Yıl: 2017 Cilt: 60 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 35 - 47 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kültürel Jeoloji Açısından Hasankeyf (Batman) Yerleşmesi

Öz:
Batman'ın bir ilçesi olan Hasankeyf; günümüzde önemini yitirmiş olsa da geçmişinde bölgenin önemli bir bilim ve kültür merkezi olarak pek çok medeniyeti bünyesinde barındırmıştır. Dicle Nehri kenarında yer alan Hasankeyf, kayalara oyulmuş yüzlerce yerleşme biriminden oluşmaktadır. Bir sit alanı olan Hasankeyf'in özgün değeri, jeolojik ve jeomorfolojik yapının zamanın şartlarına uygun olarak akıllıca kullanımından kaynaklanır. Öncelikle bölgenin savunma fonksiyonunun ön planda olduğu bir yerleşmedir. Öte yandan, binlerce nüfusu barındırabilecek kaya oyuğu meskenlerden ve karmaşık yerleşim birimlerden oluşmaktadır. Böylesine akıllıca ve organize bir kaya kentinin oluşumunda en önemli faktör, jeomorfolojik yapının yanı sıra kuşkusuz kaya özellikleridir. Bir kaya kentinin görkemli görüntüsü, çevresindeki jeolojikjeomorfolojik unsurların zenginliği ve yerleşmenin sürekliliğine etkisi, Hasankeyf'in özgün bir kültürel jeolojik miras olarak ele alınması ve değerlendirilmesini gerektirmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Arkeoloji

Hasankeyf (Batman) Site From Cultural Geological Perspective

Öz:
Hasankeyf, a district of Batman, is positioned near Tigris river, assigned as protected area and consists hundreds of residents which are located in carved rocks. Although, Hasankeyf has lost its importance today, it was containing many civilizations, culture and knowledge in the region before. Hasankeyf is unique since, geologic and geomorphologic structure has been used wisely in accordance with today's conditions. Firstly, defense of the premises had a crucial role while Hasankeyf had been shaped. Carved rocks in there, sheltered thousands of people within a complex organization. Not only the geomorphologic structure, but also the characteristics of rocks have an effect on the generation of carved rock settlements. Hasankeyf should be considered as a cultural geologic heritage owing to, the magnificent appearance of carved rock settlements, the richness of geologic-geomorphologic elements and their effects on the settlement's continuity.
Anahtar Kelime:

Konular: Arkeoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Bahtiyar, İ., Siyako, M. ve Kaya, M., 2015. Batman çevresi Geç Mestrihtiyen- Paleosen dönemi stratigrafisi. Türkiye 20. Uluslararası Petrol ve Doğalgaz Kongresi Özler ve Bildiriler Kitabı, 209-211.
  • Bolgi, T., 1961. V. Petrol Bölgesi seksiyon ölçmeleri AR/TPO/261 no'lu saha ile Reşan-Dodan arası batısındaki sahanın strüktürel etüdleri: TPAO Arama Grubu, Rapor no. 162, 52s.
  • Ergin Yıldırım, B., 2006. Hasankeyf İlçe Merkezinin Beşeri ve Ekonomik Coğrafyası, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Coğrafya Anabilim Dalı, (Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi), Elazığ.
  • Gabriel A., 1940. Voyages Archologiue Dans la Turquie Orientole, Paris, 55.
  • Karadoğan, S., Yıldırım, A., 2008. MardinMidyat Platosunun Ekoturizm Açısından değerlendirilmesi. Ankara üniversitesi Türkiye coğrafyası Araştırma ve uygulama Merkezi "V. Ulusal Coğrafya Sempozyumu 16-17 Ekim 2008" ANKARA.
  • Koaster, E. A., 1963. Petroleum geology of District V, Turkey with special reference to license no. 649 of Aladdin Middle East Ltd (AME Report): Petrol İşleri Genel Müdürlüğü Teknik Arşivi, Kutu no 125, Rapor no 4, 22 s.
  • Maxon, J.H., 1937. Reconnaissance geplogy, oil possibilites and mineral resources of Southeastern Turkey: MTA Derleme No: 680, 80 s.
  • Perinçek, D., 1978. V-VI-IX. Bölge (Güneydoğu Anadolu otokton allokton birimler) jeoloji sembolleri: TPAO Arama Grubu Rapor no. 6657.
  • Siyako, M., Bahtiyar, İ., Özdoğan, T., Açıkbaş, İ. ve Kaya, Ö.Ç., 2013. Batman çevresinde mostra veren birimlerin stratigrafisi. TPAO Arama Dairesi Başkanlığı Arşivi, yayınlanmamış teknik rapor, 5463, 152 s.
  • Siyako, M., Şeker, H., Bahtiyar, İ., Özdemir, İ., Kılınç, S.F., Arslan, D., Karaçay, A., Özsoy, S. ve İşdiken, B., 2015. Batman, Beşiri, Kurtalan, Raman ve Gercüş civarının jeolojisi ve hidrokarbon olanakları. TPAO Arama Dairesi Başkanlığı Arşivi, yayınlanmamış teknik rapor, 5546, 132 s.
  • Tonbul, S., Karadoğan, S., 2001. Dicle Havzasındaki Doğal Çevre ve Beşeri Özellikler İle Arkeolojik Değerlerin, Bölge Paleo-Coğrafik ve PaleoKültürel Koşulların Belirlenmesindeki Rolü ve Bugünkü Durum. Türkiye Anıt Çevre ve Turizm Vakfı 25. Yıl Armağan Kitabı, s.341-352.
  • Yıldırım, A., Karadoğan, S., 2005. Raman-Gercüş Antiklinalleri Arasında Dicle Vadisinin Jeomorfolojisi. Ulusal Coğrafya Kongresi, Türk Coğrafya Kurumu-İstanbul Üniv, 29-30 Eylül 2005, 421-432, İstanbul.
  • Yıldırım, A., Karadoğan S., 2011. Raman Dağları Güneyinde (Dicle Vadisi) Morfometrik ve Morfotektonik Analizler. D.Ü.Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:16, S. 154-166, Diyarbakır
APA Sinanoğlu D, SİYAKO M, KARADOĞAN S, ÖZGEN ERDEM N (2017). Kültürel Jeoloji Açısından Hasankeyf (Batman) Yerleşmesi. , 35 - 47.
Chicago Sinanoğlu Derya,SİYAKO Muzaffer,KARADOĞAN SABRİ,ÖZGEN ERDEM Nazire Kültürel Jeoloji Açısından Hasankeyf (Batman) Yerleşmesi. (2017): 35 - 47.
MLA Sinanoğlu Derya,SİYAKO Muzaffer,KARADOĞAN SABRİ,ÖZGEN ERDEM Nazire Kültürel Jeoloji Açısından Hasankeyf (Batman) Yerleşmesi. , 2017, ss.35 - 47.
AMA Sinanoğlu D,SİYAKO M,KARADOĞAN S,ÖZGEN ERDEM N Kültürel Jeoloji Açısından Hasankeyf (Batman) Yerleşmesi. . 2017; 35 - 47.
Vancouver Sinanoğlu D,SİYAKO M,KARADOĞAN S,ÖZGEN ERDEM N Kültürel Jeoloji Açısından Hasankeyf (Batman) Yerleşmesi. . 2017; 35 - 47.
IEEE Sinanoğlu D,SİYAKO M,KARADOĞAN S,ÖZGEN ERDEM N "Kültürel Jeoloji Açısından Hasankeyf (Batman) Yerleşmesi." , ss.35 - 47, 2017.
ISNAD Sinanoğlu, Derya vd. "Kültürel Jeoloji Açısından Hasankeyf (Batman) Yerleşmesi". (2017), 35-47.
APA Sinanoğlu D, SİYAKO M, KARADOĞAN S, ÖZGEN ERDEM N (2017). Kültürel Jeoloji Açısından Hasankeyf (Batman) Yerleşmesi. Türkiye Jeoloji Bülteni, 60(1), 35 - 47.
Chicago Sinanoğlu Derya,SİYAKO Muzaffer,KARADOĞAN SABRİ,ÖZGEN ERDEM Nazire Kültürel Jeoloji Açısından Hasankeyf (Batman) Yerleşmesi. Türkiye Jeoloji Bülteni 60, no.1 (2017): 35 - 47.
MLA Sinanoğlu Derya,SİYAKO Muzaffer,KARADOĞAN SABRİ,ÖZGEN ERDEM Nazire Kültürel Jeoloji Açısından Hasankeyf (Batman) Yerleşmesi. Türkiye Jeoloji Bülteni, vol.60, no.1, 2017, ss.35 - 47.
AMA Sinanoğlu D,SİYAKO M,KARADOĞAN S,ÖZGEN ERDEM N Kültürel Jeoloji Açısından Hasankeyf (Batman) Yerleşmesi. Türkiye Jeoloji Bülteni. 2017; 60(1): 35 - 47.
Vancouver Sinanoğlu D,SİYAKO M,KARADOĞAN S,ÖZGEN ERDEM N Kültürel Jeoloji Açısından Hasankeyf (Batman) Yerleşmesi. Türkiye Jeoloji Bülteni. 2017; 60(1): 35 - 47.
IEEE Sinanoğlu D,SİYAKO M,KARADOĞAN S,ÖZGEN ERDEM N "Kültürel Jeoloji Açısından Hasankeyf (Batman) Yerleşmesi." Türkiye Jeoloji Bülteni, 60, ss.35 - 47, 2017.
ISNAD Sinanoğlu, Derya vd. "Kültürel Jeoloji Açısından Hasankeyf (Batman) Yerleşmesi". Türkiye Jeoloji Bülteni 60/1 (2017), 35-47.