Yıl: 2016 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 91 - 102 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

ARNAVUTLUK BERAT VİLÂYETİ'NDE YER ADLARI (SÛRET-İ DEFTER-İ SANCAK-İ ARVANİD'E GÖRE)

Öz:
Hicri 835, Miladi yılında yazılmış ve Osmanlı İmparatorluğunun ilk kitabı olma özelliğini taşıyan "Suret-i Defter-i Sancak-i Arnavid", Arnavut topraklarına yönelik ilk resmî belgedir. Bu eserin en önemli özelliklerinden birisi, Eski Osmanlıca olarak yazılmış ve Arnavutlar ı Arnavut terimi yerine Arvanid olarak anmış olmasıdır. Kitap ayrıca ülkenin nüfusu, yönetim şekli, coğrafyası ve yaşam biçimi hakkında bilgi vermektedir. Bu deftere göre, 1431-1432 yılları arasında Arnavut toprakları şu vilayetleri kapsamaktadır: 1. Vilayet-i Aryurikasri, 2. Nahiyet-i Sopot, 3. Vilayet-i Klisura, 4. Vilayet-i Kanina, 5. Vilayet-i Belgrad, 6. Vilayet-i Tomorince, 7. Vilayet-i İskarapar, 8. Vilayet-i Pavlo Kurtik, 9. Vilayet-i Çartolos, 10. Vilayet-i Akçahisar. Bu makale, "Sûret-i Defter-i Sancak-i Arvanid"e göre yer isimleri kayıtlarını sunmayı ve bunları günümüz Berat vilayeti ile karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Sonrasında vilayetin yönetim şekli, yer isimlerindeki (kentsel ve kırsal) değişimler, aynı isimlerin değişmemiş biçimleri ile bugün var olmayan yerlerin isimleri incelenmektedir. Bunun yanında, bu yer isimlerindeki ses bilgisi değişimleride analiz edilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

GEOGRAPHICAL NAMES OR TOPONYMS IN BERAT PROVINCE ACCORDING TO "SÛRET-İ DEFTER-İ SANCAK-İ ARVANİD"IN

Öz:
Calender, which is equivalent to the years between 1431-1432 in Gregorian Calender, as the first book of Ottoman Empire is an official document for the Albanian lands. One of the most important fact about this work is that this book was written in the old Ottoman language in which Albanians were called "Arvanitas" not "Arnavut" (Albanian). Also the book contains general information about the population, administrative organization, geography, and lifestyle of the country. According to the data registered in the years between 1431-1432 (uncompleted), Albanian lands included theseprovinces: 1) Vilayet-i Aryurikasri, 2. Nahiyet-i Sopot, 3. Vilayet-i Klisura, 4. Vilayet-i Kanina, 5. Vilayet-i Belgrad, 6. Vilayet-i Tomorince, 7. Vilayet-i İskarapar, 8. Vilayet-i Pavlo Kurtik, 9. Vilayet-i Çartolos, 10. Vilayet-i Akçahisar. The present article aims to present the registriesof geographical names according to "Sûret-i Defter-i Sancak-i Arvanid" and compare them withtoday's Province of Berat. Then, this article examines the administrative organization of the Province, changes in geographical names (urban-rural), unchanged toponyms of the same places, as well as geographical names of those places which do not exist today. In addititon, phonetic changes in these toponyms are analyzed.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ÇABEJ, Eqrem, Studime Gjuhësore, C. IV, Rilindja Yay., Prishtinë 1987.
  • DEMIRAJ, Bardhyl, Shqiptar dhe Shqa (Histori Popujsh Përmes Dy Emrave Etnikë), Naimi Yay., Tiranë 2014.
  • DEMIRAJ, Shaban, Gjuha Shqipe dhe Historia e Saj, Mihal Duri Yay., Tiranë 1988.
  • EVLİYA ÇELEBİ, Günümüz Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyhatnâmesi, C. V, YKY, İstanbul 2010.
  • GÜNŞEN, Ahmet, "Dil Etkileşimi Açısından Türkçe-Arnavutça İlişkilerine Bir Bakış", Uluslararası Balkan Dil, Kültür ve Medeniyet Sempozyumu Bildirileri, Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Yay., Edirne 2013.
  • HAMP, Eric P., Studime Krahasuese për Shqipen, ASHAK Yay., Prishtinë 2007.
  • ISMAJLI, Rexhep, Gjuha Shqipe e Kuvendit të Arbënit (1706), Rilindja Yay., Prishtinë 1985.
  • İNALCIK, Halil, Hicrî 835 Tarihli Sûret-i Defter-i Sancak-Arvanid, TTK Yay., Ankara 1987.
  • MYZEQARİ, Dhimitër, Qyteti që Magjepsi Udhëtarët, West Print Yay., Tiranë 2012.
  • NALLBANI, Ajeti, Berati, Kronika e Jetës Qytetare, AEDA Yay., Berat 2009.
  • PEDERSEN, Holge, Studime për Gjuhën Shqipe, ASHAK Yay., Prishtinë 2003.
  • PULAHA, Selami, Defteri i Regjistrimit të Sanxhankut të Shkodrës i Vitit 1485, ASHSHA Yay., Tiranë 1974.
  • RUGOVA, Bardh, "Ndikimi i Shumëfishtë i Rexhep Ismajlit në Gjuhësinë Shqiptare", Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare XXXII, Universiteti i Prishtinës, Fakulteti i Filologjisë, Prishtinë,2013.
  • ?????? ???? ?????. To?????? ????????????? ?? ???????????? ?? ?????????? ???????, marrë në: http://www.protobulgarians.com.
APA DURMUŞ O, SIMITÇIU R (2016). ARNAVUTLUK BERAT VİLÂYETİ'NDE YER ADLARI (SÛRET-İ DEFTER-İ SANCAK-İ ARVANİD'E GÖRE). , 91 - 102.
Chicago DURMUŞ OĞUZHAN,SIMITÇIU Rijetë ARNAVUTLUK BERAT VİLÂYETİ'NDE YER ADLARI (SÛRET-İ DEFTER-İ SANCAK-İ ARVANİD'E GÖRE). (2016): 91 - 102.
MLA DURMUŞ OĞUZHAN,SIMITÇIU Rijetë ARNAVUTLUK BERAT VİLÂYETİ'NDE YER ADLARI (SÛRET-İ DEFTER-İ SANCAK-İ ARVANİD'E GÖRE). , 2016, ss.91 - 102.
AMA DURMUŞ O,SIMITÇIU R ARNAVUTLUK BERAT VİLÂYETİ'NDE YER ADLARI (SÛRET-İ DEFTER-İ SANCAK-İ ARVANİD'E GÖRE). . 2016; 91 - 102.
Vancouver DURMUŞ O,SIMITÇIU R ARNAVUTLUK BERAT VİLÂYETİ'NDE YER ADLARI (SÛRET-İ DEFTER-İ SANCAK-İ ARVANİD'E GÖRE). . 2016; 91 - 102.
IEEE DURMUŞ O,SIMITÇIU R "ARNAVUTLUK BERAT VİLÂYETİ'NDE YER ADLARI (SÛRET-İ DEFTER-İ SANCAK-İ ARVANİD'E GÖRE)." , ss.91 - 102, 2016.
ISNAD DURMUŞ, OĞUZHAN - SIMITÇIU, Rijetë. "ARNAVUTLUK BERAT VİLÂYETİ'NDE YER ADLARI (SÛRET-İ DEFTER-İ SANCAK-İ ARVANİD'E GÖRE)". (2016), 91-102.
APA DURMUŞ O, SIMITÇIU R (2016). ARNAVUTLUK BERAT VİLÂYETİ'NDE YER ADLARI (SÛRET-İ DEFTER-İ SANCAK-İ ARVANİD'E GÖRE). Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, 5(1), 91 - 102.
Chicago DURMUŞ OĞUZHAN,SIMITÇIU Rijetë ARNAVUTLUK BERAT VİLÂYETİ'NDE YER ADLARI (SÛRET-İ DEFTER-İ SANCAK-İ ARVANİD'E GÖRE). Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi 5, no.1 (2016): 91 - 102.
MLA DURMUŞ OĞUZHAN,SIMITÇIU Rijetë ARNAVUTLUK BERAT VİLÂYETİ'NDE YER ADLARI (SÛRET-İ DEFTER-İ SANCAK-İ ARVANİD'E GÖRE). Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, vol.5, no.1, 2016, ss.91 - 102.
AMA DURMUŞ O,SIMITÇIU R ARNAVUTLUK BERAT VİLÂYETİ'NDE YER ADLARI (SÛRET-İ DEFTER-İ SANCAK-İ ARVANİD'E GÖRE). Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2016; 5(1): 91 - 102.
Vancouver DURMUŞ O,SIMITÇIU R ARNAVUTLUK BERAT VİLÂYETİ'NDE YER ADLARI (SÛRET-İ DEFTER-İ SANCAK-İ ARVANİD'E GÖRE). Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2016; 5(1): 91 - 102.
IEEE DURMUŞ O,SIMITÇIU R "ARNAVUTLUK BERAT VİLÂYETİ'NDE YER ADLARI (SÛRET-İ DEFTER-İ SANCAK-İ ARVANİD'E GÖRE)." Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, 5, ss.91 - 102, 2016.
ISNAD DURMUŞ, OĞUZHAN - SIMITÇIU, Rijetë. "ARNAVUTLUK BERAT VİLÂYETİ'NDE YER ADLARI (SÛRET-İ DEFTER-İ SANCAK-İ ARVANİD'E GÖRE)". Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi 5/1 (2016), 91-102.