SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ
Yıl: 2015 Cilt: 4 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 33 - 60 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ
Öz: Türk ve Macar halklarının ilişkileri çok uzun ve geleneksel dostluğa dayanmaktadır. Macaristan'da 19. yüzyılda başlayan Macar dili ve tarihi alanındaki yoğun çalışmalar, Turancılık akımı ve Türkoloji biliminin doğmasına neden olmuştur. Bu iki disiplinin çalışmaları iki ülke arasındaki kültürel köprülerin güçlenmesine aracılık etmiştir. I. Dünya Savaşı'nda müttefik olarak savaşan ve imparatorlukların yıkılması ardından kendi millî devletlerini kuran Türkiye ve Macaristan, 1920'li yıllardan itibaren ilişkileri yarı resmî, 18 Aralık 1923 tarihinde imzalanan Dostluk Antlaşması'yla birlikte ise ilişkilerini resmi olarak tesis etmişlerdir. Atatürk Dönemi'nde iki ülke arasındaki ilişkiler oldukça yoğun ve dostane bir şeklinde ilerlemiştir. Soğuk Savaş olarak da isimlendirilen, iki kutuplu düzende, karşı nüfuz güçlerinde yer almalarına rağmen dostluğa dayalı geleneksel ilişkilerini sürdürmüşlerdir. Bu çalışmada iki ülkenin ilişkileri, siyasî, ekonomik ve kültürel olarak tasnif edildikten sonra, kadim dostluk ve Türkoloji/Hungaroloji kürsüleri üzerinden nasıl devam ettiği incelenmeye çalışılmıştır
Anahtar Kelime: Konular:
TURKEY-HUNGARY RELATIONS IN THE COLD WAR ERA
Öz: Turkish and Hungarian people relationship is based on a long and traditional friendship. Compact researches about Hungarian language and history began in 19th century led to birth of Turan Tacitc and Science of Turcology. Studies of these two disciplines intervened to strength cultural bridges. Turkey and Hungary, who fought as allies in World War I and established their national states after the fall of the empire, have established the semi-offical relations since 1920s and offical relations on December 18, 1923 with the Friendship Treaty. During Atatürk’s era, relations between the two countries was quite busy and friendly. Despite taking place in opposing penetrating forces during the bipolar system aka Cold War, two countries maintained their relations based on traditional friendship. In this study we tried to find the two centuries relations in the political, economic and cultural after being classified as the ancient frendship and Turcology/Hungarology attempted to examine how it has continued over the platforms
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- AKBULUT, Dursun Ali, “Çöken Devlet”, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Atatürk Araştırma Merkezi, 2008, ss. 131-157.
- AKSEL, Sevgi Can Yağcı, “Türk Basınında 1956 Macar İhtilali: Hürriyet, Cumhuriyet, Ulus ve Zafer’de Haber Sunumuna İlişkin Uzlaşma ve Ayrışmalar”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, Sayı: 39 / Güz 2014, ss. 90-112.
- BAŞTAV, Şerif, “Türk-Macar Münasebetlerinde Hungarolojinin Yeri”, Türkiye’de Sosyal Bilimlerin Gelişmesi ve Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Sempozyumu: 24-26 Nisan 1996, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları, ss. 37-47.
- CİLLOV, Haluk, “Macaristan ile Ekonomik İlişkilerimiz”, Türkiye Ticaret Gazetesi, 21.1.1977.
- ________, “Macaristan ile Ekonomik İlişkilerimiz”, Türkiye Ticaret Gazetesi, 12.11.1982.
- ÇALİK, Fatma, Türkiye-Macaristan İlişkileri 1939-1989, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Danışman: Prof. Dr. Melek Çolak, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla 2013.
- ÇOLAK, Melek, 1956 Macar İhtilali ve Türkiye, Nehir Yayınları, İstanbul 2009. ________, “Macar Yahudileri ve Türkiye”, Karadeniz Araştırmaları, Güz 2010, Sayı: 27, ss. 77-87.
- DAVID, Géza, FODOR, Pál, “Macaristan Bilimler Akademisinde Atatürk’ün 100. Doğum Yılı Anma Töreni”, Belleten, Cilt: LXVII, Sayı: 249, Ankara 2005, ss. 129-131.
- EREN, Hasan, Türklük Bilimi Sözlüğü/1. Yabancı Türkologlar, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1988.
- ERKUN, Fethi Vecdet, Budapeşte’den Ankara’ya, Türk-Macar Dostluk Derneği Yayınları: 2, Temmuz 1999.
- ERGÜN, Mehmet, 1956 Macar İhtilali, Akşam Kitap Kulübü Serisi No: 34, İstanbul 1967.
- FEJTÖ, Francois, 1956 Macar İhtilali: İlk Antitotaliter İhtilal, Bilge Kültür Sanat Yayınları, (çev: Fazıl Bülent Kocamemi), İstanbul 2012.
- GÜNGÖRMÜŞ, Naciye, Macaristan’da Değişim ve Demokrasiye Geçiş (1989-2009), Köksav Yayınları, Ankara 2010.
- ________, “Hungarológia Törökorszagbán”, Congressus Oktavus İnternationalis Fenno-Ugristaum Jyaskyla 10. 15.8.1995 Moderatores Jyvaskyla 1995, Hungarologische Beitrage; Jyvaskyla, 1995, Sayı: 4, ss. 28- 31.
- HAZAİ, Gyorgy, Tarih Botunca Macar-Türk Bağları, Budapest 1963.
- JÓZSEF, N. Szabó, “Magyar-Török Kulturális Kapcsolatok A Második Világháborút Követően”, Világtörténet, 2004. Tavasz-Nyár, ss. 53-62.
- KAMEL, Ayhan, “II. Dünya Savaşı’ndan Günümüze Türk-Rus İlişkileri”, Çağdaş Türk Diplomasisi: 200 Yıllık Süreç, Türk Tarih Kurumu Yayınevi, Ankara 1999, ss. 409-420.
- Macaristan’dan Görüntüler ve Macar-Türk İlişkileri, Macar Halk Cumhuriyeti Büyükelçiliği, Ankara 1984.
- Macaristan, İstanbul Ticaret Odası Ülke Etüdleri Dizisi No. 29, İstanbul 1983.,
- Macaristan’ın Genel Ekonomik Durumu ve Türkiye ile Ticari İlişkiler 1987 yılı Raporu, T.C. Başbakanlık Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı Ekonomik Araştırmalar ve Değerlendirmeler Genel Müdürlüğü.
- MOLNÁR, Miklós, A Concise History of Hungary, (Translated by Anna Magyar), Cambridge University Press, Sixth Printing, Cambridge 2009.
- NECATİGİL, Behçet, “Balkan Ülkeleri Edebiyatlarından Türkçeye Çeviriler”, Türk Dili, Çeviri Sorunları Özel Sayısı, 1 Temmuz 1978, Sayı: 322.
- NYIRI, Mária, “Oldukça Uzak Geçmişten Başlayarak 1996’ya Kadar Tarih Boyunca Türk-Macar İlişkilerine Kısa Bir Bakış”, Türk Dünyası Tarihi Araştırmaları Dergisi, Sayı: 149, Mart-Nisan 2004, s. 211-222.
- ________, Atatürk ve Macaristan’da Bulunan Türkler ile Türkiye’de Bulunan Macarlar, 20-21 Mayıs 1991 Bakü.
- Odalar Birliğince Teşkil Edilen Ticaret Heyetinin Macaristan Ziyareti Hakkında Rapor, İstanbul Ticaret Odası, Temmuz 1964, İstanbul.
- SESYILMAZ, Tarık Burhan, “Macaristan’ın Dış Ticareti ve Türkiye ile Ticari Münasebetleri”, Türkiye İktisat Gazetesi, 14.9.1967, s. 3.
- SOYSAL, İsmail, “Mohaç Sonrası Türk-Macar Siyasal İlişkileri Üzerinde Macar Tarihçisi Géza Perjés’in Bir Değerlendirmesi”, Belleten, Sayı: 157, Cilt: XL, Ocak 1976, s. 127-138.
- SZÉKELY, András, A Brief History of Hungary, Translated: Elek Helvey, Archives of Corniva Kiadó, 4th Edition, Budapest 1973.
- ŞİMŞİR, Bilal N., Bizim Diplomatlar, Bilgi Yayınevi, Ankara 1996.
- TASNADİ, Edit, “Budapeşte Üniversitesi’nde Türkoloji 125 Yıllık”, Türk Kültürü, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Sayı: 400, Yıl: 34, Ağustos 1996, ss. 54-55.
- ________, “Macaristan’da Türk Edebiyatı”, Türk Kültürü, Yıl: XXXIV, Sayı: 398, ss. 371-375.
- TİRYAKİOĞLU, İbrahim Ethem, “Dünkü ve Bugünkü Türk-Macar İlişkileri”, Silahlı Kuvvetler Dergisi, Genel Kurmay Başkanlığı Basımevi, Sayı: 263, Yıl: 96, Ankara, Eylül 1977, ss. 39.
- TOROS, Taha, “Türk-Macar Münasebetleri”, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Belleteni, Nisan-Mayıs 1964, ss. 18-20.
- YILDIRIM, Vural, “XIX. Yüzyıla Kadar Macar Edebiyatında Türkler”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt: 31, Sayı: 1. 2, 459.
- SARAL, Emre; Türkiye Macaristan Dostluk Antlaşması (18 Aralık 1923), http://turkinfo.hu/2015/03/21/turkiye-macaristan-dostluk-antlasmasi-18- aralik1923-emre-saral/, (5.4.2015).
- http://tayyibgokbilgin.info/seyahat-raporlari-monografi-tetkikleri/, (12.4.2015).
| APA | ÇALIK F (2015). SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ. , 33 - 60. |
| Chicago | ÇALIK Fatma SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ. (2015): 33 - 60. |
| MLA | ÇALIK Fatma SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ. , 2015, ss.33 - 60. |
| AMA | ÇALIK F SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ. . 2015; 33 - 60. |
| Vancouver | ÇALIK F SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ. . 2015; 33 - 60. |
| IEEE | ÇALIK F "SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ." , ss.33 - 60, 2015. |
| ISNAD | ÇALIK, Fatma. "SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ". (2015), 33-60. |
| APA | ÇALIK F (2015). SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ. Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, 4(2), 33 - 60. |
| Chicago | ÇALIK Fatma SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ. Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi 4, no.2 (2015): 33 - 60. |
| MLA | ÇALIK Fatma SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ. Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, vol.4, no.2, 2015, ss.33 - 60. |
| AMA | ÇALIK F SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ. Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2015; 4(2): 33 - 60. |
| Vancouver | ÇALIK F SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ. Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi. 2015; 4(2): 33 - 60. |
| IEEE | ÇALIK F "SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ." Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, 4, ss.33 - 60, 2015. |
| ISNAD | ÇALIK, Fatma. "SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDE TÜRKİYE-MACARİSTAN İLİŞKİLERİ". Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi 4/2 (2015), 33-60. |
