Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi

İnal, Ali; Taban, Suleyman; KARAMAN, M. Rüştü; BROHİ, A. Reşit

Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi

M. Rüştü KARAMAN, (Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bölümü,Tokat, Türkiye)

A. Reşit BROHİ, (Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bölümü, Tokat, Türkiye)

Ali İNAL, (Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bölümü, Ankara, Türkiye)

Süleyman TABAN (Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bölümü, Ankara, Türkiye)

Turkish Journal of Agriculture and Forestry

2 1

Yıl: 1999 Cilt: 23 Sayı: supp2 Sayfa Aralığı: 341 - 348 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi

Öz:

Araştırma, Yalova tarla fasülyesi çeşidi (Phaseolus vulgaris L.) kullanılarak sera koşullarında yürütülmüştür. Denemede kireç kapsamları yüksek olan, Niksar bölgesinde siltasyon ile Kelkit çayından tarıma yeni kazandırılan aluviyal topraklar ve mukayese amacıyla Tokat merkezden alınan koluviyal topraklar kullanılmıştır. Toprağa demir 0, 10, 20 ppm Fe olacak şekilde Fe-EDDHA, FeSO4.7H2O ve Fe-EDDHA + FeSO4.7H2O (1:1) formlarında, çinko ise 0, 10, 20 ppm Zn dozlarında ZnCl2 formunda uygulanmıştır. Yaklaşık 6 haftalık bitki büyümesini takiben bitkiler hasat edilmiştir. Deneme sonuçlarına göre, artan dozlarda demir ve çinko uygulaması kontrole göre tüm dozlarda fasülye bitkisinin kuru madde miktarını artırmış, en yüksek kuru madde miktarı Fe-EDDHA formunda 20 ppm Fe ve 20 ppm Zn uygulamalarının birlikte yapılması durumunda elde edilmiştir. Fe-EDDHA + FeSO4.7H2O uygulaması da kuru madde miktarını önemli düzeyde artırmıştır. Demir uygulamasına bağlı olarak fasülye bitkisinin P, Cu, Zn, Mn kapsamları çinko uygulamasına bağlı olarak ise P, Fe, Cu, Mn kapsamları azalmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Ziraat, Toprak Bilimi

Effect of Iron and Zinc Applications on Growth and on Concentration of Mineral Nutrients of Bean (phaseolus vulgaris L.) Grown in Artificial Siltation Soils

Öz:

The study was carried out in greenhouse conditions by growing the Yalova field bean variety (Phaseolus vulgaris L.) with different iron (Fe) and zinc (Zn) applications in an alluvial soil which was collected from the artificial siltation area (0-20 cm depth) of the Kelkit River in Niksar-Tokat. A colluvial soil was also used for comparison. Iron was applied at 0, 10 and 20 ppm Fe in the forms Fe-EDDHA, FeSO4.7H2O and Fe-EDDHA + FeSO4.7H2O (1:1 ratio). Zinc was applied at 0, 10 and 20 ppm Zn in the form ZnCl2. The plants were harvested after six weeks of growth in the greenhouse. The results obtained show that increasing amounts of Fe and Zn significantly increased the dry-matter yield of bean plants compared to the control (without Fe or Zn treatment). The maximum dry-matter yield was obtained with an application of 20 ppm Zn combined with 20 ppm Fe in the form Fe-EDDHA. Application of Fe-EDDHA + FeSO4.7H2O also significantly increased the drymatter yield of bean plants in both soils. Iron application decreased the P, Zn, Cu and Mn contents. Zinc application decreased the P, Fe, Cu and Mn contents of the bean plants.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Ziraat, Toprak Bilimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Anonymous, 1993. İlave tarım toprakları kazanma tekniği, milleme, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları, Sayı:45, Tokat.
2. Çakmak, İ., Torun,B., Erenoğlu,B., Kalaycı,M., Yılmaz,A., Ekiz,H., Braun,H.J., 1996. Türkiyede toprak ve bitkilerde çinko eksikliği ve bitkilerin çinko eksikliğine dayanıklılık mekanizmaları, Tr. J. of Agriculture and Forestry 20, 13-23.
3. Brown, J.C., Chaney, R.L. 1971. Effect of iron on the transport of citrate into the xylem of soybeans and tomatoes, Plant Physiol, 47: 837-840.
4. Tiller, K.G., Gerth, J., Brümmer, G., 1984. The sorption of Cd, Zn and Ni by soil clay fractions, procedures for partition of bound forms and their interpretation, Geoderma, 34:1-16.
5. Pal, D., Sastry, T.G., 1985. Sorption of zinc on kaolinitic soil clays, Clay Res., 4:55-60.
6. Puls,R.W., Bohn, H.L.,1988. The sorption of Cd, Zn and Ni by kaolinite and montmorillonite suspensions, Soil Sci. Soc. Am. J., 52:1289-1292.
7. Erenoğlu, B., 1995. İç Anadolu, GAP ve Çukurova bölgelerinde seçilen toprakların çinko adsorpsiyon-desorpsiyon karakteristikleri, Y.L. Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
8. Aktafl, M., 1982. Tokat ve Amasya illerinde elma yetifltirilen toprakların demir durumu ve bu topraklarda elveriflli demir miktarının belirlenmesinde kullanılacak yöntemler üzerinde bir arafltırma, A. Ü. Ziraat Fak.Yayınları: 851, Bilimsel Arafltırma ve İncelemeler:510, Ankara.
9. Çakmak, ı., Sarı, N., Marchner, H., Kalaycı, M., Yılmaz, A., Eker, S., Gülüt, K.Y., 1996-b. Dry matter production and distribution of Zn in bread and durum wheat genotyps differing in Zn efficiency, Plant and Soil, in Press.
10. Mortvedt, J.J. 1982. Grain sorghum response to iron sources applied alone or with fertilizers, J. Plant Nutr., 5:859-868.
11. Kaptan. H., 1988. fieftali ağaçlarında demir klorozunu önlemek için kullanılacak gübre ve dozlarının saptanması, Atatürk Bahçe Kült. Merk. Arafl. Enst., Arafltırma Sonuç Raporu, Yalova.
12. Lee, C.R., Craddock, H.E., Hammer, M., 1969. Factor affecting plant growth in high zinc medium. I. Infulence of iron on growth of flax at various zinc levels. Agronomy J., 61: 562-565.
13. Sinha, R.B., Sakal, R. 1983. Effect of zinc and iron application in calcareous soil, in zinc and iron nutrition of rice, Journal of The Indian Society of Soil Science, 31:527-533.
14. Alpaslan, M., Taban, S., 1996. Çeltik (Oryza sativa L.)te çinkodemir iliflkisi, Tarım Bilimleri Dergisi, Cilt:2, Sayı:1. 15. Scharrer, K., Jung, J., 1956. Uber den Einfluss von Mn, Cu, Zn, Fe, B, Mo und Co auf die Mineralstoffaufhahme bei Mais und Ackerbohnen, Z. für Pflanz., Düngung, Bodenk., 2: 149-162.
16. Çelebi, G., Turan, C., Taban, S., Dursun, C., 1988. Mg ve Zn ile beslenmenin fasülyede sap ve yaprağın mikroelement kapsamları üzerine etkileri, A.Ü.Z.F. Yay.:1084, Bil.Arfl. ve Inc.:586.
17. Barton, C.F., 1948. Photometric an. of phosphate rock, Ind. and Eng. Chem. An. Ed., 20:1068.
18. Perkin, E., 1971. Elmer catalogue, analytical methods for atomic absorption spectrophotometry, Norwalk, Connecticut, U.S.A.
19. Kacar, B., 1994. Bitki ve toprağın kimyasal analizleri, toprak analizleri, A.İ. Ziraat Fak., Eğitim Arafltırma ve Gelifltirme Vakfı Yayınları No:3, Ankara.
20. Olsen, S.R., Cole, V., Watanable, F.S. and Dean, L.A., 1954. Estimation of available P in soils by extraction with sodium bicarbonat, U.S. Dept. of Agr. Sci. No:939, Washington D.C.
21. Lindsay, W.L. and Norwell, W.A., 1978. Development of DTPA soil test for zinc, iron, manganese and copper, Soil Sci. Soc. Am. J. 42.3.
22. Aydeniz, A., Zabunoğlu, S., Brohi, A.R., Danıflman, S., 1990. Kireç-demir iliflkileri, C.Ü.Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt:6, Sayı:1, Tokat. 23. Taban, S., Alpaslan, M. 1991. Değiflik form ve miktarlarda uygulanan demirin mısır bitkisinin geliflmesi ve bazı mineral madde kapsamları üzerine etkileri, Doğa-Tr.J., 17: 169-184.
24. Chen, Y., Barak, P. 1982. Iron nutrition of plants in calcareous soils, Adv. Agr., 35:217-240.
25. Hagstrom, G.R. 1984. Current management practices for correcting iron deficiency in plants with emphasis on soil management, J. Plant Nutr., 7:23-46.
26. Wallace, A., Mueller, R.T., Alexander, G.V., 1976. High levels of four heavy metals on the iron status of plants, Commun. Soil Sci. and Plant Analysis, 7:43-46.
27. Boer, G.J., Reisenauer, H.M., 1973. DTPA as an extractant of available soil iron, Comm. Soil Sci. and Plant Analysis, 2:121- 128.
28. Harter, R.D., 1991. Micronutrient adsorption-desorption reactions in soils, Micronutrients in Agriculture, SSSA Book Series:4, USA.
29. Singh, M., Dahiya, S.S., 1976. Effect of calcium carbonate and iron on the availability and uptake of iron, manganese, phosphorus and calcium in pea, Plant and Soil, 44:511-520.
30. Langin, E.J., Ward, R.C., Olsen, R.A., Rhoades, H.F., 1962. Lime and phosphors placement effect on P-Zn relations, Soil Sci. Soc. Amer. Proc., 26:574-578.
31. Aktafl, M., Hatipoğlu, F., 1984. Demir uygulamasının mısır bitkisinde geliflme ile demir, çinko, mangan ve bakır alımları üzerine etkisi, Doğa Bilim Dergisi, 8:1-8.
32. Rogers, E., 1978. Iron chlorosis and mineral content of Fay Alberta Shippers Late Red and Redhaven Peach trees as affected by iron chelates, J. Amer. Soc. Hort. Sci., 5:608-612.
33. Moraghan, J.T., 1985. Manganese deficiency in soybeans as affected by Fe-EDDHA and low soil temperature, Soil Sci. Soc. Am. J., 49:1584-1586.
34. Bennett, 1993. Nutrient deficiencies and toxicities in crop plants. APS Press, pp. 143-147.

APA	KARAMAN M, BROHİ A, İnal A, Taban S (1999). Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi. , 341 - 348.
Chicago	KARAMAN M. Rüştü,BROHİ A. Reşit,İnal Ali,Taban Suleyman Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi. (1999): 341 - 348.
MLA	KARAMAN M. Rüştü,BROHİ A. Reşit,İnal Ali,Taban Suleyman Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi. , 1999, ss.341 - 348.
AMA	KARAMAN M,BROHİ A,İnal A,Taban S Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi. . 1999; 341 - 348.
Vancouver	KARAMAN M,BROHİ A,İnal A,Taban S Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi. . 1999; 341 - 348.
IEEE	KARAMAN M,BROHİ A,İnal A,Taban S "Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi." , ss.341 - 348, 1999.
ISNAD	KARAMAN, M. Rüştü vd. "Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi". (1999), 341-348.

APA	KARAMAN M, BROHİ A, İnal A, Taban S (1999). Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 23(supp2), 341 - 348.
Chicago	KARAMAN M. Rüştü,BROHİ A. Reşit,İnal Ali,Taban Suleyman Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 23, no.supp2 (1999): 341 - 348.
MLA	KARAMAN M. Rüştü,BROHİ A. Reşit,İnal Ali,Taban Suleyman Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, vol.23, no.supp2, 1999, ss.341 - 348.
AMA	KARAMAN M,BROHİ A,İnal A,Taban S Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi. Turkish Journal of Agriculture and Forestry. 1999; 23(supp2): 341 - 348.
Vancouver	KARAMAN M,BROHİ A,İnal A,Taban S Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi. Turkish Journal of Agriculture and Forestry. 1999; 23(supp2): 341 - 348.
IEEE	KARAMAN M,BROHİ A,İnal A,Taban S "Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi." Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 23, ss.341 - 348, 1999.
ISNAD	KARAMAN, M. Rüştü vd. "Kelkit Çayından Siltasyon ile Tarıma Yeni Kazandırılan Topraklarda Demir-Çinko Gübrelemesinin Fasülye (Phaseolus vulgaris L.) Bitkisi'nin Büyüme ve Mineral Besin Elementi". Turkish Journal of Agriculture and Forestry 23/supp2 (1999), 341-348.