Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar
Yıl: 2017 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 659 - 682 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar
Öz: Bu çalışmada görme yetersizliği olan öğrencilerin derse yönelik öğrenmelerini daha etkili hale getirmek amacıyla öğrenmeyi destekleyici ihtiyaçlar belirlenmiştir. Görme yetersizliği olan öğrencilerin öğrenmeye yönelik ihtiyaçlarının belirlenmesinde iç içe geçmiş tek durum deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Erzurum İli Görme Engelliler Ortaokulu'nda öğrenim gören 6. sınıf görme yetersizliği olan öğrenciler oluşturmaktadır. Görme yetersizliği olan öğrencilerin eğitim ortamına, öğretime, öğrenime ve ölçme-değerlendirmeye yönelik ihtiyaçlar ders sırasında yapılan gözlemler, ders sonrası video kayıtların incelenmesi ve ünite sonunda yapılan görüşmeler sonucu belirlenmiştir. Verilerin detaylı incelenmesi sonucunda içerik analizine tabi tutulmuş ve ihtiyaç analizi belirlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre görme yetersizliği olan öğrencilerin öğrenmelerini destekleyici ihtiyaçlar "eğitim-öğretim ortamı ihtiyaçları", "eğitim-öğretim ihtiyaçları" ve "değerlendirmeye yönelik ihtiyaçlar" olarak belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: Learning Support Needs of Visually Impaired Students
Öz: In this study the aim is to identify the learning support needs of students with visual impairment. In the research, one of the case study patterns, an embedded single-case design was used. Study group of the research consists of 5 students studying at sixth grade at Görme Engelliler secondary school in Erzurum in 2014-2015 academic years. Data of need were collected by interview, observation and video recording. Data were analyzed using content analysis method. According to the findings, supporting learning needs are determined "education environment needs", "educational needs" and "assessing needs".
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akkoyunlu, B., Altun, A., & Yılmaz, S.M. (2008). Öğretim tasarımı (1. baskı). Ankara: Maya Akademi.
- Algan, S. (2008). İlköğretim 6. ve 7. sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programının ölçme ve değerlendirme öğesinin öğretmen görüşleri açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Ataman, A. (2003). Görme yetersizliğinin çocuklar üzerindeki etkileri. Ü. Tüfekçioğlu (Ed.), İşitme konuşma ve görme sorunu olan çocukların eğitimi içinde (s. 235-256). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
- Ataman, A. (2012). Özel eğitime muhtaç olmanın nedenleri anlamı ve amaçları. A. Ataman (Ed.), Temel eğitim öğretmenleri için kaynaştırma uygulamaları ve özel eğitim içinde (s. 3-53). Ankara: Vize Yayıncılık.
- Azizoğlu, N. İ. (2013). Görme engellilere Türkçe öğretiminin sorunları. Türkçe Araştırmaları Akademik Öğrenci Dergisi, 3(4), 1-7.
- Bogdan, R.C., & Biklen, S.K .(2007). Qualitative research for education (Fifth edition). London: Pearson.
- Brown, C. (2010). Enviromental Checklist for Developing Indepence. (30 Haziran 2015 tarihinde http://www.tsbvi.edu/orientation-and-mobility-items/1969- environmental-checklist-for-developing-independence web sitesinden erişildi.)
- Bülbül, M. Ş. (2013). Görme engelli öğrenciler ile çalışırken nasıl bir materyal kullanılmalıdır?. Fen Eğitimi ve Araştırmaları Derneği Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 1(1), 1-11.
- Cavkaytar, A., & Diken, İ. H. (2012). Özel eğitim: Özel eğitim ve özel eğitim gerektirenler (1.baskı). Ankara: Vize Basın Yayın.
- Creswell, J.W. (2007). Educational research. Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. New Jersey: Pearson.
- Çakmak, S. (2011). Görme engeli olan çocuklara özbakım becerilerini kazandırmada video ile model olunarak sunulan aile eğitim programının etkililiği. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Çalışkan, N.,& Çangal, Ö. (2013). Yabancılara Türkçe öğretiminde dil ihtiyaç analizi: Bosna-Hersek örneği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 310-334.
- Çelikkaya, T. (2008). Yapılandırmacı yaklaşımın sosyal bilgiler öğretiminde başarı, tutum ve kalıcılığa etkisi (5.sınıf örneği). Yayınlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Demirel, Ö. (2009). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem Akademi.
- Diken, İ. (2012). Özel eğitime gereksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim. Ankara: Pegem Akademi.
- Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri (2. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Enç, M. (2005). Görme özürlüler gelişim, uyum ve eğitimleri. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
- Fer, S. (2009). Öğretim tasarımı (1. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Glesne, C. (2013). Nitel araştırmaya giriş (Çev. Ed.: Ali Ersoy & Pelin Yalçınoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Karacaoğlu, Ö. C. (2009). İhtiyaç analizi ve delphi tekniği; öğretmenlerin eğitim ihtiyacını belirleme örneği. I. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi'nde sunulan sözlü bildiri, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
- Koçer, Ö. (2013). Program geliştirmenin ilk basamağı: Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde ihtiyaç ve durum analizi. Eğitim ve Bilim, 38(169), 159-174.
- Kumar, D.D., Ramasamy, R., & Stefanich, G.P. (2001). Science instruction for students with visual impairments. ERIC Clearinghouse for Science, Mathematics and Environmental Education. Columbus: OH.
- Kurt, H., & Ekici, G. (2013). Bireysel farklılıklar ve öğretime yansımalar. G. Ekici ve M. Güven (Ed.), Öğrenme-öğretme yaklaşımları ve uygulama örnekleri içinde (s. 40- 81). Ankara: Pegem Akademi.
- Mayo, P. M., (2004). Assessment of the impact chemistry text and figures have on visually impaired students' learning. Unpublished Doctoral Dissertation, Purdue University, West Lafayette, Indiana.
- McCallum, D. & Ungar, S. (2003). An introduction to the use of inkjet for tactile diagram production. The British Journal of Visual Impairment, 21(2), 73-77.
- McMillan, J. H., & Schumacher, S. (2010). Research in education: Evidence-based inquiry (7 th Edition). London: Pearson.
- Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3. Baskıdan Çeviri). (Çeviri Editörü: S. Turan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Metin, M., & Demiryürek, G. (2009). Türkçe öğretmenlerinin yenilenen Türkçe öğretim programlarının ölçme-değerlendirme anlayışı hakkındaki düşünceleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 37- 51.
- Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Yayınevi.
- Moore, E. B., & Grossman, P. D. (2016). ConfChem conference on interactive visualizations for chemistry teaching and learning: the cutting edge-educational innovation, disability law, and civil rights. Journal of Chemical Education. DOI: 10.1021/acs.jchemed.5b00777
- Neely, M.,B., (2007). Using technology and other assistive strategies to aid students with disabilities in performing chemistry lab tasks. Journal of Chemical Education, 84(10), 1699-1701.
- Okcu, B., & Sözbilir, M. (2016). 8. sınıf görme engelli öğrencilere "Yaşamımızdaki Elektrik" ünitesinde "Elektrik Motoru Yapalım" etkinliği. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45(1), 23-48.
- Okcu, B., Yazıcı, F. & Sözbilir, M. (2016). Ortaokul düzeyindeki görme engelli öğrencilerin okuldaki öğrenim sürecine dair görüşleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 51-83.
- Özdemir, S. M. (2011). Sınıf ortamını etkileyen sınıf içi ve dışı etkenler. M. Ç. Özdemir (Ed.), Sınıf yönetimi içinde. Ankara: Pegem Akademi.
- Özkan, E. (2013). Kör ve az gören erişkin bireylerde öz yeterlilik, sosyal kaygı, baş etme becerileri ve çevrenin toplumsal katılıma etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Özyürek, M. (1995). Görme yetersizliği olan çocuğu bağımsızlığa hazırlamak için ana baba rehberi. Ankara: Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu.
- Selvi, K. (2011). Öğretme-öğrenme süreci ile ilgili temel kavramlar. K. Selvi (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (s. 1-17). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
- Sever, D. (2013). Modüler öğretim yaklaşımı. G. Ekici ve M. Güven (Ed.), Öğrenme- öğretme yaklaşımları ve uygulama örnekleri içinde (s. 508-539). Ankara: Pegem Akademi.
- Sleezer, C. M., Russ-Eft, D., & Gupta, K. (2014). A practical guide to needs assessment. San Francisco, CA: John Wiley & Sons.
- Soylu, H. (2004). Fen öğretiminde yeni yaklaşımlar: Keşif yoluyla öğrenme. Ankara: Nobel.
- Supalo, C. A., Dwyer, D., Eberhart, H. L., Bunnag, N., & Mallouk, T. E. (2009). Teacher training workshop for educators of students who are blind or low vision. Journal of Science Education for Students with Disabilities, 13(1), 9-16.
- Şafak, P. (2005). Birlikte eğitim ortamında görme yetersizliğinden etkilenmig öğrencilere gezici öğretmenlik düzenlemesine göre verilen destek hizmetin etkililiği. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Şafak, P. (2012). Özel gereksinimli öğrenciler için eğitim ortamlarının düzenlenmesi. A. Ataman (Ed.), Temel eğitim öğretmenleri için kaynaştırma uygulamaları ve özel eğitim içinde (s. 128-140). Ankara: Vize Yayıncılık.
- Taymaz, H. A. (1997). Hizmet içi eğitim. Ankara: Tapu ve Kadastro Vakfı Matbaası.
- Tekin, H. (2009). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (19. Baskı). Ankara: Yargı Yayınevi.
- Teymen, H. İ., & Özdemir, S. (2015). Az gören öğrencilerde punto büyütme, büyüteç kullanma ve uyarlanmış bilgisayar teknolojisinin okuma hızı üzerindeki etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 16(3), 195-212.
- Tombaugh, D. (1981). Chemistry and the visually impaired. Journal of Chemical Education, 58(3), 222-226.
- Tüfekçioğlu, Ü. (2003). İşitme engelliler. Ü. Tüfekçioğlu (Ed.). İşitme, konuşma ve görme sorunu olan çocukların eğitimi içinde (s. 105-125). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
- Visscher-Voerman, I., & Gustafson, K. L. (2004). Paradigms in the theory and practice of education and training design. Educational Technology Research and Development, 52(2), 69-91.
- Yin, R. K. (2003). Case study research: Design and methods. (3rd ed.). Sage Publications.
| APA | ZORLUOĞLU S, SÖZBİLİR M (2017). Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar. , 659 - 682. |
| Chicago | ZORLUOĞLU Seraceddin Levent,SÖZBİLİR Mustafa Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar. (2017): 659 - 682. |
| MLA | ZORLUOĞLU Seraceddin Levent,SÖZBİLİR Mustafa Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar. , 2017, ss.659 - 682. |
| AMA | ZORLUOĞLU S,SÖZBİLİR M Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar. . 2017; 659 - 682. |
| Vancouver | ZORLUOĞLU S,SÖZBİLİR M Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar. . 2017; 659 - 682. |
| IEEE | ZORLUOĞLU S,SÖZBİLİR M "Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar." , ss.659 - 682, 2017. |
| ISNAD | ZORLUOĞLU, Seraceddin Levent - SÖZBİLİR, Mustafa. "Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar". (2017), 659-682. |
| APA | ZORLUOĞLU S, SÖZBİLİR M (2017). Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 659 - 682. |
| Chicago | ZORLUOĞLU Seraceddin Levent,SÖZBİLİR Mustafa Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 7, no.2 (2017): 659 - 682. |
| MLA | ZORLUOĞLU Seraceddin Levent,SÖZBİLİR Mustafa Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.7, no.2, 2017, ss.659 - 682. |
| AMA | ZORLUOĞLU S,SÖZBİLİR M Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2017; 7(2): 659 - 682. |
| Vancouver | ZORLUOĞLU S,SÖZBİLİR M Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2017; 7(2): 659 - 682. |
| IEEE | ZORLUOĞLU S,SÖZBİLİR M "Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar." Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, ss.659 - 682, 2017. |
| ISNAD | ZORLUOĞLU, Seraceddin Levent - SÖZBİLİR, Mustafa. "Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Öğrenmelerini Destekleyici İhtiyaçlar". Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 7/2 (2017), 659-682. |
