Yıl: 2015 Cilt: 0 Sayı: 15 Sayfa Aralığı: 103 - 132 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Klasik Türk Edebiyatında Evliliğe Dair Menfî Düşünceler

Öz:
Yaygın olarak bilinenin aksine, Klasik Türk Edebiyatısosyal hayatla birebir bağlantılı, toplumda karşılığı olanher duygu ve düşünceye yönelik malzemeyi içerisindebarındıran bir edebiyattır. Bu konu zenginliği, edebî türlerinçeşitliliğinde kendini göstermektedir.Şairlerin toplum hayatından hareketle ele aldıkları konulardanbiri de evlilik kavramıdır. Sağlıklı bir toplumhayatı ve neslin devamı için çok gerekli olan evlilik, genellikleteşvik edilen bir durumdur. Bununla beraber bazışairler bekâr kalmayı yücelterek evliliğe karşı çıkmışlar;evliliğe dair ileri sürdükleri menfî fikirlerini kendilerincebir sebebe bağlayarak paylaşmışlardır. Yaşamış olabilecekleriherhangi bir problemden dolayı evliliğe karşı çıkanşairler, başkalarına da evlenmemeleri yönünde nasihatlerdebulunmuşlardır. Evliliğe dair bu yazıda paylaşılan menfiifadeler, toplumun veya o dönem şairlerinin genel yargısıdeğil, bazı şairlerin şahsî düşünceleridir.Üç başlık hâlinde kaleme alınan makalede; bazı şairlerinkadın algısı, evlilik algısı ve evlenmenin kaçınılmaz olduğudurumlardaki görüşleri örnek beyitlerle paylaşılmış, beyitlergünümüz Türkçesine nesir olarak çevrilmiştir. Sonundaise "kadın/avret ve evlilik/tezevvüc"le ilgili üç gazel ekolarak verilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Edebiyat

Negative Views about Marriage in Classical Turkish Literature

Öz:
Contrary to a popular opinion, Classical TurkishLiterature is a literature which is directly connected withthe social life and it also possesses materials about anyfeeling and thought in the community. This wealth oftopic shows itself in the variety of the literary genres.One of the issues which the poets discourse withreference to the social life is the concept of marriage.Marriage which is very necessary for a healthy social lifeand for the continued of the generation is a conditionwhich is generally encouraged. However, some poets byglorifying to remain single have opposed to the marriage.They have shared their reasoned negative views aboutmarriage with the other people. The poets which opposedto marriage, may have experienced any problem and forthis to give advice to the other people against marriage.The negative expressions about marriage shared in thisarticle, are not general judgement of the society or thepoets of this period; but they are just personal opinion ofsome poets.In this article under three titles; the woman perceptionof some poets, the marriage perception, and their views incases where the marriage is inevitable, were shared withsample verses, and also the verses have translated by us totoday's Turkish as prose. And in the end, additionallywere given two gazelles concerning woman /private partsand marriage/matrimony.
Anahtar Kelime:

Konular: Edebiyat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akdoğan, Yaşar , Ahmedî İskendernâme, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10591,ahmedidivaniyas arakdoganpdf.pdf?0 , E.T.: 10.07.2015.
  • Alkan İspirli, Serhan (2007), Kadın Divan Şairleri ve Geleneğin Uzantısı, Ankara: Salkımsöğüt Yayınları.
  • Aydemir, Yaşar (2009), Ravzî Divanı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı eKitap.
  • Aydın, Abdullah (2013), "Divan Şairlerinin Şiir Aracılığıyla Atışmaları", Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 6, Güz, s. 49-89.
  • Aydın, Abdullah (2015), Hanyalı Nûrî ve Dîvânı, C. III, Berlin: Türkiye Âlim Kitapları Yayınevi.
  • Beyzadeoğlu, Süreyya A. (2004), Sünbülzâde Vehbî Lutfiyye, İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Bıyık Yapa, Melek (2007), Aşkî Mustafa Dîvânı, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Doktora Tezi, (Danışman: Prof. Dr. Nihat Öztoprak), İstanbul.
  • Bilkan, Ali Fuat (1997), Nâbî Dîvânı, C. II, Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Cebeci, Dilâver (2009), Divan Şiirinde Kadın, İstanbul: Bilge Oğuz Yayınları. Ceylan, Ömür ve Ozan Yılmaz (2005), Hazâna Sürgün Bahâr Keçecizâde İzzet Molla ve Dîvân-ı Bahâr-ı Efkâr, İstanbul: Kitap Sarayı Yayınları.
  • Çelebioğlu, Âmil (1998), Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları, İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Çetin, Kâmile (2006), Râşid (?-1310?-1892) ve Dîvânı İnceleme-Tenkidli Metin, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, (Danışman: Yrd. Doç. Dr. Selami Turan), Isparta.
  • Çetinkaya, Ülkü (2008), "Divan Edebiyatında Kadına Genel Bakış", Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 3/4, Summer, s. 279- 334.
  • Dindar, Mehmet Fatih (2010), Râcî Türâbî Veliyyüddîn Efendi Divanı Tanıtım ve Transkripsiyonlu Metin, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, (Danışman: Yrd. Doç. Dr. M. Emin Ertan), Sakarya.
  • Güfta, Hüseyin (2000), Erzurumlu Şair Hâzık Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divanı, İstanbul: Erzurum Kitaplığı Yayınları.
  • Kaçar, Mücahit (2012), "Şeyh Gâlib'in Nâbî Eleştirisi ve Dîvân Şiirine "Ahlakî" Yaklaşım Hakkında Birkaç Not", Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/1, Winter, s. 1339- 1346.
  • Kaplan, Mahmut (2008), Hayriyye-i Nâbî, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
  • Kaplan, Mahmut (2012), "Diyarbakırlı Emîrî ve Nasihat-nâmesi", Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 5, S. 22, s. 72-84.
  • Kazan, Şevkiye (2008), "Klâsik Türk Şiirinde Solduran Sop ile Dolduran Toplar", Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 3/1, Winter, s. 34- 58.
  • Kırbıyık, Mehmet, Kâtib-zâde Sâkıb Dîvânı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10622,katibzadesakibpdf.pdf?0, E.T.: 10.07.2015.
  • Kobya, Elif Şebnem (2008), Baba Salim Divanı, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, (Danışman: Doç. Dr. Kemal Üçüncü), Trabzon.
  • Küçük, Sabahattin (1994), Bâkî Dîvânı Tenkitli Basım, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Özen, Vahit (2010), Nâfi' Divânı -İnceleme, Transkripsiyonlu Metin, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, (Danışman: Prof. Dr. Ali Yıldırım), Elazığ.
  • Özkan, Mustafa, Cinânî, Cilâü'l-Kulûb, (Giriş- İnceleme- Metin- Sözlük), Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, http://ekitap.kulturturizm. gov.tr/TR,78421/cinani---cilaul-kulub.html, E.T.: 10.07.2015.
  • Sazlık, Fatma (2010), Hasan Hilmî, Hayatı, Edebî Kişiliği, Dîvânı ve Dîvânı'nın İncelenmesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, (Yrd. Doç. Dr. H. Feridun Güven), Afyonkarahisar.
  • Seymen, Emine (2008), Sehî Bey ve Latîfî Tezkirelerinde İstitrâd, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, (Prof. Dr. Mine Mengi), Adana.
  • Tanyeri, M. Ali (1999), Örnekleriyle Divan Şiirinde Deyimler, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Türkdoğan, Melike Gökcan (2008), Klasik Türk Edebiyatında Yusuf u Züleyha Mesnevileri Üzerine Mukayeseli Bir Çalışma, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, ( Prof. Dr. Turgut Karabey), Erzurum.
  • Yelten, Muhammet, Nev'izade Atayi Sohbetü'l-Ebkar, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/TR,78440/ nevizade-atayi---sohbetul-ebkar.html, E.T.: 10.07.2015.
APA aydın a (2015). Klasik Türk Edebiyatında Evliliğe Dair Menfî Düşünceler. , 103 - 132.
Chicago aydın abdullah Klasik Türk Edebiyatında Evliliğe Dair Menfî Düşünceler. (2015): 103 - 132.
MLA aydın abdullah Klasik Türk Edebiyatında Evliliğe Dair Menfî Düşünceler. , 2015, ss.103 - 132.
AMA aydın a Klasik Türk Edebiyatında Evliliğe Dair Menfî Düşünceler. . 2015; 103 - 132.
Vancouver aydın a Klasik Türk Edebiyatında Evliliğe Dair Menfî Düşünceler. . 2015; 103 - 132.
IEEE aydın a "Klasik Türk Edebiyatında Evliliğe Dair Menfî Düşünceler." , ss.103 - 132, 2015.
ISNAD aydın, abdullah. "Klasik Türk Edebiyatında Evliliğe Dair Menfî Düşünceler". (2015), 103-132.
APA aydın a (2015). Klasik Türk Edebiyatında Evliliğe Dair Menfî Düşünceler. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 0(15), 103 - 132.
Chicago aydın abdullah Klasik Türk Edebiyatında Evliliğe Dair Menfî Düşünceler. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 0, no.15 (2015): 103 - 132.
MLA aydın abdullah Klasik Türk Edebiyatında Evliliğe Dair Menfî Düşünceler. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, vol.0, no.15, 2015, ss.103 - 132.
AMA aydın a Klasik Türk Edebiyatında Evliliğe Dair Menfî Düşünceler. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi. 2015; 0(15): 103 - 132.
Vancouver aydın a Klasik Türk Edebiyatında Evliliğe Dair Menfî Düşünceler. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi. 2015; 0(15): 103 - 132.
IEEE aydın a "Klasik Türk Edebiyatında Evliliğe Dair Menfî Düşünceler." Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 0, ss.103 - 132, 2015.
ISNAD aydın, abdullah. "Klasik Türk Edebiyatında Evliliğe Dair Menfî Düşünceler". Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 15 (2015), 103-132.