Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi

İrfan Nihan DEMİREL, (Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü, Rize, Türkiye)
Serap BUYURGAN (Başkent Üniversitesi, Güzel Sanatlar Tasarım ve Mimarlık Fakültesi, Görsel Sanatlar ve Tasarım Bölümü, Ankara, Türkiye)
Eğitim ve Bilim
9 1
Yıl: 2017 Cilt: 42 Sayı: 190 Sayfa Aralığı: 131 - 155 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi

Öz:
Araştırmada, sosyal risk altındaki çocukların eleştirel düşünme becerileri ile problem davranışları arasındaki ilişkinin görsel sanatlar eğitimi yoluyla çözümlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda hem nicel hem de nitel boyutları içeren karma yöntem kullanılmıştır. Araştırma karma araştırma desenlerinden yakınsayan paralel desene uygun olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda, deneme öncesi modellerden tek grup ön-test-son-test modeli kalıcılık testi uygulanarak kullanılmıştır. Nitel boyutta ise, durum çalışması modellerinden bütüncül tek durum deseni kullanılmıştır. Araştırma risk altında olduğu tespit edilen 54 kişilik (27 kız, 27 erkek) bir çalışma grubu üzerinde yürütülmüştür. Nicel veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilen ve yirmi sorudan oluşan sanat eleştirisi hedef davranış ölçeği (SEHDÖ) ile toplanmıştır. Nitel veriler, yapılan sınıf içi etkinlikler, öz değerlendirme formu, uygulama (resim) ve eleştirel boyut olmak üzere iki aşamalı olarak geliştirilen performans görevi ile toplanmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin davranışlarında, eleştirel düşünme becerisi geliştikçe daha duyarlı ve sorgulayıcı bir gelişimsel süreç izledikleri, ön yargıların azalarak, olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurabilecekleri pozitif bir bakış açısı kazandıkları, olumsuz davranışları kontrol etme becerilerinin gelişerek, ailesel, çevresel ve toplumsal olaylara yönelik bilinç ve farkındalıklarının arttığı görülmüştür. Bu bağlamda görsel sanatlar eğitiminin, öğrenme-öğretme sürecinde diğer disiplin alanlarla ilişkilendirilerek etkin olarak kullanılması önerilmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Sosyoloji Aile Çalışmaları

Analysing the Relationship between Critical Thinking Skills and Problem Behaviours of Children at Social Risk through Visual Arts Education *

Öz:
In this study, it is aimed to analyze the relationship between critical thinking skills and problem behaviours of children at social risk through visual arts education. In this context, Mixed method including both quantitative and qualitative dimension was used. Convergent parallel design was used to structure the study. In dimension quantitative of research, one group pre-test-post-test model as one of the pre-experimental models was used by applying the retention test. In the scope of the qualitative dimension, holistic single case design was used as a design of case study. The study was carried out on a group of 54 people (27 females, 27 males) who are identified to be at risk. Quantitative data were collected using the Art Criticism Target Behaviour Scale (ACTBS) that consisted of twenty questions and developed by the researchers. Qualitative data were collected by in-class activities, self-assessment form and performance task developed in two phases including both children's drawing and critical dimension. According to the results; as critical thinking skills develop, the students follow a more sensitive and inquisitive development of behaviours, their prejudices decrease, they gain a positive point of view to establish cause-effect relationship, they develop the ability to control negative behaviours, so their consciousness and awareness increase regarding family, environmental and social fact. As a result, it is recommended that visual arts education should be used effectively in relation to other disciplines in the teaching-learning process.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Sosyoloji Aile Çalışmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Altınköprü, T. (2004). Karakter bilim ve insan tanımada testler (3. bs.). İstanbul: Hayat Yayıncılık.
  • Ammerman, R. T. ve Hersen, M. (1990). Research in Child Abuse and Neglect: Current Status and an Agenda for the Future. R. T. Ammerman ve M. Hersen (Ed.), Children at risk an evaluation of factors contributing to child abuse and neglect içinde (s. 3-16). New York: Plenum Press.
  • Artut, K. (2007). Sanat eğitimi kuramları ve yöntemleri (5. bs.). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Barrett, P. (2007). Structural equation modelling: Adjudging model fit. Personality and Individual Differences, 42, 815-824.
  • Baştürk, Ş. ve Taştepe, M. (2014). Bilişsel davranışların ölçülmesi. S. Baştürk (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme içinde (s. 307-326). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Buyurgan, S. ve Kumral, Ç. (2007). Bireyin eğitim sürecinde sanat eğitimi neden yer almalıdır?. 3. Ulusal Sanat Eğitimi ve Şiddet Sempozyumu Bildiri Kitabı içinde (s. 99-107). Ankara.
  • Buyurgan, S. ve Buyurgan, U. (2012). Sanat eğitimi ve öğretimi (3. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (18. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi (2. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Creswell, J. W. ve Garrett, A. L. (2008). The "movement" of mixed methods research and the role of educators. South African Journal of Education, 28, 321-333.
  • Creswell, J. W. ve Plano Clark, V. L. (2014). Karama yöntem araştırmaları, tasarımı ve yürütülmesi (2. bs.) (Y. Dede ve S. B. Demir, Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Coşkun Şentürk, G. (2014). Eleştirel düşünme eğitiminin müzik eğitiminde performansa etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(4), 43-56.
  • Çepni, S. (2007). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (3. bs.). Trabzon: Celepler Matbaacılık.
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik, SPSS ve LISREL uygulamaları (2. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Duncan, D. F. (1989). Content analysis in health education research: An introduction to purposes and methods. Health Education, 20(7), 27-31.
  • Duron, R., Limbach, B., & Waugh, W. (2006). Critical thinking framework for any discipline. International Journal of Teaching and Learning in Higher Education, 17(2), 160-166.
  • Efland, A. D. (2002). Art and cognition, Integrating the visual arts in the curriculum. New York: Teachers College Press.
  • Eisner, E. W. (2002). The arts and the creation of mind. United States of America: Integrated Publishing Solutions.
  • Elo, S. ve Kyngas, H. (2008). The qualitative content analysis process. Journal of Advanced Nursing, 62(1), 107-115.
  • Eroğlu, A. (2010). Çok değişkenli istatistik tekniklerin varsayımları, Ş. Kalaycı (Ed.). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (5. bs.) içinde (s. 207-233). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
  • Ersoy, E. ve Başer, N. (2011). İlköğretim ikinci kademede eleştirel düşünmenin yeri, Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 1-10.
  • Frankenburg, W. K., Emde, R. N. ve Sullivan, J. W. (1985). Early identification of children at risk. An international perspective. New York: Plenum Press.
  • Gizir, C. A. (2007). Psikolojik sağlamlık, risk faktörleri ve koruyucu faktörler üzerine bir derleme çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(28), 113-128.
  • Gökaydın, N. (2002). Sanat eğitimi öğretim sistemi ve bilgi kapsamı: Temel sanat eğitimi. İstanbul: 4. Akşam Sanat Okulu Matbaası.
  • Günay, V. D. (2008). Görsel okuryazarlık ve imgenin anlamlandırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Hakemli Dergisi, 1, 1-29.
  • Güngör, M. (2013). Risk altındaki çocukların aile yapıları ve suça yönelimleri (Mersin ili örneği). Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 421-434.
  • Hablemitoğlu, Ş. ve Yıldırım, F. (2009). Risk çağı ve gençler (1. bs.). Ankara: Eflatun Yayınevi.
  • Hooper, D., Coughlan, J. ve Mullen, M. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
  • Hu, L. ve Bentler, P. M. (1999). Cut off criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1-55.
  • İşler, A. Ş. (2005). İlköğretimin ilk yıllarındaki sanat eleştirisi uygulamaları ve bu uygulamaların eleştirel düşünme gelişimi açısından önemi. Eğitim Fakültesi Dergisi, XVIII(1), 135-149.
  • Kaner, S. (2005). Duygusal ve davranış bozuklukları olan çocuklar. A. Ataman (Ed.). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş içinde (s. 229-259). Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
  • Karaırmak, Ö. (2006). Psikolojik sağlamlık, risk faktörleri ve koruyucu faktörler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(26), 129-142.
  • Kaymaz, K. (2007). Davranış boyutuyla performans geribildirim olgusu ve süreci. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62(4), 141-178.
  • Kırımsoy, E., Acar, H., Yokuş Sevük, H., Kaynak, H., Aydın, M., Antakyalıoğlu, ... ,Baykara Acar, Y. (Ed.) (2013). Çocuk adalet sistemi çalışanları eğitim programı, Sosyal çalışma görevlileri için eğitim kitabı. http://www.cocuklaricinadalet.org/.../SCG%20EĞİTİM%20KİTABI_SON.pdf adresinden erişildi.
  • Kırışoğlu, O. ve Stokrocki, M. (1997). Örtaöğretim sanat öğretimi. Ankara: YÖK.
  • Kutlu, Ö., Doğan, C. D. ve Karakaya, İ. (2010). Öğrenci başarısının belirlenmesi, Performansa ve portfolyoya dayalı durum belirleme (3. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Kutlu, Ö., Karakaya, İ. ve Doğan, C. D. (2008). Üst düzey zihinsel becerilerin belirlenmesi: Performans görevi yazma. İlköğretmen eğitimci dergisi, 18, 10-15.
  • Leseman, P. M. (2009). Avrupa'da erken çocukluk eğitimi ve bakımı: Sosyal ve kültürel eşitsizliklerle ilgilenmek. Ankara: Eğitim, Görsel İşitsel & Kültür İdari Ajansı.
  • Linderman, M. G. (1997). Art in the elementary school. United States of America: McGraw-Hill.
  • Lowenfeld, V. (1957). Creative and mental growth. New York: MacMillan.
  • McDonald, R. P. ve Ho, R. H. (2002). Principles and practice in reporting structural equation analyses. Psychological Methods, 7, 64-82.
  • Mercin, L. ve Alakuş, A. O. (2007). Birey ve toplum için sanat eğitiminin gerekliliği. D.Ü.Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 14-20.
  • Michael, J. A. (1983). Art and adolescence, Teaching art at the secondary level. New York: Teachers College Press.
  • Miller, D. W. (2000). A Scholar's Brutal Childhood Inspires His Theories of Violence. The Chronicle of Higer Education, 21-22.
  • Özden, Y. (2008). Öğrenme ve Öğretme (1. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Özsoy, V. ve Alakuş, A. O. (2009). Görsel sanatlar eğitiminde özel öğretim yöntemleri (1. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Özsoy, V. ve Şahan, M. (2009). Çok alanlı sanat eğitimi yönteminin ilköğretim 6. sınıf resim-iş dersinde öğrenci tutumuna etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 205-227.
  • Paktuna Keskin, S. (2010). Çocuk çizgilerindeki giz, Çöp çocuk (6. bs.). İstanbul: Boyut Yayıncılık.
  • Parsons, M. J. (1994). Can children do aesthetics? A developmental account. The Journal of Aesthetic Education, 28(3), 33-45.
  • Perkins, D. N. (1994). The intelligent eye: Learning to think by looking at art. Santa Monica, CA: Getty Center For Education in Arts.
  • Rainbolt, G. W. ve Dwyer, S. L. (2012). Critical thinking the art of argument. Canada: Wadsworth Cengage learning.
  • Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. ve Müller, F. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
  • Seçer, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi, Analiz ve raporlaştırma (1. bs.). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Shamir, A. ve Korat, O. (2013). Introduction: Technology as a support for literacy achievements for children at risk. A. Shamir ve O. Korat (Ed.), Technology as a support for literacy achievements for children at risk içinde (s. 1-8). London: Springer.
  • Striker, S. (2005). Çocuklarda Sanat Eğitimi (A. Akın, Çev.) (1. bs.). İstanbul: Epsilon Yayınları.
  • Şahin, Ç. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. R. Y. Kıncal (Ed.), Verilerin analizi içinde (s. 181-215). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Şahin, D. ve Yağcı, M. M. (2012). Bireyin toplumsallaşma sürecinde sanat eğitiminin önemi. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(1), 273-277.
  • Şengün, M. (2007). Ahlak gelişiminin psiko-sosyal dinamikleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 23, 201-221.
  • TDK. (1997). Türk Dil Kurumu sözlüğü. İstanbul: Milliyet Yayınları.
  • Türkcan, B. ve Yaşar, Ş. (2011). İlköğretim öğrencilerinin görsel dünyayı anlamlandırmasında görsel kültür çalışmalarının rolü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1549-1570.
  • Usta, E. (2008). Gözlemsel ya da sosyal öğrenme (ya da diğerlerini seyrederek öğrenme), modelleme, ergende saldırganlık, öğrenme ve Albert Bandura. İlköğretmen Eğitimci Dergisi, 18, 44-48.
  • Ünver, E. (2002). Sanat eğitimi (1. bs.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Webster-Stratton, C. ve Reid, M. J. (2012). The incredible years: Evidence-based parenting and child programs for families involved in the child welfare system. A. Rubin (Ed.). Programs and İnterventions for Maltreated Children and Families at Risk içinde (s. 11-30). United States of America: John Wiley & Sons.
  • Yağlı, A. (2013). Çocuğun eğitiminde ve sosyal gelişiminde çizgi filmlerin rolü: Caillou ve Pepee örneği. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(10), 707-719. Yaşam Tadında Küçük Hikâyeler. (2014). Evim. http://yasamdankucukhikayeler.blogspot.com/2013/12/evim.html adresinden erişildi.
  • Yavuzer, H. (2010). Resimleriyle çocuk, Resimleriyle çocuğu tanıma (14. bs.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Yavuzer, Y. (2011). Okullarda saldırganlık/şiddet: okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri. Milli Eğitim, 192, 43-61.
  • Yetkin, S. K. (1968). Güzel sanatların eğitimdeki yeri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(1), 125-129.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yılmaz, M. (2010). Sanat eğitiminde motivasyon, Sanat eğitiminde kopya ve taklit, Görsel sanatlarda teknik ve yöntemler. K. Artut (Ed.), Güzel sanatlar eğitiminde özel öğretim yöntemleri içinde (s. 193- 298). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Yolcu, E. (2009). Sanat eğitimi kuramları ve yöntemleri (2. bs.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Yusufoff, Y. (2012). Bebeklikten ergenliğe pozitif disiplin (1. bs.). İstanbul: Timaş Yayınları.
APA DEMİREL n, BUYURGAN S (2017). Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi. , 131 - 155.
Chicago DEMİREL nihan,BUYURGAN SERAP Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi. (2017): 131 - 155.
MLA DEMİREL nihan,BUYURGAN SERAP Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi. , 2017, ss.131 - 155.
AMA DEMİREL n,BUYURGAN S Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi. . 2017; 131 - 155.
Vancouver DEMİREL n,BUYURGAN S Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi. . 2017; 131 - 155.
IEEE DEMİREL n,BUYURGAN S "Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi." , ss.131 - 155, 2017.
ISNAD DEMİREL, nihan - BUYURGAN, SERAP. "Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi". (2017), 131-155.
APA DEMİREL n, BUYURGAN S (2017). Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi. Eğitim ve Bilim, 42(190), 131 - 155.
Chicago DEMİREL nihan,BUYURGAN SERAP Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi. Eğitim ve Bilim 42, no.190 (2017): 131 - 155.
MLA DEMİREL nihan,BUYURGAN SERAP Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi. Eğitim ve Bilim, vol.42, no.190, 2017, ss.131 - 155.
AMA DEMİREL n,BUYURGAN S Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi. Eğitim ve Bilim. 2017; 42(190): 131 - 155.
Vancouver DEMİREL n,BUYURGAN S Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi. Eğitim ve Bilim. 2017; 42(190): 131 - 155.
IEEE DEMİREL n,BUYURGAN S "Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi." Eğitim ve Bilim, 42, ss.131 - 155, 2017.
ISNAD DEMİREL, nihan - BUYURGAN, SERAP. "Sosyal Risk Altındaki Çocukların Eleştirel Düşünme Becerileri İle Problem Davranışları Arasındaki İlişkinin Görsel Sanatlar Eğitimi". Eğitim ve Bilim 42/190 (2017), 131-155.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
03-04-2024 5:7

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları