Yıl: 2012 Cilt: 0 Sayı: 24 Sayfa Aralığı: 43 - 75 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiyedeki Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinin Özellikleri1

Öz:
Bu çalışma eğitim alanı ve özelde eğitim bilimlerinin, eğitimsel gerçekliğin araştırılması ve ortaya çıkartılmasında, sahip olduğu paradigmatik, araştırma yöntemleri ve tematik eğilimler açısından betimlenmesini alanda hazırlanmış olan doktora tezlerinin karakteristiklerinin incelenmesi yolu ile gerçekleştirmek amacıyla yürütülmüştür. 1986-2007 yılları arasında hazırlanmış 1083 doktora tezi (648 eğitim bilimleri tezi; 435 öğretmen yetiştirme tezi) temel karakteristikleri (yıl, cinsiyet, bölüm vb.), benimsediği bilimsel araştırma paradigmaları, araştırma yöntemleri ve işlediği temaları yönünden içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. İlgili araştırmaların ve doktora tezlerinin incelenmesi sonrasında geliştirilen veri toplama aracı (tez inceleme formu) ile toplanan veriler, sıklık dağılımları, yıllara göre eğilimleri ve belirgin grupların betimlenebilmesi amacıyla kümeleme çözümlemesiyle incelenmiştir. Egon Guba'nın (1990) üçlü paradigma (pozitivist, oluşturmacı, eleştirel) yapısına uygun olarak yapılan inceleme sonuncunda; eğitim araştırmacılarının hem danışman hem de araştırmacı olarak çoğunlukla erkek olduğu; tezlerde benimsenen egemen paradigmanın pozitivizm (% 90,4) olduğu; deneysel ve tarama gibi araştırma desenlerinin çoğunluğu oluşturduğu; en fazla ilköğretim ve yükseköğretim düzeyine yönelik tez yapıldığı; en fazla, erişiyi arttırmanın yolları ve öğrenci ve öğretmenlerin çeşitli konulardaki tutumları, sorunları, davranışları, görüşleri vb. temaların işlendiği, eğitimin örgün eğitim sınırlılığında düşünüldüğü, eğitim bilimlerinin kendisi üzerine yeterince araştırma yapılmadığı; bazı eğilimler birlikte değerlendirildiğinde pozitivizm dışı eğilimlerin (ya da nitel araştırmanın) eğitim alanına ve özelde eğitim bilimlerine Khun'cu bir formda (devrimsellik, ölçüştürülemezlik) nüfuz etmediği yalnızca araştırma tekniklerinin zenginleşmesi bağlamında eklemlendiği sonuçlarına ulaşılmıştır
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Balcı, A. ve Apaydın, Ç. (2009). Türkiye’de Eğitim Yönetimi Araştırmalarının Durumu: Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi Örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi. Sayı:59, Cilt:15, SS: 325–343, Ankara.
  • Bazeley, P. (2004). Issues In Mixing Qualitative and Quantitative Approaches To Research, in R. Buber, J. Gadner, & L. Richards (eds) Applying qualitative methods to marketing management research. Basingstoke, UK: Palgrave Macmillan.
  • Bilgin, N. (2006). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi Teknikler ve Örnek Çalışmalar. Ankara, Siyasal Kitabevi.
  • Chen W. ve Hirschheim R. (2004), A Paradigmatic and Methodological Examination of Information Systems Research From 1991 to 2001. Info Systems J. 14.
  • Cohen, L., Manion, l. and Morrison, K. (2007). Research Methods in Education. 6th edition. London: Routledge Falmer.
  • Egelioğlu F. V. (1989). Okuduğunu anlama düzeyinin ve öğrenme için harcanan zamanın bilişsel öğrenme düzeyine etkisi · Yayımlanmış doktora tezi.
  • Gökçe, B. (2007). Toplumsal Bilimlerde Araştırma. Ankara, Savaş Yayınevi.
  • Guba, E.(1990). the Paradigm Dialog. Beverly Hills, CA: Sage.
  • Guba E.G. & Lincoln, Y.S. (2005). Paradigmatic Controversies, Contradictions, and Emerging Confluences. In Denzin, N.K., Lincoln, Y.S. (Eds), Handbook of Qualitative Research. Sage, London, pp.1-28.
  • Gülbenkian Komisyonu. (1996). Sosyal Bilimleri Açın, (Çev: Ş. Tekeli). Metis Yayınları,. (1 - 67).
  • Gürsakal, Nemci (2007). Sosyal Bilİmler Karmaşıklık ve Kaos. Ankara, Nobel Yayınları.
  • Grant J. A ve diğerleri (1995). Non-emprical Research In Communication and Insruction:1983–1993. Paper presented at the annual meeting of the International Communication Association 45 th Albuquerque, NM
  • Guo Z. & Sheffield J. (2008). A Paradigmatic and Methodological Examination of Knowledge Management Research: 2000 to 2004. Decision Support Systems. 44, 673- 688.
  • Hotho, A., Maedche A., and Staab S. (2002). Text Clustering Based on Good Aggregations. In: Künstliche Intelligenz (KI), 48-54.
  • Johnson, B. & Christensen, L. (2004). Educational research: Quantitative, qualitative, and mixed approaches (2nd edition). Boston, MA: Pearson Education Inc.
  • Karadağ, E. (2009). Türkiye'de Eğitim Bilimleri Alanında Yapılmış Doktora Tezlerinin Tematik ve Metodolojik Açıdan İncelenmesi: Bir Durum Çalışması. Yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Karasar, N. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım. Ankara.
  • Kennedy, Mary, M. (1999). A Test of Some Common Contentions About Educational Research. American Educational Research Journal, Vol. 36, No. 3, PP. 511-541
  • Kivirauma, J. (1999). Finnish Doctoral Theses in Education in the 1900s. Scandinavian Journal of Educational Research, Vol. 43, No.3, 1999 . Öncü, A. (2001). Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek. İstanbul, Metis Yayınları.
  • Punch, K.F. (2005). Sosyal Araştırmalara Giriş: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (Çev.D. Bayrak, H.B.Arslan, Z.Akyüz). Ankara:Siyasal Kitabevi.
  • Rone E. C. (1998). Characteristics of Higher Education Doctoral Thesis: Defrosting Some Frozen Assets. Yayımlanmamış doktora tezi, Ontario Inditute for Studies in Education of the University of Toronto, Toronto.
  • Şimşek, H. (1994). Pozitivism Ötesi Paradigmatik Dönüşüm ve Eğitim Yönetiminde Kuram ve Uygulamada Yeni Yaklaşimlar. Hacettepe Üniversitesi’nde düzenlenen II. Eğitim Bilimleri Kongresi’nde bildiri olarak sunulmuştur.
  • Staton-Spicer, A. Q.,ve Wulff, D.H. (1984) Research in communication and instruction: Categorization and synthesis. Communicative Education, 33.
  • Schwandt T. A. (1990). Paths to Inquiry in the Social Disciplines Scientific, Constructivist, and Critical Theory Methodologies. In Guba, E. The paradigm dialog. Beverly Hills, CA: Sage.
  • Tabachnick, B. G., and Fidell, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics. 5th ed. Boston: Allyn and Bacon.
  • Tan, P.-N., Steinbach, MB., Kumar, V. (2005) Introduction to Data Mining. Addison-Wesley.
  • Ünal I. ve Özsoy S. (2004). Bir Yol Ayrımı Öyküsü: Türkiye’de Eğitim Bilimleri ve Öğretmen Yetiştirme. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (06-09 Temmuz 2004) Bildiriler.
  • Wallersteın, I. (2003). Yeni Bir Sosyal Bilim İçin (Çev. Ender Abadoğlu). İstanbul, Aram Yayıncılık . (Eserin orijinali 1991’de yayımlandı).
  • Wick, J. W., Dirkes, C. (1973). Characteristics of Current Doctoral Dissertations in Education. Educational Researcher, Vol. 2, No. 7 (Jul., 1973), pp. 20-21.
  • Yıldırım, A. and H. Şimşek (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (7. Baskı), Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi, http://tez2.yok.gov.tr, Erişim Tarihi: Mart 2008.
APA FAZLIOĞULLARI O, KURUL N (2012). Türkiyedeki Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinin Özellikleri1. , 43 - 75.
Chicago FAZLIOĞULLARI Orhan,KURUL Nejla Türkiyedeki Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinin Özellikleri1. (2012): 43 - 75.
MLA FAZLIOĞULLARI Orhan,KURUL Nejla Türkiyedeki Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinin Özellikleri1. , 2012, ss.43 - 75.
AMA FAZLIOĞULLARI O,KURUL N Türkiyedeki Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinin Özellikleri1. . 2012; 43 - 75.
Vancouver FAZLIOĞULLARI O,KURUL N Türkiyedeki Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinin Özellikleri1. . 2012; 43 - 75.
IEEE FAZLIOĞULLARI O,KURUL N "Türkiyedeki Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinin Özellikleri1." , ss.43 - 75, 2012.
ISNAD FAZLIOĞULLARI, Orhan - KURUL, Nejla. "Türkiyedeki Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinin Özellikleri1". (2012), 43-75.
APA FAZLIOĞULLARI O, KURUL N (2012). Türkiyedeki Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinin Özellikleri1. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(24), 43 - 75.
Chicago FAZLIOĞULLARI Orhan,KURUL Nejla Türkiyedeki Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinin Özellikleri1. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 0, no.24 (2012): 43 - 75.
MLA FAZLIOĞULLARI Orhan,KURUL Nejla Türkiyedeki Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinin Özellikleri1. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.0, no.24, 2012, ss.43 - 75.
AMA FAZLIOĞULLARI O,KURUL N Türkiyedeki Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinin Özellikleri1. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012; 0(24): 43 - 75.
Vancouver FAZLIOĞULLARI O,KURUL N Türkiyedeki Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinin Özellikleri1. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012; 0(24): 43 - 75.
IEEE FAZLIOĞULLARI O,KURUL N "Türkiyedeki Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinin Özellikleri1." Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0, ss.43 - 75, 2012.
ISNAD FAZLIOĞULLARI, Orhan - KURUL, Nejla. "Türkiyedeki Eğitim Bilimleri Doktora Tezlerinin Özellikleri1". Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 24 (2012), 43-75.