HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?

METİN AÇER, TUĞBA; ENNELİ GÜÇLÜER, PINAR

HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?

TUĞBA METİN AÇER, (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji Bölümü, Bolu, Türkiye)

PINAR ENNELİ GÜÇLÜER (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji Bölümü, Bolu, Türkiye)

Alternatif Politika

18 1

Yıl: 2017 Cilt: 9 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 61 - 84 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?

Öz:

Ötekileştirme genellikle, görece heterojen toplumlarda, etnik azınlıklar veya kadınlar gibi dezavantajlı grupların dışlanmasıyla ilgili olarak analiz edilir. Var olan teoriler bu şekilde yalnızca çoğunluk tarafından azınlığa uygulanan ayrımcılık ve ötekileştirme sürecine odaklanmaktadır. Bu çalışma ise ötekileştirmeyi karmaşık ve çok boyutlu bir süreç olarak ele alarak, belirli toplumlarda da gözlenebileceği hususunu tartışmaktadır. Bu çerçevede, kadınlar ve etnik azınlıklar gibi dezavantajlı grupların üyeleri ve dışlanmış ötekilerin kendileri için bir öteki inşa edebileceği de iddia edilmektedir. Bu makale Türkiye'nin doğusundaki yoksul bir kent olan Hakkâri'de yaşayan kadınlar ile yapılan saha çalışmasının verilerine dayanmaktadır. Hakkâri, nüfusunun büyük çoğunluğunu Sünni Kürtler'in oluşturduğu bir bölgedir. Makale 2012 yılında 15 yaş ve üzeri 1177 kadın ile yapılan görüşmeler sonucu toplanan nicel verilere dayanmaktadır. Çalışmanın bulguları heterojen toplumlarda da ötekileştirmenin olabileceği ve bu ötekileştirme sürecinin temasta olunmasa dahi farklı etnik ve dini kimlikler üzerinden yapılabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Etnik Çalışmalar Kültürel Çalışmalar

OTHERS OF KURDISH MUSLIM WOMEN LIVING IN HAKKÂRİ - WHO DO I WISH MY CHILDREN MARRY WITH AND MY NEIGHBORS COME FROM?

Öz:

Othering is often analysed in relation to exclusion of disadvantaged groups such as ethnic minorities or women in relatively heterogeneous societies. In doing so, the existing theories are focused on the issue of discrimination of minorities through the process of othering. On the other hand, this paper will argue that othering is a complicated and multi-dimensional process. It could also be observed in relatively homogeneous societies. Indeed, the members of the disadvantaged and excluded others such as women and ethnic minorities could conceive others. This paper based on a study of Kurdish women living in a poor city in eastern part of Turkey, called Hakkari. The area overwhelmingly populated by Sunni Kurdish people. The quantitative data were collectedfrom 1177 women aged 15 years and over in 2012.The data promote the idea that othering of different ethnic and religious groups could be possible in relatively homogeneous societies.

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Etnik Çalışmalar Kültürel Çalışmalar

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Adaman, Fikret ve Keyder, Çağlar (2006), "Türkiye'de Büyük Kentlerin Gecekondu ve Çöküntü Mahallelerinde Yaşanan Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma", http://hic-mena.org/documents/study_turkey_tr.pdf (07.04.2013).
Ajala, Imène (2014), "Muslims in France and Great Britain: Issues of Securitization, Identities and Loyalties Post 9/11", Journal of Muslim Minority Affairs, 34 (2): 123-133.
Akgönül, Samim (2010), "Fransa'da Türkiyeli Olmak: Yerel Kimlik, Din ve Etnisite", Dönmez, Rasim Özgür ve Pınar Enneli (Der.), Türkiye'de Kesişen- Çatışan Dinsel ve Etnik Kimlikler (İstanbul:Say Yayınları): 177-193.
Alaranta, Toni Aleksi (2014), "Political Parties and the Production of an Islamist-Secularist Cleavage in Turkey", Approaching Religion, 4 (2): 113-124.
Alinia, Minoo (2004), "Space of Diasporas: Kurdish İdentities, Experiences of Otherness and Politics of Belonging", Göteborg Studies in Sociology, No:22.
Alkan, Necati (2012), "Dinin Araçsallaşması (PKK Örneği)", Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Olgusu, 3 (2): 17-26.
Altuntaş, Nezahat (2010), "Çoklu Kimlik Algısında Taşıyıcı ve Tamamlayıcı Bir Kimlik Olarak İslam: Almanya Örneği", Dönmez, Rasim Özgür ve Pınar Enneli (Der.), Türkiye'de Kesişen-Çatışan Dinsel ve Etnik Kimlikler (İstanbul:Say Yayınları): 193-224.
Arin, Canan (2001) "Femicide in the Name of Honor in Turkey", Violence Against Women, 7 (7): 821-825
Bakırezer, Güven ve Demirer Yücel (2010), "AK Parti'nin Sosyal Siyaseti", Uzgel, İlhan ve Bülent Duru (Der.), AKP Kitabı: Bir Dönüşümün Bilançosu (Ankara: Phonenix).
Bangstad, Sindre (2013), "On Xenophobia and Nativism", in Recycling Hatred: Racism(s) in Europe Today A Dialogue between Academics, Equality Experts and Civil Society Activists, Published by the European Network Against Racism aisbl (ENAR) in Brussels in February: 87-94.
Barkey, Henri. J. ve Graham Fuller (1998), "Turkey's Kurdish Question", Carnegie Commission on Preventing Deadly Conflict.
Barth, Frederic (1996), "Ethnic Groups and Boundaries", Hutchinson, J. ve A.D. Smith (Der.), Ethnicity, (New York: Oxford University Press): 75-83.
Bilge, Sırma (2010), "Beyond Subordination vs. Resistance: An Intersectional Approach to the Agency of Veiled Muslim Women", Journal of Intercultural Theories, 31 (1): 9-28.
Bogardus, Emory S. (1925), "Measuring social distance", Journal of applied sociology, 9 (2): 299-308.
Bogardus, Emory S. (1947), "Measurement of Personal-Group Relations", Sociometry, 10 (4): 306-311.
Bozdoğanlı, Yücel (2008), "Modernity, İdentity and Turkey's Foreign Policy", Insight Turkey, 10 (1): 55-76.
Brubaker, Rogers (2009), "Ethnicity, Race, and Nationalism", Annual Review of Sociology, (35): 21-42.
Clycq, Noel (2012), "My Daughter is a Free Woman, so She can't Mary a Muslim": The Gendering of Ethno-Religious Boundaries, European Journal of Women's Studies, 19 (2): 157-171.
Coşar, Simten ve Metin Yeğenoğlu (2011), "New Grounds for Patriarchy in Turkey? Gender Policy in the Age of AKP", South European Society and Politics, 16 (4): 555-573.
Çağlayan, Handan (2007), Analar, Tanrıçalar, Yoldaşlar: Kürt Hareketinde Kadınlar ve Kadın Kimliğinin Oluşumu (İstanbul: İletişim Yayınları,).
Dönmez, Rasim Özgür ve Pınar Enneli (2008), "Changing Logic of Political Violence - The Case of The PKK in Turkey After the Invasion of Iraq", Budapeşte'de 5-7 Mayıs tarihleri arasında düzenlenen 7. Küresel Şiddet ve Huzursuzluk
disciplinary.net/wp-content/uploads/2009/07/vchue15e.pdf ( 13.10.2016). sunulan bildiri,
http://www.inter- Dönmez, Rasim Özgür (2010), Kesişen ve Ayrışan Etnik ve Dini Toplumsal Hareketler, Dönmez, Rasim Özgür ve Pınar Enneli (Der.), Türkiye'de Kesişen- Çatışan Dinsel ve Etnik Kimlikler (İstanbul: Say Yayınları): 23-46.
Duman, Betül ve Osman Alacahan (2011a), "Sosyal Sermaye/Güven Boyutunda Etniklik", Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (1): 181-208.
Erbaş, Hayriye (2008), "Identity Dilemma: Gender and A Sense of Belonging or of Alinization", Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, 48: 1-26.
Erman, Tahire (2010) "Kent ve Gecekondu", Uğurlu, Ö., N. Ş. Pınarcıoğlu, A. Kanbak ve M. Şiriner (Der.), Türkiye Perspektifinden Kent Sosyolojisi Çalışmaları (İstanbul: Örgün Yayınevi): 227-267.
Ghaill, Mairtin Mac ve Chris Haywood (2014), "Pakistani and Bangladeshi young men: re-racialization, class and masculinity within the neo-liberal school", British Journal of Sociology of Education, 35 (5): 753-776.
Göle, Nilüfer (1991), Modern Mahrem: Medeniyet ve Örtünme (İstanbul: Metis Yayınevi).
Göle, Nilüfer (2011), Melez Desenler (İstanbul: Metis Yayınevi).
Gümüş, Burak ve Ahmet B. Dural (2012), "Othering Through Hate Speech: The Turkish-Islamist (V)Akit Newspaper as a Case Study", Turkish Studies, 13 (3): 489-507.
Güneş, Önder (2009), "The Dynamics of Töre as the Ethos of Tribe in Kiziltepe", a Thesis Submitted to the Graduate School of Social Sciences of Middle East Technical University.
Hofhansel, Claus (2010), "Accommodating Islam and the Utility of National Models: The German Case", West European Politics, 33 (2): 191-207.
Holy, Ladislav (2016), Antropolojinin Akrabalık Yaklaşımları (Ankara: Heretik Yayınları) (Çev. Çağlar Enneli).
Huijnk, Willem, Verkuyten Maykel ve Coenders Marcel (2013), "Family Relations and the Attitude Towards Ethnic Minorities as Close Kin by Marriage", Ethnic and Racial Studies, 36 (11): 1890-1909.
Ignatieff, Micheal (1999), "Whose Universal Values: The Crisis in Human Rights", Amsterdam: Hauge Praemium Erasmianum Essay.
İlyasoğlu, Aynur (2012), Örtülü Kimlik: İslamcı Kadın Kimliği'nin Oluşum Öğeleri (İstanbul: Metis Yayınevi).
Kaya, İbrahim (2014), "Contemporary Turkey: An Islamic-Capitalist Variety of Modernity?", Social Science Information, 53 (2): 197-202.
Killian, Caitlin (2003), "The Other Side of the Veil: North African Women in France Respond to the Headscarf Affair", Gender & Society, 17 (4): 567-590. KONDA
http://www.konda.com.tr/tr/raporlar/2006_09_KONDA_Toplumsal_Yapi.pdf (23.06.2014). Toplumsal Yapı
Araştırması, Kuloğlu-Karslı, Ceyda (2012), "Marginalized or Empowered? Conflict-Induced Internally Displaced Kurdish Women's Experience", Phd. Thesis, Ankara: Middle East Technical University Sociology.
Lakshminarayana, H. D. (1975), "Caste, Class, Sex and Social Distance Among College Students in South India", Sociological Bulletin, 24 (2): 181-192.
Muhammad, Marwan (2013), "Quantification of Prejudice in Recycling Hatred: Racism(s) Europe Today A Dialogue between Academics, Equality Experts and Civil Society Activists", Published by the European Network Against Racism aisbl (ENAR) in Brussels in February, 123-126.
Müller, Romina (2010), "Muslims as a Counter-image of the German Majority: An Analysis of Mechanisms of Symbolic Exclusion by the German Majority Population", Lund University Department of Sociology, Master Thesis.
Neuman, W. L. (2012), Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (İstanbul: Yayın odası toplumbilim dizisi) (Çev: Sedef Özge).
Ökten, Şevket (2009), ""Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin Toplumsal Cinsiyet Düzeni", Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2/8: 302-312.
Özdalga, Elisabeth (2006), İslamcılığın Türkiye Seyri: Sosyolojik Bir Perspektif, (İstanbul: İletişim Yayınları).
Özyurt, Saba (2013), "Negotiating Multiple İdentities, Constructing Western- Muslim Selves in the Netherlands and the United States", Political Psychology, 34 (2): 239-263.
Parıllo, Vincent N. ve Christopher Donoghue (2005), "Updating the Bogardus Social Distance Studies: a New National Survey", The Social Science Journal, 42 (2): 257-271.
Sabah (2012), "PKK'ya katılımın en yüksek olduğu 5 il", 10.02.2012, http://www.sabah.com.tr/Gundem/2012/02/10/pkkya-katilim-en-yuksek- oldugu-5-il.
Salzbrunn, Monika (2012), "Performing Gender and Religion: The Veil's Impact on Boundary-Making Processes in France", Women's Studies, 41: 682-705.
Sunier, Thijl (2014), "Domesticating Islam: Exploring academic knowledge production on Islam and Muslims in European societies", Ethnic and Racial Studies, 37 (6): 1138-1155.
Şimşek, Yılmaz (2012), "Kamu Politikalarına Yön Vermesi Açısından PKK Şiddetinin Sosyo-Kültürel Kaynakları", Polis Bilimleri Dergisi, 14 (2): 119-150.
TDK (2016), "öteki", http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&view=gts (24.09.2016).
TUIK (2011), http://rapor.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnksdb2&ENVID= adnksdb2 Env&report=wa_turkiye_il_yasgr.RDF&p_il1=30&p_kod=2&p_yil=2011&p_di l=1&desformat=html (23,05, 2011)
TUIK (2012a), "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (Adnks) Veri Tabanı, Bitirilen Eğitim Düzeyi Ve Cinsiyete Göre Nüfus (15+yaş) - 2011, Türkiye",http://rapor.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnksdb2&ENVID=adnksd b2Env&report=wa_turkiye_cinsiyet_yas_egitim_top.RDF&p_xkod=okuryazar_ kod&p_yas=15&p_yil=2011&p_dil=1&desformat=html (20.04.2012).
TUIK (2012b), "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (Adnks) Veri Tabanı, Bitirilen Eğitim Düzeyi Ve Cinsiyete Göre Nüfus (15+yaş) - 2011, İl Hakkari",http://rapor.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?adnksdb2&ENVID=adnks db2Env&report=wa_il_cinsiyet_yas_egitim_top.RDF&p_kod=2&p_il1=30&p_x kod=egitim_kod&p_yas=15&p_yil=2011&p_dil=1&desformat=html (20.04.2012)
TUIK (2013a), "Kurumsal Olmayan Nüfusun Yıllar ve Cinsiyete Göre İşgücü Durumu (Bin) (15+yaş) Kadın Türkiye", http://rapor.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?isgucudb2&ENVID=isgucudb2Env& report=isg_durum_web_tur_2000_x.RDF&desformat=html&p_tur=1&p_kod=2 &p_c1=2&p_yas=15&p_yas1=999&p_YIL1E=2012 (09.09.2013). Türk Bilişim (2011), "Hakkari'nin yarısı Yeşil Kartlı", http://www.turkbilisim.com.tr/hakkari%E2%80%99nin-yarisi-yesil-kartlihaberi-66430.html (29.09.2013).
Uygun, Selçuk (2006), "Üniversite Gençlerinin "Öteki" Kimliklere İlişkin Önyargıları", Akademik Araştırmalar Dergisi, 8 (29): 103-122.
Van Bruinessen, Martin (2000), "Kürtlük, Türklük, Alevilik: Etnik ve Dinsel Kimlik Mücadeleleri" (İstanbul: İletişim Yayınları).
Verkuyten, Maykel (2007), "Religious Group İdentification and Intergroup Relations: A Study Among Turkish-Dutch Muslims", Group Processes & Intergroup Relations, 10 (3): 341-357.
Woodhead, Linda (2011), "Five Concepts of Religion", International Review of Sociology: Revue Internationale de Sociologie, 21 (1): 121-143.
Wright, Toni (2014), "Managing Gendered Expectations Upon Resettlement: the Experinces of Iraqi Kurdish Muslim Women in UK", Gender, Place & Culture: A Journal of Feminist Geography, 21 (6): 733-749.
Yanmış Mehmet ve Bayram Kahraman (2013), "Gençlerin Dini ve Etnik Kimlik Algısı", Akademik İncelemeler Dergisi, 8 (2):117-153.
Yapıcı, Asım (2004), "Din, Kimlik ve Ön Yargı: Biz ve Onlar" (Adana: Karahan Kitabevi).
Yeğenoğlu, Mesut, Uğraş Ulaş Tol ve Mehmet Ali Çalışkan (2016), Kürtler Ne İstiyor? Kürdistan'da Etnik Kimlik, Dindarlık, Sınıf ve Seçimler (İstanbul: İletişim Yayınları).
Yılmaz, Zehra (2015), Dişil Dindarlık: İslamcı Kadın Hareketinin Dönüşümü (İstanbul: İletişim Yayınları).
Yuval-Davis, Nira (2010), "Theorizing Identity: Beyond "us" and "them" Dichotomy", Patterns of Prejudice, 44 (3): 261-280.

APA	METİN AÇER T, ENNELİ GÜÇLÜER P (2017). HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?. , 61 - 84.
Chicago	METİN AÇER TUĞBA,ENNELİ GÜÇLÜER PINAR HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?. (2017): 61 - 84.
MLA	METİN AÇER TUĞBA,ENNELİ GÜÇLÜER PINAR HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?. , 2017, ss.61 - 84.
AMA	METİN AÇER T,ENNELİ GÜÇLÜER P HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?. . 2017; 61 - 84.
Vancouver	METİN AÇER T,ENNELİ GÜÇLÜER P HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?. . 2017; 61 - 84.
IEEE	METİN AÇER T,ENNELİ GÜÇLÜER P "HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?." , ss.61 - 84, 2017.
ISNAD	METİN AÇER, TUĞBA - ENNELİ GÜÇLÜER, PINAR. "HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?". (2017), 61-84.

APA	METİN AÇER T, ENNELİ GÜÇLÜER P (2017). HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?. Alternatif Politika, 9(1), 61 - 84.
Chicago	METİN AÇER TUĞBA,ENNELİ GÜÇLÜER PINAR HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?. Alternatif Politika 9, no.1 (2017): 61 - 84.
MLA	METİN AÇER TUĞBA,ENNELİ GÜÇLÜER PINAR HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?. Alternatif Politika, vol.9, no.1, 2017, ss.61 - 84.
AMA	METİN AÇER T,ENNELİ GÜÇLÜER P HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?. Alternatif Politika. 2017; 9(1): 61 - 84.
Vancouver	METİN AÇER T,ENNELİ GÜÇLÜER P HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?. Alternatif Politika. 2017; 9(1): 61 - 84.
IEEE	METİN AÇER T,ENNELİ GÜÇLÜER P "HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?." Alternatif Politika, 9, ss.61 - 84, 2017.
ISNAD	METİN AÇER, TUĞBA - ENNELİ GÜÇLÜER, PINAR. "HAKKÂRİLİ KÜRT MÜSLÜMAN KADINLARIN ÖTEKİ İNŞASI - ÇOCUKLARIM KİMİNLE EVLENSİN VE KOMŞUM KİMLERDEN OLSUN?". Alternatif Politika 9/1 (2017), 61-84.