Günümüz İslam Aile Hukuku Kanunlarında Çok Eşlilik Üzerindeki Sınırlandırmalar
Yıl: 2017 Cilt: 6 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1707 - 1725 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Günümüz İslam Aile Hukuku Kanunlarında Çok Eşlilik Üzerindeki Sınırlandırmalar
Öz: Klasik İslam hukukunda kabul gören dörde kadar kadınla evlenme izni, son zamanlarda yürürlüğe konulan İslam aile hukuku kanunlarının çoğunda sınırlandırıcı bir yaklaşıma konu olmuştur. Sınırlandırmalar ilave evliliği bir takım şartlara bağlama ve hâkim denetimine tabi tutma şeklinde gelişmiştir. Sınırlandırıcı şartlar ülkelere göre değişmekle birlikte ortak zemin çok eşliliğin (taaddüdü zevcât) meşru bir gerekçeye dayanmasıdır. Genel anlamda bu gerekçe mevcut evlilikle evliliğin amaçlarının gerçekleştirilemiyor olmasıdır. Böyle bir durumda boşanma veya erkeğin ilave bir kadınla evlenmesi alternatiflerinden ikinci şıkkın tarafların maslahatını daha iyi koruduğu kabul edilerek çok eşliliğe izin verilmektedir. Aynı durumda kadın için tek seçenek boşanma usullerinden birine başvurmaktır. Çok kocalılık (poliandri) İslami değerlere aykırı görüldüğü için hiç söz konusu edilmemiştir. Sınırlandırıcı yaklaşımı benimseyen İslam aile hukuku kanunlarında çok eşliliğe izin vermek için kocaya; maddi yeterlilik, eşler arasında adalet, meşru gerekçe, mevcut hanımın onayını alma, müstakbel hanıma evli olduğunu bildirme gibi şartlar koşulması bu iznin istismar edilmesini engellemeyi, ailede huzur ve adaletin sağlanmasını, kadınların ve çocukların haklarının korunmasını amaçlamaktadır.
Anahtar Kelime: Konular:
Restrictions on Polygamy in Contemporary Islamic Legislation
Öz: The permission to marry up to four women as accepted in classical Islamic law has been subject to a restrictive approach in most Islamic family laws introduced lately. These restrictions have been in the form of putting extra conditions for the additional marriage and making it subject to review by a judge. Even though these conditions vary from country to country, the common ground is the search for a legitimate reason for polygamy (taaddudu zawjaat). In general, this reason is related to the current marriage being unable to realize the objectives of marriage. In such a situation, from among the two alternatives of divorce and polygamy the latter is thought to be better in terms of protecting the interests of both sides. Because a woman having multiple husbands (polyandry) is regarded as in conflict with Islamic values, the only option is to go for one of the ways of divorce. The fact that restrictive Islamic family laws requires from the husband capability in terms of wealth, justice among wives, legitimate reason, the consent of the current wife, and informing the future wife about the existence of a prior marriage aims to ensure that polygamy is not abused, to establish peace and justice within the family, and protecting the rights of women and children.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abdul Azeez, Yusuf v.dğr., "Codification of Islamic Family Law in Malaysia: The Contending Legal Intricacies", Sci.Int.(Lahore) 28(2), (2016): 1753-1762.
- Acar, H. İbrahim, "Poligami Konusunda Bazı Mülahazalar", Ekev Akademi Dergisi 1(2), (1998): 189-220.
- Aksekili, Ahmet Hamdi, "İslamiyet ve Taadüdü Zevcât", Sebilürreşâd 11(275)(276)(277)(280)(284)(285), (1332h).
- Alhalalsheh, İbrahim, "Ürdün Ahvali Şahsiyye Kanunu'nun Osmanlı Hukuk-i Aile Kararnamesi ile Mukayesesi", Doktora Tezi, M.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009.
- Anderson, James ND, "The Tunisian law of personal status", Int'l & Comp. LQ 7(2), (1958): 262-279.
- Ansay, Sabri Sakir, Eski Aile Hukukumuza Bir Nazar, Ankara, 1952.
- Aydın, Mehmet Akif, "Osmanlı Toplumunda Aile", Günümüzde Aile, (ed.) Ömer Çaha, İstanbul: Ensar Neşriyat, 2007, s. 165-176
- Bin Baz, Abdülaziz, "Taaddüdü Zevcât", erişim tarihi 05.06.2017, HYPERLINK "http://www.binbaz.org.sa/noor/11255" http://www.binbaz.org.sa/noor/11255
- Chamie, J., "Polygamy among Arabs", Paper presented at the Population Association of American Annual Meeting March 28-30 1985. Boston Massachusetts: Unpublished, ts.
- Düzbakar, Ömer, "Osmanlı Toplumunda Çok Eşlilik: 1670-1698 Yılları Arasında Bursa Örneği", Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM 23, (2008): 85-100.
- Erbay, Celal, "Nafaka", Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2006, c. XXXII, s. 282-285.
- Gücük, Sebahat, v.dğr., "Van İlindeki Çok Eşlilik Oranları ve Etkileyen Faktörler: Kesitsel Çalışma", Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi 21(3), (2010): 127-133.
- Haider, Nadya, "Islamic Legal Reform: The Case of Pakistan and Family Law", Yale JL & Feminism 12, (2000): 287-341.
- İbn Cüzey, Muhammed b. Ahmed el-Gırnâtî, el-Kavânînü'l-Fıkhiyye, yy., ts. İbn Kudâme, Muvaffakuddîn Abdullah b. Ahmed el-Makdisî, el-Muğnî, Kahire: Mektebetu'l-Kahira, 1968.
- İbn Rüşd el-Hafîd, Muhammed b. Ahmed el Kurtubî, Bidâyetü'l-müctehid ve nihâyetü'l-muktesid, Kahire: Dâru'l-Hadîs, 2004.
- Kamil Ali, Kevser, ve Salim Öğüt. "Çok Evlilik". Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları, 1993. c. VIII, s. 366-368.
- Kâsânî, Alâüddîn Ebû Bekr b. Mes'ûd, Bedâi'u's-sanâi' fî tertîbi'ş-şerâi', Beyrut: Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, 1986.
- Köse, Saffet, "Misyâr Nikahı-Kur'ân ve Sünnetin Çizdiği Aile Modeli Çerçevesinde Bir Yaklaşım-", İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi 13, (2009): 13-34.
- Kurt, Abdurrahman, "Dini Kaynakların Çokeşliliğe İlişkin Görüşleri ve Osmanlılarda Çokeşlilik", Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8(1), (1999): 183-214.
- Malchiodi, Beth, Assessing the Impact of the 2004 Moudawana on Women's Rights in Morocco, Fulbright-Hays Summer Seminars Abroad Curriculum Project, 2008.
- Nefrâvî, Ahmed b. Guneym b. Salim İbn Mühenna, el-Fevakihü'd-devani 'alâ risâleti İbn Ebi Zeyd el-Kayravânî, Beyrut: Dâru'l-Fikr, 1995.
- Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Şeref, el-Mecmû' şerhu'l-Mühezzeb, Beyrut: Dâru'l-Fikr, ts.
- Şirbînî, Muhammed b. Ahmed b. el-Hatîb, Muğni'l-muhtâc ilâ ma'rifeti meâni elfâzi'l-minhâc, Beyrut: Dâru'l-kütübi'l-İlmiyye, 1994.
- Tarık Aziz, Makran, İcrââtu tanzimi teaddüdi'z-zevcat fi kanuni'l-üsrati'lCezairî, Yüksek Lisans Tezi, Biskra: Camiatu Haydar, Külliyyetu'l-Hukuk, 2015.
- Welchman, Lynn, Women and Muslim family laws in Arab states: a comparative overview of textual development and advocacy, Amsterdam University Press, 2007.
- Yelwa, Isa Mansur, "Law Reform in the Muslim World: A Comparative Study of the Practice and Legal Framework of Polygamy in Selected Jurisdictions", International Journal of Business & Law Research 2(3) (2014): 32- 44.
- Zeylaî, Ebu Muhammed, Fahruddin Osman b. Ali, Tebyînü'l-hakâik şerhu Kenzi'd-dekâik, Kahire: Bulak, 1313 h.
| APA | YALÇIN İ (2017). Günümüz İslam Aile Hukuku Kanunlarında Çok Eşlilik Üzerindeki Sınırlandırmalar. , 1707 - 1725. |
| Chicago | YALÇIN İSMAİL Günümüz İslam Aile Hukuku Kanunlarında Çok Eşlilik Üzerindeki Sınırlandırmalar. (2017): 1707 - 1725. |
| MLA | YALÇIN İSMAİL Günümüz İslam Aile Hukuku Kanunlarında Çok Eşlilik Üzerindeki Sınırlandırmalar. , 2017, ss.1707 - 1725. |
| AMA | YALÇIN İ Günümüz İslam Aile Hukuku Kanunlarında Çok Eşlilik Üzerindeki Sınırlandırmalar. . 2017; 1707 - 1725. |
| Vancouver | YALÇIN İ Günümüz İslam Aile Hukuku Kanunlarında Çok Eşlilik Üzerindeki Sınırlandırmalar. . 2017; 1707 - 1725. |
| IEEE | YALÇIN İ "Günümüz İslam Aile Hukuku Kanunlarında Çok Eşlilik Üzerindeki Sınırlandırmalar." , ss.1707 - 1725, 2017. |
| ISNAD | YALÇIN, İSMAİL. "Günümüz İslam Aile Hukuku Kanunlarında Çok Eşlilik Üzerindeki Sınırlandırmalar". (2017), 1707-1725. |
| APA | YALÇIN İ (2017). Günümüz İslam Aile Hukuku Kanunlarında Çok Eşlilik Üzerindeki Sınırlandırmalar. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(3), 1707 - 1725. |
| Chicago | YALÇIN İSMAİL Günümüz İslam Aile Hukuku Kanunlarında Çok Eşlilik Üzerindeki Sınırlandırmalar. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 6, no.3 (2017): 1707 - 1725. |
| MLA | YALÇIN İSMAİL Günümüz İslam Aile Hukuku Kanunlarında Çok Eşlilik Üzerindeki Sınırlandırmalar. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, vol.6, no.3, 2017, ss.1707 - 1725. |
| AMA | YALÇIN İ Günümüz İslam Aile Hukuku Kanunlarında Çok Eşlilik Üzerindeki Sınırlandırmalar. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2017; 6(3): 1707 - 1725. |
| Vancouver | YALÇIN İ Günümüz İslam Aile Hukuku Kanunlarında Çok Eşlilik Üzerindeki Sınırlandırmalar. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2017; 6(3): 1707 - 1725. |
| IEEE | YALÇIN İ "Günümüz İslam Aile Hukuku Kanunlarında Çok Eşlilik Üzerindeki Sınırlandırmalar." İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6, ss.1707 - 1725, 2017. |
| ISNAD | YALÇIN, İSMAİL. "Günümüz İslam Aile Hukuku Kanunlarında Çok Eşlilik Üzerindeki Sınırlandırmalar". İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 6/3 (2017), 1707-1725. |
