OKUMA EĞİTİMİ AÇISINDAN SEVİM AK'IN ÇOCUK ÖYKÜLERİNDE SÖZ VARLIĞI
Yıl: 2016 Cilt: 45 Sayı: 210 Sayfa Aralığı: 539 - 562 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
OKUMA EĞİTİMİ AÇISINDAN SEVİM AK'IN ÇOCUK ÖYKÜLERİNDE SÖZ VARLIĞI
Öz: Ana dili öğretimi sürecinde etkin bir işlevi olan çocuk edebiyatı ürünleri, içerdiği söz varlığı unsurları ile çocukların aktif ve pasif kelime dağarcığının gelişiminde önem taşır. Bu çalışma, son dönem çocuk edebiyatının dikkat çeken yazarlarından Sevim Ak'ın 2015 yılında Doğan Egmont Yayıncılık'tan çıkan Yıldızlar Nereye? ile Duvarlar Resim Olsa adlı iki uzun öyküsünün söz varlığını tespit etmek amacıyla yapılmıştır. İncelenen öykülerdeki söz varlığı unsurları; kelimeler, deyimler, atasözleri, tekerlemeler, kalıp sözler (ilişki sözleri), kalıplaşmış sözler, ünlemler, özel isimler, ikilemeler, yansıma sözcükler başlıkları altında ayrı ayrı tespit edilmiştir. Nitel yaklaşıma uygun olarak desenlenen araştırmada, doküman inceleme yoluyla toplanan verilerin yorumlanmasında içerik analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Kelime sıklığını belirlemek için Simple Concordance 4.09 programı kullanılmıştır. İncelenen öykülerdeki sık kullanılan söz varlığı unsurları, nicel olarak tablolar hâlinde sunulmuştur. Sonuç olarak yazarın iki uzun öyküsü toplamda on bir bini aşan söz varlığı barındırmaktadır. Ayrıca iki kitapta da söz varlığı unsurlarından atasözleri ve deyimlerin çok az kullanıldığı tespit edilmiştir. Bu yönüyle incelenen kitaplar, 7-10 yaş arası çocukların dilsel gelişimine katkıda bulunabilecek eserler arasında gösterilmektedir.
Anahtar Kelime: Konular:
VOCABULARY IN SEVIM AK'S CHILDREN STORIES IN TERMS OF READING TRAINING
Öz: Children's literature products that have an active function in native languageeducation process is important in the development of active and passive vocabu- lary of children with vocabulary elements contained. This study is made in order to determine the asset of vocabulary in two long stories of Sevim Ak, who is one of the draws attention authors in the recent children's literature, named Yıldız- lar Nereye? and Duvarlar Resim Olsa which were published by Doğan Egmont Publishing in 2015. Elements of asset of vocabulary in investigated stories was determined separately under headings of idioms, proverbs, mold (no relation) words, repeated phrases, compound words, compound verbs, proper names, pa- radoxes, reflections words. In the study that document analyze model adopted content analysis was used. Simple Concordance 4.09 program was used to deter- mine the frequency of words. Vocabulary elements that are used frequently in the investigated history are presented quantitatively as the tables. As a result it is shown among the works that can contribute 7-10 years old children's linguistic development with the vocabularies which exceeding of ten thousand.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- AK, Sevim (2015a). Yıldızlar Nereye?, Doğan Egmont Yayıncılık, İstanbul.
- AK, Sevim (2015b). Duvarlar Resim Olsa, Doğan Egmont Yayıncılık, İstanbul.
- AKSAN, Doğan (1999). Türkçenin Gücü (6. Baskı), Bilgi Yayınevi, Ankara.
- AKSAN, Doğan (2003). Dil, Şu Büyülü Düzen (1. Baskı), Bilgi Yayınevi, Ankara.
- AKSAN, Doğan (2006). Anadilimizin Söz Denizinde (2. Baskı), Bilgi Yayınevi, Ankara.
- AKSAN, Doğan (2015). Türkçenin Sözvarlığı (1. Baskı), Bilgi Yayınevi, Ankara.
- AKSOY, Ömer Aksoy (2014). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü I, II, İnkılâp Yayınları, Ankara.
- APAYDIN, Nazmiye (2010). 6. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarının Söz Varlığı Açısından İncelenmesi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
- ARPACI, Özlem (2006). Çocuk Kitaplarında İletiler ve İletilerin aktarım Biçimi (Sevim Ak Örneği), Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Mersin.
- ARSLAN, Nazmi ve DURUKAN, Erhan (2014). "Yabancılara Türkçe Öğretimi Ders Kitaplarında Söz Varlığı Unsurlarının İncelenmesi", International Journal of Language Academy, 2/4, ss. 247-265.
- ARSLAN-KUTLU, Hilal (2006). MEB İlköğretim 6, 7. Ve 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Metinlerin Söz Varlığı Açısından Değerlendirilmesi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
- BAŞ, Baş (2006). 1985-2005 Yılları Arasında Çocuk Edebiyatı Sahasında Yazılmış Tahkiyeli Metinlerin Söz Varlığı Üzerine Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
- BAŞ, Baş ve DEMİRCİ, Serpil (2015). "2. Sınıf Türkçe Ders Kitabındaki Metinlerle Çalışma Kitaplarındaki Etkinliklerin Söz Varlığı Açısından Karşılaştırılması", Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(1), ss. 17-29.
- BAŞ, Bayram (2012). "Türk Masallarının Söz Varlığı Üzerine Bir Değerlendirme", Millî Folklor, 24/93, ss. 125-134.
- BAŞ, Bayram ve KARADAĞ, Özay (2012). "Söz Varlığı Üzerine Yurt Dışında ve Türkiye'de Yapılan Temel Araştırmalar", Millî Eğitim, 193, ss. 81-105.
- BERG, Bruce L. ve LUNE, Howard (2012). Qualitative Research Methods for the Social Sciences (8th Edition), Pearson, Boston.
- BEYRELİ, Latif, ÇETİNDAĞ, Zerrin ve CELEPOĞLU, Ayşegül (2011). Yazılı ve Sözlü Anlatım (2. Baskı), Pegem Yayıncılık, Ankara.
- DAHARLI, Gülseda (2012). 5. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarının Söz Varlığı Açısından İncelenmesi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erzurum.
- HATİPOĞLU, Vecihe (1981). Türk Dilinde İkileme, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
- KURT, Ömür (2015). http://sosyal.hurriyet.com.tr/Yazar/omur-KURT_543/makale/omur-boyu-surmesi beklenen-hik-yenin-baslangici_261839. "Ömür Boyu Sürmesi Beklenen Hikâ- yenin Başlangıcı" Ömür KURT'un Sevim Ak ile röportajı, 12 Ağustos 2015.
- KARADAĞ, Özay (2005). İlköğretim I. Kademe Öğrencilerinin Kelime Hazinesi Üzerine Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
- KARADAĞ, Özay (2013). Kelime Öğretimi, Kriter Yayınevi, İstanbul.
- KARAKAYA, İlker (2011). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Yazılı Anlatımlarındaki Aktif Kelime Serveti Üzerine Bir Araştırma (Uşak/Eşme Örneği), Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Uşak.
- KARATAY, Halit (2011). Çocuk Edebiyatı Metinlerinde Bulunması Gereken Özellikler, (Editör: Tacettin Şimşek) Kuramdan Uygulamaya Çocuk Edebiyatı El Kitabı içinde, ss. 77-123, Grafiker Yayınları, Ankara.
- KORKMAZ, Zeynep (1992). Gramer Terimleri Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
- KURUDAYIOĞLU, Mehmet (2005). İlköğretim II. Kademe Öğrencilerinin Kelime Hazinesi Üzerine Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
- KURUDAYIOĞLU, Mehmet (2011). "İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Kelime Hazinesi Üzerine Bir İnceleme", E- journal of New World Sciences Academy, 6/2, ss. 1797- 1808.
- LÜLE MERT, Esra (2009). "Türkçenin Sözvarlığı Açısından Eflatun Cem Güney'in Derleyip Yazdı- ğı Masallar", Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
- MEB. (2005). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (1-5. Sınıflar), Devlet Kitapları Basımevi, Ankara.
- MEB. (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Devlet Kitapları Basımevi, Ankara.
- ONAN, Bilginer (2013). Dil Eğitiminin Temel Kavramları, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- ONAN, Bilginer ve BAŞ, Bayram (2009). Türkçe Öğretmen Adaylarının Yazılı Anlatımlarında Deyim Kullanımı: Hatay ve Sivas Örneği, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12, ss. 113-139.
- ÖZ, Gülşen (2012). İlköğretim 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarının Söz Varlığı Bakımından İncelenmesi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Malatya.
- ÖZBAY, Murat (2006). Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri I, Ankara: Öncü Kitap.
- ÖZBAY, Murat; BÜYÜKİKİZ, Kadir Kaan ve UYAR, Yusuf (2011). "İlköğretim Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Yazılı Anlatımlarındaki Kelime Hazineleri Üzerine Bir İnceleme", Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8/15, ss. 149 - 173.
- ÖZDEMİR, Güneş (2008). Sevim Ak'ın Hikâye ve Romanlarında Yer Alan Eğitsel İletiler, On Sekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Çanakkale.
- ÖZTÜRK, Hüseyin (2013). Çağdaş Türk Romanında Bir Sözvarlığı İncelemesi, E-Dil Dergisi, S. 1, ss. 157-173.
- POLAT, Nazım Hikmet (2012). "Ömer Seyfettin'de İlginç Söz Varlığı", Bilig, 63, ss. 109-210.
- SEVER, Sedat (2011). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme (5. Baskı), Anı Yayıncılık, Ankara.
- TDK (2011). Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
- TURHAN, Hatice (2010). 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Söz Varlığı Açısından İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
- ULUÇAY, Melike (2011). İlköğretim 6, 7 ve 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Söz Varlığının Ortaöğretim Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitaplarındaki Metinlere Altyapı Oluşturmada Yeterliliği, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Erzincan.
- ULUÇAY, Melike ve BÖREKÇİ, Muhsine (2015). Ortaokul 6. Sınıf Öğrencilerinin Yazılı Anlatımlarında Kullandıkları Deyimler Üzerine Bir İnceleme, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, ÖS-II, ss. 317-338.
- ULUDAĞ, Çetin (2010). 7. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarının Söz Varlığı Açısından İncelenmesi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
- UZUNER YURT, Serap (2013). Sevim Ak'ın Öykülerinin Eğitsel Değerinin İncelenmesi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Erzurum.
- YILDIRIM, Ali ve ŞİMŞEK, Hasan (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
- YİĞİT, Abdulgani (2011). Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim 8. Sınıf Türkçe Ders Kitabındaki (2009) Metinlerin Kelime Serveti Açısından İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erzurum.
| APA | AKTAŞ E (2016). OKUMA EĞİTİMİ AÇISINDAN SEVİM AK'IN ÇOCUK ÖYKÜLERİNDE SÖZ VARLIĞI. , 539 - 562. |
| Chicago | AKTAŞ Elif OKUMA EĞİTİMİ AÇISINDAN SEVİM AK'IN ÇOCUK ÖYKÜLERİNDE SÖZ VARLIĞI. (2016): 539 - 562. |
| MLA | AKTAŞ Elif OKUMA EĞİTİMİ AÇISINDAN SEVİM AK'IN ÇOCUK ÖYKÜLERİNDE SÖZ VARLIĞI. , 2016, ss.539 - 562. |
| AMA | AKTAŞ E OKUMA EĞİTİMİ AÇISINDAN SEVİM AK'IN ÇOCUK ÖYKÜLERİNDE SÖZ VARLIĞI. . 2016; 539 - 562. |
| Vancouver | AKTAŞ E OKUMA EĞİTİMİ AÇISINDAN SEVİM AK'IN ÇOCUK ÖYKÜLERİNDE SÖZ VARLIĞI. . 2016; 539 - 562. |
| IEEE | AKTAŞ E "OKUMA EĞİTİMİ AÇISINDAN SEVİM AK'IN ÇOCUK ÖYKÜLERİNDE SÖZ VARLIĞI." , ss.539 - 562, 2016. |
| ISNAD | AKTAŞ, Elif. "OKUMA EĞİTİMİ AÇISINDAN SEVİM AK'IN ÇOCUK ÖYKÜLERİNDE SÖZ VARLIĞI". (2016), 539-562. |
| APA | AKTAŞ E (2016). OKUMA EĞİTİMİ AÇISINDAN SEVİM AK'IN ÇOCUK ÖYKÜLERİNDE SÖZ VARLIĞI. Milli Eğitim, 45(210), 539 - 562. |
| Chicago | AKTAŞ Elif OKUMA EĞİTİMİ AÇISINDAN SEVİM AK'IN ÇOCUK ÖYKÜLERİNDE SÖZ VARLIĞI. Milli Eğitim 45, no.210 (2016): 539 - 562. |
| MLA | AKTAŞ Elif OKUMA EĞİTİMİ AÇISINDAN SEVİM AK'IN ÇOCUK ÖYKÜLERİNDE SÖZ VARLIĞI. Milli Eğitim, vol.45, no.210, 2016, ss.539 - 562. |
| AMA | AKTAŞ E OKUMA EĞİTİMİ AÇISINDAN SEVİM AK'IN ÇOCUK ÖYKÜLERİNDE SÖZ VARLIĞI. Milli Eğitim. 2016; 45(210): 539 - 562. |
| Vancouver | AKTAŞ E OKUMA EĞİTİMİ AÇISINDAN SEVİM AK'IN ÇOCUK ÖYKÜLERİNDE SÖZ VARLIĞI. Milli Eğitim. 2016; 45(210): 539 - 562. |
| IEEE | AKTAŞ E "OKUMA EĞİTİMİ AÇISINDAN SEVİM AK'IN ÇOCUK ÖYKÜLERİNDE SÖZ VARLIĞI." Milli Eğitim, 45, ss.539 - 562, 2016. |
| ISNAD | AKTAŞ, Elif. "OKUMA EĞİTİMİ AÇISINDAN SEVİM AK'IN ÇOCUK ÖYKÜLERİNDE SÖZ VARLIĞI". Milli Eğitim 45/210 (2016), 539-562. |
