Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri

KAYA, Nahsan; EKİNCİ, Hasan; ALTINKAYNAK, Muhammed; DEMİR DOĞAN, MELİKE; UZUN, İbrahim

Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri

MELİKE DEMİR DOĞAN, (Gümüşhane Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü Gümüşhane, Türkiye)

İbrahim UZUN, (Gümüşhane Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü Gümüşhane, Türkiye)

Nahsan KAYA, (Gümüşhane Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü Gümüşhane, Türkiye)

Hasan EKİNCİ, (Gümüşhane Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü Gümüşhane, Türkiye)

Muhammed ALTINKAYNAK (Gümüşhane Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü Gümüşhane, Türkiye)

Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions

5 1

Yıl: 2016 Cilt: 3 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 99 - 105 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri

Öz:

Amaç: Bu çalışma sağlıkla ilgili bölümlerinde okuyan üniversite öğrencilerinin organ bağışı hakkındaki bilgi ve tutumları belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Kesitsel nitelikte olan bu çalışma 15 Nisan15 Mayıs 2015 tarihleri arasında yapılmıştır. Basit rastgele örnekleme yöntemiyle seçilmiş ve çalışmaya katılmayı kabul eden 764 öğrenci örnekleme dahil edilmiştir. Araştırmada veriler sosyo-demografik bilgi formu ve araştırmacılar tarafından ilgili literatür incelenerek oluşturulan organ bağışı ile ilgili bilgi ve tutumlarını içeren anket formu ile toplanmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 20,66±1,73 olup, %43,84'ü erkek, %56,16'sı kadındır. Öğrencilerin sadece %2,4'ünün organlarını bağışladığı görülmüştür. Öğrencilerin %38,7'si organ bağışında bulunmak istediğini ifade ederken, %24'ü organlarını bağışlamak istemediğini ifade etmiştir. Daha önce organ bağışı hakkında bilgi sahibi olanlar grubun %56,5'ini oluşturmaktadır. Sonuç: Öğrencilerin bilgi düzeylerinin iyi olduğu görülmüştür. Bu bulgular doğrultusunda geleceğin sağlık profesyonellerinin organ bağısı konusunda tutumlarını değiştirme konusunda desteklenmesi gerektiği düşünülmektedir

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Tıbbi Etik Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Androloji Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri

The Knowledge and Perspective of University Students about Organ Donation

Öz:

Objective: This study was conducted to determine the knowledge and attitudes about organ donation of college students studying in health-related sections. Materials and Methods: This cross-sectional study was conducted between 15 April - 15 May 2015. The sample of the study consisted of 764 students. Students are selected by simple random sampling and the students who agreed to participate were included in the sample. Data of the study were collected using socio-demographic information form and questionnaire about knowledge and attitudes of organ donation prepared by the researchers in line with the literature. Results: The mean age of the students was 20.66 ± 1.73 and then 43.84% of male and 56.16's% of female. The study showed that only 2.4% of the students donated organs. 38.7% of students stated that while seeking an organ donor, 24% of students reported that they did not want to donate their organs. There were seen that 56.5% of students received information about organ donation before. Conclusion: The knowledge level of the students were found to be good. In line with these findings, it is thought that health care professionals of the future should be supported to change their attitudes about organ ties

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Tıbbi Etik Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Androloji Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1.Koçak A, Aktaş EÖ, Şenol E, Kaya A, Bilgin UE. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrenci-lerinin Organ Nakli Ve Bağışı Hakkındaki Bilgi Düzeyi [Ege University Faculty of Me-dicine undergraduates' knowledge level re-garding organ donation and transplantation]. Ege Tıp Dergisi [Ege Journal of Medicine] 2010;49(3): 153-160.
2.Özmen D, Çetinkaya AC, Sarızeybek B,Zey-bek A. C.B.Ü Manisa Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Organ Bağışına İlişkin Bilgi ve Görüşleri [Knowledge and views of stu-dents of the Celal Bayar University Manisa School of Health towards organ donation]. Türkiye Klinikleri [J Med Sci] 2008, 28: 311-318.
3.Webb G, Phillips N, Reddiford S, and Neuberger J. Factors affecting the decision to grant consent for organ donation: a survey of adults in England. Transplantation 2015;99: 1396-1402
4.Savaşer S, Mutlu B, Çağlar S, Doğan Z, Can-bulat N. Hemşirelik Son Sınıf Öğrencileri-nin Organ Bağışına Bakışları [Senior Nur-sing Schools students' views on organ dona-tion]. İ.Ü.F.N. Hem. Derg [İ.Ü.F.N. Nursing Journal] 2012;20 (1): 1-9.
5.Efil S, Şişe Ş, Üzel H, Eser O. Afyon İlindeHalkın Ve Afyon Kocatepe Üniversitesi TıpFakültesi Sağlık Çalışanlarının Organ BağışıKonusuna İlgilerinin Değerlendirilmesi[Evaluation of knowledge with regard to or-gan donation among the health care profesio-nals at Afyon Kocatepe Unıversity School ofMedicine and outpatients at NeurosurgeryDepartment] Gümüşhane Üniversitesi Sağ-lık Bilimleri Dergisi [Gümüşhane UniversityJournal of Health Sciences] 2013;2(3): 361-384.
6.Baykan Z, Naçar M, Yamanel R, Uzun A,Dağlıtuncezdi Ş, Davran H, Murt G. Tıp Fa-kültesi Birinci Sınıf Öğrencilerinin Organ-Doku Nakli Konusundaki Bilgi, Tutum VeDavranışları [Knowledge and attitudesamong first year medical students about or-gan donation]. Ulusal Cerrahi Dergisi [Tur-kish Journal of Surgery] 2009; 25(4): 137-141.
7.Organ, Doku Nakli ve Diyaliz HizmetleriDaire Başkanlığı. https://organ.sag-lik.gov.tr/web/(Erişim Tarihi: 12 Kasım2015)
8.Yücetin L, Keçecioğlu N, Ersoy FF. Tür-kiye'de organ bağısı ve nakline bir bakış[The state of organ donation and transplanta-tion in Turkey]. Diyaliz, Transplantasyon veYanık [Dialysis, Transplantation and Burns]2003;14:115-8.
9.Göz F, Salk Gürelli S. Yoğun bakım hemşi-relerinin organ bağısı ile ilgili düşünceleri[Thoughts about ties with organs of intensivecare nurses]. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi[ Fırat Journal of Health Services] 2007;2:77-88.
10.Sahin H, Abbasoglu O. Attitudes of medicalstudents from different countries about organdonation. Exp Clin Transplant 2015, doi:10.6002/ect.2014.0228. [Epub ahead ofprint]
11.Alsaied O, Bener A, Al-Mosalamani Y, NourB. Knowledge and attitudes of health careprofessionals toward organ donation andtransplantation. Saudi J Kidney Dis Transpl.2012;23(6):1304-1310.
12.Yilmaz TU. Importance of education in or-gandonation. Exp Clin Transplant.2011;9(6):370-375.
13.Akgün HS, Bilgin N, Haberal M Kut A, To-kalak I. Organ donation: A cross-sectionalsurvey of the knowledge and personal viewsof Turkish health care professionals. Transp-lantation Proceedings 2003;35: 1273-1275.
14.Kim JR, Fisher MJ, Elliott D. Undergraduatenursing students' knowledge and attitudestowards organ donation in Korea: Implica-tion for education. Nurse Education Today2006;26: 465-474.
15.Yaşar M, Oğur R, Uçar M ve ark. Bir SağlıkMeslek Yüksekokulu son sınıf öğrencilerininorgan bağışı konusundaki tutumları ve tu-tumlarına etki eden faktörler [Attitudes oflast grade students of a Vocational School ofHealth about organ donation and related fac-tors with their attitudes]. Genel Tıp Derg[General Medical Journal] 2008;18(1): 33-37.
16.Kim JR, Elliott D, Hyde C. The infl uence ofsociocultural factors on organ donation andtransplantation in Korea: Findings from keyinformant interviews. Journal of Transcultu-ral Nursing 2004;15(2): 147-154.
17.Ohwaki K, Yano E, Shirouzu M, KobayashiA, Nakagomi T, Tamura A. Factors associa-ted with attitude and hypothetical behaviourregarding brain death and organ transplanta-tion: Comparison between medical and otheruniversity students. Clinical Transplantation2006;20: 416-422.
18.Sander SL, Miller BK. Public knowledge andattitudes regarding organ and tissue donation:An analysis of the northwest Ohio commu-nity. Public Education and Counseling2005;58: 154-163.
19.Tilif S, Gürkan A, Kaçar S, Varılsüha C, Ka-raca C et al. Organ bağışına etki eden faktör-ler [ Factors affecting organ donation]. Ulu-sal Cerrahi Dergisi [Turkish Journal of Sur-gery] 2006; 22(4): 133-136.
20.Özkan S, Yılmaz E. Hasta yakınlarının organbağışı ile ilgili bilgi ve tutumları [Knowledgeand Attitudes of Patients' Relatives TowardsOrgan Donation]. Aile ve Toplum [Familyand Society] 2009; 5(17): 18-29.
21.Kavurmacı M, Karabulut N, Koç A. Üniver-site Öğrencilerinin Organ Bağışı HakkındakiBilgi ve Görüşleri [The knowledge and viewsof university students about organ donation].Hemşirelikte Eğitim Ve Araştırma Dergisi[Journal of Nursing Education And Rese-arch] 2014;11 (2): 15-21.
22.Akış M, Katırcı E, Uludağ HY ve ark. S.D.Ü.personelinin organ-doku bağışı ve nakli hak-kındaki bilgi ve tutumları [Knowledge andattitude of Suleyman Demirel Universitystaff About organ-tissue donation and transp-lantation]. S.D.Ü.Tıp Fak. Dergisi. [S.D.Ü. Journal of Faculty of Medicine] 2008; 15(4):28-33.
23.Bagheri A, Tanaka T, Takahashi H, Shoji S.Brain death and organ transplantation:knowledge, attitudes, and practice among Ja-panese students. Eubios J Asian Int Bioeth,2003; 13: 3-5
24.Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri YüksekKurulu. 396 sayılı kararı, www.diya-net.gov.tr erişim tarihi; 06.08.2015.
25.Çelebi F, Balık A A, Yılmaz İ, Polat KY.Doğu Anadolu Bölgesi İnsanı Organ Bağı-şına Nasıl Bakıyor? [What the people thinkabout organ donation in East Anatolia? ].Türkiye Klinikleri [J Med Ethics] 2002; 10:34-38.
26.Soragna G, Carrano R, Putaggio S, BergamoD, Burdese M, Mezza E, et al. Opinions onrenal transplantation and organ donation inhigh school students in two large northern(Torino) and southern (Napoli) Italian cities.Transplant Proc 2004;36:428-30.
27.Burra P, De Bona M, Canova D, D'AloisoMC, Germani G, Rumiati R, et al. Changingattitude to organ donation and transplantationin university students during the years of me-dical school in Italy. Transplant Proc2005;37:547-50.
28.Ramandeep K, Nilavansa B, Amritpal K. Aquasi experimental study to assess the effec-tiveness of structured teaching programmeon knowledge and attitude regarding organdonation among young adults in selected col-leges of Jalandhar, Punjab 2014. Asian Jour-nal of Nursing Education and Research2015;5(1):140-145.
29.Garcia, CD,Barboza AP, GoldaniJC, Neumann J, Chem R, Camargo J et al.Educational program of organ donation andtransplantation at medical school. Transplan-tation Proceedings 2008; 40: 1068-1069.
30.Reubsaeta A, Brug J, Nijkamp MD, CandelMJ, van Hooff JP, van den Borne HW. Theimpact of an organ donation registration in-formation program for high school studentsin the Netherlands. Social Science & Medi-cine 2005;60: 1479-1486.
31.Naçar M, Çetinkaya F, Kanyılmaz D ve ark.Hekim Adaylarının Organ Nakline BakışAçıları [Perspectives on organ transplantphysicians candidates], Türk Nefroloji Diya-liz ve Transplantasyon Dergisi [Turkish Jo-urnal of Nephrology Dialysis and Transplan-tation] 2001; 10 (2): 123-128

APA	DEMİR DOĞAN M, UZUN İ, KAYA N, EKİNCİ H, ALTINKAYNAK M (2016). Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri. , 99 - 105.
Chicago	DEMİR DOĞAN MELİKE,UZUN İbrahim,KAYA Nahsan,EKİNCİ Hasan,ALTINKAYNAK Muhammed Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri. (2016): 99 - 105.
MLA	DEMİR DOĞAN MELİKE,UZUN İbrahim,KAYA Nahsan,EKİNCİ Hasan,ALTINKAYNAK Muhammed Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri. , 2016, ss.99 - 105.
AMA	DEMİR DOĞAN M,UZUN İ,KAYA N,EKİNCİ H,ALTINKAYNAK M Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri. . 2016; 99 - 105.
Vancouver	DEMİR DOĞAN M,UZUN İ,KAYA N,EKİNCİ H,ALTINKAYNAK M Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri. . 2016; 99 - 105.
IEEE	DEMİR DOĞAN M,UZUN İ,KAYA N,EKİNCİ H,ALTINKAYNAK M "Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri." , ss.99 - 105, 2016.
ISNAD	DEMİR DOĞAN, MELİKE vd. "Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri". (2016), 99-105.

APA	DEMİR DOĞAN M, UZUN İ, KAYA N, EKİNCİ H, ALTINKAYNAK M (2016). Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions, 3(2), 99 - 105.
Chicago	DEMİR DOĞAN MELİKE,UZUN İbrahim,KAYA Nahsan,EKİNCİ Hasan,ALTINKAYNAK Muhammed Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions 3, no.2 (2016): 99 - 105.
MLA	DEMİR DOĞAN MELİKE,UZUN İbrahim,KAYA Nahsan,EKİNCİ Hasan,ALTINKAYNAK Muhammed Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions, vol.3, no.2, 2016, ss.99 - 105.
AMA	DEMİR DOĞAN M,UZUN İ,KAYA N,EKİNCİ H,ALTINKAYNAK M Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions. 2016; 3(2): 99 - 105.
Vancouver	DEMİR DOĞAN M,UZUN İ,KAYA N,EKİNCİ H,ALTINKAYNAK M Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions. 2016; 3(2): 99 - 105.
IEEE	DEMİR DOĞAN M,UZUN İ,KAYA N,EKİNCİ H,ALTINKAYNAK M "Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri." Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions, 3, ss.99 - 105, 2016.
ISNAD	DEMİR DOĞAN, MELİKE vd. "Üniversite Öğrencilerinin Organ Bağışına Bakış Açısı ve Bilgi Düzeyleri". Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions 3/2 (2016), 99-105.