Yıl: 2016 Cilt: 25 Sayı: Özel sayı-2 Sayfa Aralığı: 289 - 295 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İklim Değişikliğinin Haşhaş (Papaver somniferum L.) Üretim Alanlarına Etkisi

Öz:
İklim, dünyadaki yaşamın sürmesi ve yaşam formlarının yeryüzüne dağılmasında en önemlietmenlerdendir. Bu da yeryüzünde yetişen doğal ve kültür bitkilerinin dağılışını ve kalitesini etkilemektedir.Günümüzde yapılan birçok çalışma iklimde bir değişimin olduğunu göstermektedir. Bu değişim birçok tarımsalüründe olduğu gibi haşhaş üretiminde de hiç şüphesiz etkili olacaktır. Haşhaş (Papaver somniferum L.)insanlık tarihinde en fazla bilinen, tıbbi ve yağ amaçlı kullanılan önemli bir endüstri bitkisidir. Dünya'da, haşhaşüretimi ve afyon alkaloidi ticareti bakımından söz sahibi olan Türkiye'nin haşhaş üretiminin iklimdeğişikliklerinden gelecekte nasıl etkileneceği bu çalışmada tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla; İklimparametrelerinden sıcaklık ve yağış (1961-2013 döneminden derlenen) verileri kullanılmıştır. Haşhaşın;sıcaklık, yağış ve topografyaya bağlı olarak yetişebileceği muhtemel alanlar gösterilmiştir. Sıcaklık ve yağıştopografya ile modellenmiş; sıcaklık için 7-16°C aralığındaki ve yağış için 300-1000 mm aralığındaki bölgelerseçilmiştir. Bu iki katmanın kesişim bölgesi, uzun yıllar iklim parametrelerine göre, haşhaşın yaşam bölgesibelirlenmiştir. Gelecekte meydana gelen değişimlerin belirlenebilmesi için iklim değişikliği modellerindenHadGEM-2ES RCP8.5 senaryosu kullanılmıştır. 2015-2040, 2040-2070 ve 2070-2099 dönemleri için sıcaklıkve yağış projeksiyonları kullanılarak, haşhaş ekim alanlarındaki gelecek için muhtemel değişimlergösterilmiştir. Sonuçta; iklim değişikliğinin gelecekte haşhaşın üretim alanlarında azalışlara neden olacağıve bu çalışmanın ekim alanlarının belirlenmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir
Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği

Effect of Climate Change on Poppy (Papaver somniferum L.) Production Area

Öz:
The climate is one of the most important factors for continuation of the life in the world and in thedistribution of life forms on earth. It also affects distribution and quality of natural and cultivated plants that'sgrown in the earth. Numerous studies carried out today shows that there is climate change. No doubt, thischange will be effective in many agricultural products as well as in poppy production. Poppy (Papaversomniferum L.), best known in human history, is an important industrial plants used for medicinal and oil. Inthis study, it is intended to determine effects of climate change in future on Turkey's poppy production thatis influential country on poppy production and opium alkaloids trade in the world. To this end, temperatureand precipitation data of climate parameters are used. Possible areas where poppy can begrown are shown depending on temperature, rainfall and topography. Temperature and precipitation aremodeled with topography; regions are selected for the temperature in range of 7-16°C and for precipitationin range of 300-1000 mm. Intersections of two layers, according to the long-term climatological parametersare determined as Poppy's life region. One of climate change models; HadGEM-2ES RCP8.5 scenario wereused to determine changes that may be occurred in the future. Using temperature and precipitationprojections for 2015-2040, 2040-2070 and 2070-2099 periods, possible changes are shown in poppycultivation areas for the future. As a result; it is contemplated that climate change would lead to a decreasein the production of poppy fields in the future and this work will contribute to the determination of thecultivation areas
Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acock M.C., Pausch R.C. and Acock B., 1997. Growth and development of opıum poppy (Papaver somniferum L.) as a function of temperature Kyushu University Institutional repository. biotronics: Environment Control and Environmental Biology BI071ROAUCS 26, p: 47-57.
  • Anonim 2013. Yeni senaryolarla Türkiye için iklim değişikliği projeksiyonları. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Araştırma Dairesi Başkanlığı, Klimatoloji Şube Müdürlüğü, TR2013CC.
  • Anonim 2015. TMO yayınları. http:/www. tmo.gov.tr/Upload/Document/hashastarimi.pd f. (Erişim tarihi: 25.06.2015).
  • Ardel A., Kurter A. ve Dönmez Y., 1969. Klimatoloji Tatbikatı. İstanbul Üniversitesi Yayınları No:1123, Edebiyat Fakültesi Coğrafya Enstitüsü Yayınlarından No:40, Taş Matbaası, İstanbul.
  • Bernáth J., 2003. Poppy the genus papaver. Cultivation of Poppy under Tropical Conditions, P: 244-248.
  • Demircan M., Alan I. and Sensoy S., 2011. Increasing resolution of temperature maps by using geographic information systems and topography information. EMS Annual Meeting Abstracts, Vol. 8, EMS2011-182, 11th EMS / 10th ECAM,
  • Demircan M., Arabacı H., Bölük E., Akçakaya A. ve Ekici M., 2013. İklim normalleri: üç sıcaklık normalinin ilişkileri ve uzamsal dağılımları. III. Türkiye İklim Değişikliği Konferansı - TİKDEK
  • 2013, 3 - 5 Haziran, 2013, İTÜ - Süleyman Demirel Kültür Merkezi, İstanbul – Türkiye.
  • http://www.mgm.gov.tr/FILES/iklim/iklimnormalleri.pdf. Demircan M., Demir Ö., Atay H., Eskioğlu O., Tüvan A. and Akçakaya A., 2014a. Climate change projections for Turkey with new scenarios.
  • The Climate Change And Climate Dynamics Conference- 8-10 Ekim 2014, İstanbul, Türkiye.
  • Demircan M., Türkoğlu N. ve Çiçek İ., 2014b. Mevsimlik sıcaklık normallerinin (1971-2000) coğrafî bilgi sistemleri ile yüksek çözünürlüklü veri setinin üretilmesi. TÜCAUM VIII.
  • Coğrafya Sempozyumu, Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi, 23-24 Ekim 2014, Ankara, Türkiye, Dobos J. and Bernáth J., 1985. Eltérõ származásu és vegetációs ciklusu Papaver somniferum fajták csirázásbiológiai vizsgálaza. Herba Hungarica, 24(2–3):35–48
  • Doğanay H., 1992. Türkiye Ekonomik Coğrafyası I. Atatürk Üniv. Yay. No:737 Kazım Karabekir Eğt. Fak.Yay. No:26, Erzurum, S.195. Erdurmuş A. ve Öneş Y., 1990. Haşhaş. Toprak Mahsülleri Ofisi Alkasan Yayınları, Ankara, S.20.
  • İncekara F., 1979. Endüstri Bitkileri ve Islahı - Cilt-2, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:68.
  • Kadıoğlu Y., 2007. Uşak’ta Haşhaş Tarımının Coğrafi Özellikleri. Doğu Coğrafya Dergisi, Cilt 12, Sayı 18.
  • Laughlin J.C., Chung B. and Beat Tie B.M., 2003. Poppy the genus papaver. Poppy Cultivation In Australia, p:255.
  • Neild R.E., 1987. Use of climatic data to identify potential sites in the united states for growing papaver bracteatum as a pharmaceutical crop. Journal of Applied Meteorology, 26(9): 1117-1123.
  • Sensoy S., Türkoğlu N., Akçakaya A., Ekici M., Ulupınar Y., Demircan M., Atay H., Tüvan A. ve Demirbaş H., 2013. 1960 - 2010 yılları arası Türkiye iklim indisi trendleri. 6.
  • Atmosferik Bilimler Sempozyumu, 24-26 Nisan 2013, İTÜ, İstanbul – Türkiye. Yalçın G., Demircan M., Ulupınar Y. ve Bulut E., 2005. Klimatoloji – I. DMİ Yayınları, Yayın No: 2005/1, Ankara. http://www.mgm.gov. tr/FILES/iklim/klimatoloji1.pdf.
APA YILDIRIM M, Demircan M, Kutlu M, SARIHAN E (2016). İklim Değişikliğinin Haşhaş (Papaver somniferum L.) Üretim Alanlarına Etkisi. , 289 - 295.
Chicago YILDIRIM MEHMET UĞUR,Demircan Mesut,Kutlu Mehmet Ali,SARIHAN ERCÜMENT OSMAN İklim Değişikliğinin Haşhaş (Papaver somniferum L.) Üretim Alanlarına Etkisi. (2016): 289 - 295.
MLA YILDIRIM MEHMET UĞUR,Demircan Mesut,Kutlu Mehmet Ali,SARIHAN ERCÜMENT OSMAN İklim Değişikliğinin Haşhaş (Papaver somniferum L.) Üretim Alanlarına Etkisi. , 2016, ss.289 - 295.
AMA YILDIRIM M,Demircan M,Kutlu M,SARIHAN E İklim Değişikliğinin Haşhaş (Papaver somniferum L.) Üretim Alanlarına Etkisi. . 2016; 289 - 295.
Vancouver YILDIRIM M,Demircan M,Kutlu M,SARIHAN E İklim Değişikliğinin Haşhaş (Papaver somniferum L.) Üretim Alanlarına Etkisi. . 2016; 289 - 295.
IEEE YILDIRIM M,Demircan M,Kutlu M,SARIHAN E "İklim Değişikliğinin Haşhaş (Papaver somniferum L.) Üretim Alanlarına Etkisi." , ss.289 - 295, 2016.
ISNAD YILDIRIM, MEHMET UĞUR vd. "İklim Değişikliğinin Haşhaş (Papaver somniferum L.) Üretim Alanlarına Etkisi". (2016), 289-295.
APA YILDIRIM M, Demircan M, Kutlu M, SARIHAN E (2016). İklim Değişikliğinin Haşhaş (Papaver somniferum L.) Üretim Alanlarına Etkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25(Özel sayı-2), 289 - 295.
Chicago YILDIRIM MEHMET UĞUR,Demircan Mesut,Kutlu Mehmet Ali,SARIHAN ERCÜMENT OSMAN İklim Değişikliğinin Haşhaş (Papaver somniferum L.) Üretim Alanlarına Etkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 25, no.Özel sayı-2 (2016): 289 - 295.
MLA YILDIRIM MEHMET UĞUR,Demircan Mesut,Kutlu Mehmet Ali,SARIHAN ERCÜMENT OSMAN İklim Değişikliğinin Haşhaş (Papaver somniferum L.) Üretim Alanlarına Etkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, vol.25, no.Özel sayı-2, 2016, ss.289 - 295.
AMA YILDIRIM M,Demircan M,Kutlu M,SARIHAN E İklim Değişikliğinin Haşhaş (Papaver somniferum L.) Üretim Alanlarına Etkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2016; 25(Özel sayı-2): 289 - 295.
Vancouver YILDIRIM M,Demircan M,Kutlu M,SARIHAN E İklim Değişikliğinin Haşhaş (Papaver somniferum L.) Üretim Alanlarına Etkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2016; 25(Özel sayı-2): 289 - 295.
IEEE YILDIRIM M,Demircan M,Kutlu M,SARIHAN E "İklim Değişikliğinin Haşhaş (Papaver somniferum L.) Üretim Alanlarına Etkisi." Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25, ss.289 - 295, 2016.
ISNAD YILDIRIM, MEHMET UĞUR vd. "İklim Değişikliğinin Haşhaş (Papaver somniferum L.) Üretim Alanlarına Etkisi". Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi 25/Özel sayı-2 (2016), 289-295.