Öğretmen Adaylarında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğunun Yaygınlığı ve Komorbiditesi

Emine AHMETOĞLU, (Assoc. Prof. Trakya University, Faculty of Education, Department of English Language and Literature, Edirne,)
Vahdet GÖRMEZ, (MD, MRCPsych, DipCBT (Corresponding Author) Bezmialem Vakıf University, Department of Child and Adolescent Psychiatry, İstanbul)
Murat COŞKUN, (Istanbul University)
Mücahit ÖZTÜRK, (Hasan Kalyoncu University)
Muhlise COŞKUN ÖGEYİK (Trakya University)
Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
11 3
Yıl: 2017 Cilt: 7 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 96 - 103 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Öğretmen Adaylarında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğunun Yaygınlığı ve Komorbiditesi

Öz:
Bu araştırmanın amacı Türkiye'deki genç yetişkinlerden oluşan bir örneklemde dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ile sosyal anksiyete bozukluğunun (SAB) yaygınlığını ve komorbiditesini incelemektir. 21-24 yaş arasındaki üniversite öğrencileri araştırma ekibi tarafından hazırlanan sosyo-demografik formu, Yetişkin DEB/DEHB DSM IV Temelli Tarama ve Değerlendirme Ölçeği ile Liebowitz Sosyal Anksiyete Ölçeğini doldurmuştur. Sona erme noktası üzerinde puan alan katılımcılar, DEHB ve SAD için DSM-IV kriterlerini gözeten deneyimli psikiyatristler tarafından teşhis amaçlı bir görüşmeye davet edilmiştir. Tüm katılımcıların yüzde 30'u (152/494) tarama ölçeklerindeki sona erme noktası üzerinde bir puan almış ve bu katılımcıların yüzde 60'ı (92/152) klinik görüşmeye katılmıştır. Klinik görüşmeye katılan katılımcıların yüzde 38'i (35/92) DEHB ve/veya SAB teşhisi almıştır. Tüm örneklem içinde DEHB ve SAB yaygınlık oranı DEHB için 3.23% (16/494) ve SAB için 4.45% (22/494) olarak belirlenmişken katılımcıların 0.6% (3/494)'sının komorbid DEHB ve SAB'na sahip olduğu saptanmıştır. Burada sunulan bulgular SAB ve DEHB'nin oldukça yaygın komorbiditeler olduğunu belirten literatür çalışmalarını destekler niteliktedir. Sosyal Anksiyete Bozukluğu olan öğretmen adaylarına teklif edilen profesyonel yardımın reddedilmesi ise daha fazla araştırılması gereken bir konudur. Resmi bir teşhis ile etiketlenmekten ve mesleki hayatlarında tedavi görmekten duyulan korku ve endişenin kültüre özgü bir yaklaşımla incelenmesi gerekmektedir.
Anahtar Kelime:

Prevalence and Comorbidity of Attention Deficit/Hyperactivity Disorder and Social Anxiety Disorder Among Teacher Candidate University Students

Öz:
To investigate prevalence and comorbidity of attention-deficit hyperactivity disorder (ADHD) and social anxiety disorder (SAD) in a Turkish community sample of young adult population. University students aged 21-24 years completed a socio-demographic form developed by the study team; Adult ADD/ ADHD DSM IV- Based Diagnostic Screening and Rating Scale and Liebowitz Social Anxiety Scale. Subjects, who scored above the cut off points in each scales, were invited for a diagnostic interview conducted by experienced psychiatrists using DSM-IV criteria for ADHD and SAD. 30 percent (152/494) of all participants had a score above of the cutoff point in screening scales and 60 percent of them attended clinical interview. 38 percent (35/92) of those who had clinical interview received diagnoses of ADHD and/or SAD. Prevalence of ADHD and SAD among the whole sample was 3.23% for ADHD (16/494) and 4.45% for SAD (22/494), whilst 0.6 % (3/494) had comorbid ADHD and SAD. Findings presented here support the existing literature that SAD and ADHD are relatively common comorbidities. Rejection of professional help offered to the teacher candidates with Social Anxiety Disorder need further analysis. Their fear of stigmatization and concerns about the impact of a formal diagnosis and having treatment on their professional career needs to be addressed in a culture-specific approach.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Able, S. L., Haynes, V., & Hong, J. (2014). Diagnosis, treatment, and burden of illness among adults with attentiondeficit/ hyperactivity disorder in Europe. Pragmatic and Observational Research, 5, 21-33.
  • Adler, LA., Liebowitz, M., Kronenberger, W., Qiao, M., Rubin, R., Hollandbeck ,M., & et al. (2009). Atomoxetine treatment in adults with attention-deficit/hyperactivity disorder and comorbid social anxiety disorder. Depress Anxiety. 26, 212-221.
  • American Academy of Child and Adolescent Psychiatry. (2007). Practice parameter for the assessment and treatment of children and adolescents with attention-deficit/hyperactivity disorder. J. Am. Acad. Child Adolesc. Psychiatry, 46(7), 894-921.
  • American Psychiatric Association. (APA) (1994). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4th ed.). Washington DC.
  • Asherson, P., Akehurst, R,, Kooij, JJ., Huss, M., Beusterien, K., Sasané, R., & et al. (2012). Under diagnosis of adult ADHD: cultural influences and societal burden. J Atten Disord. 16 (Suppl 5), 20-38.
  • Baker, SL., Heinrichs, N., Kim, HJ., & Hofmann, SG. (2002). The Liebowitz social anxiety scale as a self-report instrument: a preliminary psychometric analysis. Behav Res Ther., 40(6), 701-15.
  • Biederman, J., Faraone, SV., Spencer, T., Wilens, T., Norman, D., Lapey, K., & et al. (1993). Patterns of psychiatric comorbidity, cognition, and psychosocial functioning in adults with attention-deficit/hyperactivity disorder. Am J Psychiatry, 150, 1792-1798.
  • Biederman, J., Faraonea, S. V., Monuteauxa, M. C., Boberb, M., & Cadogenb, E. (2004). Gender effects on AttentionDeficit/Hyperactivity disorder in adults, revisited. Biological Psychiatry, 55, 692-700
  • Biederman, J., Newcorn, J., & Sprich, S. (1991). Comorbidity of ADHD with conduct, depressive, anxiety and other disorders. Am. J. Psychiatry, 148, 564-577.
  • Das, D., Cherbuin, N., Butterworth, P., Anstey, KJ., & Easteal S. (2012). A population based study of attention deficit/hyperactivity disorder symptoms and associated impairment in middle-aged adults. PLoS One., 7(2), e31500.
  • Duran, S. (2006). Prevalance and comorbidty of adult attention deficit hyperactivity disorder in clinically referred patients. Unpublished master thesis, Istanbul.
  • Edel, MA., Rudel, A., Hubert, C., Scheele, D., Brüne, M., Juckel, G., & et al. (2010). Alexithymia, emotion processing and social anxiety in adults with ADHD. Eur J Med Res., 15, 403-409.
  • Faraone, S.V., Sergeant, J., Gillberg, C., & Biederman, J. (2003). The worldwide prevalence of ADHD: is it an American condition? World Psychiatry, 2,104-113.
  • Fayyad, J., De Graaf, R, Kessler, R, Alonso, J., Angermeyer, M., Demyttenaere, K., & et al. (2007). Cross-national prevalence and correlates of adult attention-deficit hyperactivity disorder. Br J Psychiatry, 190,402-9.
  • Fresco, DM., Coles, ME., Heimberg, RG., Liebowitz, MR., Hami, S., Stein, MB., & et al. (2001). The Liebowitz Social Anxiety Scale: a comparison of the psychometric properties of self-report and clinician-administered formats. Psychological Medicine, 31, 1025-1035.
  • Furmark, T. (2002). Social phobia: overview of community surveys. Acta Psychiatr Scand., 105, 84-93.
  • Geller, D., Donnelly, C., Lopez, F., Rubin, R., Newcorn, J., Sutton, V., & et al. (2007). Atomoxetine treatment for pediatric patients with attention-deficit/hyperactivity disorder with comorbid anxiety disorder. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 46, 1119-1127.
  • Gençöz, T., Soykan, Ç., & Özgüven, HD. (2003). Liebowitz social anxiety scala: The Turkish version. Psychol Rep, 93, 1059-1069.
  • Greydanus, DE., Pratt, HD., & Patel, DR. (2007). Attention deficit hyperactivity disorder across the lifespan: the child, adolescent, and adult. Dis Mon, 53(2), 70-131.
  • Güclü, O. & Erkıran, M. (2004). Psychiatric loading in parents of children with attention deficit hyperactivity disorder (in Turkish). Clinical Psychiatry, 7, 32-41.
  • Günay, Ş., Savran, C., Aksoy, U.M., Maner, F. Turgay, A., & Yargıç, İ. (2006). The norm study, transliteral equivalence, validity, reliability of adult hyperactivity scale in Turkish adult population (in Turkish). Psychiatry in Turkey, 8, 98-107.
  • Kessler, RC., Adler, L., Barkley, R., Biederman, J., Conners, CK., Demler, O., & et al. (2006). The prevalence and correlates of adult ADHD in the United States: Results from the National Comorbidity Survey Replication. Am J Psychiatry, 163, 716-723.
  • Kooij, SJ., Bejerot, S., Blackwell, A., Caci, H., Casas-Brugué, M., Carpentier, PJ., & et al. (2010). European consensus statement on diagnosis and treatment of adult ADHD: The European Network Adult ADHD. BMC Psychiatry, 10, 67.
  • Koyuncu, A., Tutkunkardaş, D., Binbay, Z., Özyıldırım, I., Ertekin, E., & Tükel R. (2012). The prevalence and clinical features of adult attention deficit hiperactivity disorder in social anxiety disorder. Eur Psychiatry. 27(suppl 1), P-119.
  • Liebowitz, MR. (1987). Social phobia. Mod Probl Pharmacopsychiatry. 22, 141-173.
  • Mancini, C., Van Ameringen, M., Oakman, JM., & Figueiredo, D. (1999). Childhood attention deficit /hyperactivity disorder in adults with anxiety disorders. Psychol Med. 29, 515-525.
  • McGough, JJ., Smalley, SL., McCracken, JT., Yang, M., Del' Homme, M., Lynn, DE., & et al. (2005). Psychiatric comorbidity in adult attention deficit hyperactivity disorder: findings from multiplex families. Am J Psychiatry, 162(9),1621-7.
  • MTA Cooperative Group. (1999). A 14-month randomized clinical trial of treatment strategies for attentiondeficit/hyperactivity disorder. Arch Gen Psychiatry, 56, 1073-1086.
  • Park, S., Cho, M. J., Chang, S. M., Jeon, H. J., Cho, S., Kim, B., & et al. (2011). Prevalence, correlates, and comorbidities of adult ADHD symptoms in Korea: Results of the Korean epidemiologic catchment area study. Clinical Key,186, 378-383.
  • Pliszka, SR. (1998). Comorbidity of attention-deficit/hyperactivity disorder with psychiatric disorder: An overview. J Clin Psychiatry, 59 (Suppl 7), 50-58.
  • Rösler, M., Casas, M., Konofal, E., & Buitelaar, J. (2010). Attention deficit hyperactivity disorder in adults. World J Biol Psychiatry, 11(5), 684-698.
  • Ruscio, AM., Brown, TA., Chiu, WT., Sareen, J., Stein, MB., & Kessler RC. (2008). Social fears and social phobia in the united states: Results from the national comorbidity survey replication. Psychol Med. 38(1), 15-28.
  • Rytwinski, NK., Fresco, DM., Heimberg, RG., Coles, ME., Liebowitz, MR., Cissell, S., & et al. (2009). Screening for social anxiety disorder with the self-report version of the Liebowitz Social Anxiety Scale. Depress Anxiety, 26(1), 34-8.
  • Sadock, BJ. & Sadock, VA. (2007). Kaplan & Sadock's synopsis of psychiatry. Behavioral sciences/clinical psychiatry, (10th ed.). Lippincott Williams & Wilkins.
  • Safren, SA., Lanka, GD., Otto, MW., & Pollack, MH. (2001). Prevalence of childhood ADHD among patients with generalized anxiety disorder and a comparison condition, social phobia. Depress Anxiety, 13, 190-191.
  • Sobanski, E. (2006). Psychiatric comorbidity in adults with attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD). Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci, 256 [Suppl 1], I/26-I/31.
  • Sobanski, E., Bruggemann D., Alm, B., Kern, S., Deschner, M., Schubert, T. , & et al. (2007). Psychiatric comorbidity and functional impairment in a clinically referred sample of adults with attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD). European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 257, 371-377.
  • Turgay, A. (1995). DSM-IV'e dayalı erişkin hiperaktivite degerlendirme ölçegi (unpublished scale) Canada: Integrative Therapy Institute Toronto,
  • Van Ameringen, M., Mancini, C., Simpson, W., & Patterson, B. (2011). Adult attention deficit hyperactivity disorder in an anxiety disorders population. CNS Neurosci Ther, 17, 221-226.
  • Wilens, TE., Biederman, J., Brown, S., Tanguay, S., Monuteaux, MC., Blake, C., & et al. (2002). Psychiatric comorbidity and functioning in clinically referred preschool children and school-age youths with adhd. J. Am. Acad. Child Adolesc. Psychiatry, 41, 262-268.
  • Wilens, TE., Biederman, J., Faraone, SV., Martelon, M., Westerberg, D., & Spencer, TJ. (2009). Presenting ADHD symptoms, subtypes, and comorbid disorders in clinically referred adults with ADHD. J Clin Psychiatry, 70(11), 1557-1562.
APA AHMETOGLU E, Gormez V, COŞKUN M, ÖZTÜRK M, COŞKUN ÖGEYİK M (2017). Öğretmen Adaylarında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğunun Yaygınlığı ve Komorbiditesi. , 96 - 103.
Chicago AHMETOGLU EMINE,Gormez Vahdet,COŞKUN Murat,ÖZTÜRK Mücahit,COŞKUN ÖGEYİK Muhlise Öğretmen Adaylarında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğunun Yaygınlığı ve Komorbiditesi. (2017): 96 - 103.
MLA AHMETOGLU EMINE,Gormez Vahdet,COŞKUN Murat,ÖZTÜRK Mücahit,COŞKUN ÖGEYİK Muhlise Öğretmen Adaylarında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğunun Yaygınlığı ve Komorbiditesi. , 2017, ss.96 - 103.
AMA AHMETOGLU E,Gormez V,COŞKUN M,ÖZTÜRK M,COŞKUN ÖGEYİK M Öğretmen Adaylarında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğunun Yaygınlığı ve Komorbiditesi. . 2017; 96 - 103.
Vancouver AHMETOGLU E,Gormez V,COŞKUN M,ÖZTÜRK M,COŞKUN ÖGEYİK M Öğretmen Adaylarında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğunun Yaygınlığı ve Komorbiditesi. . 2017; 96 - 103.
IEEE AHMETOGLU E,Gormez V,COŞKUN M,ÖZTÜRK M,COŞKUN ÖGEYİK M "Öğretmen Adaylarında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğunun Yaygınlığı ve Komorbiditesi." , ss.96 - 103, 2017.
ISNAD AHMETOGLU, EMINE vd. "Öğretmen Adaylarında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğunun Yaygınlığı ve Komorbiditesi". (2017), 96-103.
APA AHMETOGLU E, Gormez V, COŞKUN M, ÖZTÜRK M, COŞKUN ÖGEYİK M (2017). Öğretmen Adaylarında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğunun Yaygınlığı ve Komorbiditesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 96 - 103.
Chicago AHMETOGLU EMINE,Gormez Vahdet,COŞKUN Murat,ÖZTÜRK Mücahit,COŞKUN ÖGEYİK Muhlise Öğretmen Adaylarında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğunun Yaygınlığı ve Komorbiditesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 7, no.1 (2017): 96 - 103.
MLA AHMETOGLU EMINE,Gormez Vahdet,COŞKUN Murat,ÖZTÜRK Mücahit,COŞKUN ÖGEYİK Muhlise Öğretmen Adaylarında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğunun Yaygınlığı ve Komorbiditesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.7, no.1, 2017, ss.96 - 103.
AMA AHMETOGLU E,Gormez V,COŞKUN M,ÖZTÜRK M,COŞKUN ÖGEYİK M Öğretmen Adaylarında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğunun Yaygınlığı ve Komorbiditesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2017; 7(1): 96 - 103.
Vancouver AHMETOGLU E,Gormez V,COŞKUN M,ÖZTÜRK M,COŞKUN ÖGEYİK M Öğretmen Adaylarında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğunun Yaygınlığı ve Komorbiditesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2017; 7(1): 96 - 103.
IEEE AHMETOGLU E,Gormez V,COŞKUN M,ÖZTÜRK M,COŞKUN ÖGEYİK M "Öğretmen Adaylarında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğunun Yaygınlığı ve Komorbiditesi." Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, ss.96 - 103, 2017.
ISNAD AHMETOGLU, EMINE vd. "Öğretmen Adaylarında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu ve Sosyal Kaygı Bozukluğunun Yaygınlığı ve Komorbiditesi". Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 7/1 (2017), 96-103.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 3:17

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları