Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu

Yılmaz, Kadir

Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu

Kadir YILMAZ (Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bölümü, Kahramanmaraş, Türkiye)

Turkish Journal of Agriculture and Forestry

0 0

Yıl: 1999 Cilt: 23 Sayı: supp3 Sayfa Aralığı: 635 - 642 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu

Öz:

Bu araştırma Harran Ovası topraklarında yaygın oranda bulanan smektit ve paligorskit minerallerinin oluşumu ile kökenini ortaya koymak için yapılmıştır. Smektit ve paligorskit minerallerinin izolasyonu için değişik izolasyon yöntemleri uygulanmıştır. Toprak örneklerindeki paligorskit ve simektit birbirinden ayrılmazken, Fatik kireç kayası kalıntısındaki palgorskit, smektitten ayrılmıştır. Kireç kayasındaki paligorskit minerallerinin boyu 1.00-2.75 pm, eni 0.10-0.20 pm iken, toprak paligorskitinin boyu 0.20-0.75, eni 0.075 pm civarında gözlenmiştir. Fatik kireç kayası kalıntısı 170 ve 210 °C'de kuvvetli endotermik reaksiyon verirken, toprak örneklerinin 150 °C de hafif bir endotermik reaksiyon verdiği saptanmıştır. Kimyasal analizler, Fatik kireç kayası kalıntı paligorskiti ile toprak poligorskitinin benzer olduğuna işaret etmekte ise de DTA, tarama elektron mikroskobu verileri toprak paligorskitinin strüktürel olarak kalıntı paligorskitden farklı olduğunu göstermiştir. Yukarıdaki verilerin ışığı altında, kireç kayasındaki paligorskitin tuzlu çökelme ortamında kararsız hale geçtiği, toprak koşulları altında çözüldüğü ve yeniden günümüz koşullarında kararlı bir paligorskit oluşturduğu ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelime: paligorskit Harran Ovası tespit etmek mineraller toprak kimyasal analizler metodoloji Türkiye izolasyon kireçtaşı smektit

Konular: Biyoloji Ziraat Mühendisliği Ziraat, Toprak Bilimi

The genesis of smectite and palygorskite on Harran Plain's soil series

Öz:

This investigation was conducted for the determination of the sources of palygorskite and smectite minerals found widely in large proportions in soil series on Harran Plain. Various methods were used for isolating semectite and palygorskite minerals. While palygorskite and smectite were not succesfully separated soil samples, separation was achieved in Fatik limestone residue. While the length of palygorskite minerals was found to.be 1.00-2.75 pm and the width 0.10-0.20pm in limestone, the length and width of palygorskite minerals were found to be about 0.20-0.75pm and 0.075pm, respectively, in soil samples. While Fatik limestone residue had a strong endothermic reaction at 170-210 °C, soil samples reacted only slightly at 150 °C only. Even though chemical analysis indicated that they Were similar, DTA electron microscope data showed that palygorskite obtained from soil samples was structurally different from palyorskite obtained from residue. In light of the above data, it was determined that palygorskite from limestone was unstable in saline settling surrounding and dissolved in soil conditions and formed stable palygorskite in the present conditions.

Anahtar Kelime: methodology Turkey isolation limestone smectites palygorskite Harran Plain determination minerals soil chemical analysis

Konular: Biyoloji Ziraat Mühendisliği Ziraat, Toprak Bilimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Yılmaz, K., Harran Ovası Topraklarının Mineralojik Karekterizasyonları (Doktora Tezi). Ç. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana, 1990.
2. Dinç, U., fienol, S., Sayın, M., Kapur, S., Güzel, N., Derici, R., Yeflilsoy, M. Ş., Yeğingil, I., Sarı, M., Kaya, Z., Aydın, M., Kettaş, F., Berkman, A., Çolak, A. K., Yılmaz, K., Tunçgöğüs, B., Çavuşgil, V., Özbek., H., Gülüt, K. Y., Karaman, C., Dinç O., Öztürk, N., Kara, E. E., Güneydoğu Anadolu Bölgesi Toprakları (GAT) 1. Harran Ovası. Türkiye Bilimsel Teknik Araştırma Kurumu Tarım ve Ormancılık Grubu Proje No: TOAG-504, Adana, 1988.
3. Jackson, M. L., Soil Chemical Analysis. Advanced Course. 2. nd ed. Published by The Auther, Univ. of Wisconsin, 8955, USA, 1969.
4. Lagaly, G., Layer Charge Heterogeneity in Vermiculites. Clays and Clay Minerals 30. 3215-222, 1982.
5. Ergene, A., F›rat Nehri ile Amanos Da¤lar› Aras›ndaki Bölgede Teşekkül Eden Kızıl Topraklar Üzerinde Bir Araştırma (Doktora Tezi). A.Ü.Z.F. Yay. No.:2, Ankara, 1963.
6. Yılmaz, K., Seyhan, Berdan ve Göksu Ovalarında Yaygın Olarak Bulunan Bazı Toprak Serilerindeki Kil Minerallerinin X-Işınları Difraksiyonu Yöntemi ile Katitatif Analizi (Yüksek Lisans Tezi). Ç. Ü. Fen Bilimleri Ens., Adana, 1984.
7. Çavuşgil, V. L., Adana-Kurttepe Akarsu Sekilerinde Yer Alan Kalifl ve Akdeniz K›rm›z› Topraklarının Oluşumları ve Birbirleri ile Olan İlişileri Üzerinde Bir Araştırma (Doktora Tezi). Ç. Ü. Fen Bilimleri Ens., Adana, 1985.
8. Gürel, N., Çukurova Üniversitesi Yerleşim Alanında Yer Alan Akarsu Sekilerindeki Jeomorfoloji-Toprak İlişlkileri Üzerine Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Ç. Ü. Fen Bilimleri Ens., Adana, 1985.
9. Şenol, S., Adana-Balcalı Çatalan Bölgesi Geç Tersiyer-Kuaterner İstifinin Lito-Pedolojik ve Sedimentolojik İncelenmesi (Doktora Tezi). Ç. Ü. Fen Bilimleri Ens., Adana, 1989.
10. Sak, O., Sayın, M., Aktif Kireç Yolu ile Kil İriliğindeki Kirecin Tahmini. Doğa Bilim Dergisi, 1989.
11. Elgabaly, M. M., The Presence of Attapulgitte in Some Soils of Clays Western Desert of Egypt. Soil. Sci. 93. e. 387-390, 1961.
12. Michaud, R., Cerighilli, R., Dronineou, G., On the X-Ray Spectra of Clays Extrated from Mediterranean Soils. Compt. Reend. 222: 94. 1945.
13. Yaalon, D. H., Clays and Some Carbonate Minerals in Limestones and Associated Soils of Israel. The Weizmann Sci. Press of IsraelJersalem. Volume: 5 B Numbert, September, 1955.
14. Brashad, E., Halevy, E., Gold, H. A., Hagin, J., Clay Minerals in Some Limestone Soils of Israel. Soil Sci. 81, 423-437, 1956.
15. Muir, G., Notes on Syrian. J. Soil. Sci., 2: 163-181, 1951.
16. Osmand, D. A., Stephen, I., The Micropedology of Some Red Soils from Cyprus. J. Soil. Sci. Vol: 8-No. 1, 1957.
17. Singer, A., Norrish, K., Pedogenetic Palygorskite Occurrences in Australia. American Minerologist, Vol: 59, p. 508-517, 1974.
18. Millot, M. G., Paquet, H., Ruellan, A., Roubault, M., Neoformation de Attapulgite Dans Les Sols a Carrapaces Calcoires de la Basse Moluvya. C. R. Acod. Sc. Paris. K. 268, p. 2771-2774, 1969.
19. Eswaran, H., Barzanj, A. F., Evidence for the Neoformation of Attapugite in Some Soils of Iraq Int. Congr., Soil Sci. Trans. 10 th. (Moscow) 7: 156-160, 1974.
20. Singer, A. Palygorskite and Sepiolite Group Minerals. Soil Science Soc. of America, 829-871, 1989.
21. Weaver, C. E., Beck, K. C., Miocene of the S. E. United States: A Model For Chemical Sedimentation in a Perimarine Enviroment. Sediment Geol. 17: 1-234, 1977.
22. Millot, G., Geology of Clays. Springer-Velag, Newyork, Inc. Secaucus, N. J., 1970.
23. Güzel, N., Wilson, M. J., High Magnesium Clay from Alluvial Soils of the Acıpayam Plain of Southern Turkey. p. 117-123, in J. Konta (ed.) Proc. 5 th. Meet. European Clay Groups, Praque 31 Aug.-4 Sept. Charles Univ. Praque, 1985.
24. Bingham, J. M., Jaynes W. F., Allen, B. L., Pedogenic Degradation of Sepiolite and Paliygorskite on the Texas High Plains. Soil Sci. Soc. Amer. J.44, 159-167. 1980.
25. Lee, S. Y., Dixon, J. B., Aba-Husayn, M. M., Minerology of Saudi Arabian Soils. Eastern Region. Soil Sci. Soc. Amer. J. 47, 321- 326, 1983.
26. Kapur, S., Yaman, S., Gökçen, S. L., Yetiş, C., Soil Stratigraphy and Quaternary Caliche in the Misis Area of the Adana Basin, Southern Turkey. Catena, Vol: 20, P: 431-445, 1993.

APA	Yılmaz K (1999). Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu. , 635 - 642.
Chicago	Yılmaz Kadir Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu. (1999): 635 - 642.
MLA	Yılmaz Kadir Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu. , 1999, ss.635 - 642.
AMA	Yılmaz K Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu. . 1999; 635 - 642.
Vancouver	Yılmaz K Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu. . 1999; 635 - 642.
IEEE	Yılmaz K "Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu." , ss.635 - 642, 1999.
ISNAD	Yılmaz, Kadir. "Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu". (1999), 635-642.

APA	Yılmaz K (1999). Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 23(supp3), 635 - 642.
Chicago	Yılmaz Kadir Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 23, no.supp3 (1999): 635 - 642.
MLA	Yılmaz Kadir Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, vol.23, no.supp3, 1999, ss.635 - 642.
AMA	Yılmaz K Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu. Turkish Journal of Agriculture and Forestry. 1999; 23(supp3): 635 - 642.
Vancouver	Yılmaz K Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu. Turkish Journal of Agriculture and Forestry. 1999; 23(supp3): 635 - 642.
IEEE	Yılmaz K "Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu." Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 23, ss.635 - 642, 1999.
ISNAD	Yılmaz, Kadir. "Harran Ovası topraklarında smektit ve paligorskit oluşumu". Turkish Journal of Agriculture and Forestry 23/supp3 (1999), 635-642.