Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğuna Sahip Öğrencilere Uygulanan Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin, Dikkat Toplama Becerilerine ve Sınıf İçi Etkinliklerine Etkisi

Yıl: 2017 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 324 - 335 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğuna Sahip Öğrencilere Uygulanan Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin, Dikkat Toplama Becerilerine ve Sınıf İçi Etkinliklerine Etkisi

Öz:
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu'nun (DEHB) temel özelliği, kalıcı ve sürekli olandikkat süresinin kısalığı, olumsuz durumdan kaçınmaya yönelik denetim eksikliği nedeniyledavranışlarda ya da bilişte ortaya çıkan ataklık ve huzursuzluktur. Bu çalışmanın amacı,Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanısı konmuş kaynaştırma öğrencilerineverilen Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin dikkat becerilerini geliştirmeye yönelik etkisiniortaya koymak ve bu doğrultuda öğrencilerin dersine giren sınıf öğretmenlerin öğrencinindikkat özelliklerine ilişkin görüşlerini almaktır. Araştırma da nicel ve nitel yöntemlerkullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda DEHB olan öğrencilere öntest-sontest kontrolgruplu deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda ise öğretmenlerin DEHBöğrencilerinin Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitimi'nin etkisini belirlemek amacıyla nitelaraştırma tekniklerinden betimsel yöntem kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak Bourdondikkat testi ve öğretmen görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmada, nicel verilerinden eldeedilen bulgulara göre DEHB tanısı almış öğrencilere verilen bireysel dikkat geliştirmeeğitiminin öğrencilerin dikkat toplama becerilerinin önemli ölçüde arttığı, deney ve kontrolgrubunun dikkat düzeyi belirleme testinden aldıkları puan ortalamaları arasındaki farkistatistiksel olarak anlamlı olduğu bulunmuştur. Nitel verilerden elde edilen bulgular iseöğretmenler, DEHB olan öğrencilerin eğitim öncesi ve sonrası kıyaslandığında,öğrencilerinin büyük çoğunluğunun hem dikkat süresinin hem de eğitim performansdüzeyinin arttığını belirtmişlerdir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Davranış Bilimleri

The Effect of Individual Attention Training Implemented on Students Without Attention Deficit Hyperactivity on The Skills of Focusing Attention and In-Class Activities

Öz:
The key characteristic of attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) is the permanent and lasting shortness of attention span and the impetuosity and uneasiness that occur in the actions or cognition due to the lack of control intended for avoiding negative situations. The purpose of this study is to determine the effect of individualized attention improvement training program for students who are diagnosed with ADHD and receive education within the scope of inclusive applications on improving attention skills and accordingly to examine the attitudes of the primary school teachers towards their attention skills. In this study, both quantitative and qualitative methods were used. Pre-test /post-test control group experimental design was used for investigating the impact of the training program on students with ADHD. Descriptive method, one of the qualitative research techniques, was used to determine the impact of individualized attention improvement training that the teachers applied to improve the attention focusing skills of their students with ADHD. Bourdon attention test and teacher interview form were used as data collection tools. According to the findings obtained through quantitative data, it was found that individualized attention improvement training offered to students diagnosed with ADHD significantly increased their attention focusing skills, and the difference between average scores the experimental and control groups participating in the study obtained from the attention-level test was statistically significant. On the other hand, according to the findings obtained from qualitative data, teachers stated that vast majority of the students with ADHD had an increased level of both attention span and educational performance when compared to pre and post training.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Association AP (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5). American Psychiatric Pub, Washington, DC
  • Amado, S. (1996). Farklı Dikkat Düzeylerinin Örtük ve Açık Bellek Üzerindeki Etkileri. Ege Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
  • Bahçivan Saydam R., Ayvaşık, H., & Alyanak, B. (2015). Executive Functioning in Subtypes of Attention Deficit Hyperactivity Disorder, Turkish Association of Neuropsychiatry, 52, 386-392
  • Barkley, R. A. (1997). Behavioral inhibition, sustained attention, and executive functions: Constructing a unifying theory of ADHD, Psychological Bulletin, 121(1), 65-94.
  • Barkley, R.A. (1996). Attention deficit/hiperactivitiy disorder. İn: Chıld Psychopathology. Mash Ej. Baskley RA, eds, New York, Guilford.
  • Başaran, H. A. (2010). Dikkati Güçlendirme ve Hafızayı Geliştirme İlköğretim 45, İstanbul: Başaran Yayınları.
  • Biederman J. & Faraone S. V. (2005). Attention-deficit hyperactivity disorder. Lancet, 366, 237-248.
  • Büyüköztürk, Ş. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem Yayıncılık, Ankara.
  • Döpfner, M., & Lehmkuhl, G. (2002). Evidenzbasierte therapie von kindern und jugendlichen mit aufmerksamkeitsdefizit-/hyperaktivitätsstörung(ADHS). Praxis Kinderpsychologie und Kinderpsychiatrie, 51, 419-440.
  • Döpfner, M. (2000). Hyperkinetische Störungen und Störungen des Sozialverhaltens, Verhaltenstherapie, 10, 89-100.
  • Döpfner, M., Schürmann, S., & Frölich, J. (2006). Wackelpeter und trotzkopf. Hilfen für eltern bei hyperkinetischem und oppositionellem verhalten. Weinheim: BeltzPVU.
  • Ettrich, C. (1998). Konzentrationstrainingsprogramm für kinder: Gottingen: Vandenhoeck and Rubrecht.
  • Helmke, A., Renkl, A. (1993). Das münchener aufmerksamkeitinventar. Ein instrument zur systematischen verhaltensbeobactung der schüleraufmerksamkeit im unterricht. Diagnostica: Zeitschriff für Psychologische Diagnostic und Differentielle Psychologie, 38, 130-141.
  • Jacobs, C., & Petermann, F. (2007). Aufmerksamkeitsstörungen bei Kindern. Kindheit und Entwicklung,16(1), 40-49.
  • Jensen, P.S., Hinshaw, S.P., Swansom, J.M. et all. (2001). Findings from the NIMH Multimodal Treatment Study of ADHD (MTA): Implications and applications for primary care providers. Journal of Develomental Behavioral Pediatrics, 22(1), 60-73.
  • Karaduman, D. (2004). "Dikkat Toplama Eğitimi Programının İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Öğrencilerinin Dikkat Toplama Düzeyi, Benlik Algısı ve Başarı Düzeylerine Etkisi. "Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Lauster, U. (1999). Konzentrationsspiele 1. Für die 1. und 2. klasse.München: Lentz Verlag.
  • Lauth, G. W., & Fellner, C. (2004). Therapieverlauf und langzeiteffekt eines multimodalen trainingsprogramm bei aufmerksamkeitsdefizit-/Hyperaktivitätsstörungen, Kindheit und Entwicklung,13(3), 167-17.
  • Lauth, G. W., & Schlottke, P. F. (2001). Hyperkinetische störungen. In G. W. Lauth, U. B. Brack, & F. Linderkamp, (Eds.), Verhaltenstherapie mit kindern und jugendlichen: Praxishandbuch (ss. 202- 211). Weinheim: Beltz PVU.
  • Lauth, G. W., & Schlottke, P. F. (2002). Training mit aufmerksamkeitsgestörten Kindern. Weinheim: Beltz PVU.
  • Lauth, G. W., Kausch, T. W. E., & Schlottke, P. F. (2005). Effekte von eltern- und kindzentrierten interventionen bei hyperkinetischen störungen, Zeitschrift für Klinische Psychologie und Psychotherapie, 34, (4), 248-257.
  • MEB (2006b). Özel eğitim hizmetleri tanıtım el kitabı, Ankara: MEB Yayınevi
  • Özdoğan, B. (2001). AltıOn iki Yaşlarındaki Çocukların Eğitimi ve Okul aşarıları. Eğitim ve Bilim Dergisi. 26, 3 - 7.
  • Özmen, S. K. (2011). Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Çok Yönlü Eğitim Uygulamalarının Etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi. 36(161), 256-270 Petermann, F., & Hampel, P. (2009). Die Aufmerksamkeitsdefizit-/Hyperaktivitätsstörung (ADHS), Kindheit und Entwicklung, 18(3), 135-136.
  • Petermann, F., Helmsen, J., & Koglin, U. (2010). Expansive verhaltensstörungen, Monatsschrift Kinderheilkunde, 158, 22-27.
  • Rostain, A. L., & Ramsay, J. R. (2016). Intentions into Action: Adapting the Adult ADHD Tool Kit for College/University Students Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychıatry Selçuk, Z. (2001) Dikkat Eksikliği ve Hiperaktif Çocuklar. (2. Baskı) Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Simon Dennis, J. (2016). School-centered interventions: Evidence-based strategies for social, emotional, and academic success.,. Washington, DC, US: American Psychological Association, xiv, 317, 71-103
  • Still, GF (1902). Some abnormal psychical conditions in children, Lancet,I, 1008-1012, 1077-1082, 1163-1168
APA ILIK Ş (2017). Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğuna Sahip Öğrencilere Uygulanan Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin, Dikkat Toplama Becerilerine ve Sınıf İçi Etkinliklerine Etkisi. , 324 - 335.
Chicago ILIK Şerife Şenay Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğuna Sahip Öğrencilere Uygulanan Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin, Dikkat Toplama Becerilerine ve Sınıf İçi Etkinliklerine Etkisi. (2017): 324 - 335.
MLA ILIK Şerife Şenay Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğuna Sahip Öğrencilere Uygulanan Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin, Dikkat Toplama Becerilerine ve Sınıf İçi Etkinliklerine Etkisi. , 2017, ss.324 - 335.
AMA ILIK Ş Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğuna Sahip Öğrencilere Uygulanan Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin, Dikkat Toplama Becerilerine ve Sınıf İçi Etkinliklerine Etkisi. . 2017; 324 - 335.
Vancouver ILIK Ş Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğuna Sahip Öğrencilere Uygulanan Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin, Dikkat Toplama Becerilerine ve Sınıf İçi Etkinliklerine Etkisi. . 2017; 324 - 335.
IEEE ILIK Ş "Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğuna Sahip Öğrencilere Uygulanan Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin, Dikkat Toplama Becerilerine ve Sınıf İçi Etkinliklerine Etkisi." , ss.324 - 335, 2017.
ISNAD ILIK, Şerife Şenay. "Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğuna Sahip Öğrencilere Uygulanan Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin, Dikkat Toplama Becerilerine ve Sınıf İçi Etkinliklerine Etkisi". (2017), 324-335.
APA ILIK Ş (2017). Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğuna Sahip Öğrencilere Uygulanan Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin, Dikkat Toplama Becerilerine ve Sınıf İçi Etkinliklerine Etkisi. Sakarya University Journal of Education, 7(2), 324 - 335.
Chicago ILIK Şerife Şenay Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğuna Sahip Öğrencilere Uygulanan Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin, Dikkat Toplama Becerilerine ve Sınıf İçi Etkinliklerine Etkisi. Sakarya University Journal of Education 7, no.2 (2017): 324 - 335.
MLA ILIK Şerife Şenay Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğuna Sahip Öğrencilere Uygulanan Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin, Dikkat Toplama Becerilerine ve Sınıf İçi Etkinliklerine Etkisi. Sakarya University Journal of Education, vol.7, no.2, 2017, ss.324 - 335.
AMA ILIK Ş Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğuna Sahip Öğrencilere Uygulanan Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin, Dikkat Toplama Becerilerine ve Sınıf İçi Etkinliklerine Etkisi. Sakarya University Journal of Education. 2017; 7(2): 324 - 335.
Vancouver ILIK Ş Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğuna Sahip Öğrencilere Uygulanan Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin, Dikkat Toplama Becerilerine ve Sınıf İçi Etkinliklerine Etkisi. Sakarya University Journal of Education. 2017; 7(2): 324 - 335.
IEEE ILIK Ş "Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğuna Sahip Öğrencilere Uygulanan Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin, Dikkat Toplama Becerilerine ve Sınıf İçi Etkinliklerine Etkisi." Sakarya University Journal of Education, 7, ss.324 - 335, 2017.
ISNAD ILIK, Şerife Şenay. "Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğuna Sahip Öğrencilere Uygulanan Bireysel Dikkat Geliştirme Eğitiminin, Dikkat Toplama Becerilerine ve Sınıf İçi Etkinliklerine Etkisi". Sakarya University Journal of Education 7/2 (2017), 324-335.