Yıl: 2016 Cilt: 6 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 131 - 149 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Tüketim Toplumu’nda Din ve Dini Değerler: Lüks Hac ve Umre Örnek Olayı

Öz:
Günümüz toplumları gözlendiğinde en göze çarpan özelliklerden ikisi tüketim toplumu olmaları ve dinin bu toplumlarda görünürlüğünün artmasıdır. Türkiye toplumu da son yıllarda tüketim toplumunun hemen hemen bütün kodlarını, belirtilerini gösterir hale gelmiştir. Bu çalışmada, tüketim toplumunda din ve dini değerlerin var olma ve tecrübe edilme biçimleri, Türkiye ve İslam örnekleri merkeze alınarak incelenmektedir. Bu incelemede tüketim toplumu kodlarıyla dini değerlerin nasıl bir etkileşime girdikleri tespit edilmeye çalışılmaktadır. Tüketim kültürünü içselleştirmiş olan Türkiye toplumunda kimi dini değerlerin aldığı yeni görünümleri tespit edip tüketim kültürünün etkisiyle metalaşma olarak nitelenebilecek bu değişimlerin altında yatan toplumsal saikler tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu aşamada dökümantasyon metoduyla yazılı ve görsel medya taranmış, derinlemesine mülakat yoluyla gösterişli tesettür ve giyim gibi metalaşma örneklerinin yanında özellikle lüks umre ve hac turlarının nasıl değerlendirildiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Tüketim toplumunun ve kültürünün etkisiyle, bir çok dini değer ve tecrübede olduğu gibi, özelde hac ve umre ibadetinin dayanak noktalarının ve gözettiği hedeflerin gerçekleşmesinde birçok güçlükle karşılaşıldığı, bireylerin dini pratiklerini gerçekleştirirken tüketimin düşünce kalıplarından ve davranışa ilişkin alışkanlıklarından sıyrılamadığı tespit edilmiştir
Anahtar Kelime:

Konular: Folklor Din Bilimi

Religion and Religious Values in the Consumption Society: Case of Luxury Hajj and Umrah

Öz:
Two of the most obvious characteristics of contemporary society are consumerism and the revival of religion. Turkish society, especially in the last decade, has demonstrated almost all the codes of a consumer society. The goal of this study is to determine the aspects of interaction between these codes and religion along with its values and symbols. The first part, which is theoretical, analyses the consumer society/culture and is folloowed by an examination of the relation between a consumer culture and religious values via abstraction, speculation and comparision. Next, some Islamic values found in Turkish society have been chosen in order to study their interaction with that country’s consumer culture. In addition to luxuary iftar organisations and ostentatious attire among religious people, a sample case will be presented; that of the contemporary luxury hadj and umrah.. The data, which was collected through interviews and documentation, reveal that the influence of Turkey’s consumer society and its culture has made the realization of the hadj and umrah’s basic points and targeted aims, like many other religious values and experiences, more difficult. In addition, individuals cannot escape the thought patterns of consumption and its behavioural habits while performing religious practices
Anahtar Kelime:

Konular: Folklor Din Bilimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aktay, Y. (1998). Postmodern Dünyada Din. Y. Aktay ve M. E. Köktaş (Ed.), Din Sosyolojisi içinde (s. 313-299). Ankara: Vadi.
  • Barbarosoğlu, F. (2002). İmaj ve Takva. İstanbul: Timaş.
  • Bauman, Z. (2007). Consuming Life. Cambridge: Polity Press.
  • Bauman, Z. (2001). Parçalanmış Hayat. (İ. Türkmen, Çev.) İstanbul: Ayrıntı.
  • Baudrillard, J. (1998). Selected Writings. (M. Poster, Ed.) Cambridge: Polity Press.
  • Bell, D. (1976). The Cultural Contradictions of Capitalism. New York: Basic Books.
  • Berger, P. L. (1969). The Sacred Canopy. New York: Anchor Press.
  • Berger, P. L. (1996). Secularism in Retreat. The National Interest, (13-3 ,)46.
  • Berman, M. (1994). Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor. (B. Peker ve Ü. Altuğ, Çev.) İstanbul: İletişim.
  • Black, C. E. (1986). Çağdaşlaşmanın İtici Güçleri. (F. Gümüş, Çev.) İstanbul: T. İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Bocock, R. (1993). Tüketim. (İ. Kutluk, Çev.) Ankara: Dost Kitabevi.
  • Çakmak, S. (2013). Müslüman Kadın Şık ve Zarif Olmalı. http://haber.stargazete.com/magazin/musluman-kadinsik-ve-zarif-olmali/haber-795955 adresinden 13 Kasım 2013 tarihinde edinilmiştir.
  • Debord, G. (1995). The Society of The Spectacle. New York: Zone Books.
  • Demir, P. (2013). Muhafazakâr ‘duygusal’ popüler dergiler. Aksiyon, (19-18 ,)979. http://www.aksiyon.com.tr/ aksiyon/haber-36491-173-muhafazak%C3%A2r-duygusal-populer--dergiler.html adresinden 17 Kasım 2013 tarihinde edinilmiştir.
  • Demirezen, İ. (2011). Tüketim ve Din. İstanbul: Fotografika Yayıncılık.
  • Demirezen, İ. (2010). Tüketim Toplumunun Oluşumu ve Din ile Etkileşimi. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 109-97 ,)3(10.
  • Demirezen, İ. (2012). Tüketim Toplumunda Dini Metinlerin Yeniden Anlaşılması. B. A. Çetinkaya (Ed.), Dini ve Felsefi Metinler içinde (C. 1, s. 503-493). İstanbul: Sultanbeyli Belediyesi.
  • Douglas, M. ve Isherwood, B. (1999). Tüketimin Antropolojisi. (E. A. Aytekin, Çev.) Ankara: Dost.
  • Ewen, S. (1988). All Consuming Images. New York: Basic Books.
  • Featherstone, M. (2005). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü. (M. Küçük, Çev.) İstanbul: Ayrıntı.
  • Fromm, E. (1996). Çağdaş Toplumların Geleceği. (G. Kaya ve K. H. Ökten, Çev.) İstanbul: Arıtan Yayınevi.
  • Giddens, A. (1996). Modernity and Self-Identy. Cambridge: Polity Press.
  • Giddens, A. ve Pierson, C. (1998). Conversations with Anthony Giddens: Making Sense of Modernity. Cambridge: PolityPress.
  • Görmez, M. (2012). Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez’den uyarı http://www.beyazgundem.com/gundem/ diyanet-isleri-baskani-mehmet-gormezden-uyari-h211.html adresinden 28 Aralık 2016 tarihinde edinilmiştir.
  • Habermas, J. (1994). Modernite: Bitmemiş Proje. N. Zeka (Der.), Postmodernizm içinde (s. 44-31). İstanbul: Kıyı Yayınları.
  • Haenni, P. (2011). Piyasa İslamı. (L. Ünsaldı, Çev.) Ankara: Özgür Üniversite Kitaplığı.
  • Hobbes, T. (1991). Man and Citizen. (B. Gert, Ed.) Cambridge: Hackett Pub.
  • Illich, I. (1990). Tüketim Köleliği. (M. Karaşahan, Çev.) İstanbul: Pınar.
  • Kilicbay, B. ve Binark, M. (2002, Aralık). Consumer Culture, Islam and the Politics of Lifestyle: Fashion for Veiling in Contemporary Turkey. European Journal of Communication, 511-495 ,)4(17.
  • Köroğlu, C. Z. (2009). Tüketim Kültürü ve Din. Konya: Selçuk Üniversitesi.
  • Marks, K. ve Engels, F. (1975). The Communist Manifesto. Middlesex: PenguinBooks.
  • Miller, V. J. (2005). Consuming Religion: Christian Faith and Practice in a Consumer Culture. New York: Continuum.
  • Polama, M. M. (1993). Çağdaş Sosyoloji Kuramları. (H. Erbaş, Çev.) Ankara: Gündoğan Yayınları.
  • Taylor, C. (2007). A Secular Age. Cambridge: Harvard University Press.
  • Wallerstein, I. (1992). Tarihsel Kapitalizm. (N. Alpay, Çev.) İstanbul: Metis.
  • Whimster, S. (Ed.). (2004). The Essential Weber. London: Routledge.
  • http://vipumre.com/ adresine 15.11.2013 tarihinde erişilmiştir.
APA PİŞKİN M (2016). Tüketim Toplumu’nda Din ve Dini Değerler: Lüks Hac ve Umre Örnek Olayı. , 131 - 149.
Chicago PİŞKİN Mücahid Tüketim Toplumu’nda Din ve Dini Değerler: Lüks Hac ve Umre Örnek Olayı. (2016): 131 - 149.
MLA PİŞKİN Mücahid Tüketim Toplumu’nda Din ve Dini Değerler: Lüks Hac ve Umre Örnek Olayı. , 2016, ss.131 - 149.
AMA PİŞKİN M Tüketim Toplumu’nda Din ve Dini Değerler: Lüks Hac ve Umre Örnek Olayı. . 2016; 131 - 149.
Vancouver PİŞKİN M Tüketim Toplumu’nda Din ve Dini Değerler: Lüks Hac ve Umre Örnek Olayı. . 2016; 131 - 149.
IEEE PİŞKİN M "Tüketim Toplumu’nda Din ve Dini Değerler: Lüks Hac ve Umre Örnek Olayı." , ss.131 - 149, 2016.
ISNAD PİŞKİN, Mücahid. "Tüketim Toplumu’nda Din ve Dini Değerler: Lüks Hac ve Umre Örnek Olayı". (2016), 131-149.
APA PİŞKİN M (2016). Tüketim Toplumu’nda Din ve Dini Değerler: Lüks Hac ve Umre Örnek Olayı. İnsan & Toplum, 6(2), 131 - 149.
Chicago PİŞKİN Mücahid Tüketim Toplumu’nda Din ve Dini Değerler: Lüks Hac ve Umre Örnek Olayı. İnsan & Toplum 6, no.2 (2016): 131 - 149.
MLA PİŞKİN Mücahid Tüketim Toplumu’nda Din ve Dini Değerler: Lüks Hac ve Umre Örnek Olayı. İnsan & Toplum, vol.6, no.2, 2016, ss.131 - 149.
AMA PİŞKİN M Tüketim Toplumu’nda Din ve Dini Değerler: Lüks Hac ve Umre Örnek Olayı. İnsan & Toplum. 2016; 6(2): 131 - 149.
Vancouver PİŞKİN M Tüketim Toplumu’nda Din ve Dini Değerler: Lüks Hac ve Umre Örnek Olayı. İnsan & Toplum. 2016; 6(2): 131 - 149.
IEEE PİŞKİN M "Tüketim Toplumu’nda Din ve Dini Değerler: Lüks Hac ve Umre Örnek Olayı." İnsan & Toplum, 6, ss.131 - 149, 2016.
ISNAD PİŞKİN, Mücahid. "Tüketim Toplumu’nda Din ve Dini Değerler: Lüks Hac ve Umre Örnek Olayı". İnsan & Toplum 6/2 (2016), 131-149.