Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi

SIRIN, DENIZ; TAYLAN, MEHMET SAIT; MOL, ABBAS

Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi

Abbas MOL, (Aksaray Üniversitesi)

Deniz ŞİRİN, (Namık Kemal Üniversitesi)

Mehmet Sait TAYLAN (Anadolu Speleoloji Grubu Derneği, Beykoz, İstanbul, Türkiye)

Bitki Koruma Bülteni

15 0

Yıl: 2014 Cilt: 54 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 133 - 170 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi

Öz:

Bu çalışmada, Türkiye'nin farklı bölgelerinden 2000-2013 yılları arasında toplanan, Aksaray Üniversitesi ve Namık Kemal Üniversitesi Entomoloji Müzelerinde muhafaza edilen bazı Caelifera (Orthoptera) türleri yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluşturma açısından değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmeler sonucunda, Tridactylidae familyası 1 tür, Tetrigidae familyası 2 cinse ait 2 tür, Pyrgomorphidae familyası 1 cinse ait 2 tür, Pamphagidae familyası 5 cinse ait 14 tür/alttür ve Acrididae familyası için 27 cinse ait 61 tür verilmiştir. Bu türlerden 10'unun bir veya birden çok bölge için, 29'unun bir veya birden fazla il için yeni lokalite kaydı olduğu belirlenmiştir. Ayrıca 19'unun Türkiye, 3'ünün Türkiye ve Balkan Yarımadası ve diğer 3'ünün Türkiye ve Kafkasya için endemik olduğu bilinmektedir. Yine literatüre göre bu türlerden 37'si bilinen-yaygın türler olup, 28 türün ise tarımsal ve ekili alanlara zarar verdikleri önceki çalışmalarda rapor edilmiştir

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji

Some Caelifera species (Insecta: Orthoptera) distributed in Turkey with emphasis on new locality records, endemism, common, and agricultural pests

Öz:

In this study, the specimens belonging to families Tridactylidae, Tetrigidae, Pyrgomorphidae, Pamphagidae, and Acrididae (Orthoptera) were collected from different regions of Turkey between the years of 2000-2013 and preserved in Aksaray and Namık Kemal Universities. These Caeliferan species have been evaluated in terms of endemism, common, pest and new locality record. As a result of the study, a total of 1 species belonging to Tridactylidae, 3 species belonging to 2 genera of Tetrigidae, 2 species belonging to 1 genus of Pyrgomorphidae, 14 species-subspecies belonging to 5 genera of Pamphagidae and 61 species-subspecies belonging to 27 genera of Acrididae have been identified from the study material. Of these species, 10 were determined to be new locality record for one or more regions, whereas 29 for one or more provinces. It is known that 19 of these species are endemic to Turkey, 3 of these species are endemic Turkey plus the Balkans, 3 of these species are endemic Turkey plus Caucasus, 37 of these species are common and have a very wide distribution, and 28 of these species were determined as pest species which are already known.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Bei-Bienko G.J. and Mistshenko L.L. 1951. The grashopper of the fauna of the USSR and adjasent countries. Vol II: (Ġngilizce çeviri), Akademii Nauk., T. 40, MoskovaLeningrad, 667 p.
Berger D. 2008. The evolution of the complex courtship songs in the genus Stenobothrus Fischer, 1853 (Orthoptera, Caelifera, Gomphocerinae). Den Naturwissenschaftlichen Fakultäten der Frederich-Alexander-Universität Erlangen-Nürnberg zur Erlangung des Doktorgrades, 169 pBolivar I. 1899. Orthopteres vu voyage de M. Martinez Escalera dans I. Asie Mineure.
Extrait Annales de la Society Entomlogique de Belgique, 43, 583-607.
Çıplak B. and Demirsoy A. 1991. Arguvan (Malatya) ve çevresinde Orthoptera (Insecta) faunasının incelenmesi. Turkish Journal of Zoology, 15: 98-114.
Çıplak B. 1992. Malatya ve çevresi Orthoptera (Insecta) faunası. Doktora tezi, Ġnönü Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye, 134 s.
Çıplak B. Demirsoy A. Bozcuk A.N. 1993. Distribution of Orthoptera in relation to the Anatolian Diagonal in Turkey. Articuluta, 8(1), 1-20.
Çıplak B. 1994. A new species and a new subspecies of Stenobothrus Fischer, 1853 (Orthoptera, Acrididae) from Turkey. Türk Entomologi dergisi, 18(1), 7-14.
Çıplak B. Demirsoy A. ve Bozcuk A.N. 1996. Malatya ve civarı Caelifera (Orthoptera, Insecta) faunası. Turkish Journal of Zoology, 20, 17-31.
Çıplak B. and Demirsoy A. 1996. Caelifera (Orthoptera, Insecta) altakımının Türkiye’deki endemizm durumu. Turkish Journal of Zoology, 20, 241-246.
Çıplak B. Yalım B. and Demirsoy A. 1999. Türkiye Orthoptera Faunası. 759-766 pp. In, Ali Demirsoy, (Editor). Genel ve Türkiye Zoocoğrafyası. Meteksan, Ankara, Turkey, 964 s.
Çıplak B. 2004. Biogeography of Anatolia: the marker group Orthoptera. Memorie della Società Entomologica Italiana, 82(2), 357-372.
Çıplak B. Mol A. ġirin D. Zeybekoğlu U. and Taylan M.S. 2005. The demokidovi-like Short Wingled Glyptobothrus (Orthoptera, Gomphocerinae, Chorthippus) of Anatolia With Description of Two New Species: from Balkans to Caucasus Through Southern Anatolia. Transactions of the American Entomological Society, 131(3+4), 463-489.
Çıplak B. 2008. The analogy between interglacial and global warming for the glacial relicts in a refugium: A biogeographic perspective for conservation of Anatolian Orthoptera. pp.135-163. In, Fattorini S, (Editor). Insect Ecology and Conservation.
Research Signpost, Kerala, India. Demirsoy A. 1975. Erzurum bölgesi Orthoptera (Insecta) faunasının tespiti ve taksonomik incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum, Turkey, 122 s.
Demirsoy A. 1977. Türkiye Caelifera (Insecta, Orthoptera) faunasının tespiti ve taksonomik olarak incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Basımevi, Erzurum, 252 s.
Demirsoy A. 1999. Genel ve Türkiye Zoocoğrafyası “Hayvan Coğrafyası, Ġkinci Baskı, Metaksan, Ankara, Turkey, 965 s.
Eades D.C. Otte D. and Nascrecki P. 2013. Orthoptera Species File Online Version 2. http://osf2x.orthoptera.org. (visited-April, 2013).
Erman O. ve Salman S. 1990. Elazığ ili Orthoptera (Insecta) faunası X. Ulusal Biyoloji Kongresi 18-20 Temmuz, Erzurum, Türkiye. GüneĢ H.V. 1984. Doğu Akdeniz Bölgesi Orthoptera (Insecta) faunası üzerine taksonomik çalıĢmalar. YayınlanmamıĢ Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Fakültesi, Ankara, 202 s.
Harz K. 1975. The Orthoptera of Europe, Vol. II. Dr. W. Junk N. V., The Hague, 749 p. Helversen O.V. 1989. Bemerkungen zu Chorthippus biguttulus hedickei (Ramme, 1942)
und Beschreibung von Chorthippus biguttulus euhedickei n.ssp. Articulata, 4, 26-35.
Karabağ T. 1949. Ankara vilayeti dahilinde mevcut çekirgelerin ekolojik, coğrafi ve sistematik durumları üzerinde araĢtırmalar. Ankara Üniversitesi yayınları, No: 4, Ankara, 121 s.
Karabağ T. 1953. Some new Orthoptera from Turkey. Enstituto Espanol de Entomologia, 29, 125-134.
Karabağ T. 1957. Some new Orthoptera from Turkey. Communications, Tome VIII, Fasc., 1, 13-18.
Karabağ T. 1958. Türkiye’nin Orthoptera faunası. ġirketi Murettebiye Basımevi, Ġstanbul, Turkey, 198 s.
Karabağ T. 1959. A new Aeropedellus (Orthoptera: Acrididae) from Turkey. Proceedings of the Royal Entomological Society of London, 28(3-4), 58-60.
Karabağ T. 1961. A new species of the genus Pyrgomorphella I. Bolivar, 1904 (Orthoptera: Acrididae) from Turkey. Proceedings of the Royal Entomological Society of London, 41, 26-27.
Karabağ T. 1963. Some interesting Acridoidea (Orthoptera) from Turkey. Annals and Magazine of Natural History, 6(13), 680-682.
Karabağ T. GümüĢsuyu Ġ. Balamir S. ve Tutkun E. 1971. Türkiye Orthoptera Faunasının Tespiti üzerine AraĢtırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 11(2), 73-100.
Karabağ T. GümüĢsuyu Ġ. Balamir S. ve Tutkun E. 1974. Türkiye Orthoptera Faunasının Tespiti Üzerine AraĢtırmalar (II). Bitki Koruma Bülteni, 14(1), 3-18.
Karabağ T. GümüĢsuyu Ġ. Balamir S. ve Tutkun E. 1980. Türkiye Orthoptera faunasının tespiti üzerine araĢtırmalar (III). Bitki Koruma Bülteni, 1-4 (20), 1-25.
Karaca Ġ. Aslan B. Demirözer O. ve Karsavuran Y. 2006. Isparta Ġli Orthoptera Faunası Üzerine ön bir değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat fakültesi Dergisi, 1(2), 49-52.
Lehmann A.W. and Landeck I. 2007. Pygmy grasshopper (Orthoptera: Tetrigidae) from Nort-Eastern Turkey. Articulata, 22 (2), 225–234.
Mol A. 2001. Türkiye’de yayılıĢ gösteren Chorthippus Fieber, 1852 (Acrididae, Gomphocerinae) cinsine ait türler üzerinde sistematik bir çalıĢma. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Antalya, 134 s.
Mol A. Çıplak B. and ġirin D. 2003. Song and morphology of the three Anatolian endemic species of the genus Chorthippus (Orthoptera: Acrididae, Gomphocerinae). Ann.
Soc.entomol.Fr. (n.s.), 39(2), 121-12Mol A. 2012. Song and morphology of some little known species of Gomphocerinae (Orthoptera, Acrididae) from Northern Anatolia with the description of a new species. Entomologica Fennicai, 23, 127-139.
Mol A. and Zeybekoğlu U. 2013. Distribution and taxonomy of Gomphocerinae (Orthoptera, Acrididae) Grasshoppers in the Anatolian Black Sea Basin and check list of Turkey subfamily fauna. Journal of the Entomological Research Society, 15(2), 69-102.
Naskrecki P. and Ünal M. 1995. The Orthoptera of Hatay Province, S. Turkey. Bietrage Entomologia, 45(2), 393-420.
Önder F. Pehlivan E. Karsavuran Y. Serdar T. and Kısmalı ġ. 1999. Catalogeu of collection of Pamphagidae, Pyrgomorphidae, Catantopidae and Acrididae (Orthoptera: Acridoidea) preserved in the Prof. Dr. Niyazi LODOS Museum, Ġzmir, Turkey. Türk Entomologi Dergisi, 23(3), 163-178.
Ramme W. 1926. Neue und wenig bekannte europaische und Asiatische Orthopteren (Acrid. Tettigon). Deutsche Entomologia Zeitschrift, (4): 275-289.
Ramme W. 1939. Beitrage zur Kenntis der palaearktischen Orhopterenfauna (Tettig. u. Acrid.). Mitteilungen aus dem Zoology Museum Berlin, 24(3): 41-150.
Ramme W. 1951. Zur systematik, Faunistik und Biologie der Orthopteren von SüdostEuropa und Vorderasien. Zoological Museum Berlin, 260-343.
Salman S. 1978. Ağrı, Kars ve Artvin illerinin Orthoptera (Insecta) faunası üzerine taksonomik araĢtırmalar. Atatürk Üniversitesi Fen Fakültesi Yayınları, Erzurum, Turkiye, 184 s.
Satar A. and Özbay C. 2003. On the Orthoptera (Insecta) Fauna of the Karacadağ Mountains and the Tigris (Diyarbakır, Turkey). Bol. S.E.A., 32: 115-120.
Sevgili H. and Çıplak B. 2000. The Orthoptera of ġanlıurfa province from the Mesopotomian part of the Turkey. Italian Journal of Zoology, 67, 229-240.
Sevgili H. Demirsoy A. and DurmuĢ Y. 2011. Orthoptera and Mandodea fauna of Kazdağı (Ida) National Park with data on the calling songs of some bush-crickets. Turkish Journal of Zoology, 35(5), 631-652. Sevgili H. Demirsoy A. and DurmuĢ Y. 2012. Orthoptera fauna of Kemaliye (Erzincan). Hacettepe J.Biol.& Chemical Special Issue, 317-335.
ġirin D. Eren O. and Çıplak B. 2010. Grasshopper diversity and abundance in relation to elevation and vejetation from a snapshot in Mediterranean Anatolia: role of latitudinal position in altitudinal differences. Journal of Natural History, 44:21, 1343-1363.
ġirin D. Helversen O.V. and Çıplak B. 2011. Chorthippus brunneus subgroup (Orthoptera, Gomphocerinae) in Anatolia with description of two new species: data suggest an Anatolia origin for the lineage. Zootaxa, 2410:1-28 ġirin D. and Mol A. 2013. New species and new song record of the genus Dociostaurus
Fieber, 1853 (Orthoptera, Acrididae: Gomphocerinae) from Southern Anatolia, Turkey. Zootaxa, 3683(4), 486-500.Soltani A.A. 1978. Preliminary synonym and description of new species in the genus
Dociostaurus Fieber, 1853 (Orthoptera: Acridoidea; Acrididae, Gomphocerinae) with a key to the species in the genus. Journal of African Ent. Society of Iran suppl., 2(1), 1-93.
Stumpner A. and Helversen O.V. 1994. Recognition of a two-element song in the grasshopper Chorthippus dorsatus (Orthoptera: Gomphocerinae). Journal of Comparative Physiology, 171, 405-412. Ünal M. 1997. NevĢehir ili Avanos çevresinin Orthopter’lerinin eko-faunası üzerine araĢtırmalar. Priamus, 9(1), 45-49.
Ünal M. 1999. Notes on Orthoptera of western Turkey, with description of a new genus and four new species. Journal of Orthoptera Research, 8, 243-255.
Ünal M. 2007. Genus Asiotmethis Uvarov (Orthoptera: Pamphagidae) from Turkey, with a checklist of known taxa. Journal of Orthoptera Research, 16(2), 191-197.
Ünal M. 2008. Bolu ve Düzce illeri Caelifera (Orthoptera) faunası-1. Bitki Koruma Bülteni, 48(2),1-31 (2008).
Uvarov B.P. 1934. Studies in the Orthoptera of Turkey, Iraq and Syria. Enstituto Espanol de Entomologia, 10, 21-119.
Vedenina V. and Helversen O.V. 2009. A re-examination of the taxonomy of the Chorthippus albomarginatus group in Europe on the basis of song and morphology (Orthoptera: Acrididae). Tijdschrift voor Entomologie, volume 152, 65-97.
Weidner H. 1969. Beitrage zur Kenntnis der Feldheuschenrecken (Caelifera) Anatoliens. Mittellungen aus dem Zoology Museum of Berlin, 66, 145-226.
Willemse F. 1976. Notes on Arcyptera species from Greece and Turkey, with special reference to A. labiata (Brullè (Orthoptera, Acrididae). Publicaties van het natuurhistorisch genootchap in Limburg, (26), 24-35.
Willemse F. 1984. Catalogue of the Orthoptera of Greece I. Hellenic Zoological Society, Athens, Greece, 275 p.
Willemse F. 1985. Fauna Graeciae II. A key to the Orthoptera Species of Greece. Hellenic Zoological Society, Athens, 288 p.
Yalım B. and Çıplak B. 2002. Termessos Milli Parkı (Antalya) Orthoptera (Insecta) Faunası: Fauna elemanlarının zoocoğrafyaları ve vejetasyona gore dağılıĢları. Türkiye Entomoloji Dergisi, 26(4), 267-276.
Yalım B. ġirin D. Taylan M.S. and Çıplak B. 2004. Demirsoyus n.gen. (Orthoptera, Acrididae, Oedipodinae) and D. salmani sp. from the Mediterranean Anatolia with Remarks on Biogeography of the Related Genera. Transactions of the American Entomological Society, 130(4), 425-437.

APA	MOL A, SIRIN D, TAYLAN M (2014). Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi. , 133 - 170.
Chicago	MOL ABBAS,SIRIN DENIZ,TAYLAN MEHMET SAIT Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi. (2014): 133 - 170.
MLA	MOL ABBAS,SIRIN DENIZ,TAYLAN MEHMET SAIT Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi. , 2014, ss.133 - 170.
AMA	MOL A,SIRIN D,TAYLAN M Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi. . 2014; 133 - 170.
Vancouver	MOL A,SIRIN D,TAYLAN M Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi. . 2014; 133 - 170.
IEEE	MOL A,SIRIN D,TAYLAN M "Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi." , ss.133 - 170, 2014.
ISNAD	MOL, ABBAS vd. "Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi". (2014), 133-170.

APA	MOL A, SIRIN D, TAYLAN M (2014). Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi. Bitki Koruma Bülteni, 54(2), 133 - 170.
Chicago	MOL ABBAS,SIRIN DENIZ,TAYLAN MEHMET SAIT Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi. Bitki Koruma Bülteni 54, no.2 (2014): 133 - 170.
MLA	MOL ABBAS,SIRIN DENIZ,TAYLAN MEHMET SAIT Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi. Bitki Koruma Bülteni, vol.54, no.2, 2014, ss.133 - 170.
AMA	MOL A,SIRIN D,TAYLAN M Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi. Bitki Koruma Bülteni. 2014; 54(2): 133 - 170.
Vancouver	MOL A,SIRIN D,TAYLAN M Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi. Bitki Koruma Bülteni. 2014; 54(2): 133 - 170.
IEEE	MOL A,SIRIN D,TAYLAN M "Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi." Bitki Koruma Bülteni, 54, ss.133 - 170, 2014.
ISNAD	MOL, ABBAS vd. "Türkiye’de dağılım gösteren bazı Caelifera (Insecta: Orthoptera) türlerinin yeni lokalite kayıtları, endemizm, yaygınlık ve tarımsal zarar oluştıurma açısından değerlendirilmesi". Bitki Koruma Bülteni 54/2 (2014), 133-170.