Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları

yiğitbaş, çağla; BULUT, Aziz; BULUT, Aliye; OĞUZHAN, HATİCE; TERCAN, Bahadır

Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları

Çağla YİĞİTBAŞ, (Giresun Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Giresun, Türkiye)

Hatice OĞUZHAN, (Gümüşhane Üniversitesi, Kelkit Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu, Gümüşhane, Türkiye)

Bahadır TERCAN, (Gümüşhane Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Yüksekokulu, Gümüşhane, Türkiye)

Aliye BULUT, (Bingöl Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Bingöl, Türkiye)

Aziz BULUT (Boş)

ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ

25 4

Yıl: 2016 Cilt: 21 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 207 - 214 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları

Öz:

Amaç: Çalışmanın amacı; hemşirelerin malpraktis algısını ve bu konudaki tutum ile davranışlarını değerlendirmektedir. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte bir çalışmadır. Araştırma, 15 Mart-18 Nisan 2012 tarihleri arasında Gümüşhane Devlet Hastanesi'nin kliniklerinde çalışan 124 hemşirenin gönüllü katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Veriler, "Hemşirelikte Tıbbi Hataya Eğilim Ölçeği" kullanılarak toplanmıştır. Çalışma yapılmadan önce İl Sağlık Müdürlüğünden yazılı izin alınmıştır. Çalışma araştırıcılar tarafından katılımcılara çalışmanın amacı ve içeriği anlatıldıktan sonra yüz yüze görüşme tekniği ile anket sorularının cevaplandırılması esasına göre yapılmıştır. Çalışmada kullanılan anket formu iki bölümden oluşmaktadır. Formun birinci bölümü literatür bilgisine uygun olarak araştırıcılar tarafından oluşturulmuştur ve sosyodemografik veriler ile malpraktis algısını ölçmeye yönelik soruları içermektedir. Veriler bilgisayarda SPSS paket programı kullanılarak frekans, ki-kare testi, Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis testleri ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Hemşirelerin yaş ortalaması 29.68+6.57 yıldır. %22.6'sı gelirini yeterli olarak belirtmiştir. Katılımcılara göre malpraktisin nedenlerinin arasında; yorgunluk, iş yükünün fazla olması, stres, yöneticilerden memnun olunmaması gelmektedir. Katılımcıların meslekten memnuniyetleri ile malpraktise maruz kalma ve maruz kalma durumunu ilgili birimlere anlatma arasında anlamlı farklılık yoktur. Tartışma ve Sonuç: Çalışmada bazı sosyodemografik özelliklerin (yaş, eğitim durumu, meslekte toplam çalışma süresi gibi) malpraktis açısından önemli olmadığı ancak cinsiyet ve çalışma durumu ile ilgili şartların (çalıştığı servis/vardiya/haftalık ortalama çalışma süresi gibi) önemli olduğu görülmüştür

Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri

Nurses' Perception, Attitudes and Behaviors Concerning Malpractice

Öz:

Aim: We aimed to investigate nurses' perception, attitudes and behavior concerning malpractice.Materials and Methods: This is a descriptive and cross-sectional study, performed with 124 nurses who voluntarily participated and were working in clinics of Gumushane State Hospital between 15 March and 18 April 2012. The data were collected by using the "Malpractice Trend in Nurses Scale." Prior to conducting the study, its purpose and content were explained to the participants and written permission of Provincial Health Directorate was obtained. The participants' answers to the survey questions were gathered by face-to-face interviews. The data form used consisted of two parts. The first part that included sociodemographic data and questions to assess malpractice perception was prepared by the researchers in accordance with the relevant literature. The data were assessed in terms of frequency, chi-square, Mann-Whitney U, and Kruskal Wallis tests, and by using statistical software. Results: The average age of the nurses was 29.68±6.57 years. 22.6% stated to have sufficient income. According to the participants, causes of malpractice included fatigue, workload, stress, and dissatisfaction with the administrators. There was no significant difference between participants' job satisfaction and exposure to malpractice and informing the relevant departments about the exposure. Discussion and Conclusion: This study indicated that some sociodemographic characteristics (age, education level, such as the total working time) were insignificant while gender and working conditions (working department, shift working, average weekly working time) were significant with respect to malpractice

Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Demir-Zencirci A. Hemşirelik ve hatalı tıbbi uygu- lamalar. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Derg. 2010;12(1):67-74.
Kumral B, Özdeş T. Tekirdağ ilindeki hekimlerin tıb- bi uygulama hatalarına (malpraktis) bakışı ve değer- lendirmeler. Uluslararası Temel ve Klinik Tıp Derg. 2013;1(2):83-93.
Kayabeyoğlu İ. Tıbbi uygulama hataları ve adli tıp açı- sından incelenmesi [doktora tezi]. İstanbul: İstanbul Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Adli Tıp Anabilim Dalı; 2000.
Şahin D, Faikoğlu R, Şahin İ, Gökdoğan MR, Yaşar S, Alparslan N ve ark. Hemşirelikte malpraktis: olgu su- numları. Adli Tıp Bülteni. 2014;19(2):100-4.
JCAHO (2006). [İnternet]. Sentinel Event Statistics. [Erişim tarihi: 15.06.2016]. Erişim: www.jointcommissi- on.org/Library/TM_ hysicians/ mp_11_06.htm
Akalın EH. Yoğun bakım ünitelerinde hasta güvenliği. Yoğun Bakım Derg. 2005;5(3):141-6.
Işık O, Akbolat M, Çetin M, Çimen M. Hemşirelerin ba- kışıyla tıbbi hataların değerlendirilmesi. TAF Prev Med Bull. 2012;11(4);421-30.
Türk Hemşireler Derneği 2009 [İnternet]. Hemşi- reler İçin Etik İlke ve Sorumluluklar. [Erişim tarihi: 15.06.2016]. Erişim: http://www.turkhemsirelerdernegi. org.tr/Upload/hemsire%20brosur.pdf
Ertem G, Oksel E, Akbıyık A. Hatalı tıbbi uygulamalar (malpraktis) ile ilgili retrospektif bir inceleme. Dirim Tıp Gazetesi. 2009;84(1):1-10.
Özata M, Altunkan H. Hemşirelerin tıbbi hataya eğilim ölçeğinin geliştirilmesi ve geçerlilik güvenirlilik anali- zinin yapılması. In: Ertem Kırılmaz (ed.), II. Uluslarası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiri Kitabı. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayınları; 2010:3-20.
Odabaşoğlu E. Çocuk kliniklerinde çalışan hemşirelerin hatalı uygulama eğilimleri ve etkileyen faktörler [yüksek lisans tezi]. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilim- leri Enstitüsü Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı; 2013.
Güngör P, Doğan Merih Y, Yaşar Kocabey M. Farklı ül- kelerin malpraktis konusunda yasal düzenleme girişim- leri, zorunlu mali sorumluluk sigortası. Zeynep Kamil Tıp Bülteni; 2012;43(4) 128-38.
Kahriman İ, Öztürk H, Babacan E. [İnternet] Hemşire- lerin tanı, tedavi ve bakım uygulamaları sırasında tıbbi hata oranlarının değerlendirilmesi (Vehbi Koç Vak- fı Hemşirelik Fonu, proje no: 2014-2). [Erişim tarihi: 15.06.2016]. Erişim: http://sanerc.ku.edu.tr/sites/sanerc. ku.edu.tr/files/2014-2%20Nolu%20Proje.pdf
Akgün Şahin Z, Kardaş Özdemir F. Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin incelenmesi. Hemşirelikte Eği- tim ve Araştırma Derg. 2015;12(3):210-4.
Saray Kılıç N, Özhan Elbaş N. Bir eğitim ve araştırma hastanesinde çalışan hemşire ve doktorların hasta gü- venliği hakkındaki bilgileri ve tıbbi hataların bildirilme- si hakkındaki görüşleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Derg. 2014;17(2):97-104.
Seren İntepeler Ş, Soydemir D, Güleç D. Hemşirelerin tıbbi hataya eğilimleri ve etkileyen faktörler. Ege Üni- versitesi Hemşirelik Fakültesi Derg. 2014;30(1):1-18.
Öztürk YE, Özata M. Hemşirelerde örgütsel vatandaş- lık davranışı ile tıbbi hataya eğilim arasındaki ilişkinin araştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Derg. 2013;18(3):365-81.
Demir Dikmen Y, Yorgun S, Yeşilçam N. Hemşirelerin tıbbi hatalara eğilimlerinin belirlenmesi. Hacettepe Üni- versitesi Hemşirelik Fakültesi Derg. 2014;1(1):44-56.
Özata M. Hemşirelerin tıbbi hata yapmaya eğilimlerinin ve hasta bakımında gösterdikleri özenin belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Oku- lu Derg. 2009;12(1-2):417-30.
Avşar G, Atabek Armutçu E, Karaman Özlü Z. Hemşi- relerin tıbbi hataya eğilim düzeyleri ve tıbbi hata türleri: bir hastane örneği. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Derg. 2016;3(2):115-22.
Brady AM, Malone AM, Fleming S. A literature review of the individual and systems factors that contribute to medication errors in nursing practice. J Nurs Manag. 2009;17(6):679-97.
Nguyen EE, Connolly PM, Wong V. Medication safety ınitiative in reducing medication errors. J Nurs Care Qual. 2010;25(3):224-30.
Courtenay M, Griffiths M. Introduction to medication errors and medication safety. In: Courtenay M, Griffiths M (ed.), Medication Safety An Essential Guide. New York: Cambridge University Press; 2010:1-7.
Cebeci F, Gürsoy E, Tekingündüz S. Hemşirelerin tıbbi hata yapma eğilimlerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşi- relik ve Sağlık Bilimleri Derg. 2012;15(3):188-96.
Işık O, Akbolat M, Çetin M, Çimen M. Hemşirelerin ba- kış açısıyla tıbbi hataların değerlendirilmesi. TAF Prev Med Bull. 2012;11:421-30.
Pekuslu S, Demirci H, Taşcıoğlu S, Tuna E. Bir devlet hastanesinde hemşirelerin tıbbi hataya eğilim düzeyle- rinin belirlenmesi. In: III. Uluslararası Sağlıkta Perfor- mans ve Kalite Kongresi Poster Bildiriler Kitabı, 1. ed. Ankara: Azim Matbaacılık; 2011:319-30.
Altunkan H. Hemşirelik hizmeti sunan sağlık perso- nelinde malpraktis: Konya örneği. [yüksek lisans tezi]. Konya: Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı; 2009.

APA	yiğitbaş ç, OĞUZHAN H, TERCAN B, BULUT A, BULUT A (2016). Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları. , 207 - 214.
Chicago	yiğitbaş çağla,OĞUZHAN HATİCE,TERCAN Bahadır,BULUT Aliye,BULUT Aziz Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları. (2016): 207 - 214.
MLA	yiğitbaş çağla,OĞUZHAN HATİCE,TERCAN Bahadır,BULUT Aliye,BULUT Aziz Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları. , 2016, ss.207 - 214.
AMA	yiğitbaş ç,OĞUZHAN H,TERCAN B,BULUT A,BULUT A Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları. . 2016; 207 - 214.
Vancouver	yiğitbaş ç,OĞUZHAN H,TERCAN B,BULUT A,BULUT A Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları. . 2016; 207 - 214.
IEEE	yiğitbaş ç,OĞUZHAN H,TERCAN B,BULUT A,BULUT A "Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları." , ss.207 - 214, 2016.
ISNAD	yiğitbaş, çağla vd. "Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları". (2016), 207-214.

APA	yiğitbaş ç, OĞUZHAN H, TERCAN B, BULUT A, BULUT A (2016). Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ, 21(3), 207 - 214.
Chicago	yiğitbaş çağla,OĞUZHAN HATİCE,TERCAN Bahadır,BULUT Aliye,BULUT Aziz Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ 21, no.3 (2016): 207 - 214.
MLA	yiğitbaş çağla,OĞUZHAN HATİCE,TERCAN Bahadır,BULUT Aliye,BULUT Aziz Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ, vol.21, no.3, 2016, ss.207 - 214.
AMA	yiğitbaş ç,OĞUZHAN H,TERCAN B,BULUT A,BULUT A Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ. 2016; 21(3): 207 - 214.
Vancouver	yiğitbaş ç,OĞUZHAN H,TERCAN B,BULUT A,BULUT A Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları. ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ. 2016; 21(3): 207 - 214.
IEEE	yiğitbaş ç,OĞUZHAN H,TERCAN B,BULUT A,BULUT A "Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları." ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ, 21, ss.207 - 214, 2016.
ISNAD	yiğitbaş, çağla vd. "Hemşirelerin Malpraktis ile İlgili Algı, Tutum ve Davranışları". ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ 21/3 (2016), 207-214.