LİSE ÖĞRENCİLERİNDE PROBLEMLİ AKILLI TELEFON KULLANIMININ SOSYAL KAYGI VE SOSYAL AĞLARIN KULLANIMINA ARACILIK ETKİSİ

UĞUR DOĞAN, (Yrd.Doç.Dr. Muğla Üniversitesi, Sıtkı Koçman Eğitim Fakültesi,)
Nurcan İLÇİN TOSUN (Psikolojik Danışman. Mumcular Sitare Özkan Çok Programlı Anadolu Lisesi)
Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi
29 0
Yıl: 2016 Cilt: 0 Sayı: 22 Sayfa Aralığı: 99 - 128 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

LİSE ÖĞRENCİLERİNDE PROBLEMLİ AKILLI TELEFON KULLANIMININ SOSYAL KAYGI VE SOSYAL AĞLARIN KULLANIMINA ARACILIK ETKİSİ

Öz:
Bu araştırmanın amacı, lise düzeyindeki öğrencilerin sosyal kaygı düzeyleri ve sosyal ağ siteleri kullanımları ile problemli akıllı telefon kullanımları arasındaki ilişkilerinin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu Muğla İlindeki çeşitli Anadolu liselerinde öğrenim gören 120'si kız (%35), 224'ü erkek (%65) toplam 344 9. 10. 11. ve 12. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak;Sosyal Kaygı Ölçeği, Sosyal Medya Kullanımı Ölçeği ve Problemli Akıllı Telefon Kullanımı Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde değişkenler arasındaki ilişkiyi tespit etmek için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu, cinsiyetler arasındaki farklılığı tespit etmek için t-testi ve sosyal kaygının anılan değişkenleri yordamasını tespit etmek için ise regresyon tabanlı aracılık analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, lise öğrencilerinin sosyal kaygı düzeyleri ve problemli akıllı telefon kullanımında cinsiyetler arasında farklılığa rastlanırken, sosyal kaygı düzeyleri ile sosyal ağ siteleri kullanımı ve problemli akıllı telefon kullanımı arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Lise öğrencilerinin sosyal kaygı düzeyleri arttıkça sosyal ağ kullanımlarının da arttığı, aynı şekilde sosyal kaygı düzeyleri arttıkça problemli akıllı telefon kullanım düzeylerinin de arttığı ortaya çıkmıştır
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sosyoloji Psikoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

MEDIATING EFFECT OF PROBLEMATIC SMARTPHONE USE ON THE RELATIONSHIP BETWEEN SOCIAL ANXIETY AND SOCIAL NETWORK USAGE OF HIGH SCHOOL STUDENTS

Öz:
The purpose of the study was to determine the relationship between social network usage, social anxiety, and problematic smartphone usage. Participants consist of 344 9th, 10th and 11th high school students in Muğla. Accordingly, the participants were 120 female (35%) and 224 male (65%) students.Social Anxiety Scale, Social Media Usage Scale and Problematic Cell Phone Usage Scale were used in the study. Pearson correlation coefficient was used to determine the relationships between variables, T test was used to determine gender differences and regression based mediation analysis was used to determine whether the relationship between social anxiety and social network usage was mediated by problematic smartphone usage. Results showed that there were differences across genders in term of social anxiety level and problematic smartphone usage. In addition, there were significant relationships among social anxiety level, social network usage and problematic smartphone usage. As adolescents’ social anxiety levels increased, their use of social network also increased; similarly, as their levels of social anxiety increased, problematic smartphone usage increased. Furthermore, mediation analysis revealed that smartphone usage fully mediated the relationships between social anxiety and social network usage
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sosyoloji Psikoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akgün, A., Gönen, S. ve Aydın, S. (2007). “İlköğretim Fen ve Matematik Öğretmenliği Öğrencilerinin Kaygı Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi.” Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(20): 283-299.
  • Akın, A., Altundağ, Y., Turan, M. E. ve Akın, Ü. (2014). “The Validity and Reliability of the Turkish Version of the Smart Phone Addiction ScaleShort Form for Adolescent.” Procedia - Social and Behavioral Sciences, 152, 74-77.
  • Akın, A., Özbay, A. ve Baykut, İ. (2015). “Sosyal Medya Kullanım Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirliği.” Journal of International Social Research, 8(38): 628-633.
  • Amerikan Psikiyatri Birliği (2000) Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, Dördüncü Baskı (DSM-IV-TR). Çev. Ed., Ertuğrul Köroğlu. Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
  • Amichai-Hamburger, Y. & Ben-Artzi, E. (2003). “Loneliness and Internet Use.” Computers in Human Behavior, 19(1): 71-80.
  • Baron, R. M. & Kenny, D. A. (1986). “The Moderator–Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations.” Journal of Personality and Social Psychology, 51(6): 1173-1182.
  • Bianchi, A. & Phillips, J. G. (2005). “Psychological Predictors of Problem Mobile Phone Use.” CyberPsychology & Behavior, 8(1): 39-51.
  • Caplan, S. E. (2002). “Problematic Internet Use and Psychosocial Well-Being: Development of a Theory-Based Cognitive–Behavioral Measurement Instrument.” Computers in Human Behavior, 18(5): 553-575.
  • Cheever, N. A., Rosen, L. D., Carrier, L. M. ve Chavez, A. (2014). “Out of Sight is not Out of Mind: The Impact of Restricting Wireless Mobile Device Use on Anxiety Levels Among Low, Moderate and High Users.” Computers in Human Behavior, 37: 290-297.
  • Chiu, S.-I. (2014). “The Relationship Between Life Stress and Smartphone Addiction on Taiwanese University Student: A Mediation Model of Learning Self-Efficacy and Social Self-Efficacy.” Computers in Human Behavior, 34: 49-57.
  • Clark, D. M. (2001). “A Cognitive Perspective on Social Phobia.” In Crozier W. R. ve Alden A. (Eds.), International Handbook of Social Anxiety: Concepts, Research And Interventions Relating to the Self and Shyness (pp. 405- 430). New York: John Wiley & Sons Ltd.
  • Eroğlu, Y. ve Peker, A. (2015). “Ergenlerde Akran İlişkileri ile Siber Zorbalık Statüleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.” Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(1): 593-606.
  • Erözkan, A. (2009). “The Relationship Between Attachment Styles and Social Anxiety: An Investigation with Turkish University Students.” Social Behavior and Personality, 37(6): 835–844.
  • Feingold, A. (1994). “Gender Differences in Personality: A Meta-Analysis.” Psychological Bulletin, 116(3): 429-456.
  • Fernandez, K. C., Levinson, C. A. & Rodebaugh, T. L. (2012). “Profiling: Predicting Social Anxiety from Facebook Profiles.” Social Psychological and Personality Science, 3(6): 706-713
  • Forest, A. L. & Wood, J. V. (2012). “When Social Networking is not Working Individuals with Low Self-Esteem Recognize but Do not Reap the Benefits of Self-Disclosure on Facebook.” Psychological Science, 23(3): 295-302.
  • Gross, E. F., Juvonen, J. & Gable, S. L. (2002). “Internet Use and Well-Being in Adolescence.” Journal of Social Issues, 58(1): 75-90.
  • Hampton, K. ve Wellman, B. (2001). “Long Distance Community in the Network Society Contact and Support Beyond Netville.” American Behavioral Scientist, 45(3): 476-495.
  • Hayes, A. F. (2013). Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis: A regression-based approach. New York: Guilford Press.
  • Hong, F.-Y., Chiu, S.-I. & Huang, D.-H. (2012). “A Model of the Relationship Between Psychological Characteristics, Mobile Phone Addiction and Use of Mobile Phones by Taiwanese University Female Students.” Computers in Human Behavior, 28(6): 2152-2159.
  • Jenkins-Guarnieri, M. A., Wright, S. L. & Johnson, B. (2013). “Development and Validation of a Social Media Use Integration Scale.” Psychology of Popular Media Culture, 2(1): 38-50.
  • Kemp, S. (2014). Social, Digital & Mobile Worldwide in 2014.
  • http://wearesocial.net/blog/2014/01/social-digital-mobile-worldwide- 2014 adresinden 09 Mayıs 2015 tarihinde alınmıştır.
  • Ko, C. H., Yen, J. Y., Yen, C. F., Chen, C. S. & Chen, C. C. (2012). “The Association Between Internet Addiction and Psychiatric Disorder: A Review of the Literature.” European Psychiatry, 27(1): 1-8.
  • Kwon, M., Kim, D.-J., Cho, H. & Yang, S. (2013). “The Smartphone Addiction Scale: Development and Validation of a Short Version for Adolescents.” PloS one, 8(12): e83558.
  • Mansell, W. & Clark, D. M. (1999). “How do I Appear to Others? Social Anxiety and Processing of the Observable Self.” Behaviour Research and Therapy, 37(5): 419-434.
  • Martinotti, G., Villella, C., Di Thiene, D., Di Nicola, M., Bria, P., Conte, G., La Torre, G. (2011). “Problematic Mobile Phone Use in Adolescence: A Cross-Sectional Study.” Journal of Public Health, 19(6): 545-551
  • McKenna, K. Y. A. & Bargh, J. A. (2000). “Plan 9 from Cyberspace: The Implications of the Internet for Personality and Social Psychology.” Personality and Social Psychology Review, 4(1): 57-75.
  • Miller, R. S. (2009). “Shyness, Social Anxiety and Embarrassability.” In Leary M. R. ve R. H. Hoyle R. H. (Eds.). Handbook of Individual Differences in Social Behavior (pp. 176-191). New York: Guilford Press.
  • Morgan, C. & Cotten, S. R. (2003). “The Relationship Between Internet Activities and Depressive Symptoms in a Sample of College Freshmen.” CyberPsychology & Behavior, 6(2): 133-142.
  • Moscovitch, D. A., Rodebaugh, T. L. & Hesch, B. D. (2012). “How Awkward! Social Anxiety and the Perceived Consequences of Social Blunders.” Behaviour Research and Therapy, 50(2): 142-149.
  • Murphy, E. C. & Tasker, T. E. (2011). “Lost in a Crowded Room: A Correlation Study of Facebook and Social Anxiety.” In Barlow J. (Ed.), Interface: The Journal of Education, Community, and Values (pp. 89-94). The Berglund Center for Internet Studies: Forest Grove . Nie, N. H. & Erbring, L. (2000). Internet and Society: A Preliminary Report. http://itsy.co.uk/archive/sisn/Pos/silver/IntAndSoc.pdf adresinden 10 Mayıs 2015 tarihinde alınmıştır.
  • Norton, P. J. & Hope, D. A. (2001). “Kernels of Truth or Distorted Perceptions: Self and Observer Ratings of Social Anxiety and Performance.” Behavior Therapy, 32(4): 765-786.
  • Orr, E. S., Sisic, M., Ross, C., Simmering, M. G., Arseneault, J. M. & Orr, R. R. (2009). “The Influence of Shyness on the Use of Facebook in an Undergraduate Sample.” CyberPsychology & Behavior, 12(3): 337-340.
  • Özbay, Y. ve Palancı, M. (2001). “Sosyal Kaygı Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması.” VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, 5-7 Eylül, Ankara.
  • Patterson, M. L. & Ritts, V. (1997). “Social and Communicative Anxiety: A Review and Meta-Analysis.” In Brant R. B. (Ed.), Communication Yearbook 20 (pp. 263-303). Thousand Oak, CA: Sage Peker, A. (2015). “Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorbalık Statülerini Yordayan Risk Faktörlerinin İncelenmesi.” Eğitim ve Bilim, 40(181): 57-75.
  • Peker, A. ve Eroğlu, Y. (2015). “Ergenlerde Algılanan Sosyal Destek ve Siber Zorbalığa Eğilim Arasındaki İlişkiler: Arkadaştan ve Öğretmenden Algılanan Sosyal Desteğin Aracı Rolü.” Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(3): 759-778.
  • Rauch, S. M., Strobel, C., Bella, M., Odachowski, Z. & Bloom, C. (2014). “Face to Face Versus Facebook: Does Exposure to Social Networking Web Sites Augment or Attenuate Physiological Arousal among the Socially Anxious?” Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 17(3): 187-190.
  • Selfhout, M. H. W., Branje, S. J. T., Delsing, M., ter Bogt, T. F. M. & Meeus, W. H. J. (2009). “Different Types of Internet Use, Depression, and Social Anxiety: The Role of Perceived Friendship Quality.” Journal of Adolescence, 32(4): 819-833.
  • Shaw, A. M., Timpano, K. R., Tran, T. B. & Joormann, J. (2015). “Correlates of Facebook Usage Patterns: The Relationship Between Passive Facebook Use, Social Anxiety Symptoms, and Brooding.” Computers in Human Behavior, 48: 575-580.
  • Shaw, L. H. & Gant, L. M. (2002). “In Defense of the Internet: The Relationship Between Internet Communication and Depression, Loneliness, SelfEsteem, and Perceived Social Support.” CyberPsychology & Behavior, 5(2): 157-171.
  • Shepherd, R.-M. & Edelmann, R. J. (2005). “Reasons for Internet Use and Social Anxiety.” Personality and Individual Differences, 39(5): 949-958.
  • Smock, A. D., Ellison, N. B., Lampe, C. & Wohn, D. Y. (2011). “Facebook as a Toolkit: A Uses and Gratification Approach to Unbundling Feature Use.” Computers in Human Behavior, 27(6): 2322-2329.
  • Subrahmanyam, K., Smahel, D. & Greenfield, P. (2006). “Connecting Developmental Constructions to the Internet: Identity Presentation and Sexual Exploration in Online Teen Chat Rooms.” Developmental Psychology, 42(3): 395-406.
  • Şar, A. H. (2013). “Ergenlerde Yalnızlık ile Mobil Telefon Bağimlılığı Probleminin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi.” The Journal of Academic Social Sience Studies, 6(2): 1207-1220.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2011). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. http://www.tuik.gov.tr/ adresinden 12 Mayıs 2015 tarihinde alınmıştır.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2013). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. http://www.tuik.gov.tr/ adresinden 12 Mayıs 2015 tarihinde alınmıştır.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2014). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. http://www.tuik.gov.tr/ adresinden 12 Mayıs 2015 tarihinde alınmıştır.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2015). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. http://www.tuik.gov.tr/ adresinden 12 Mayıs 2015 tarihinde alınmıştır.
  • Valkenburg, P. M., Peter, J. & Schouten, A. P. (2006). “Friend Networking Sites and Their Relationship to Adolescents' Well-Being and Social SelfEsteem.” CyberPsychology & Behavior, 9(5): 584-590.
  • Wang, J.-L., Wang, H.-Z., Gaskin, J. & Wang, L.-H. (2015). “The Role of Stress and Motivation in Problematic Smartphone Use Among College Students.” Computers in Human Behavior, 53: 181-188.
  • Weidman, A. C., Fernandez, K. C., Levinson, C. A., Augustine, A. A., Larsen, R. J. & Rodebaugh, T. L. (2012). “Compensatory Internet Use Among Individuals Higher in Social Anxiety and Its Implications for Well-Being.” Personality and Individual Differences, 53(3): 191-195.
  • Weidman, A. C. & Levinson, C. A. (2015). “I’m Still Socially Anxious Online: Offline Relationship Impairment Characterizing Social Anxiety Manifests and Is Accurately Perceived in Online Social Networking Profiles.” Computers in Human Behavior, 49: 12-19.
  • Weinstein, A. & Lejoyeux, M. (2010). Internet Addiction or Excessive Internet Use. The American Journal of Drug and Alcohol Abuse, 36(5): 277-283.
  • Weiser, E. B. (2001). “The Functions of Internet Use and Their Social and Psychological Consequences.” CyberPsychology & Behavior, 4(6): 723- 743.
  • Wellman, B., Haase, A. Q., Witte, J. ve Hampton, K. (2001). “Does the Internet Increase, Decrease, or Supplement Social Capital? Social Networks, Participation, and Community Commitment.” American Behavioral Scientist, 45(3): 436-455.
  • Whang, L. S.-M., Lee, S. ve Chang, G. (2003). “Internet Over-Users' Psychological Profiles: A Behavior Sampling Analysis on Internet Addiction.” CyberPsychology & Behavior, 6(2): 143-150.
  • Wolak, J., Mitchell, K. J. ve Finkelhor, D. (2003). “Escaping or Connecting? Characteristics of Youth Who form Close Online Relationships.” Journal of Adolescence, 26(1): 105-119.
  • Yıldırım, T., Çırak, Y. ve Konan, N. (2011). “Öğretmen Adaylarında Sosyal Kaygı.” İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1): 85-100
  • Zhang, K. Z., Chen, C. ve Lee, M. K. (2014). “Understanding the Role of Motives in Smartphone Addiction.” 18th Pacific Asia Conference on Information Systems, 24-28 Haziran, Chengdu, China.
APA Doğan U, TOSUN N (2016). LİSE ÖĞRENCİLERİNDE PROBLEMLİ AKILLI TELEFON KULLANIMININ SOSYAL KAYGI VE SOSYAL AĞLARIN KULLANIMINA ARACILIK ETKİSİ. , 99 - 128.
Chicago Doğan Uğur,TOSUN Nurcan İLÇİN LİSE ÖĞRENCİLERİNDE PROBLEMLİ AKILLI TELEFON KULLANIMININ SOSYAL KAYGI VE SOSYAL AĞLARIN KULLANIMINA ARACILIK ETKİSİ. (2016): 99 - 128.
MLA Doğan Uğur,TOSUN Nurcan İLÇİN LİSE ÖĞRENCİLERİNDE PROBLEMLİ AKILLI TELEFON KULLANIMININ SOSYAL KAYGI VE SOSYAL AĞLARIN KULLANIMINA ARACILIK ETKİSİ. , 2016, ss.99 - 128.
AMA Doğan U,TOSUN N LİSE ÖĞRENCİLERİNDE PROBLEMLİ AKILLI TELEFON KULLANIMININ SOSYAL KAYGI VE SOSYAL AĞLARIN KULLANIMINA ARACILIK ETKİSİ. . 2016; 99 - 128.
Vancouver Doğan U,TOSUN N LİSE ÖĞRENCİLERİNDE PROBLEMLİ AKILLI TELEFON KULLANIMININ SOSYAL KAYGI VE SOSYAL AĞLARIN KULLANIMINA ARACILIK ETKİSİ. . 2016; 99 - 128.
IEEE Doğan U,TOSUN N "LİSE ÖĞRENCİLERİNDE PROBLEMLİ AKILLI TELEFON KULLANIMININ SOSYAL KAYGI VE SOSYAL AĞLARIN KULLANIMINA ARACILIK ETKİSİ." , ss.99 - 128, 2016.
ISNAD Doğan, Uğur - TOSUN, Nurcan İLÇİN. "LİSE ÖĞRENCİLERİNDE PROBLEMLİ AKILLI TELEFON KULLANIMININ SOSYAL KAYGI VE SOSYAL AĞLARIN KULLANIMINA ARACILIK ETKİSİ". (2016), 99-128.
APA Doğan U, TOSUN N (2016). LİSE ÖĞRENCİLERİNDE PROBLEMLİ AKILLI TELEFON KULLANIMININ SOSYAL KAYGI VE SOSYAL AĞLARIN KULLANIMINA ARACILIK ETKİSİ. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 0(22), 99 - 128.
Chicago Doğan Uğur,TOSUN Nurcan İLÇİN LİSE ÖĞRENCİLERİNDE PROBLEMLİ AKILLI TELEFON KULLANIMININ SOSYAL KAYGI VE SOSYAL AĞLARIN KULLANIMINA ARACILIK ETKİSİ. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi 0, no.22 (2016): 99 - 128.
MLA Doğan Uğur,TOSUN Nurcan İLÇİN LİSE ÖĞRENCİLERİNDE PROBLEMLİ AKILLI TELEFON KULLANIMININ SOSYAL KAYGI VE SOSYAL AĞLARIN KULLANIMINA ARACILIK ETKİSİ. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, vol.0, no.22, 2016, ss.99 - 128.
AMA Doğan U,TOSUN N LİSE ÖĞRENCİLERİNDE PROBLEMLİ AKILLI TELEFON KULLANIMININ SOSYAL KAYGI VE SOSYAL AĞLARIN KULLANIMINA ARACILIK ETKİSİ. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi. 2016; 0(22): 99 - 128.
Vancouver Doğan U,TOSUN N LİSE ÖĞRENCİLERİNDE PROBLEMLİ AKILLI TELEFON KULLANIMININ SOSYAL KAYGI VE SOSYAL AĞLARIN KULLANIMINA ARACILIK ETKİSİ. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi. 2016; 0(22): 99 - 128.
IEEE Doğan U,TOSUN N "LİSE ÖĞRENCİLERİNDE PROBLEMLİ AKILLI TELEFON KULLANIMININ SOSYAL KAYGI VE SOSYAL AĞLARIN KULLANIMINA ARACILIK ETKİSİ." Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 0, ss.99 - 128, 2016.
ISNAD Doğan, Uğur - TOSUN, Nurcan İLÇİN. "LİSE ÖĞRENCİLERİNDE PROBLEMLİ AKILLI TELEFON KULLANIMININ SOSYAL KAYGI VE SOSYAL AĞLARIN KULLANIMINA ARACILIK ETKİSİ". Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi 22 (2016), 99-128.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 3:16

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları