Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi

BURSA, SERCAN; Çengelci Köse, Tuba

Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi

Sercan BURSA, (Anadolu Üniversites)

Tuba ÇENGELCİ KÖSE (Anadolu Üniversites)

Anadolu Journal of Educational Sciences International

5 2

Yıl: 2017 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 338 - 372 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi

Öz:

Araştırmanın amacı, 2005 Türkiye Sosyal Bilgiler Öğretim Programı ile 2005 Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programı'nı değerler eğitimi bakımından karşılaştırmaktır. Nitel araştırma yaklaşımına dayalı olarak doküman incelemesi yöntemiyle yapılan bu araştırmanın verilerini, 2005 yılından beri Türkiye'de uygulanmakta olan 4., 5., 6. ve 7. sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programları ile 2005 yılından beri Kanada'nın Alberta eyaletinde uygulanmakta olan 4., 5., 6. ve 7. sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programları oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında elde edilen veriler, tümevarımsal bir şekilde analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre Kanada'daki Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında değerler, "değer ve tutum" başlığı içinde değer kazanımları olarak verilmektedir. Türkiye'deki 4., 5., 6. ve 7. sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarında sınıf düzeyleri arasında öğrencilere kazandırılmak istenen değer sayısı bakımından çok fazla farklılık görülmemektedir. Kanada'daki programlarda ise 4. ve 5. sınıf düzeylerinde öğrencilere kazandırılması amaçlanan değerlerin sayı olarak yoğun olduğu, 6. ve 7. sınıf düzeylerinde ise yoğunluğun azaldığı görülmektedir. Bir diğer sonuca göre ise, Türkiye'deki Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının 4., 5., 6. ve 7. sınıf düzeylerinin tamamında soyut ve somut değerlere birlikte yer verilirken, Kanada'daki programlarda özellikle 4. ve 5. sınıf düzeylerinde çevre koruma ve doğa sevgisiyle ilgili somut kabul edilebilecek değerler ağırlıktayken, 6. ve 7. sınıf düzeylerinde ise demokrasiyle ilgili olan değerler ağırlık kazanmaktadır. Araştırmada elde edilen sonuçlar doğrultusunda öğretmenlere rehberlik etmesi açısından değerlerin, kazanım ifadeleri biçiminde verilmesi ve programlarda yer verilecek değerlerin alanyazında yapılmış olan değer sınıflamaları dikkate alınarak belirlenmesi önerilebilir

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Sosyoloji Aile Çalışmaları

Comparison of Turkish and Canadian Social Studies Curricula in terms of Values Education

Öz:

The purpose of this research is to compare 2005 Turkish and Canadian Social Studies Curricula in terms of values education. This research was conducted based on document analysis which is one of the patterns of qualitative research approach. The K4-7 social studies curricula which have been implemented in Turkey since 2005 and the K4-7 social studies curricula which have been implemented in Alberta, Canada since 2005 constitute the data of this research. Data were analyzed using an inductive approach. The results of the research were obtained by interpretation of the findings with this process. According to the first result of the research, values in the Social Studies Curriculum in Canada are given as learning outcomes in a title of "values and attitude". When the number of values to be given to the students was compared to class levels, there is not much difference in the number of values to be given to the students in the 4th to 7thgrade Social Studies Curriculum in Turkey. But in Canadian programs, although the number of values that intend to acquire students at the 4th and 5th-grade levels is intense, this number is decreasing at 6th and 7th-grade levels. According to another result, while intangible and tangible values are included in the 4th, 5th, 6th and 7th-grade levels of the Social Studies Curriculum in Turkey, tangible values such as environmental protection and love of nature are frequently in the 4th and 5th-grade levels of Canadian programs. On the other hand, values related to democracy gain importance in the 6th and 7th-grade levels. In the direction of the results of the research, it is suggested that values can be given as learning outcomes in order to guide to teachers and the values to be included in the curriculum can be distributed in a balanced manner considering the value categories

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Sosyoloji Aile Çalışmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aladağ, S. (2012). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde değer eğitimi yaklaşımlarının öğrencilerin sorumluluk değerini bilişsel düzeyde kazanmalarına etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 161, 123-146.
Alberta Education (2005). Social Studies K-6 Programs. URL: https://education.alberta.ca/social-studies-k-6/programs-of-study/everyone/programsof-study/ internet adresinden 06.01.2017 tarihinde alınmıştır.
Alberta Education (2005). Social Studies 7-9 Programs. URL: https://education.alberta.ca/social-studies-7-9/programs-of-study/everyone/programof-studies-documents/ internet adresinden 06.01.2017 tarihinde alınmıştır.
Ata, B. (1999). İngiltere’de Piaget ve Bruner’in görüşlerinin ilköğretimde tarih öğretimine yansıması üzerine bir araştırma. PAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 6, 1-9.
Balcı, F.A. ve Yanpar Yelken, T. (2010). İlköğretim öğretmenlerinin “değer” kavramına yükledikleri anlamlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 81-90.
Bulut, K. & Kara, C. (2012). Sosyal bilgiler dersinde topluma hizmet uygulamaları ve sosyal kulüplerle değerler eğitimi. International Congress of Educational Research’de bildiri olarak sunulmuştur. İstanbul.
Can Aran, Ö. & Demirel, Ö. (2013). Dördüncü ve beşinci sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(46), 151-168.
Cummings, R., Harlow, S., ve Maddux, C. D. (2007). Moral reasoning of in‐service and pre‐service teachers: a review of the research. Journal of Moral Education, 36(1), 67- 78.
Dede, Y. (2014). A comparison of Turkish and German mathematics teachers’ values: A gender perspective. Education and Science, 39(171), 180-198.
Demirbaş, M. & Yağbasan, R. (2010). Yeni fen ve teknoloji öğretim programının, ilköğretim öğrencilerindeki akademik benlik kavramı gelişimine etkisi. Akademik Bakış Dergisi, 21, 1-16.
Department of Education, Science and Training Australian Government. (2005). National Framework for Values Education in Australian Schools. Commonwealth of Australia. Deveci, H. & Dal, S. (2008). Primary school teachers’ opinions on the efficacy of social studies program in value gain. Humanity & Social Sciences Journal, 3(1), 1-11.
Doğanay, A. (2012). Değerler eğitimi. Öztürk, C. (ed.), Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (s. 225-256). Ankara: Pegem.
Erbaş, A. K., Alacacı, C., & Bulut, M. (2012). Türk, Singapur ve Amerikan matematik ders kitaplarının bir karşılaştırması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 2311- 2330.
Erdoğan, M. (2007). Yeni geliştirilen dördüncü ve beşinci sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim programının analizi; nitel bir çalışma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 221-254.
Ersoy, F. & Şahin, T. (2012). Sosyal bilgiler ders kitaplarının değerler eğitimi yaklaşımları açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1535-1558.
Eskimen, A. D. (2016). Edebiyat (9-12) ders kitapları üzerine karşılaştırmalı bir araştırma: Türkiye-Amerika Birleşik Devletleri (Indiana eyaleti) örneği. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 38-61.
Hill, B. V. (2004). Values education in schools: Issues and challenges. Primary and Middle Years Educator, 2(2).
Kan, Ç. (2010). Sosyal bilgiler dersi ve değerler eğitimi. Milli Eğitim, 187, 138-145.
Kunduroğlu, T. & Babadoğan, C. (2010). The effectiveness of ‘values education’ program integrated with the 4th grade science and technology instructional program. Procedia Social and Behavioral Sciences, 9, 1287–1292.
Kurtdede Fidan, N. (2013). Sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi: Nitel bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 361-388.
Kuş, D. (2009). İlköğretim programlarının, örtük programın ve okul dışı etmenlerin değerleri kazandırma etkililiğinin 8. sınıf ilköğretim öğrencilerinin ve öğretmenlerinin görüşlerine göre incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
MEB. (2013). Sosyal Bilgiler öğretim programı ve kılavuzu. Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı web sitesinden 09.12.2016’da alınmıştır.
Merey, Z., Kuş, Z., & Karatekin, K. (2012). Türkiye ve ABD ilköğretim sosyal bilgiler öğretim programlarının değerler eğitimi açısından karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1613-1632.
Sarıcan, E. (2006). 1998 ile 2004 sosyal bilgiler dersi öğretim programlarının vatandaşlık değerleri açısından karşılaştırılması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Şahin, T., & Katılmış, A. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının değerler eğitimi özyeterlilikleri. Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(1), 1-16.
Yiğit, E. Ö., Çengelci, T., & Karaduman, H. (2013). Teknolojinin değerlere yansıması konusunda sosyal bilgiler öğretmen adaylarının görüşleri. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 4(1), 73-96.
TDK. (2016, 8 Aralık). Türk Dil Kurumu Sözlüğü. Erişim tarihi: 08.12.2016, URL: http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.586a61 5d509569.29138229.
Thornberg, R., ve Oğuz, E. (2013). Teachers' views on values education: A qualitative study in Sweden and Turkey. International Journal of Educational Research, 59(1), 49-56.
Ürey, M. ve Aydın, M. (2014). İlköğretim fen ve teknoloji dersi programında yer alan çevre konularına yönelik bir program analizi. e–Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 37-50.
Yaşar, Ş. ve Çengelci, T. (2012). Sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimine ilişkin bir durum çalışması. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 3(9), 1-23.
Yavuzer, Y., Demir, Z., & Çalışkan, M. (2000). Gelişim ve öğrenme psikolojisi. Konya: Mikro Yayınevi.
Yel, S., ve Aladağ, S. (2012). Sosyal bilgilerde değerlerin öğretimi. M.Safran (Ed.), Sosyal bilgiler öğretimi (s.119-150) içinde. Ankara: Pegem Yayınları.
Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yost, D. S. (1997). The moral dimensions of teaching and preservice teachers: can moral dispositions be influenced?. Journal of Teacher Education, 48(4), 281–292.

APA	BURSA S, Çengelci Köse T (2017). Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi. , 338 - 372.
Chicago	BURSA SERCAN,Çengelci Köse Tuba Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi. (2017): 338 - 372.
MLA	BURSA SERCAN,Çengelci Köse Tuba Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi. , 2017, ss.338 - 372.
AMA	BURSA S,Çengelci Köse T Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi. . 2017; 338 - 372.
Vancouver	BURSA S,Çengelci Köse T Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi. . 2017; 338 - 372.
IEEE	BURSA S,Çengelci Köse T "Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi." , ss.338 - 372, 2017.
ISNAD	BURSA, SERCAN - Çengelci Köse, Tuba. "Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi". (2017), 338-372.

APA	BURSA S, Çengelci Köse T (2017). Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi. Anadolu Journal of Educational Sciences International , 7(2), 338 - 372.
Chicago	BURSA SERCAN,Çengelci Köse Tuba Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi. Anadolu Journal of Educational Sciences International 7, no.2 (2017): 338 - 372.
MLA	BURSA SERCAN,Çengelci Köse Tuba Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi. Anadolu Journal of Educational Sciences International , vol.7, no.2, 2017, ss.338 - 372.
AMA	BURSA S,Çengelci Köse T Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi. Anadolu Journal of Educational Sciences International . 2017; 7(2): 338 - 372.
Vancouver	BURSA S,Çengelci Köse T Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi. Anadolu Journal of Educational Sciences International . 2017; 7(2): 338 - 372.
IEEE	BURSA S,Çengelci Köse T "Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi." Anadolu Journal of Educational Sciences International , 7, ss.338 - 372, 2017.
ISNAD	BURSA, SERCAN - Çengelci Köse, Tuba. "Türkiye ve Kanada Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi". Anadolu Journal of Educational Sciences International 7/2 (2017), 338-372.