük’e Anlam DeğişmeleriEylemler, Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir 2012.
  • EROL, Arslan Hülya, Eski Türkçeden Eski Anadolu Türkçesine Anlam Değişmeleri, TDK Yay., Ankara 2005.
  • İNCE, E., Le Langage Témoin ou Victime de son Temps Trankofoni 8, Ankara 1996.
  • KARAAĞAÇ, Günay, Türkçe Verintiler Sözlüğü, TDK Yayınları, Ankara 2008.
  • ________, Türkçenin Dilbilgisi, Akçağ Yay., Ankara 2012.
  • KORKMAZ, Zeynep, Gramer Terimleri Sözlüğü, (4.Baskı), TDK Yay., Ankara 2010.
  • SAV, Bahattin, “Anlam Değişmeleri Üzerine Art Zamanlı Bir İnceleme”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, C.23, S.1, 2003, s.147- 166.
  • TOKLU, Osman Toklu, Dilbilime Giriş, Akçağ Yay., Ankara 2007. VARDAR, Berke, Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, Multilingual Yay., İstanbul 2002.
  • VENDRYES, Joseph, Le Langage introduction linguistique à l'histoire, Paris 1921(réédition Albin Michel 1968).
  • YAMAN, Ertuğrul, Doğru, Güzel ve Etkili Konuşma Sanatı (Sözlü Anlatım), Savaş Yayınevi, Ankara 2007.
APA BAYRAKTAR F, DAĞDEVİREN A (2015). TÜRKÇEDEN BULGARCAYA GEÇEN SÖZCÜKLERDEKİ ANLAM DEĞİŞMELERİ ÜZERİNE BİR DENEME. , 1 - 18.
Chicago BAYRAKTAR F Sibel,DAĞDEVİREN Aydanur TÜRKÇEDEN BULGARCAYA GEÇEN SÖZCÜKLERDEKİ ANLAM DEĞİŞMELERİ ÜZERİNE BİR DENEME. (2015): 1 - 18.
MLA BAYRAKTAR F Sibel,DAĞDEVİREN Aydanur TÜRKÇEDEN BULGARCAYA GEÇEN SÖZCÜKLERDEKİ ANLAM DEĞİŞMELERİ ÜZERİNE BİR DENEME. , 2015, ss.1 - 18.
AMA BAYRAKTAR F,DAĞDEVİREN A TÜRKÇEDEN BULGARCAYA GEÇEN SÖZCÜKLERDEKİ ANLAM DEĞİŞMELERİ ÜZERİNE BİR DENEME. . 2015; 1 - 18.
Vancouver BAYRAKTAR F,DAĞDEVİREN A TÜRKÇEDEN BULGARCAYA GEÇEN SÖZCÜKLERDEKİ ANLAM DEĞİŞMELERİ ÜZERİNE BİR DENEME. . 2015; 1 - 18.
IEEE BAYRAKTAR F,DAĞDEVİREN A "TÜRKÇEDEN BULGARCAYA GEÇEN SÖZCÜKLERDEKİ ANLAM DEĞİŞMELERİ ÜZERİNE BİR DENEME." , ss.1 - 18, 2015.
ISNAD BAYRAKTAR, F Sibel - DAĞDEVİREN, Aydanur. "TÜRKÇEDEN BULGARCAYA GEÇEN SÖZCÜKLERDEKİ ANLAM DEĞİŞMELERİ ÜZERİNE BİR DENEME". (2015), 1-18.
APA BAYRAKTAR F, DAĞDEVİREN A (2015). TÜRKÇEDEN BULGARCAYA GEÇEN SÖZCÜKLERDEKİ ANLAM DEĞİŞMELERİ ÜZERİNE BİR DENEME. Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, 4(1), 1 - 18.
Chicago BAYRAKTAR F Sibel,DAĞDEVİREN Aydanur TÜRKÇEDEN BULGARCAYA GEÇEN SÖZCÜKLERDEKİ ANLAM DEĞİŞMELERİ ÜZERİNE BİR DENEME. Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi 4, no.1 (2015): 1 - 18.
MLA BAYRAKTAR F Sibel,DAĞDEVİREN Aydanur TÜRKÇEDEN BULGARCAYA GEÇEN SÖZCÜKLERDEKİ ANLAM DEĞİŞMELERİ ÜZERİNE BİR DENEME. Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, vol.4, no.1, 2015, ss.1 - 18.
AMA BAYRAKTAR F,DAĞDEVİREN A TÜRKÇEDEN BULGARCAYA GEÇEN SÖZCÜKLERDEKİ ANLAM DEĞİŞMELERİ ÜZERİNE BİR DENEME. Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2015; 4(1): 1 - 18.
Vancouver BAYRAKTAR F,DAĞDEVİREN A TÜRKÇEDEN BULGARCAYA GEÇEN SÖZCÜKLERDEKİ ANLAM DEĞİŞMELERİ ÜZERİNE BİR DENEME. Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2015; 4(1): 1 - 18.
IEEE BAYRAKTAR F,DAĞDEVİREN A "TÜRKÇEDEN BULGARCAYA GEÇEN SÖZCÜKLERDEKİ ANLAM DEĞİŞMELERİ ÜZERİNE BİR DENEME." Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, 4, ss.1 - 18, 2015.
ISNAD BAYRAKTAR, F Sibel - DAĞDEVİREN, Aydanur. "TÜRKÇEDEN BULGARCAYA GEÇEN SÖZCÜKLERDEKİ ANLAM DEĞİŞMELERİ ÜZERİNE BİR DENEME". Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi 4/1 (2015), 1-18.